Morgunblaðið - 02.04.2002, Qupperneq 40
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 ÞRIÐJUDAGUR 2. APRÍL 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
ÞRÍR ungir menn björguðu sér úr
bráðum sjávarháska á páskadag er
lítill bátur þeirra sökk skammt und-
an Gunnarsstaðasandi í Þistilfirði.
Mennirnir syntu til lands, um 400
metra vegalengd, í 1–2 gráða heit-
um sjónum og voru mjög þrekaðir
þegar þeir náðu landi eftir um 15
mínútna sund.
Mennirnir, Axel Jóhannesson,
Eggert Stefánsson og Reynir Ás-
berg Jómundsson, reru til fiskjar á
tvístefnungi og voru ekki komnir
langt út þegar þeir ákváðu að halda
til lands á ný. „Við vorum að leggja
drög að því að snúa við þegar stýrið
fór úr sambandi hjá okkur og í kjöl-
farið fengum við tvær stórar öldur
yfir okkur með þeim afleiðingum að
bátinn fyllti á skammri stund,“ sagði
Axel í samtali við Morgunblaðið.
„Bátnum hvolfdi þegar næsta alda
reið yfir og það þýddi ekkert að
klifra upp á kjölinn, enda var lítið
flot í bátnum. Við ákváðum því að
synda til lands, sem gekk mjög erf-
iðlega vegna straums, sem olli því
að við hreyfðumst varla úr stað til
að byrja með. Þetta voru mikil átök
og við reyndum að sparka af okkur
stígvélum og öðru lauslegu. Þegar
nær dró landi náðum við öldunum
sem fleyttu okkur í átt til lands en
þó með því að kaffæra okkur stund-
um. Sundið reyndi mjög á einn okk-
ar sem var í kuldagalla sem þyngdi
hann geysilega mikið.“
Fljótlega eftir óhappið kallaði
föðurbróðir Axels, Steingrímur J.
Sigfússon alþingismaður, eftir hjálp
og var björgunarbátur frá Þórshöfn
kominn á flot aðeins fjórum mín-
útum eftir útkall og var kominn í
sjónfæri þegar skipbrotsmennirnir
voru að ná landi.
Axel sagði aðspurður að þeir fé-
lagar hafi gert sér fulla grein fyrir
því að þeir væru að synda til að
bjarga lífi sínu en um þá hluti gafst
enginn tími til að ræða á sundinu
sjálfu. „Við vorum aðallega í því að
stappa stálinu hver í annan og reyna
að komast í land,“ sagði hann.
Axel sagði að þeir hafi verið von-
litlir í byrjun um að þeim tækist að
bjarga lífi sínu, en eftir því sem leið
á sundið hafi vonin glæðst. „Það var
okkur hvatning að sjá menn í landi
og það voru margar hugsanir sem
fóru í gegnum hugann á sundinu.
Ein hugsunin snerist um hversu öm-
urlegt það væri fyrir mennina að
fylgjast með okkur án þess að geta
nokkuð að gert.“
Mennirnir sem Axel á hér við
voru Jóhannes faðir hans og Stein-
grímur J. Sigfússynir.
Þegar skipbrotsmennirnir náðu
landi voru þeir mjög þrekaðir en
gátu gengið að bíl þeirra bræðra og
var þeim ekið á miklum hraða heim
að Gunnarsstöðum og þeir háttaðir
ofan í rúm. Á bæinn var mættur
læknir ásamt björgunarsveit-
armönnum sem hlúðu að mönn-
unum með heimafólki.
Jóhannes Sigfússon sagði það
hafa verið erfiða reynslu að standa í
fjörunni og fylgjast með mönnunum
þremur í sjónum. „Það veit það eng-
inn fyrr en hann lendir í svona hvað
það er skelfilegt að geta ekkert
gert,“ sagði hann við Morgunblaðið.
„Það flýgur svo margt í gegnum
hugann. Mér flaug í hug að stökkva
heim og taka hest og sundríða hon-
um því það var enginn bátur til-
tækur.“ Hann sagði þó strax hafa
náðst samband við Neyðarlínu og
vænta hafi mátt hjálpar fljótt.
Þrír menn björguðu lífi sínu á sundi í Þistilfirði eftir að bátur þeirra sökk
Morgunblaðið/Kristján
Skipbrotsmennirnir safna kröftum eftir þreksundið á páskadag. F.v.:
Eggert Stefánsson, Axel Jóhannesson og Reynir Ásberg Jómundsson.
„Margar hugsanir
fóru í gegnum hug-
ann á sundinu“
FLEST bendir nú til að árásir sem
gerðar voru í þrígang á nettölvukerfi
Landssímans, fyrr í þessum mánuði,
hafi átt uppruna sinn hér á landi. Skv.
upplýsingum Heiðrúnar Jónsdóttur,
forstöðumanns upplýsingamála hjá
Símanum, hefur við rannsókn málsins
tekist að einangra nokkra íslenska að-
ila sem talið er að standi á bak við
þessar aðgerðir. Ekki hefur þó enn
verið lögð fram formleg kæra en lík-
legt er að málið verði sent lögreglu á
næstunni.
