Vísir - 29.04.1980, Blaðsíða 12

12
mw.
Þriftjudagur 29. april 1980
ríftjudagur_29. aj»i
beir eru vist ekki margir hér á
landi sem eiga 100.000 alifugla og
varphænsn — já eitt hundraö þús-
und fugla og um 140 gyltur sem
gjóta 2000-2500 grisum á ári.
Bræöurnir á Ásmundarstööum i
Rangárþingi geta þó státaö af þvi
aö eiga allan þennan herskara,
enda er bú þeirra þaö langstærsta
á landinu. Er þaö taliö vera 50-60
visitölubú.
Þegar ekiö er heim aö As-
mundarstööum, komast menn
fljótt aö raun um.aö þetta er ekki
dæmigert Islenskt sveitabýli, aö
stæröinni slepptri. baö er miklu
fremur eins og komiö sé aö stór-
iöju. A annan tug stórra skála
stendur þar I rööum og er hús-
næöiö undir búreksturinn hvorki
meira né minna en 7-8000 fer-
metrar. Er þaö nokkru stærri
gólfflötur heldur en Laugardals-
völlurinn! Einhvern timann heföi
þaö þótt vera saga til næsta bæj-
ar.
Upphafiö — sunnudagsbíl-
túr meö pabba
Búiö aö Asmundarstööum er
hlutafélag þriggja bræöra og
kvenna þeirra. Heita þeir Garöar,
Jón og Gunnar Jóhannssynir og
eru þeir um og yfir þritugt. Eru
þeir bornir og barnfæddir Reyk-
vikingar.
En hvaö kemur til aö svo ungir
menn reka stærsta bú landsins og
þaö langstærsta? Yngsti bróöir-
inn Gunnar varö fyrir svörum:
„Upphafiö aö þessu öllu saman
er, aö viö bræöur vorum eitt sinn I
sunnudagsbiltúr ásamt pabba og
vorum viö aö leita aö einhverri
hentugri jörö þar sem viö gætum
haft hestana okkar. Þá komum
viö auga á Asmundarstaöi og
keyptum viö siöar hálfa jöröina.
Þetta var áriö 1969.
Búreksturinn hófum viö svo I
malbyrjun 1970 og flutti Jón hing-
aö fyrstur. Viö Garöar bjuggum
þó fyrst um sinn áframl Reykja-
vlk. Hann vann I Blaöaprenti,
enda læröur prentari en ég starf-
aöi þá I flugturninum á Reykja-
vlkurflugvelli, en ég vann um
þessar mundir viö flugumferöar-
stjórn. Létum viö allar okkar
tekjur renna til búsins og afrakst-
ur þess fór beint inn I búrekstur-
inn aftur.”
Búið er metið á einn millj-
arð!
Þeir bræöur byrjuöu meö 10
Grisirnir una sér vel I hlýjunni frá hitaperunni og meö Svfnku mömmu I næsta nágrenni.
Þriöja búgreinin sem stunduö
er á Ásmundarstööum er
kjúklingarækt, eru þar fram-
leiddir um 2000 kjúklingar i
hverri viku. Þeir bræöur eru nú
aö reisa fullkomiö kjúklinga-
sláturhús á Hellu og fer öll
kjúklingaslátrun búsins þar
fram.
„Alltaf verið meira fyrir
pútnahúsin!"
Gunnar var spuröur, hvort á
svona stóru og sjálfvirku búi væri
nokkuö eftir af hinni heföbundnu
Islensku sveitarómantlk.
„Þaö er rétt.aö sveitarómantlk
I svona stórframleiöslu er
Gunnar á Rofta, uppáhalds hesti
sinum, en hann er undan Sörla
Sveins Guftmundssonar á
Sauftárkróki: „Hestarnir eru
einu skepnurnar hér á
býlinu, sem ég hef gaman af.”
Gunnar Jóhannsson, einn bræftranna þriggja á Asmundarstöftum, meft
einn þeirra 2500 grisa.sem árlega eru framleiddir á búinu.
gyltur og 500 hænsni. þannig aö
nokkuö hefur bústofninn aukist á
þeim tlu árum, sem liöin eru frá
þvi aö búrekstur þeirra hófst á As
mundarstööum. En hvernig geta
„Fyrstu fjögur árin tókum viö
aldrei neitt út úr búinu og tekjur
okkar runnu óskertar til þess. Viö
byrjuöum auövitaö meö lítiö, en
slöan hefur þetta vaxiö smátt og
