Morgunblaðið - 14.03.2002, Qupperneq 1
61. TBL. 90. ÁRG. FIMMTUDAGUR 14. MARS 2002 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
STOFNAÐ 1913
MORGUNBLAÐIÐ 14. MARS 2002
STUÐNINGSMENN Roberts Mug-
abes, forseta Zimbabve, fagna end-
urkjöri hans í Harare, höfuðborg
Zimbabve, í gær. Skv. kjörtölum yf-
irvalda fékk Mugabe 56,2%
greiddra atkvæða en keppinautur
hans um forsetastólinn, Morgan
Tsvangirai, 41,9%. Tsvangirai sagði
hins vegar að kosningasvik hefðu
verið viðhöfð og hafnaði hann þess-
um úrslitum. Þá sögðu eftirlits-
nefndir, sem fylgdust með fram-
kvæmd kosninganna, þær ekki hafa
verið frjálsar og lýðræðislegar.
Umdeildum
sigri fagnað
Reuters
Þrír féllu í aðgerðum Ísraelshers á
heimastjórnarsvæðum Palestínu-
manna, þar af einn liðsmanna líf-
varðasveita Yassers Arafats, leiðtoga
Palestínumanna. Ísraelskir hermenn
skutu einnig til bana ítalskan frétta-
ljósmyndara í Ramallah og þá skutu
palestínskir byssumenn ísraelskan
hermann til bana í sömu borg.
Hernaðaraðgerðir Ísraela undan-
farna tvo daga eru þær mestu í 20 ár,
eða frá innrásinni í Líbanon 1982.
Ekki mun ríkja einhugur um þær
innan ríkisstjórnar Ariels Sharons
forsætisráðherra en fullyrt var í gær
að Binyamin Ben-Eliezer, varnar-
málaráðherra og leiðtogi Verka-
mannaflokksins, hefði hótað afsögn
ef Ísraelsher yrði ekki kallaður frá
yfirráðasvæðum Palestínumanna.
Skref í rétta átt
Í ályktun öryggisráðsins, sem lögð
var fram af Bandaríkjamönnum, er
hvatt til þess að Ísraelsmenn og Pal-
estínumenn búi „í friðsemd í ríkjum
innan viðurkenndra landamæra“.
„Þessi ályktun er mikilvæg og í
fyrsta sinn eru aðildarríki öryggis-
ráðsins sammála um að stofna skuli
sjálfstætt palestínskt ríki,“ sagði Na-
bil Abu Rudeina, ráðgjafi Arafats.
„Ályktunin er skref í rétta átt,“ sagði
Saeb Erekat, aðalsamningamaður
Palestínumanna. Hann sagði hins
vegar útilokað að árangur yrði af för
sáttasemjarans Anthonys Zinnis til
Miðausturlanda á meðan Ísraelar
sætu um Ramallah.
Shimon Peres, utanríkisráðherra
Ísraels, kaus að tjá sig ekki um þann
hluta ályktunar SÞ, þar sem nefnt er
sjálfstætt palestínskt ríki, en fagnaði
því að lögð væri áhersla á það að
binda bæri enda á öll hryðjuverk í
heimshlutanum, sem og allt fram-
ferði sem æst gæti til ofbeldis.
Ályktun öryggis-
ráðs SÞ fagnað
Ekkert lát á aðgerðum Ísraelshers
á yfirráðasvæðum Palestínumanna
Jerúsalem, Brussel, London, Berlín. AFP.
PALESTÍNUMENN fögnuðu í gær ályktun öryggisráðs Sameinuðu þjóð-
anna frá því á þriðjudagskvöld en þar léði ráðið í fyrsta sinn máls á stofnun
sjálfstæðs palestínsks ríkis. Ófriðaraldan í Miðausturlöndum hélt hins vegar
áfram í gær þrátt fyrir að öryggisráðið hefði hvatt báða aðila til að leggja allt
kapp á að binda þegar enda á „öll ofbeldisverk, ögrun og eyðileggingu“.
Þeir munu/24
ROGER, hálfbróðir Bills Clintons,
nýtti sér náðunarvald forsetans í
auðgunarskyni. Þessi er niðurstaða
þingnefndar sem rannsakaði málið.
Á lokadögum sínum í embætti
Bandaríkjaforseta náðaði Bill
Clinton fjölda fólks og komu marg-
ar náðanirnar mjög á óvart. Er tal-
að um „náðanahneykslið“ vestra í
þessu viðfangi því fullyrt hefur ver-
ið að greitt hafi verið fyrir þær í
einhverjum tilfellum. Því hefur Bill
Clinton neitað.
Nú hefur svonefnd „umbóta-
nefnd“ fulltrúadeildar Bandaríkja-
þings skilað af sér skýrslu um mál-
ið sem henni var falið að rannsaka.
Niðurstaða nefndarinnar er sú að
Clinton forseti hafi hvatt hálfbróð-
ur sinn til að nýta sér ættarnafnið í
auðgunarskyni. Það hafi Roger
Clinton gert með því
að tala máli allt að 13
manna, sem óskað
höfðu eftir náðun af
hendi forsetans. Fyrir
þessa milligöngu hafi
Roger Clinton þegið
hundruð þúsunda
dollara.
Roger Clinton hefur viðurkennt
að hafa þegið fé fyrir að tala máli
manna við bróður sinn. En þær
upplýsingar sem fram koma í
skýrslunni leiða í ljós mun víðtæk-
ari „starfsemi“ en hálfbróðirinn
hefur hingað til viðurkennt.
