Morgunblaðið - 24.03.2002, Blaðsíða 35

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 24. MARS 2002 35
✝ Svanhildur Vig-fúsdóttir fæddist
á Reykjanesvita 26.
júní 1918. Hún lést á
Landspítalanum í
Fossvogi 14. mars
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Vigfús Sigurðsson
Grænlandsfari,
smiður og um tíu ára
skeið vitavörður á
Reykjanesi, f. á Gils-
bakka í Öxarfirði 16.
júlí 1874, d. í Reykja-
vík 26. maí 1950, og
Guðbjörg Árnadóttir
húsfreyja, f. í Simbakoti á Eyrar-
bakka 9. júní 1884, d. í Reykjavík
26. desember 1967. Systkini Svan-
hildar eru: Tómas húsasmíða-
meistari, f. 24. júní 1906, d. 1. febr-
úar 1974, Gunnþóra, lengst af
starfsmaður Hans Petersen, f. 24.
september 1908, d. 9. október
1981, Ólafur, vélsmíðameistari og
vörubílstjóri, f. 15. mars 1910, d.
31. desember 1999, Anna, húsmóð-
ir og lengi starfsmaður Hans Pet-
ersen, f. 26. júlí 1912, Sigurður
Árni, húsasmiður og sjómaður, f.
9. júní 1921, d. 30. september 1988,
Auður Ingibjörg hárgreiðslu-
meistari, f. 19. ágúst 1922, d. 20.
júní 1987, og Jóhann Pétur Koch
múrarameistari, f. 19. janúar
1924, d. 7. september 1996. Svan-
hildur fluttist með foreldrum sín-
um og systkinum til Reykjavíkur
árið 1925 og ólst þar upp til full-
orðinsára. Hún giftist 28. nóvem-
ber 1942 Ingólfi Geirdal, skófram-
leiðanda og kennara, f. á Ísafirði
29. apríl 1915. Foreldrar Ingólfs
voru Guðmundur E. Geirdal, skáld
Þórshöfn í Færeyjum 22. ágúst
1955, a) Pétur Óli byggingaverka-
maður, f. 11. nóvember 1974. Eig-
inmaður Sjafnar er Ásbjörn Ægir
Ásgeirsson, vélfræðingur, f. í
Reykjavík 14. mars 1954. Börn
þeirra: b) Ásgerður húsmóðir, f. 6.
des 1977, sambýlismaður, Guð-
mundur Óli Pálmason borgar-
starfsmaður, f. 18. mars 1978,
börn þeirra: Freyja, f. 16. sept.
1999, og Þór, 3. ágúst 2001. c)
Ágúst framhaldsskólanemi, f. 12.
október 1980. 4) Guðbjörg María,
húsmóðir og sölumaður, f. 14.
ágúst 1961. Sonur með Jóni
Blomsterberg, bifvélavirkja, f. 20.
maí 1959 í Reykjavík, a) Þórir, raf-
virki, f. 19. janúar 1977. Sambýlis-
kona hans, Maren O. Sigurbjörns-
dóttir, f. 10. janúar 1978. Börn
þeirra: Helena María, f. 10. sept-
ember 1999, og Heiðar Ingi, f. 28.
nóvember 2000; barn Marenar,
Eydís Ágústsdóttir, f. 11. júlí 1997.
Sambýlismaður Guðbjargar, slitu
samvistir, Kristinn Gunnarsson
vélstjóri, f. 14. nóvember 1958.
Börn þeirra: b) Ingólfur iðnnemi,
f. 27. mars 1985, og c) Gunnar
Freyr, f. 18. september 1987.
