Vísir - 03.05.1980, Blaðsíða 6
- Ær-m m ■ ■ ' ' I Kn
Vf3l If Laugardagur 3. maí 1980
! Kristjana Milla Thorsteinsson:
1
Skrifadi lokaritperð
i viðskiptafrædi um
sameiningu fyrirtækja
Kristjana Milia Thorsteinsson er f Fréttaljósinu í dag og undrar víst fáa. Þegar
aöalfundur Flugleiöavar haldinn fyrr I vikunní kvaddi hún sér hijóðs og gagnrýndi
ýmislegt í stjórn fyrirtækisins, ein hiuthafa. Sama var uppi á teningnum f fyrra,
en þá lagði hún til aö félaginu yrði aftur skipt I frumeindir sínar, Loftleiðir og Flug-
félag islands.
Það er út af fyrír sig ekki algengt að konur láti að sér kveða svo um muni f
ísiensku viðskiptalffi, hvaö þá að þær geri svo mikinn usla á aðalfundi stærsta
fyrirtækis landsins, að stjórn þess sér ástæðu til aö hlaupa til og samþykkja sér-
staka traustsyfiriýsingu á forstjórann vegna þeirrar gagnrýni, sem hún hefur
fram aö færa. Af því tilefni sagði Kristjana Milla f samtali við Vísi fyrr í vikunni:
„Ég er hissa á þvi hvað þessir menn taka alla gagnrýni nærri sér. I stórum hluta-
félögum eru menn yfirleitt tiibúnir til að svara þeirri gagnrýni, sem kemur fram á
hluthafafundum, með öðru en traustsyfirlýsingum á forstjórann".
„Karlmenn ekki titlaðir
sem eiginmenn eigin-
kvenna sinna".
„Ég vil byrja á þvi aö segja,
aö mér finnst afar óviökunnan-
legt og smekklaust þegar ég er
kynnt sem eiginkona mannsins
mins (sem er Alfreö Eliasson).
Ég hef tekiö til máls á aöalfund-
um Flugleiöa sem hluthafi i
fyrirtækinu og ég veit ekki til
þess aö karlmenn séu almennt
titlaöir sem eiginmenn eigin-
kvenna sinna.”
Kristjana Milla er fædd i
Reykjavlk, dóttir hjónanna
Sigriöar og Geirs Thorsteins-
sonar, sem var umsvifamikill
útgeröarmaöur I höfuöborginni.
Sigriöur móöir hennar var dótt-
ir Hannesar Hafstein, ráöherra
og skálds.
„Eftir aö ég sleit barnsskón-
um gekk ég I Verslunarskólann
og útskrifaöist þaöan 1943. Siöan
fór ég til náms I Bandarikjunum
og var þar I tvö ár, án þess þó aö
taka nokkur sérstök próf. Ég
gifti mig svo 1947 og átti sex
börn, þannig aö ég hef alltaf
haft nóg aö gera.
Þegar siöan fór aö hægjast
um hjá mér og flest börnin voru
komin á legg dreif ég mig I
öldungadeild Menntaskólans,
viö Hamrahliö og tók stúdents-
próf þaöan um jólin 1974. Ariö
eftir fór ég svo i viöskiptafræöi I
Háskólanum og lauk þvi námi
siöastliöiö haust”.
Lokaritgerðin um sam-
einingu fyrirtækja. —
L
Þess má geta, aö lokaritgerö
Kristjönu Millu I viöskiptafræö-
inni fjallaöi um sameiningu
fyrirtækja og þær reglur sem
haföar eru I heiöri þegar slikt á
sér staö. Taliö beindist nú aö
málefnum Flugleiöa. „Maöur-
inn minn var einn af stofnend-
um Loftleiöa og ailar götur frá
þvi viö kyntumst hef ég haft
mikinn áhuga á flugmálum og
fylgst meö þeirri þróun og upp-
byggingu, sem þar hefur átt sér
staö.
Þegar sameining Loftleiöa og
Flugfélags Islands átti sér
staö, 1975, fannst mér aö rangt
væri staöiö aö málum á allan
hátt. Menn virtust hafa mestar
áhyggjur af þvi aö hlutur Flug-
félagsins yröi of litill og sá
varnagli var settur, áöur en til
sameiningar kom, aö hann yröi
ekki minni en 35%, Ekkert slikt
lágmark var hins vegar sett
varöandi hlut Loftleiöa. Þegar
upp var staöiö var hlutur Flug-
félagsins oröinn 46%, en Loft-
leiöir fengu aöeins 54%. Einnig
má gagnrýna þaö, aö samein-
ingin varö aö veruleika áöur en
menn vissu hvernig aö matiö
í fréttaljósinu
Texti: Páll
Magnússon
blaöamaöur
kæmi út. Ég er þeirrar skoöun-
ar, og raunar margir aörir, aö
hlutur Flugfélagsins hafi oröiö
allt of stór miöaö viö þeirra
framlag, en hlutur Loftleiöa allt
of litill. Meöal annars voru
hótel- og skrifstofubyggingar
Loftleiöa stórlega vanmetnar”.
Samvinna í stað samein-
ingar. —
— Varstu þá alfariö á móti
samvinnu milli þessara tveggja
félaga?
