Morgunblaðið - 14.03.2002, Page 68

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FIMMTUDAGUR 14. MARS 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Gjafabréf
Íslandsbanki

–flar sem gjafirnar vaxa!

Framtí›arreikningur

Íslandsbanka
Fermingargjöf

er framtí›arsjó›ur
Lágmúla og Smáratorgi
opið kl. 8-24
alla daga
STJÓRN Eimskipafélags Íslands
samþykkti á stjórnarfundi í gær
kaup á 18,81% hlut í Útgerðarfélagi
Akureyringa hf. og 9,52% hlut í
Skagstrendingi hf. Kaupverðið er
samtals rúmir 1,4 milljarðar króna.
Eftir þessi kaup verður eignarhlutur
Eimskipafélagsins í ÚA 55,3% og í
Skagstrendingi 40,7%. Forstjóri
Eimskips segir að í kjölfar þessara
kaupa komi til skoðunar að Eimskip
dragi úr eignarhlutdeild sinni í öðr-
um sjávarútvegsfyrirtækjum í gegn-
um Burðarás. Kaupin hafa í för með
sér umtalsverða breytingu á skipu-
lagi Eimskipafélagsins og yfirtöku-
skyldu á öllum hlutabréfum ÚA.
Hlutabréfin voru keypt af Búnað-
arbanka Íslands hf. og Fjárfestinga-
sjóði Búnaðarbankans og miðast
kaupverð hlutabréfanna í ÚA við
gengið 7,2 og er samtals 1.446 millj-
ónir króna. Kaupverð hlutabréfanna
í Skagstrendingi miðast einnig við
gengið 7,2 og er 232 milljónir króna.
Samtals eru þetta 1.678 milljónir
króna.
Skapar yfirtökuskyldu
Sem greiðslu fyrir þessi hlutabréf
greiðir Eimskipafélagið með eigin
hlutabréfum að nafnverði 305 millj-
ónir króna sem miðast við að gengi
bréfanna í Eimskipafélaginu sé 5,5.
Samkvæmt lögum um starfsemi
kauphalla og skipulegra tilboðs-
markaða frá árinu 1998 skapast yf-
irtökuskylda við kaup Eimskipa-
félagsins á hlutabréfum í ÚA.
Eimskipafélagið mun því bjóða öðr-
um hluthöfum í ÚA að kaupa bréf
þeirra í félaginu í skiptum fyrir bréf í
Eimskip með sama hætti. Þessi
skuldbinding verður til samkvæmt
lögum ef einn aðili eignast meira en
50% hlut í félagi sem er skráð á
hlutabréfamarkaði.
Með kaupunum eykst verðmæti
Eimskipafélagsins til muna, þar sem
greitt er fyrir eignarhlutinn í ÚA
með útgáfu nýrra hlutabréfa í Eim-
skipafélaginu. Það ræðst þó af því
hversu margir núverandi hluthafar í
ÚA munu selja hlutabréf sín í félag-
inu og fá í staðinn bréf í Eimskipa-
félaginu. Nafnverð hlutafjár Eim-
skips er í dag um þrír milljarðar
króna en ætla má að það aukist um
30%, eða í fjóra milljarða króna, ef
allir aðrir hluthafar ÚA nýta sér
þennan rétt sinn. Samningurinn við
Búnaðarbankann er gerður með fyr-
irvara um samþykki hluthafafundar
um hlutafjáraukningu.
Ingimundur Sigurpálsson, for-
stjóri Eimskips, segir að með kaup-
unum muni Eimskip koma að rekstri
ÚA með meira afgerandi hætti en
áður og markmiðið sé að efla bæði
félögin og tryggja þar með verðmæti
hluthafanna. Hann á von á því að
þessi kaup verði í sátt við aðra stóra
hluthafa í ÚA. Hann segir kaupin í
samræmi við fyrri stefnumörkun
Eimskipafélagsins um að vera virkur
þátttakandi í öðrum atvinnurekstri
en flutningastarfsemi.
Hefur í för með sér formbreyt-
ingu á Eimskipafélaginu
Ingimundur segir að ef kaupin
gangi í gegn verði ákveðin form-
breyting á skipulagi Eimskipa-
félagsins. Það verði þá rekið á þrem-
ur meginsviðum; í flutningastarf-
semi, fjárfestingastarfsemi og í sjáv-
arútvegi. Eimskip hefur átt drjúgan
hlut í ýmsum sjávarútvegsfyrirtækj-
um í gegnum fjárfestingarfélagið
Burðarás og er núverandi eignar-
hlutur Eimskips í ÚA hluti af eigna-
safni Burðaráss í sjávarútvegi. Ingi-
mundur segir að stefnan sé að
byggja upp öflugt sjávarútvegsfyr-
irtæki á grunni ÚA og yrði félagið
þar með einn þriggja meginrekstr-
arþátta Eimskipafélags Íslands. Þá
komi til greina að draga úr eða end-
urmeta eignarhlut Eimskips í öðrum
sjávarútvegsfyrirtækjum.
Hlutur Eimskips í ÚA eykst í 55% og í 41% í Skagstrendingi
Greiðir 1,4 milljarðaSKIPVERJAR á Mánafossi, skipiEimskips, sáu hnúfubak í Vest-
mannaeyjahöfn í gærmorgun þeg-
ar þeir héldu úr höfn. Var hann
við smábátabryggjuna við Hring-
skersgarð þar sem Stafkirkjan
stendur. Greinilegt var að hval-
urinn var ráðvilltur í höfninni, og
líklegt að vélarhljóð frá bátum og
skipum hafi ruglað hann í ríminu.
Hvalurinn synti nokkra hringi í
höfninni og virtist ekki finna leið
út. Fjöldi manns fylgdist með
þessari óvæntu heimsókn af Bása-
skersbryggju.
Hnúfubakar eru stórar skepnur
og geta orðið allt að 19 metrar að
lengd. Þeir hafa töluvert sést í
kringum Vestmannaeyjar upp á
síðkastið og hafa sjómenn á trill-
um komist í nálægð við þá. Áður
hafa Vestmannaeyingar fengið
viðlíka heimsóknir. Árið 1958 kom
grindhvalavaða í höfnina og var
hún rekin á land inni í botni og
dýrunum slátrað þar. Árið 1973
varð vart við háhyrning í höfninni
í Vestmannaeyjum.
Hnúfubak-
ur í höfninni
MIKIL og góð loðnuveiði hefur
verið að undanförnu og flotinn
langt kominn með kvótann á ver-
tíðinni, en Víkingur AK landaði
fullfermi á Akranesi á mánudag og
kom aftur inn með um 1.400 tonn í
fyrrinótt.
Viðar Karlsson, skipstjóri á Vík-
ingi, segist hafa hitt á stóru
loðnuna sem hafi fyrst komið fram
í janúarveiðinni en svo farið til
Færeyja og ekki sést hér fyrr en
nú. Loðnan er komin inn á Faxa-
flóa og segir Viðar að hún sé mis-
munandi eftir svæðum. Ætlað er að
rúmlega vika sé í hrygningu og
gera má því skóna að kvótinn náist,
en rúmlega 100.000 tonn eru eftir.
Morgunblaðið/Kristinn
Víkingur AK með full-
fermi tvisvar í vikunni

