Vísir - 30.04.1980, Blaðsíða 8

VISIR Miðvikudagur 30. apríl 1980
8
utgefandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Daviö Guömundsson
Ritstjórar: ólafur Ragnarsson
Ellert B. Schram
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson.
Blaöamenn: Axel Ammendrup, Fríða Astvaldsdóttir, Gisli Sigurgeirsson, Hannes
Sigurðsson, Halldór Reynisson, lllugi Jökulsson, Jónína Michaelsdóttir,
Páll AAagnússon, Sæmundur Guðvinsson.
Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson.
Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson.
utlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson. Askrift er kr. 4.800 á mánuöi
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson. innan-
Auglýsingar og skrifstofur: verö í lausasölu
Siöumúla 8. Simar 86611 og 82260. 240 kr eintakiö
Afgreiösla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Ritstjórn: Síðumúla 14, simi 86611 7 linur.
Prentun Blaöaprent h/f.
Flotinn stækkar og stækkar
Þrátt fyrir yfirlýsingar rá&amanna um þaö, aö fiskiskipaflotinn megi ekki stækka,
heldur hann áfram aö stækka og stækka og afkastagetan eykst og eykst. Togararnir eru
ekki nema litinn hluta ársins a& fiska þann afla, sem talinn er ráölegur ársafli.
Fátt sýnir betur að fiskiskipa-
floti okkar er allt of stór og af-
kastamikill, en það, að búið er að
veiða helming þorskkvóta ársins
þegar aðeins er liðinn f jórðungur
af árinu.
Þótt enn séu ákveðnar tíma-
bundnar takmarkanir á þorsk-
afla togaraflotans er Ijóst, að
takmarkanirnar eru allt of mátt-
lausar, ef menn á annnað borð
vilja að aflinn sé í samræmi við
tillögur fiskifræðinga. Flotinn er
orðinn allt of stór miðað við það
af lamagn, sem óhætt er að draga
úr sjávardjúpum við landið.
Þegar f iskur gef ur sig á annað
borð fyllast allar fiskverkunar-
stöðvar og sáum við glöggt dæmi
um það í Vestmannaeyjum á
dögunum.Eyjamenn höfðu kvart-
að yf ir því að þeir ættu ekki nóg
af fullkomnum skipum, en þegar
vel veiddist höfðu vinnslu-
stöðvarnar ekki undan.
Steingrímur Hermannsson,
sjávarútvegsráðherra fór nýlega
útá svell, sem honum getur orðið
hált á. Það var er hann ákvað að
nema úr gildi reglugerðará-
kvæði, sem forveri hans í sjávar-
útvegsráðuneytinu, Kjartan Jó-
hannsson, setti á síðasta ári og
reyndust umdeild.
í reglugerð Kjartans var kveð-
ið á um, að Fiskveiðasjóður
mætti ekki veita lán eða lánslof-
orð til smíða eða kaupa á fiski-
skipum nema með samþykki
sjávarútvegsráðuneytisins. Með
þessu móti ætlaði Kjartan að
koma í veg fyrir stækkun fiski-
skipaflotans, og má segja að
hann hafi í aðalatriðum náð til-
gangi sínum, ef frá er talinn tog-
ari sá er Norðf irðingar komu inn
i landið með því að snúa á kerf ið.
En það hefur löngum reynst
erfitt að stöðva þá með reglu-
gerðum, enda eiga þeir marga
hauka í hornum hér syðra.
Ákvörðun Steingríms var tekin
til umræðu í leiðara hér í Vísi á
sínum tíma og var þar mjög
dregið í efa, að lækkun lánsf jár-
hæðar miðað við heildarkostn-
aðarverð nýrra skipa hefði úr-
slitaáhrif varðandi það að stöðva
innflutninginn. Þá hefur einnig
sýnt sig að tiIgangslítið er að
setja ákvæði um að seld skuli úr
landi skip af svipaðri stærð og
þau, sem keypt eru hingað.
Allt of mörg dæmi eru um að
slík skip flytjist aðeins milli
hafna hér innanlands, jafnvel
þótt þau verði að nafninu til í eigu
erlendra aðila um stundarsakir.
Þannig stækkar flotinn, smátt
og smátt, og þótt einhver skip
farj úr landi í stað hinna nýju og
brúttórúmlestatalan sé sú sama
á báðum, eru nýju skipin mun af-
kastameiri og fullkomnari en
þau gömlu og ganga þar af leið-
andi meira á fiskistofnana en hin
eldri.