Svanhildur og Ingólfur bjuggu
allan sinn búskap, alls 60 ár, í
Reykjavík. Fyrst á Bergstaða-
stræti, þá Grenimel og Brávalla-
götu en síðan í rúm 40 ár að Hæð-
argarði 56. Framan af starfaði hún
fyrst og fremst sem heimavinn-
andi húsmóðir. Árið 1966 tók hún
að starfa við ræstingar, fyrst í
Verslunarskólanum og á Heilsu-
verndarstöðinni en síðan í Háskóla
Íslands þar sem hún starfaði við
ræstingar og húsvörslu allt til árs-
ins 1993 að hún lét af störfum sök-
um heilsubrests, þá nærri 75 ára
gömul.
Útför Svanhildar fer fram frá
Grafarvogskirkju á morgun mánu-
daginn 25. mars og hefst athöfnin
klukkan 15.
og hafnargjaldkeri á
Ísafirði, f. 2. ágúst
1885, d. 16. mars 1952,
og Vilhelmína Steina
Pétursdóttir frá Hafn-
ardal, f. 25. júní 1885,
d. 25. desember 1939.
Börn Svanhildar og
Ingólfs: 1) Ragnar
Geirdal, bifvélavirki í
Reykjavík, f. 18. júní
1943. Kona hans er
Jenný Hjördís Sigurð-
ardóttir, starfsmaður
í heimahlynningu, f.
26. maí 1948. Börn
þeirra: a) Ingólfur
Hjálmar hljómlistarmaður, f. 9.
maí 1968, b) Kolbrún Svala hús-
móðir, f. 20. janúar 1970, sambýlis-
maður var, slitu samvistir, Krist-
inn Þór Ingvason, kerfisfræð-
ingur, f. í Reykjavík 18. janúar
1969, og eru börn þeirra: Anetta
Sigdís, f. 30. mars 1993, og Ragnar
Ingvi, f. 19. september 1995. c)
Sigurður hljómlistarmaður, f. 3.
apríl 1973. 2) Vigfús sagnfræðing-
ur, f. 24. janúar 1948. Fyrrverandi
kona, Keneva Ann Kunz, þýðinga-
fræðingur, f. í Winnipeg í Kanada
28. júní 1953; dóttir þeirra: a)
Svanhildur Nanna viðskiptafræð-
ingur, f. 25. febrúar 1977, sam-
býlismaður Guðmundur Örn Þórð-
arson viðskiptafræðingur, f. 10.
mars 1972. Dóttir með Jónínu Jó-
hannsdóttur, meinatækni, f. á
Siglufirði 18. febrúar 1954, b) Að-
alheiður María menntaskólanemi,
f. 17. ágúst 1982. Sambýliskona,
Sigrún Ágústsdóttir námsráðgjafi,
f. í Reykjavík 15. janúar 1951. 3)
Sjöfn, f. 2. maí 1953. Sonur með
Einari Bech byggingaverktaka, f. í
Heill yður mæður til sveita og sjós!
ég syng ykkur hrós.
Vorhugir niðjanna vefji yður blíðu,
sem vöktu þér yfir í blíðu og stríðu,
sem hófuð frá öndverðu ættstofnsins von
og uppfrædduð dóttur og son.
Heill yður, mæður!
heill yður, íslensku mæður.
Samtíðin bindi yður blómsveig í dag
og bæti yður hag.
Mýkst er og fegurst í minningardreifum,
sú mundin er hlúði að lífinu í reifum,
og hjartað, sem titraði af tilbeiðslu og ást,
og traustið, sem aldrei oss brást.
Heill yður, mæður!
Heill yður, samtíðarmæður.
Framtíðin blessi yðar fórnauðga starf
sinn fegursta arf.
Kærleikans megin þér standið í
straumnum,
og stýrið í ást framhjá trylltasta
glaumnum,
og vorhugann glæðið í vaxandi sál,
og vekið á tungunni mál.
Heill yður, mæður!
Heill yður, framtíðarmæður!
(Guðmundur E. Geirdal.)
