Vísir - 26.04.1980, Blaðsíða 6

ridiit Laugardagur 26. april 1980 _ 6
,,Skrefagjaldid munlækka
sem nemur f jölgun skrefa”
Póstur og sími er langstærsta ríkisfyrirtæki á
islandi. útgjöld stofnunarinnar á síðasta ári námu 21
milljarði króna, en það er um það bil fimmföld sú
upphæð, sem fórtil reksturs Háskóla Islands. Á þriðja
þúsund manns vinna hjá fyrirtækinu og launagreiðsl-
ur í fyrra voru 9.5 milljarðar.
Póstur og slmi hefur verið
nokkuð til umfjöllunar I fjöl-
miölum undanfariö, ekki sist
vegna fyrirhugaöra breytinga á
gjaldtöku fyrir innanbæjarsim-
töl. Hingaö til hafa þau talist eitt
skref, óháö timalengd, en nú er
ætlunin aö koma upp búnaöi
sem gjaldfærir símtölin eftir
timalengd. Reiknaö er meö aö
þessi búnaöur veröi tekin I notk-
un i byrjun næsta árs og kostn-
aður viö hann veröi um 100
milljónir.
Jón Skúlason, póst- og slma-
málastjóri, er I Fréttaljósinu I
dag og svarar spurningum um
þetta atriöi og nokkur fleiri. —
Hvernig er þessi ákvöröun um
breytta gjaidtöku tilkomin og
hvaöa aöiii er það sem tekur
hana?
„Alþingi ályktaöi 1974 um
endurskoöun gjaldsklrár Land-
simans, þannig aö sem mestum
jöfnuöi yröi náö meö lands-
mönnum hvaö varöaöi kostnaö
viö notkun sima og aö dreifbýli
og höfuöborgarsvæöiö bæru
hlutfallslega sömu byröi I þess-
um efnum. 1 samræmi viö þetta
höfum viö lengi leitaö aö búnaöi
til aö mæla og gjaldfæra innan-
bæjarskrefin, en lengi vel hefur
okkur þótt hann alltof dýr. í
fyrra fundum viö svo ódýra
lausn á þessu máli og lögöum
hana fyrir samgönguráöherra,
sem fól okkur aö panta efni I
þennan útbúnaö.
Þá ákvaö hann, aö ráöuneytiö
myndi leita heimildar á fjárlög-
um til þess aö fella burtu aö-
flutningsgjöld af þessu efni.
Þetta var hins vegar ekki sett
inn I fjárlög I ár, þannig aö nú
viröist eiga aö falla frá þessum
fyrirætlunum.”
Nú halda menn þvl fram að
jöfnunin, sem stefnt er að, ein-
ungis i þvi að gjaldið hækki á
Reykjavikursvæðinu, en lækki
ekki hjá öðrum landsmönnum.
Þetta sé þvf aðeins gert til að
færa Pósti og sfma auknar tekj-
ur. Hverju svararðu þessu?
„Þetta er mikill mis-
skilningur. viö munum lækka
skrefagjaldiö sem nemur fjölg-
un skrefa viö breytinguna,
þannig aö heildartekjur Pósts
og sima aukast ekki. Tökum
sem dæmi, aö ef skrefafjöldinn
eykst um 30% þá lækkar gjaldiö
fyrir hvert skref úr 23.10 krón-
í fréttaljósinu
Texti: Páll
Magnússon
blaðamaður
L
um, eins og þaö er núna, I 17.80
krónur. Hér er þvl aöeins um þá
jöfnun aö ræöa sem stjórnmála-
menn hafa talað um árum sam-
an, en leikurinn ekki geröur til
þess aö auka tekjur slmans.
Þaö er llka misskilningur aö
einungis hafi átt aö koma þess-
um skrefateljara fyrir I Reykja-
vlk, en ekki fyrir innanbæjar-
slmtöl úti á landi. Staöreynd
málsins er sú, aö þaö þarf aö
kaupa efni til aö breyta stöövun-
um hér i Reykjavik, en úti á
landi eru nýjar stöðvar, sem eru
undir þessar breytingar búnar.
Meiningin er aö breytingarnar
veröi geröar samtímis alls staö-
ar á landinu”.
Það kom fram við umræður á
Alþingi I siðustu viku, að gjöld
vegna langlinusamtala væru
alltof há, miöaö við innanbæjar-
simtöl, og miklu hærri en tækni-
kostnaður gæfi tiefni til. Er ekki
hér um að ræða úrelt kerfi frá
þeim tfma þegar það þurfti
fjölda manns og langan vfr til að
afgreiöa eitt slmtai milli lands-
hluta og mætti ekki með sömu
rökum hafa mishátt afnotagjald
af sjónvarpi eftir þvi hversu
langt menn væru frá endur-
varpsstöð?
„Ég hef lengi verið þeirrar
skoðunar aö langlinusamtölin
væru of dýr, en þaö er ósköp
skiljanlegt vegna þess aö þetta
er arfur frá gamalli tlð, þegar
hver lina var hlutfallslega
miklu dýrari en þær eru I dag.
Hins vegar höfum við gert stórt
átak á siöustu níu árum I þá átt
aö gera langlinusamtölin ó-
dýrari, bæöi meö þvl aö lækka
taxtann og eins þvi aö taka i
notkun sérstakan næturtaxta.
Þaö er hins vegar ekki hægt
aö likja saman slmagjöldunum
og afnotagjöldum útvarps og
sjónvarps. Ef veriö er meö
sjónvarp er settur upp einn
sendir og má þá einu gilda hvort
móttakendur eru þúsund eöa
tveir. í sambandi viö simann
þarf aö fjölga llnum eftir þvi
sem fleiri tala og þaö er auðvit-
aö dýrara. Tökum annan hlut
sem dæmi, segjum aö hringt sé
frá Reykjavik til Akureyrar.