Og svo eru þau dæmi um
stækkkun togaraflotans, sem
enginn virðist ráða við eftir að
fellt var niður ákvæði um að
skipakaup væru háð samþykki
sjávarútvegsráðuneytisins. Þar
er átt við kaup á skipum frá út-
löndum sem gengið er f rá án þess
að leitað sé fyrirgreiðslu Fisk-
veiðasjóðs, en eitt slíkt dæmi var
einmitt rakið í frétt í Vísi á dög-
unum.
Útgerðarfélag í Hafnarfirði er
að selja annan af togurum sínum
til útgerðaraðila í Garðinum og
er að ganga frá kaupum á skut-
togara frá Bretlandi í staðinn.
Þar með bætist heill skuttogari í
viðbót í fiskiskipaf lotann án þess
að ráðamenn fái nokkuð að gert
og svo eru menn að tala um það í
alvöru á Alþingi og annars staðar
að ómögulega megi stækka flot-
ann og þeir séu á móti slíku.
Með þessu áframhaldi verðum
við sífellt skemmri tíma að veiða
þá blessaða þorska, sem óhætt er
að færa á land á hverju ári og
stjórnunarvandinn eykst og
eykst.
Fyrsta maf I ár eru liöin 90 ór
frá fyrstu opinberu kröfugöngu
verkafólks 1. maf, til aö árétta
kröfur sfnar um betri kjör og
vinnuaöstæöur og til aö öölast
og auka lýöræöisleg réttindi.
Oft eru rifjaöar upp skotárás-
ir, fangelsanir og aörar þving-
unaraögeröir gegn þeim verka-
mönnum sem fylktu sér I kröfu-
göngu i mörgum löndum fyrir 90
árum. t flestum þessara landa
hefur réttur verkalýösfélaga nú
veriö tryggöur meö alþjóöleg-
um reglum og samningum.
En veröur fólkj í þeim löndum
ekki hugsaö til þeirra milljóna
verkamanna f Suöur-Amerlku
og Suöur-Afriku, svo dæmi séu
tekin, sem daglega leggja lff sitt
f hættu i baróttunni fyrir grund-
vallaratriöum lýöræöis?
Veröur fólki ekki hugsaö til
þeirra milljóna verkamanna i
A-Evrópu sem ekki eru frjálsir
aö þvf aö vinna aö málefnum
sinna verkalýösfélaga á þann
hátt sem þeir kysu aö gera og
enn veröa oft aö hverfa f skugg-
ann fyrir hersýningu 1. maf?
A baráttudegi verkalýösins 1.
maf, má hvorki gleyma sögu-
legri framvindu né rikjandi á-
standi i heiminum.
Alþjóöasamband frjálsra
verkalýösfélaga sem hefur
innan vébanda sinna 79 millj.
launþega, ítrekaöi enn einu
sinni fyrir nokkrum mánuöum i
samráöi viö 127 aöildarfélög sfn
I 89 þjóölöndum hver væru bar-
áttumál alþjóölegrar frjálsrar
verkalýöshreyfingar. — Hún
berst:
— gegn fátækt, skorti og
hungri
ALÞJÚBLEG SAMSTAÐA UM
FELAGSLEGT retiueti og frelsi
Ávarp Alblóðasambands frlálsra verkaiýðsfélaga l. maí 1980
— gegn ófrelsi, haröstjórn og
ofbeldi
— gegn hatri, styrjöldum og
vfgbúnaöarkapphlaupi.
Meö alþjóölegri samstööu
munu verkamenn innan raöa
frjálsra verkalýösfélaga berjast
hliö viö hliö til aö nó þeim mark-
miöum sem fram eru sett I yfir-
lýsingu Alþjóöasambands
frjálsra verkalýösfélaga um
forgangsverkefni nfunda ára-
tugsins.
Meginmarkmiöin eru full at-
vinna, útrýming örbirgöar úr
þriöja heiminum og aö tryggt
veröi aö virt séu grundvallarat-
riöi lýöræöis um heim allan.
Alþjóöasamband frjálsra
verkalýösfélaga hefur lagt fram
tillögur um hvernig mæta skuli
efnahagskreppunni I heiminum
og koma á nýrri skipan f efna-
hags- og félagsmálum.
Almennt rfkir mikil svartsýni
varöandi atvinnu- og efnahags-
ástand. A þaö sjónarmiö er litiö
sem þögla viöurkenningu á aö
þær stefnur sem hingaö tii hefur
veriö fylgt i þeim málum séu
haldlausar.
Rétturinn til vinnu er grund-
vallar mannréttindi!