Stór loðna/6
ELLEFU af stærstu sjávarútvegs-
fyrirtækjum landsins, sem öll eru
skráð á Verðbréfaþingi Íslands,
högnuðust samtals um rúmlega 7,6
milljarða á árunum 1994–2001 þegar
búið er að draga frá tap einstakra
ára. Þrátt fyrir góðan hagnað
greiddu þau ekki krónu í tekjuskatt
til ríkisins á þessum árum. Öll áttu
þau um síðustu áramót yfirfæranlegt
tap sem dregst frá hagnaði fyrirtækj-
anna. Þetta skattalega tap nam rúm-
lega níu milljörðum króna um síðustu
áramót.
Ástæðan fyrir því að sjávarútvegs-
fyrirtækin hafa ekki greitt tekjuskatt
þátt fyrir að sum þeirra hafi ár eftir
ár verið rekin með hagnaði er sú að
við sameiningu sjávarútvegsfyrir-
tækja á síðustu árum hafa þau komist
yfir mikið skattalegt tap sem dregst
frá hagnaði þeirra.
Dæmi um slíkar sameiningar er
sameining Samherja og BGB-Snæ-
fells í árslok 1999. Þau fyrirtæki sem
mynduðu BGB-Snæfell höfðu verið
rekin með tapi um nokkurra ára
skeið. Við sameininguna fluttist þetta
tap inn í bókhald Samherja. Samherji
hagnaðist á síðustu sjö árum um
4.166 milljónir en hefur á þessum ár-
um ekki greitt tekjuskatt. Um síð-
ustu áramót átti fyrirtækið 597 millj-
ónir í yfirfæranlegt tap, sem dregst
frá framtíðarhagnaði fyrirtækisins.
Grandi hagnaðist á árunum 1995–
2000 um 1.934 milljónir, en afkomu-
tölur fyrir árið 2001 hafa enn ekki
verið birtar. Það fyrirtæki sem sýndi
versta útkomu á þessum árum er Út-
gerðarfélag Akureyringa, en félagið
hefur tapað samtals 965 milljónum á
síðustu sjö árum. Rekstur fyrirtæk-
isins skilaði tapi fimm af síðustu sjö
árum.
Fyrirtækin skulda 67 milljarða
Fyrirtækin ellefu, Hraðfrystihús
Eskifjarðar hf., Haraldur Böðvars-
son hf. á Akranesi, Hraðfrystihúsið
Gunnvör hf. í Hnífsdal, Síldarvinnsl-
an hf. í Neskaupstað, Skagstrending-
ur hf. á Skagaströnd, Útgerðarfélag
Akureyringa hf., Þorbjörn-Fiskanes
hf. í Grindavík, Þormóður rammi-
Sæberg hf. á Siglufirði, Grandi hf. í
Reykjavík og Vinnslustöðin í Vest-
mannaeyjum, skulduðu samtals um
síðustu áramót u.þ.b. 67 milljarða. Ef
horft er á heildarhagnað þeirra ein-
stök ár kemur í ljós að þau skiluðu
hagnaði öll árin nema árið 2000, en þá
voru aðeins tvö fyrirtæki, Samherji
og Gunnvör, rekin með hagnaði.
Ellefu af stærstu sjávarútvegsfyrirtækjum
landsins hafa skilað góðum hagnaði síðustu ár
Hafa ekki greitt
tekjuskatt