„Ég var alls ekki á móti þvi
aö félögin tækju upp samstarf
sin á milli, en hins vegar tel ég
aö þaö hafi veriö rangt aö sam-
eina þau algjörlega. Þaö heföi
veriö betra ef þau heföu tekiö
upp samvinnu I Evrópufluginu
þar sem þau höföu áöur veriö I
samkeppni, en siöar heföu Loft-
leiöir haldiö áfram meö sitt
Atlantshafsflug, sem félagiö var
búiö áö byggja upp”.
— Nú er þaö fyrst og fremst,
þaö flug, sem Loftleiöir höföu á
sinum snærum, sem gengiö hef-
ur illa upp á siökastiö. Er ekki
ástæöa til aö ætla aö þaö fyrir-
tæki væri hreinlega fariö á
hausinn ef ekki heföi komiö til
sameiningar?
„Ég held aö ef félögin heföu
ekki sameinast, þá heföu Loft-
leiöir leitaö annarra leiöa og
fariö út I annaö flug, sem betur
heföi boriö sig, bæöi leiguflug og
annaö. Svo má ekki gleyma þvi
aö Loftleiöir áttu um þaö bil
helminginn af Evrðpufluginu og
þeirra hlutur fór vaxandi meöan
aftur hlutur Flugfélagsins fór
minnkandi”.
Miðstýring og léieg
stjórnun
— Litur þú þá þannig á nú-
verandi vandræöi Flugleiöa aö
þau séu ekki eingöngu vegna
ytri aöstæöna, heldur komi þar
einnig til léleg stjörnun?
„Alveg hiklaust. Nú þekki ég
ekki til hvernig stjórnun var
háttaö hjá Flugfélaginu, en hjá
Loftleiöum tiökaöist þaö sem
viö getum kallaö dreifstýringu.
Valdinu var dreift um fyrirtæk-
iö og allir unnu saman aö sam-
eiginlegu markmiöi.
Nú er komin á algjör miö-
stýring hjá Flugleiöum þar sem
einn maöur stjórnar öllu”.
— Varstu þá á móti fækkun
forstjóranna úr þremur I einn á
sinum tima?
„Þaö var i sjálfu sér allt I lagi
meö þá breytingu sem slika,
hins vegar finnst mér Siguröur
Helgason einfaldlega ekki hafa
til aö bera þá hæfileika
sem starfiö krefst. Ég heföi vilj*
aö fara þá leiö aö auglýsa starf-
iö og reyna þannig aö finna
mann, sem allir heföu getaö
sætt sig viö. Siguröur er ekki
vinsæll meöal starfsfólksins og
hefur aldrei veriö”.
— Geturöu bent á einhver
áþreifanleg dæmi þess aö
Kristjana Milla Thorsteinsson, viöskiptafræöingur. (Mynd GVA)
stjórnunin hefur ekki veriö sem
skyldi?
#/óeðlilegur þrælsótti"
„Þaö er hægt aö nefna mörg
dæmi þess. Þaö nýjasta er þaö
sem kemur fram i ársreikning-
um fyrir siöásta ár, aö beinn
kostnaður hækkar um 134%
milli ára á sama tima og launa-
kostnaöur hækkar um 50% og
olian um 75%. Þessar tölur
benda til þess aö eitthvaö sé at-
hugavert viö stjórnunina.
Einnig má nefna aö þaö hefur
ekki enn tekist aö koma á sam-
eiginlegum starfsaldurslista
fyrir flugmenn og hefur þaö
bakaö fyrirtækinu ómæld
vandræöi. Auövitaö átti aö
ganga frá þessu atriöi strax viö
sameininguna.
Þessi kaup á nýrri flugvél af
geröinni B-727-200 eru heldur
ekki ráöleg aö minu mati. öll
þróun flugvéla miöast nú aö þvi
aö gera þær sem sparneytnast-
ar á eldsneyti og innan tveggja
til þriggja ára má búast viö nýj-
um vélum sem eru mjög góöar
aö þessu leyti. Þess vegna er
rangt aö hlaupa til nú og kaupa
vél sem veröur úrelt innnan
skamms, þaö er betra aö biöa i
nokkur ár.
Þá er einnig ástæöa til aö
nefna þaö mikla öryggisleysi
sem nú er rikjandi innan fyrir-
tækisins. Fólki er sagt upp og
þaö ráöiö aftur án þss aö nokkr-
ar fastmótaöar áætlanir liggi
fyrir um framtiö félagsins, eng-
inn veit I hvaöa átt er stefnt. Allt
byggist á einhverjum þrælsótta
þar sem enginn þorir aö segja
neitt eöa gagnrýna. Þetta
ástand er ekki eölilegt i fyrir-
tæki af þessu tagi.”
m
GESTSAUGUM
Þfib A Oö 5 EUbf)
KJOKHRfí BORGRR-
FULLTRÚf) TIL
RÍNfi n HOSWA'Ð
fíLMEfJNlU&S. LG
BVSTVIbBb LÚ
TELTIR ÞETTfi SoUN
f FTÁRMUNUM okktr7
A)Ú? --ENJ ÞA£> \
OI£> BORGUH
LÍHR FYRIR Þfí
FER&IKJA
HEIM\ ÞFTUR-
Telknarl: Krls Jackson