Til þess aö tryggja þau mann-
réttindi veröa stjórnvöld aö fá
aukna möguleika til aö hafa á-
hrif á gang mála, innan ramma
heildaráætlunar. Varöandi
allan undirbúning og fram-
kvæmdir I þeim efnum, er íhlut-
unaraöstaöa verkalýöshreyf-
ingarinnar nauösynleg.
Stjórn og skipulag efnahags-
mála hafa slik áhrif á lif ein-
stakiinga aö ófært er aö banka-
stjórar, hluthafar og iönjöfrar
ráöskist einir meö þá þætti.
A sama hátt er brýnt aö hafa
sterka lagalega stjórn á starf-
semi fjölþjóöafyrirtækja.
Beita veröur samræmdum
virkum aögeröum til efnahags-
legrar endurreisnar.
Þaö er skoöun Alþjóöasam-
bands frjálsra verkalýösfélaga,
aö „Heimsþróunaráætlun” sé
nauösynleg til aö styöja viöleitni
þróunarlanda til aö efla iönaö
sinn og byggja upp innanlands-
markaöi.
Gagnkvæmir hagsmunir ríkja
og meginlanda eru rökréttur
grundvöllur fyrir kröfunni um
aö koma á nýrri skipan efna-
hags- og félagsmála. An þess
veröur ekki náö auknum lifs-
gæðajöfnuöi milli noröur og
suöurhvels jaröar. Þaö er ó-
hæfa, aö á okkar tlmum skuli
milljónir karla, kvenna og
barna I heiminum lföa hungur
og búa viö sárustu örbirgö.
Alþjóöleg hreyfing frjálsra
verkalýösfélaga mun halda á-
fram á braut raunhæfrar al-
þjóölegrar samstööu til aö koma
á félagslegu réttlæti og útrýma
örbirgö og hungri.
E.t.v. hefur aldrei veriö
brýnni þörf en nú aö tryggja
viröingu fyrir mannréttindum
og rétti verkalýöshreyfingar-
innar hvarvetna I heiminum.
Ekki lföur dagur, ón þess aö
berist fregnir, á annan bóginn af
aögeröum til aö hefta skoöana-
frelsi, af útlegöardómum, fang-
elsunum—pyntingum, ógnunar-
herferöum og moröum, og á
hinn bóginn af gfslatöku og öör-
um aögeröum sem leiöa til
glæpastarfsemi.
Ekki liöur dagur án þess aö
einræöisherrar, hvort sem þeir
eru hernaöarlegir, borgaralegir
eöa konunglegir, misbeiti valdi
sinu í einum eöa öörum hluta
heimsins, til þess aö þagga
niöur i óþægilegum baráttu-
mönnum fyrir mannréttindum,
verkalýösleiötogum eöa póli-
tiskum andstæöingum.
Alþjóöasamband frjálsra
verkalýösfélaga fordæmir slík-
ar aögeröir harölega. Þaö mun I
samvinnu viö svæöasambönd
sin, aöildarfélög og alþjóöleg
sérgreinasambönd, beita öllum
ráöum til þess aö tryggja aö öll
þjóöþing og ríkisstjórnir staö-
festi mannréttindasáttmálann
innan skamms. Þaö veröur aö
hafa virkt alþjóölegt eftirlit meö
framkvæmd ákvæöa sóttmál-
ans, svo aö mannréttindi séu aö
fullu tryggö meö öllum þjóöum.
Þannig veröur einnig alltaf og
alls staöar aö tryggja frelsi
verkalýösfélaga og pólitiskra
samtaka f samræmi viö sam-
þykktir Alþjóöavinnumála-
stofnunarinnar.
Aöeins þaö umhverfi, sem
leyfir mannsandanum aö þrosk-
ast á frjólsan hótt og veitir
frelsi til aö tjó sannfæringu sfna
og skoöanir, getur oröiö grund-
völlur vonarinnar um aö koma á
friöi I heiminum.
Aöeins alþjóöleg samstaöa
allra verkamanna, sem trúa á
stefnu frjólsrar verkalýöshreyf-
ingar og fylkja sér innan raöa
hennar, getur þrótt fyrir allan
mótbyr, komiö á þvi umhverfi
frelsis og félagslegs réttlætis,
sem Alþjóöasamband frjólsra
verkalýösfélaga hefur barist
fyrir fró þvf aö þaö var stofnaö.
Hinn heföbundna baráttudag
verkafólks, 1. maf, munu verka-
menn um heim allan fylkja sér
um vigoröin „Brauö, friöur og
frelsi”. Lengi lifi 1. mai og sam-
staöa alþjóölegrar verkalýös-
hreyfingar.
1
J