Morgunblaðið - 14.03.2002, Side 33

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 14. MARS 2002 33
AÐALFUNDUR
Aðalfundur Lögmannafélags Íslands 2002 verður haldinn
föstudaginn 15. mars nk., kl. 14.00, í Sunnusal, Hótels
Sögu.
D A G S K R Á
1. Aðalfundarstörf samkvæmt 8. gr. samþykkta
fyrir Lögmannafélag Íslands.
2. Tillaga um breytingar á samþykktum félagsins.
3. Önnur mál.
Að loknum aðalfundi LMFÍ verður haldinn aðalfundur
félagsdeildar LMFÍ.
D A G S K R Á
1. Aðalfundarstörf samkvæmt 6. gr. reglna um
félagsdeild LMFÍ.
2. Tillaga um breytingar á reglum um félagsdeild
LMFÍ.
3. Tillaga um aukið samstarf félagsdeildar við Lög-
fræðingafélag Íslands o.fl.
4. Önnur mál.
Stjórn Lögmannafélags Íslands.
Skógarhlíð 18, sími 595 1000. www.heimsferdir.is
Heimsferðir bjóða nú einstakt tækifæri
til að kynnast þessari ótrúlegu borg og
bjóða einstakt tilboð á síðustu sætunum um páskana, þann 28.mars. Í boði
eru góð 3 og 4 stjörnu hótel og spennandi kynnisferðir um kastalann og
gamla bæinn, eða til hins einstaklega fagra heilsubæjar Karlovy Vary, með
íslenskum fararstjórum Heimsferða. Páskar í Prag eru heillandi tími, komið
vor, allt að 20 stiga hiti og allur gróður í blóma. Og að sjálfsögðu nýtur þú
þjónustu fararstjóra Heimsferða allan tímann.
Síðustu 26 sætin
Páskar í
Prag
28. mars
frá kr. 29.900
Verð kr. 49.900
Flug og hótel í 7 nætur
M.v. 2 í herbergi á Quality Hotel,
28. mars. Flug og gisting. Skattar kr.
3.550. Alm. verð kr. 52.395.
Verð kr. 29.900
Flugsæti um páska til Prag.
Skattar kr. 3.550 ekki innifaldir.
Alm. verð kr. 31.395.
VERÐI ráðist í
virkjun Kárahnjúka
eru enn fjölmörg dýr-
mæt svæði norðan
Vatnajökuls sem verð-
ur að vernda fyrir
komandi kynslóðir. Því
miður eru sums staðar
uppi hugmyndir um að
ganga frekar á þessi
svæði. Það má ekki
gerast. Ég tel því far-
sælast að vernda með
formlegum hætti nátt-
úru þessara svæða og
virkja þau þannig sem
drifafl í ferðaþjónustu
á austurhluta landsins.
Í hugmyndinni um
þjóðgarð gæti jafnvel falist vísir að
sátt í viðkvæmri og erfiðri deilu sem
stundum hefur virst skipta þjóðinni
í tvær andstæðar fylkingar.
Þjóðgarður norðan jökuls
Þó að hægt væri að stofna sjálf-
stæðan þjóðgarð um þessi ósnortnu
flæmi færi þó líklega best á því að
bæta þeim við þann þjóðgarð sem
þegar er fyrirhugað að stofna um
jökulhettuna sjálfa og Skaftafell.
Þjóðgarðurinn myndi þá ná vestan
jökuls sunnan frá Tungnafellsjökli
norður fyrir Herðubreiðarfriðland
og austur um Lónsöræfi. Erlendis
eru til þjóðgarðar sem falla undir
sama verndarstig og íslensku þjóð-
garðarnir þrátt fyrir að virkjunar-
lón séu í nándinni.
Margar af helstu náttúruperlum
landsins yrðu hluti hins nýja þjóð-
garðs. Ég nefni Öskju, Herðubreið,
Kverkfjöll, Snæfell og Vesturöræfi
auk Lónsöræfa. Ég tel mikilvægt að
hann nái norður fyrir Herðubreið-
arfriðland. Það ætti að tryggja að
Dettifoss verði ekki skertur með
virkjun Jökulsár á Fjöllum skv.
áformum sem hefur mátt lesa um í
skýrslum virkjanaglaðra embættis-
manna.