Högnuðust um/34
RÍKISSJÓÐUR er búinn að leysa til
sín um 60% af því hlutafé sem seldist
í Landssíma Íslands hf. í útboði til al-
mennings á sínum tíma, en það eru
um 720 milljónir króna að verðmæti
af þeim 1.200 milljónum króna sem
seldust í útboðinu og greiðsla barst
fyrir.
Rúm vika er síðan ríkissjóður
lagði fram tilboð í hlutabréf í Lands-
símanum á sama gengi og útboðs-
gengið var eða 5,75. Það gengi gilti
fram til aðalfundar fyrirtækisins á
mánudaginn var, en lækkaði þá í 5,63
vegna greiðslu 12% arðs sem þar var
samþykkt. Fram til þriðjudagsins í
næstu viku geta eigendur hlutabréfa
í Landssímanum selt þau ríkinu á
ofangreindu gengi í gegnum Tilboðs-
markað Verðbréfaþings Íslands, en
eftir það munu eigendur bréfanna
geta selt þau ríkissjóði fyrir milli-
göngu Búnaðarbanka Íslands, en
kauptilboðið verður tekið út af til-
boðsmarkaðnum.
2.600 aðilar skráðu sig
fyrir 2,1 milljarði króna
Í útboðinu skráðu 2.600 aðilar sig
fyrir hlutafé að upphæð 2,1 milljarð-
ur króna. Greiðslur fyrir hlutabréf
að verðmæti 1.200 milljónir kr. bár-
ust og hafa hlutabréf að verðmæti
720 milljónir kr. verið seld aftur til
ríkisins, eins og áður sagði. Eftir
standa því um 480 milljónir kr. sem
enn eru í eigu almennings, en það
eru nálægt því 1,2% af heildarhlutafé
í félaginu.
Einkavæðingarnefnd sleit fyrir
skömmu viðræðum við danska fjar-
skiptafyrirtækið TDC um kaup á
Landssímanum. Nefndin er nú að
endurmeta söluna, en erlend síma-
félög hafa sýnt fyrirtækinu áhuga. Á
aðalfundi Símans sl. mánudag ítrek-
aði samgönguráðherra fyrri yfirlýs-
ingar um að stefna ríkisstjórnarinn-
ar væri að selja fyrirtækið.
Hlutafé almennings
í Símanum
Ríkissjóð-
ur hefur
keypt aft-
ur 60%