Við systurnar kveðjum þig,
mamma, með þessu ljóði eftir afa,
það segir allt sem góð móðir gefur
barni sínu. Og þú varst óspar á hlýju,
umhyggju og ást í okkar garð. Við
eigum eftir að sakna þess að geta
ekki hallað okkur upp að barmi þín-
um þegar okkur líður illa, en við vit-
um að þú ert komin á góðan stað og
að þér líður betur núna. Börnin okk-
ar þakka þér allt það góða sem þú
gafst af þér til þeirra. Einnig þakkar
tengdasonur þinn hlýhug þinn og
vináttu. Við felum þig Guði á hönd og
megi Hann styrkja föður okkar á
þessari sorgarstundu.
Þínar dætur,
Sjöfn og Guðbjörg María.
Elsku amma mín.
Mér finnst svo stutt síðan ég og
Tóti frændi hjóluðum á eftir þér út í
búðina í Hólmgarðinum á nýju tví-
hjólunum sem þið afi gáfuð okkur og
biðum spennt eftir að þú gæfir okkur
brúnan fimmtíukrónaseðil sem við
mættum kaupa sælgæti fyrir.
Skemmtilegast þótti okkur þegar
þú leyfðir okkur að koma með þér
vestureftir, eins og þú kallaðir það,
að skúra í Háskólanum. Það var svo
spennandi að hlaupa um gangana og
finna nýja felustaði þar sem þú
þurftir að finna okkur þegar þú vildir
fara að koma þér heim.
Þú varst alltaf tilbúin að hafa mig
hjá þér og sýndir öllu sem ég gerði
mikinn áhuga. Hvort sem það var
skólaleikrit, fimleikamót eða annað
sem mér hafði dottið í hug að taka
þátt í þá vildir þú koma að horfa á.
Þú talaðir alltaf mikið um að
ferðast og að við skyldum fara í
ferðalag saman því við þyrftum bara
að kaupa einn flugmiða fyrir Svan-
hildi Vigfúsdóttur. Nú ert þú farin af
stað í ferðalagið þitt og vona ég að
þér líði vel. Ég sakna þín elsku
amma mín og allrar þinnar um-
hyggju. Þú varst alltaf að hugsa um
aðra og vissir hvað okkur þótti gott.
Þú varst besta amma í heimi og ég
vona að ég verði eins og þú.
Endar nú dagur, en nótt er nær,
náð þinni lof ég segi,
að þú hefur mér, Herra kær
hjálp veitt á þessum degi.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sigurður Jónsson frá Presthólum.)
Þín
Svanhildur.
Ég var 6 ára þegar Svanhildur
systir mín fæddist. Ég man svo vel
eftir Svanhildi sem lítilli hnátu. Hún
var afskaplega falleg stúlka og eft-
irlæti allra í fjölskyldunni. Ung að
aldri kom kímnigáfa Svanhildar í
ljós. Hún var oft glettin og hló mikið.
Vegna aldursmunar áttum við
ekki mikla samleið sem börn. Á full-
orðinsárum varstu orðin húsvörður
fyrir raunvísindadeild Háskóla Ís-
lands þegar þú bauðst mér vinnu. Þá
kynntumst við vel og urðum góðar
vinkonur. Það var gott að vinna með
Svanhildi. Hún var dugleg og ósér-
hlífin. Hún vann lengi við Háskólann
og var vinsæl bæði af nemendum og
kennurum enda alúðleg og stutt í
brosið.
Svanhildur hélt einnig stórt heim-
ili og ól upp fjögur börn ásamt Ing-
ólfi eiginmanni sínum. Þrátt fyrir að
hafa mikið að gera gaf Svanhildur
sér alltaf tíma og var boðin og búin
til að hjálpa öðrum eftir fremsta
megni.
Það voru ófá skiptin sem Svan-
hildur aðstoðaði til dæmis við veislur
í stórfjölskyldunni.
Nú hefur Drottinn kallað hana til
sín en síðustu ár hafa verið Svanhildi
erfið af heilsufarsástæðum. Það kom
þó ekki í veg fyrir að hún gerði grín
að öllu saman en hún sagði alltaf að
hláturinn lengdi lífið.