Heimamenn ráði ferðinni
Ljóst er að þjóðgarður þar sem
saman fara eldfjöll, jöklar og ein-
stakar náttúruperlur mun gera Ís-
land að einstökum kosti ferðamanna
á alþjóðavettvangi. Skipulagðar
gönguleiðir, bygging skála og fjalla-
sela og hæfilegar vegasamgöngur
tengdar þjóðgarðinum gæfu lands-
mönnum jafnt sem erlendum ferða-
mönnum kost á nýjum möguleikum
til útivistar, og þarmeð að njóta ein-
stakrar náttúru svæða, sem hafa
verið mörgum lokuð. Um leið myndi
þjóðgarður af þessum toga því vera
lyftistöng undir jákvæða byggða-
stefnu, og skapa fjölmarga nýja
möguleika á nýjum störfum í
tengslum við ferðaþjónustu og
menningarstarfsemi.
Skoðun okkar í Samfylkingunni
er sú, að alla stefnumótun og upp-
byggingu þjóðgarðsins ætti að vinna
í samráði við heimamenn og ferða-
þjónustu í héraði, en átta sveitar-
félög myndu liggja að þjóðgarðin-
um. Skynsamlegast væri að okkar
mati að sérstakt íbúaþing kæmi
saman þar sem fulltrúar allra sem
málið varðar gerðu tillögu um
hvernig best færi á því að stýra og
reka þjóðgarðinn. Nú-
gildandi lög virðast
hinsvegar ekki heimila
ráðherra að framselja
stjórn þjóðgarða í
hendur heimamanna,
og því yrði að breyta
lögum til að gera það
kleift.
Hundruð kvenna-
starfa
Sérfræðingar sem
hafa velt fyrir sér
ávinningi af þjóðgarði
af þeim toga sem ég
hef hér reifað telja að
hann gæti leitt til þess
að nokkur hundruð nýrra starfa
yrðu smám saman til. Þau yrðu að
langmestu leyti til í ferðaþjónustu,
en á landsbyggðinni er henni að
meira og minna leyti haldið uppi af
konum. Þjóðgarður af þessum toga
gæti því skapað hundruð nýrra
kvennastarfa á austurhluta lands-
ins.
Þjóðgarður norðan Vatnajökuls
yrði því veruleg lyftistöng fyrir at-
vinnuuppbyggingu í mörgum sveit-
arfélögum sem liggja að honum.
Samfylkingin er nú með tillögu um
slíkan þjóðgarð í mótun og verður
spennandi að sjá hvernig þeirri til-
lögu verður tekið. Verndun víðerna
hálendisins með stofnun þjóðgarðs
er þjóðinni afar mikilvæg, hvort
heldur er í atvinnulegu tilliti,
byggðalegu eða út frá sjónarhóli
náttúruverndar.
Ávinningur af
þjóðgarði
Jóhanna
Sigurðardóttir
Höfundur er alþingismaður Sam-
fylkingarinnar.
Hálendið
Þjóðgarður norðan
Vatnajökuls, segir Jó-
hanna Sigurðardóttir,
yrði því veruleg lyfti-
stöng fyrir atvinnuupp-
byggingu.
Á undanförnum ára-
tugum hafa margir
málsmetandi menn
vakið athygli á nauð-
syn þess að endur-
skoða lög um starfs-
lok. Lög frá 1935 um
starfslok opinberra
starfsmanna eru löngu
orðin úrelt, þar sem
lífaldur fólks hefur
hækkað mikið og heil-
brigðisþjónustan tekið
gífurlegum framför-
um. Árið 1988 leit út
fyrir að rofaði til, því
þá var lögð fram
þingsályktunartillaga
um sveigjanlegan
starfsaldur frá 65-75 ára aldurs. Að
henni stóðu 6 þingmenn úr öllum
flokkum, þ.á m. Guðni Ágústsson,
núverandi landbúnaðarráðherra.
Tillagan var samþykkt en dagaði
uppi í nefnd.
Undanfarin ár hefur minna borið
á þessari umræðu, því nú er annað
sjónarhorn komið fram í dagsljósið.
Í viðtölum við ráðningarstofur
kemur fram að fyrirtæki vilji helst
ekki ráða fólk í vinnu sem sé komið
um fimmtugt. Hvert stefnir eig-
inlega í okkar samfélagi? Er einsk-
is metinn þroski og starfsreynsla?