Gerðar voru þrjár tilraunir til árása
á tölvukerfi Landssímans 10. og 12.
mars sl. sem ollu töfum og truflunum
á gagnasendingum um netið. Upplýs-
ingar bentu strax til að árásirnar
kæmu erlendis frá en rannsókn hefur
nú leitt í ljós að uppruna þeirra megi
að öllum líkindum rekja til nokkurra
aðila hér á landi. ,,Árásirnar voru
gerðar erlendis frá en okkur grunaði
að íslenskir aðilar stæðu á bak við
þær. Við erum komin á sporið og það
stefnir allt í að þetta mál fari áfram til
lögreglu,“ sagði Heiðrún.
Rannsókn langt
komin á árásunum
á netkerfi Símans
Hringurinn
þrengdur
um nokkra
Íslendinga
MIKIL umferð var um Húna-
vatnssýslur í gær og var Holta-
vörðuheiðin seinfær vegna slæms
veðurs. Greip lögreglan í Borg-
arnesi og Hólmavík til þess ráðs
að hleypa bílum skipulega yfir
heiðina, nokkrum í senn. Fjögur
umferðaróhöpp urðu á heiðinni í
gær, einn fjögurra bíla árekstur,
tveir þriggja bíla árekstrar og
einn tveggja bíla árekstur. Ekki er
vitað til þess að nein slys hafi orð-
ið á fólki, en loka þurfti heiðinni
um tíma vegna óhappa, samkvæmt
upplýsingum lögreglunnar í Borg-
arnesi.
Björgunarsveitamenn frá Slysa-
varnafélaginu – Landsbjörgu voru
á sjö öflugum jeppum við heiðina
til að fylgja bílalestum yfir, en
einkum var straumurinn suður á
bóginn.
Gripið var til ráðstafana af hálfu
Landsbjargar þar sem vitað var að
margir væru á suðurleið í slæmu
veðri og var óttast að heiðin myndi
teppast vegna fastra bíla ef ekki
kæmi til sérhæfð aðstoð björgun-
arsveitamanna.
Þá þurfti um hádegisbil í gær að
aðstoða nokkra ökumenn undir
Hafnarfjalli sem komust ekki
áleiðis vegna veðurs.
Morgunblaðið/RAX
Steinar Þór Snorrason og Ámundi Sigurðsson, lögreglumenn í Borgarnesi, við störf sín sunnan Holtavörðu-
heiðar í gær þar sem bílum var hleypt skipulega yfir heiðina, nokkrum í senn, í fylgd björgunarsveita.
Voru með viðbúnað
á Holtavörðuheiði
EIN Boeng-757 farþegaþota Flug-
leiða varð fyrir eldingu í aðflugi til
Keflavíkur á páskadag og var við
lendingu sett í sérstaka eldingaskoð-
un.
Kom í ljós að skipta þurfti um tvö
hnoð í skrokk vélarinnar.
Að sögn Guðjóns Arngrímssonar,
upplýsingafulltrúa Flugleiða, varð
vélin ekki fyrir neinum töfum vegna
atviksins og var hún komin á ný í
loftið í gær samkvæmt áætlun. Hún
var að koma frá Ósló með um 70 far-
þega þegar atvikið varð. Engum
varð meint af.
Að sögn Guðjóns gerist það ekki
oft að Flugleiðavélar verði fyrir eld-
ingu við Keflavík, en það mun gerast
fjórum til átta sinnum á ári. Talsvert
algengt er hins vegar að vélar verði
fyrir eldingu í Bandaríkjunum, eink-
um í Minneapolis.
Flugleiðavél varð
fyrir eldingu
Var að koma frá Ósló með 70 farþega
SAMKVÆMT nýlegum úrskurði
óbyggðanefndar um vatnsréttindi í
afréttum Árnessýslu eru þau í eigu
ríkisins en ekki Landsvirkjunar eins
og áður hafði verið talið. Í úrskurð-
inum segir að Gnúpverjahreppur hafi
ekki átt þau réttindi sem seld voru í
byrjun síðustu aldar og enduðu í eigu
Landvirkjunar. Búfjáreigendur hafi
haft hefðbundinn afnotarétt af svæð-
unum en ekki getað talist eigendur
þeirra.
Forráðamenn í Gnúpverjahreppi
og nágrannahreppum tóku uppúr
aldamótunum 1900 að koma í verð
eignum hreppanna í vatnsréttindum í
Þjórsá og Tungnaá. Fossafélagið Tít-
an, sem Einar Benediktsson stofnaði
ásamt fleirum, keypti mikið af þess-
um réttindum en þau voru síðan seld
íslenska ríkinu árið 1952. Við stofnun
Landsvirkjunar 1965 voru þessi
lands- og vatnsréttindi ríkisins lögð til
af hálfu ríkisins á móti framlagi
Reykjavíkurborgar.
Helgi Bjarnason, skrifstofustjóri
orkusviðs iðnaðarráðuneytisins, segir
þennan úrskurð þýða að nú viti ríkið
að það hafi virkjunarrétt í þjóðlend-
um. „Í þessari stöðu þurfa ríkið og
Landsvirkjun að ræðast við um það á
hvaða hátt menn túlka þetta fyrir
annars vegar þær virkjanir sem nú
þegar eru í rekstri og hins vegar fyrir
virkjanir sem væntanlega verða
byggðar eða eru í bígerð,“ segir
Helgi. Telur hann þær viðræður
þurfa að snúast um hvort Landsvirkj-
un greiði gjald af vatnsréttindunum,
eingreiðslu eða framleiðslugjald.
Vatnsréttindin
eign ríkis en ekki
Landsvirkjunar
Á Landsvirkjun / 20