Úr Hávamálum
Deyr fé
deyja frændur
deyr sjálfur hið sama.
En orðstír
deyr aldregi
þeim er sér góðan getur.
Úr Um dauðans óvissan tíma eftir
Hallgrím Pétursson.
Ég lifi í Jesú nafni,
í Jesú nafni ég dey.
Þó heilsa og líf mér hafni
hræðist ég dauðann ei.
Dauði, ég óttast eigi
afl þitt né valdið gilt.
Í Kristí krafti ég segi:
„Kom þú sæll, þá þú vilt!“
Blessuð sé minning Svanhildar.
Ég bið Guð að styrkja Ingólf, Guð-
björgu, Sjöfn, Ragnar, Vigfús og
aðra ættingja.
Anna Vigfúsdóttir.
Tímabundin dvöl erlendis er tví-
mælalaust góð og gefandi reynsla og
þá ekki síst vegna þess að einmitt í
útlegðinni styrkjast og eflast tengsl-
in við ættamennin og vinina heima.
Aldrei hefur mér þó verið þessi stað-
reynd jafnljós og nú nýlega þegar
mér bárust fréttir um það hingað til
Kaupmannahafnar að kær föður-
systir mín, Svanhildur Vigfúsdóttir,
væri látin. Andlát hennar kom mér
þó vissulega ekki á óvart. Þegar við
kvöddumst sl. haust gerði ég mér
grein fyrir að líklega yrði þetta okk-
ar síðasta samverustund og enda
þótt hún þá, sem endra nær, væri
málhress og skýr í hugsun, var aug-
ljóst að líðanin var slæm og líkam-
legt þrek nær á þrotum. En haustið
leið og þegar nær dró jólum lét jóla-
kortið hennar svo sannarlega ekki á
sér standa – fallega stíluð jólakveðja
frá þeim hjónum, Svanhildi og Ing-
ólfi, – full af væntumþykju og góðum
óskum til okkar og barnanna okkar
þar sem þau glöddust sérstaklega yf-
ir því að væntanlega gætum við að
mestu leyti verið öll samankomin um
jólin í hópi ættingja okkar og vina
hér í Danmörku. Já, þannig vildi
Svanhildur frænka einmitt hafa það
sjálf. Hún átti svo sannarlega einnig
stóra og góða fjölskyldu og stóran
hóp tryggra vina og skyldmenna. Í
þeirra hópi leið henni að jafnaði best
og alla tíð lagði hún mikið upp úr því
að rækta tengslin við fjölskyldu og
vini. Umhyggja og væntumþykja í
garð annarra einkenndu allt hennar
líf og starf og þeir voru vissulega
margir sem virtu þessa eiginleika
hennar og gerðu sér grein fyrir
hversu gott var að eiga hana að.
Svanhildur frænka verður okkur
öllum sem henni kynntust minnis-
stæð fyrir margra hluta sakir. Hún
var sterkur og svipmikill persónu-
leiki og nærvera hennar fór aldrei
fram hjá neinum. Hún var skapmikil,
stóð jafnan föst á sínu og mætti
hverjum degi með miklu áræði og
kjarki. Vol og víl var henni ekki að
skapi. En hún átti ekki síður hýtt og
notalegt bros, gat verið kímin og
glettin í tilsvörum og var einstaklega
greiðvikin og fús til þess að aðstoða
og hjálpa hvenær sem þess þurfti
með. Þessir eiginleikar urðu til þess
að hún eignaðist hvarvetna vini og
velunnara þar sem hún kom og starf-
aði. Og hún hélt stöðugu sambandi
og mikilli tryggð við alla þá, bæði
unga og aldna, sem á annað borð
eignuðust trúnað hennar og traust.