„Clinton forseti hvatti Roger
Clinton til að nýta sér samband
þeirra. Í upphafi seinna kjörtíma-
bilsins sagði Clinton forseti Roger
Clinton að nýta sér tengsl við rík-
isstjórnina í fjárhags-
legum tilgangi,“ segir
þar orðrétt.
Í skýrslunni kemur
ennfremur fram að
forsetinn fyrrverandi
og ríkisstjórn hans
hafi í mörgum tilfell-
um látið hjá líða að
kanna sögu og bak-
grunn þeirra sem fóru
fram á náðun forset-
ans. Clinton og menn
tengdir forsetaemb-
ættinu hafi leyft að
þrífast kerfi sem gerði ættmennum
forsetans auðvelt að hagnast á ná-
lægðinni við hann, m.a. með því að
fara fram á náðanir eða aðra greiða
fyrir dæmda sakamenn.
Höfundar skýrslunnar fullyrða
ekki að glæpsamlega hafi verið að
málum staðið á síðustu dögum
Clintons í embætti. Þeir fara hins
vegar nærri því að fullyrða að lög
hafi verið brotin og segja frekari
rannsókna þörf.
Nýtti sér náðunar-
vald forsetans
Los Angeles Times.
Rannsókn þingnefndar leiðir í ljós
að hálfbróðir Bills Clintons hagn-
aðist vel á nálægðinni við forsetann
Roger Clinton
LÍKLEGT er talið, að yfirvöld
á Cook-eyjum í Kyrrahafi
muni fallast á þá ósk nýsjá-
lensks líftæknifyrirtækis, að
það fái að reyna nýja meðferð
við sykursýki á íbúum
eyjanna. Hefur hún verið
bönnuð víða á Vesturlöndum.
Tilraunin felst í því að flytja
frumur úr grísum í fólk. Þar
eiga þær að halda áfram að
framleiða insúlín og lækna þá,
sem þjást af sykursýki. Í
mörgum vestrænum ríkjum
hafa tilraunir af þessu tagi
verið bannaðar vegna ótta við,
að svínaveirur geti borist í fólk
með frumunum. Af þeirri
sömu ástæðu var líftæknifyr-
irtækinu meinað að gera til-
raunina á Nýja-Sjálandi. Var
skýrt frá þessu á fréttavef
breska ríkisútvarpsins, BBC, í
gær.
Lofað hluta af
hugsanlegum hagnaði
Í rökstuðningi nýsjálenska
heilbrigðisráðuneytisins fyrir
banninu segir, að fyrirtækið,
Diatranz, hafi hvorki getað
sýnt fram á, að frumuflutning-
urinn hafi virkað í tilraunadýr-
um, né sett fram viðeigandi
áætlun um upplýsingagjöf og
samráð við það fólk, sem hugs-
anlega fengi grísafrumurnar.
Þá hafa alþjóðasamtök lækna
og vísindamanna á þessu sviði
sakað Diatranz um að reyna að
sniðganga eðlilegar öryggis-
kröfur með því að gera tilraun-
ina á Cook-eyjum. Sagt er, að
fyrirtækið hafi heitið yfirvöld-
um á eyjunum hluta í vænt-
anlegum hagnaði, gangi til-
raunin vel.
Grísa-
frumur
græddar
í menn
RÉTTARHÖLDUNUM í máli
Rahmis Sahindals, sem ákærður
var í Svíþjóð fyrir morð á dóttur
sinni, Fadime, var frestað í gær
vegna nýrra upplýsinga sem komu
fram í málinu. Sænska útvarpsstöð-
in Radio Uppland sagði að ástæða
frestunarinnar væri sú að bróðir
Fadime hefði játað á sig morðið.
Sænsk yfirvöld vildu ekki staðfesta
þetta.
Réttarhöldin hófust á mánudag
og þeim var haldið áfram í gær-
morgun. Saksóknarinn í málinu,
Anne Sjöblom, kvaðst hafa óskað
eftir því að réttarhöldunum yrði
frestað til að hægt yrði að rannsaka
upplýsingar sem fram komu þegar
hlé var gert á vitnaleiðslum á há-
degi í gær. Réttarhöldunum var
frestað þar til á morgun.
Sjöblom sagði að rannsókninni
lyki í fyrsta lagi í dag og þangað til
mætti ekki skýra frá nýju upplýs-
ingunum. Mjög óvenjulegt er að
réttarhöldum sé frestað í Svíþjóð
vegna nýrra upplýsinga.
Réttarhöldum
í máli Fadime
frestað
Andstæðingur/25
♦ ♦ ♦
FRÉTTASKÝRENDUR segja ekki
útilokað að Saddam Hussein, forseti
Íraks, verði við kröfum Sameinuðu
þjóðanna og leyfi vopnaeftirlits-
mönnum samtakanna að hefja störf á
nýjan leik innan landamæra Íraks.
Hosni Mubarak, forseti Egypta-
lands, sagðist í gær þeirrar skoðunar
að Saddam myndi leyfa eftirlitið.
Þykir ólíklegt að Mubarak, sem átti í
gær fund með Dick Cheney, varafor-
seta Bandaríkjanna, hafi látið þessi
orð falla að ástæðulausu en talið er
að Írakar séu með þessu að reyna að
koma í veg fyrir hugsanlegar hern-
aðaraðgerðir Bandaríkjamanna í
Írak, sem eigi sér það markmið að
steypa Saddam af stóli.
Leyfa Írakar
vopnaskoðun?
Bagdad, SÞ. AP, AFP.