Þessa dagana er mikið rætt um
fordóma og nauðsyn þess að vinna
gegn þeim. En hvað er þetta annað
en fordómar yngri stjórnenda gegn
eldra fólki? Alvarlegir fordómar,
sem þarf að uppræta.
Skattar og skattleysismörk
Því er oft haldið fram, að eldri
borgarar séu baggi á þjóðfélaginu.
Er þetta ósanngjarn vitnisburður
gagnvart þeirri kynslóð, sem hefur
byggt upp þetta samfélag. Ef til
vill er ekki öllum ljóst að við greið-
um nákvæmlega jafnháa skattpró-
sentu af lífeyri okkar eins og al-
mennir launþegar, þ.e. 38,54%.
Sú staðreynd er viðurkennd skv.
útreikningum tryggingafræðinga
að 2⁄3 af eftirlaunum úr lífeyris-
sjóðnum eru vextir af sparifé okkar
og ættu því að skattleggjast sem
fjármagnstekjur með 10% skatti.
FEB hefur ítrekað reynt að fá
þetta leiðrétt en því
hefur verið hafnað af
fjármálayfirvöldum.
Höfum við því þurft
að grípa til þess óynd-
isúrræðis að hefja
málarekstur. Undir-
búningur er hafinn og
falli dómurinn okkur í
vil verðum við að vona
að stjórnvöld hlíti
honum.
Skattleysismörk
hafa ekki hækkað
lengi skv. launaþróun
í landinu eins og upp-
haflega var ákveðið.
Nú er svo komið að
meira að segja þeir,
sem aðeins hafa tryggingabætur
sér til framfæris, þurfa að greiða
skatt. Er merkilegt að ekki skuli
hafa verið lögð á það meiri áhersla
í kjarasamningum. Þetta kemur
mjög illa við alla launþega en ekki
síst lífeyrisþega, sem njóta eftir-
launa, því þá skerðast einnig
tryggingabætur vegna lágra við-
miðunarmarka.
Ellilífeyrir
Með 1. um almtr. frá 1971 var
áskilið að tryggingabætur skyldu
hækka í takt við almenna verka-
mannavinnu, en með 1. 1995 voru
þessi tengsl rofin, þannig að nú
fylgir hækkunin aðeins geðþótta-
ákvörðunum stjórnvalda. FEB hef-
ur á hverjum einasta aðalfundi
samþykkt tillögur til ríkisstjórnar-
innar um að grunnlífeyrir fylgi
alm. launavísitölu og að frítekju-
mörk almannatrygginga og skatt-
leysismörk fylgi almennri launa-
þróun í landinu, en því hefur ekki
verið sinnt hingað til.
Ég hef oft skrifað um áður hve
óréttlátt er að bensínstyrkur til
fatlaðra skuli vera að fullu skatt-
lagður, að þeir skuli ekki fá neinn
rekstrarkostnað frádreginn eins og
launafólk, sem nýtur bifreiða-
styrks. Því miður hafa ráðamenn
ekki gefið þessu neinn gaum. En
hvað með blessaða þingmennina
okkar? Geta þeir ekkert gert eða
hafa þeir ekki áhuga?
Niðurlag
Nú er talað um að allir eigi að
spara og hefur ASÍ gert virðing-
arverða tilraun til að fá ýmsar
lækkanir en mér finnst vanta í um-
ræðuna að sparað sé í opinberum
rekstri, svo sem veisluhöldum og
utanlandsferðum. Það er dapurlegt
til þess að vita að sumir ellilífeyr-
isþegar, öryrkjar og láglaunafólk
eigi ekki einu sinni fyrir nauðþurft-
um. Við þurfum umfram allt að
skera upp herör gegn þessari mis-
skiptingu í samfélaginu.
Hugleiðingar um
málefni aldraðra
Margrét
Thoroddsen
Kjör
Við þurfum, segir
Margrét Thoroddsen,
að skera upp herör gegn
misskiptingu.
Höfundur er fv. deildarstjóri við
Tryggingastofnun ríkisins.
Klapparstíg 44
Sími 562 3614PIPAR OG SALT
PÁSKA-
EGGJAMÓT
KONFEKTMÓT MATARLITIR
Póstsendum
w
w
w
.t
e
xt
il.
is
Þumalína
Slitolía, spangarolía,
brjóstagjafaolía og te
Póstsendum – sími 551 2136