Í þessu sem öðru voru þau hjónin,
Ingólfur og Svanhildur, einhuga og
samtaka. Bæði voru þau einstaklega
gestrisin og nutu þess að efna til
veislu fyrir fjölskyldu og vini, þegar
tilefni gafst, enda var Svanhildur af-
ar myndarleg húsmóðir og hafði
gaman af bæði matargerð og handa-
vinnu. Hún sinnti heimili sínu og fjöl-
skyldu af mikilli kostgæfni og átti in-
dælt og fallegt heimili, þar sem
jafnan var fjölmennt og gott að
koma. Engu að síður vann hún lengst
af langan vinnudag utan heimilis og
þar mátti hana aldrei vanta. Lengi
stundaði hún ræstingar á vegum Há-
skóla Íslands – starf sem sinna þurfti
á kvöldin og oft um helgar og mörg-
um þætti því ekki eftirsóknarvert til
lengdar. Þrátt fyrir það hafði hún
þetta starf með höndum í mörg ár og
þar tókst Svanhildi frænku ekki síð-
ur en annars staðar að finna sér gleði
í starfi. Samskiptin við unga fólkið,
námsmennina og einnig kennarana
sem þar áttu daglega leið um, veittu
henni mikla ánægju og ég þykist vita
að þeir eru margir sem á þessum ár-
um nutu góðs af greiðvikni hennar
og liðlegheitum og hugsa nú til lát-
innar heiðurskonu með virðingu og
þökk.
Nú að leiðarlokum er ljúft að
staldra við og hugsa aftur til liðinna
ára. Upp í hugann koma ótal svip-
myndir allt frá bernsku, úr leik og
starfi, í gleði og í sorg. Minningar um
góða og sérstaka konu, sem betur en
margur annar kunni að mæta því
sem á vegi hennar varð og virtist búa
yfir ótrúlegu þreki og lífskrafti allt
til hins síðasta. Ég þykist þó vita að
Svanhildur frænka hafi verið hvíld-
inni fegin, en að hún hafi engu að síð-
ur kvatt í fullri sátt og þakklæti við
guð og menn. Og svo sannarlega átti
hún margt að þakka og mörgum
margt gott upp að unna. Hennar
mesta gæfa var að eignast einstakan
lífsförunaut, sem elskaði hana og
mat að verðleikum og stóran hóp af-
komenda sem dáðu hana og virtu.
Með mikilli umhyggju sinni og nær-
gætni allt til hins síðasta gátu þau
sýnt þakklæti sitt og hug í hennar
garð. Megi það nú veita þeim huggun
á kveðjustundu og styrk til þess að
horfa fram á veg.
Blessuð sé minning Svanhildar
Vigfúsdóttur,
Guðbjörg Tómasdóttir.
Mér er sagt að Svanhildur Vigfús-
dóttir hafi ekki unnið við Háskólann
lengur en rúma tvo áratugi. Þetta
kemur á óvart í ljósi þess hvað þau
eru mörg sem hafa kynnst henni og
minnast hennar, á öllum aldri, bæði
nemendur og kennarar. Þegar fund-
um okkar bar fyrst saman hafði ég
fengið vinnuaðstöðu í svonefndri
Sumarhöll. Það glæsta nafn bar lítið
einlyft timburhús sem hafði verið
reist til bráðabirgða vestan við
Tæknigarð, þar sem hús Endur-
menntunarstofnunar stendur nú.
Svanhildur var allt í öllu í þessu húsi,
húsvörður þess og ræstingarkona og
sinnti því og íbúum þess af mikilli al-
úð. Hún var svipmikil og röggsöm,
virtist hrjúf á ytra borði, en sú ímynd
breyttist fljótt.
Svanhildur var mjög merkileg
kona og þetta samfélag kringum
hana í Sumarhöllinni gat stundum
líkst fjölskyldu fremur en vinnustað.
Mörgum árum eftir að hún var hætt
að geta unnið hélt hún til dæmis
þeim sið að koma í heimsókn á bollu-
daginn með hrúguð föt af rjómaboll-
um. Og ef eitthvað bjátaði á hjá ein-
hverjum var hún fljót að skynja það
og reyna að bregðast við til hjálpar.