þrlr ungir menn, sem ekki hafa
neinn sérstakan fjárhagslegan
bakhjarl komiö upp sliku stórbúi?
Enn varö Gunnar fyrir svörum:
smátt. Seinna keyptum viö svo
hinn helming jaröarinnar. Svo
gátum viö fengiö heföbundin lán
úr stofnlánasjóöi til aö byrja meö
og veröbólgan hjálpaöi til, þegar
viö stóöum uppi meö öll þessi hús,
vildum viö fara út I eitthvaö nýtt
og vélvætt.og svínarækt og eggja-
framleiösla varö fyrir valinu.”
— Hvaö er búiö metiö á núna?
„Brunabótamatiö er upp á 800
milljónir, en sennilega má meta
búiö allt á einn milljarö. Þess má
geta til gamans aö viö keyptum
hálta joróina áriö 1969 á 800 þús-
und krónur, þannig aö andviröiö
hefur meira en þúsundfaldast I
krónum.”
//Svínin eru með þrifaleg-
ustu skepnum."
Búiö á Asmundarstööum bygg-
ir ekki á heföbundnum búgrein-
um eins og sauöfjárrækt og naut-
griparækt. Þar er hins vegar
svínarækt, kjúklinga- og eggja-
framleiösla. Gunnar var spuröur
hvort islenska svinakjötiö stæöist
samanburö viö erlent:
„Þaö stenst fullkomlega
samanburö hvaö bragögæöi
snertir. en hins vegar er fituhlut-
fall óhagstæöara og fleskiö er
ekki eins gott. Erlendis eru rækt-
uö sérstök svin vegna flesksins.en
svlnaræktin hérlendis er ennþá
ekki komin svo langt. Þá er fóöur-
nýting ekki eins góö og erlendis
og þvl vill islenska svlnakjötiö
veröa dýrara I framleiöslu. Fóör-
iö er islenskur fóöurbætir og er
hann sá sami aö samsetningu og
erlendis.”
Gunnar sagöi aö þær 140 gyltur
sem væru á búinu, gytu tvisvar á
ári og þá 8-10 grlsum I einu. Þeir
væru siöan aldir til 6-7 mánaöa
aldurs. en þá væri þeim slátraö.
Er hver gris þá oröinn 55 kiló aö
þyngd, en ársframleiöslan af
grlsum væri 2000-2500.-En eru
svinin ekki óttalega óþrifalegar
skepnur?
„Nei svln eru meö þrifalegustu
skepnum. Þau eru undan-
tekningarlaust einu dýrin, sem
gera þarfir sinar I flórinn’.’ sagöi
Gunnar.
//Eggjaveröið hefur lækk-
að mikið með tilkomu stóru
búanna."
Eggjaframleiöslan á As-
mundarstööum er geysimikil en
þar eru alls 30-35 þúsund varp-
fuglar. Varphænsnin eru I fjórum
' stórum húsum og er öll umhiröa
þeirra sjálfvirk.
Þannig er fóöurgjöfin á færi-
bandi. sem fer af staö meö vissu
millibili og I eggjatlnslunni kem-
ur færibandiö einnig viö sögu.
Eggjunum úr öllum fjórum
húsunum er safnaö á eitt færi-
band, sem gengur milli húsanna
og siöan eru eggin gegnumlýst,
þvegin og þeim pakkaö I vélum. Á
degi hverjum er framleitt eitt
tonn af eggjum.
„Eggjaveröiö hefur lækkaö
mikiö eftir tilkomu nýju búanna”
sagöi Gunnar: „Stóru búin eru
hagkvæm.bæöi fyrir framleiöend-
ur og neytendur. Gróöinn er
mestur hjá þeim sem eru fyrstir
af staö meö stór bú, en þegar
stórum framleiöendum fjölgar
veröur hagnaöurinn neytend-
anna.”
kannski fremur litil, en viö bæt-
um okkur þetta upp meö þvi aö
hafa hesta og sjálfur á ég milli 30
og 40 hross.”
— Hver eru uppáhaldsdýrin?
„Ég hef nú alltaf veriö meira
fyrir pútnahúsin en svlnastiuna,
en gamanlaust þá eru hestarnir
einu dýrin hér á búinu sem ég hef
gaman af.”
Texti: Halldór
Reynisson
ÚTIHUSIN ERU STÆRR

vtsm
Þriftjudagur 29. april 1980
13
fej.’ v

f*

Bræfturnir á Asmundarstöftum,
stærsta býli landsins: Garftar
(t.v.), Jón og Gunnar Jóhanns-
synir.
J