Fyrst fer samtalið I gengum
heimastöö i Reykjavlk og siðan I
gegnum. útstööina, þá fer þaö I
gegnum radlóstöövar á Vatns-
enda, Giröisholti, Stórholti,
Þrándarhliöarfjalli, Oxnadals-
heiöi og Björgum, þaöan fer þaö
svo eftir jarösimaleiö til
Akureyrar. Þetta fer sem sagt I
gegnum sex radióstöövar og þar
af nokkrar fjallastöövar, sem
eru mjög dýrar. Af þessu má sjá
aö samtaliö veröur þeim mun
dýrara sem lengra er á milli
staöa.”
Nú hefur oft veriö talaö um að
óeölilegt sé að Póstur og simi
hafi einkarétt á sölu slmtækja
Jón Skúlason, póst- og simamálastjóri
(Visismynd: BG.)
og annars búnaöar, sem tengd-
ur er slmakerfinu, og hafa menn
jafnvel llkt þessu við aö rafveit-
ur hefðu einkarétt á sölu raf-
tækja. Hefur þetta fyrirkomu-
lag ekki gengið sér til húðar?
„Þaö eru uppi skiptar skoö-
anir um þaö hvort þetta sé eöli-
legt eöa ekki. Er eölilegt aö
þetta fáist hjá kaupmanninum
og hann sjái þá jafnframt um
viögeröir? Viö teljum aö þaö sé
miklu öruggara og ódýrara
fyrir notandann aö hafa þetta
allt á einum staö og meö
rekstrargjaldinu tryggi hann
sig gegn þvi aö fá stóran skell ef
til bilana kemur. Þannig er
þetta alls staöar sem ég þekki til
nema kannski I Bandarlkjun-
um.
Viö erum skyldugir til aö sjá
til þess aö tækin uppfylli
ákveönar lágmarkskröfur og öll
tæki I sambandi viö slmakerfi
hafa mjög mikla endingu. Mér
finnst hins vegar aö tæki sem
hafa endst stutt séu betur komin
úti á hinum frjálsa markaöi, þvl
aö fólk þarf aö skipta oft um þau
og þá ræöur hinn frjálsi mark-
aður betur viö þaö en rlkisstofn-
un.
Ég vil aö þaö komi fram aö
viö höfum alltaf keypt þar sem
hagstæöast er hverju sinni og
ekkert fyrirtæki hefur fengiö
sérstööu I þeim efnum”.
— segir Jón
Skúlason,
póst- og
simamálastjóri,
um breytta
gjaldfærslu
innanbæjar-
simtala
Hefur Póstur og slmi
verið nægilega opinn fyrir þeim
nýjungum i simatækni sem
komið hafa fram á sjónarsviðið
á undanförnum árum?
„Þetta hefur breyst mikiö frá
þvi viö tókum upp þá reglu aö
selja fólki tækin. Aöur var þetta
bundiö viö okkar fjárfestingar
og þá þurftum viö fyrst aö fá
leyfi hjá fjárveitingavaldinu áö-
ur en viö festum kaup á tækjum.
Þetta varö til þess að viö gátum
ekki útvegaö fólki þaö sem þaö
vildi. Þaö er fyrst eftir aö viö
fórum aö selja tækin, aö grund-
völlur skapaöist fyrir nýjung-
um.
Viö erum opnir fyrir öllum
nýjungum sem fram koma I
slmatækni, en auövitaö er þaö
fjárskortur sem hamlar okkur.
Þaö sem er nýjast af nálinni I
þessum efnum eru svokallaðir
„digital” stöövar, sem aö öllu
eölilegu ættu aö geta verið
komnar I gagniö I Reykjavlk
1983. Þessar stöövar hafa marg-
falt meiri afkastagetu en þær
gömlu auk þess sem ýmsir nýir
möguleikar opnast fyrir notend-
urna”.
Er Póstur og slmi ekki orðinn
miklu meira bákn en efni standa
til og þjónusta hans þarafleið-
andi orðin óþarflega dýr?
„Ég tel ekki aö stofnunin sé
neitt stærri en hún þarf aö vera
og varöandi þaö hvaö þjónustan
er dýr vil ég segja þetta: Stjórn-
málamenn tala um þaö I þing-
sölum og viö hátíðleg tækifæri,
aö siminn eigi aö vera öryggig-
stæki fyrir fólkiö i landinu. 1
sömu andránni leggja þeir á
þetta tolla og aöflutningsgjöld
eins og um lúxusvöru væri aö
ræöa, samanlagt nema þessi
gjöld 130% og siöan leggst sölu-
skatturinn ofan á þjónustuna.
Mér finnst aö neytendasamtök-
in ættu frekar aö snúa sér aö
þessu en ýmsu ööru sem þau
fást viö.
Annars vil ég lika segja þaö,
aö slmaþjónustan hér á landi er
hreint ekki dýrari en gengur og
gerist. Samkvæmt könnun sem
Siemensfyrirtækið lét gera á
slmakostnaöi I 58 löndum, erum
viö I 21. sæti ofan frá. Sam-
kvæmt þessari könnun er slma-
kostnaöur hér, nákvæmlega sá
sami og i Bandarikjunum og
meðal þeirra landa sem eru
fyrir ofan okkur má nefna Nor-
eg, Finnland, V. Þýskaland,
Frakkland, írland og svona
mætti lengi telja”.
MEÐ GESTSAUGUM
Telknart: Krls Jackson