Þessi tryggð og ræktarsemi var
ekki bundin við vinnustaðinn. Svan-
hildur kynntist fjölskyldum okkar
margra og t.a.m. tók hún sérstöku
ástfóstri við þroskaheftan son minn.
Þær eru ótaldar flíkurnar sem hún
prjónaði eða heklaði handa honum,
m.a. tvær gullfallegar lopapeysur, sú
síðari prjónuð löngu eftir að hann-
yrðakonan var í raun og veru fær til
slíkra verka vegna margvíslegra
veikinda. Svanhildur andaðist 14.
þessa mánaðar. Tveimur dögum síð-
ar átti Kári sonur minn tvítugsaf-
mæli og fékk þá óvænta gjöf. Þessi
gamla vinkona hans hafði fyrr í vik-
unni látið taka peninga út af banka-
reikningi til að færa honum afmæl-
isgjöf. Örlætið, hlýjan og ræktar-
semin fylgdu þessari ungu sál þar til
lífsþráðurinn slitnaði.
Þorleifur Hauksson.
Í tæp tvö ár hef ég orðið þess heið-
urs aðnjótandi að sinna Svanhildi
sem sjúkraþjálfari í heimaþjónustu.
Ég segi heiðurs vegna þess að eins
og þeir sem þekktu Svanhildi vita
var hún höfðingi heim að sækja. Það
leið ekki á löngu þar til hún var búin
að prjóna sokka á mig og dætur mín-
ar auk þess sem hún var sífellt að
gauka að mér litlum sendingum til
yngri dóttur minnar sem hafði fengið
að fljóta með í nokkur skipti. Það var
svo komið að dóttur minni fannst að í
Svanhildi ætti hún sér auka ömmu
sem hún sendi teikningar og föndur
til. Svanhildur kunni að meta slíkt og
stillti öllu upp hjá sér þegar aðrir
hefðu stungið ofan í skúffu. Viðbrögð
dóttur minnar við láti Svanhildar
segja það sem segja þarf eða;
„Mamma, af hverju deyja alltaf þeir
góðu?“ Svanhildur var orðin heilsu-
tæp og þjáð þegar ég kynntist henni
en alltaf var stutt í brosið og gam-
ansemina. Hún gerði óspart grín að
sjálfri sér og veikindum sínum og tók
fullan þátt í lífinu fram á síðasta dag.
Hún hafði sínar skoðanir á öllu sem
gerðist og var einstaklega gaman að
ræða við hana um atburði líðandi
stundar. Þá var ótrúlegt hvað Svan-
hildur gat afrekað þrátt fyrir heilsu-
brest sinn. Hún bakaði smákökur
fyrir jólin og gaf mér að smakka þá
bestu kókostoppa sem ég hef bragð-
að á. Það eru síðan ekki nema nokkr-
ar vikur síðan hún heklaði töskur
fyrir dætur mínar þrátt fyrir áköf
mótmæli mín enda var hún orðin
gigtveik í höndum. En það þýddi lítið
að mótmæla Svanhildi, ef hún beit
það í sig að vilja gera einhverjum
gott þá var það gert.
Svanhildur sýndi mér hvernig
manneskja getur elst með reisn og
þolað byrði sjúkdóma og erfiðleika
með kímnigáfuna og léttleikann að
leiðarljósi og sigrað. Já, ég segi sigr-
að því Svanhildur lét aldrei bugast
og með viðhorfi sínu kennir hún okk-
ur sem eftir lifum að takast á við
okkar eigin vandamál án þess að
bugast og er ég henni þakklát fyrir
kynnin.
Að lokum vil ég votta aðstandend-
um Svanhildar samúð mína, minn-
ingin um hana mun lifa áfram í verk-
um hennar.
Ingibjörg Loftsdóttir,
sjúkraþjálfari.
SVANHILDUR
VIGFÚSDÓTTIR