Vísir - 06.05.1980, Blaðsíða 5
VÍSIR
Þriðjudagur 6. mal 1980
Texti: Guð-
mundur
Pétursson
og Þórunn
Hafstein.
Bani-Sadr pakkar matcher
ekki finna marga hér, sem kalla
muni á þá”, sagði einn af æðri
embættismönnum I Belgrad i
spjalli við vestræna fréttamenn,
sem fylgdust með llöan Tltós I
sjúkralegunni.
Valdaráð og bjóð-
erniskennd
Fyrir viðskilnað sinn hafði Tltó
bdið svo um hnútana, að völdin
yröu ekki á neins eins manns
hendi. Þeim er deilt á tvö ráð.
Annað er niu manna forsætisráð
rlkisins, en hitt tuttugu og fjög-
urra manna forsætisnefnd
kommúnistaflokks Júgóslaviu. 1
þessum nefndum skiptast menn á
að sitja I forsæti skamman tlma í
senn. Fyrirkomulagið minnir um
ýmislegt á fyrirtækjastjórnir í
sosialisma Titós, þar sem starfs-
fólk kýs sér framkvæmdastjórn
og skiptist á við að gegna
trúnaöarstörfum. — Þaö fyrir-
komulag gæti dregiö úr hættunni,
að einstöku þjóöflokkar, sem
landið byggja, telur sig vera
afsetta við stjórnun landsins.
Þjóöareiningin er nefnilega
annað dimmviðrisskýið, sem
dregur fyrir sólu og skyggir
ásamt Kremlherrunum á fram-
tiöarsýn Júgoslava, eins og Ibú-
arnir eru einu nafni nefndir, þótt
löngum hafi verið sagt, að Tltó
væri eini sanni Júgóslavinn. Um
er nefnilega að ræða Serba,
Króata, Slava, ibúa Montenegro
og Makedoniu og múhammeðs-
trúa Ibúa Bosniu, sem hafa átt
það helst sameiginlegt að vera
hverjir um sig stoltir af eigin
UMcrai m a»praM mH iitla
vaurþeli 1 fM< hWt MWíl ef
ótal erjum innbyrðis, eins og
sagan vottar skýrast. Úr þeim
efnivið hamraði Tltó saman eina
þjóð, eitt rlki með harðfylgi sínu.
Hvernig eftirmönnum hans tekst
siðan að halda einingu þessara
þjóðarbrota, sem hvert um sig
elur á sinni rlku þjóðerniskennd,
getur svo snúist til allra átta. Þar
eru Serbar og Króatar her-
skáastir og hafa haft sig töluvert I
frammi á siðari árum meö flug-
ránum og hryöjuverkum.
Tilraun Títós
Merkilegast verður þó að
fylgjast meö þeirri tilraun, sem
Tltó lagöi drögin að, og fer nú
fram aö honum burtkölluöum —
til þess að dreifa valdinu á
margar hendur I sosialismanum.
I engu kommúnistarlki hefur enst
friður milli tveggja eða þriggja
eöa fleiri við stjórnvölinn. Eftir
Krúsjeff deildu þeir um hrlð með
sér völdim Bréfsnef og Kosygin,
en þegar frá leiö sat Bréfsnev
meö valdataumana I einni hendi.
Hvort öðruvlsi fer I Júgóslaviu,
verður tlminn að leiöa I ljós.
öjöpgun gísianna
transka sendiráðið i London
stóö sem rjúkandi rúst, eftir að
lögreglan gerði áhlaup á það I
gærkvöldi og batt enda á sex daga
herkvl hryðjuverkamanna.
Nltján gislum var bjargað og
þrlr hryðjuverkamenn felldir, en
tveir teknir höndum.
Ahlaupið var gert, þegar
hryðjuverkamennirnir höfðu
tekið tvo glsla slna af lifi og
hótuðu að drepa glsl á hálftlma
fresti, uns kröfum þeirra hefði
verið fullnægt. -Iransstjórn haföi
neitað að verða við kröfum þeirra
um að sleppa lausum 91 fanga I
Suöur-íran.
Bani-Sadr, forseti trans, sendi
Thatcher, forsætisráöherra,
heillaóskaskeyti, þar sem hann
óskaði henni til hamingju með
dug bresku lögreglunnar.
Sérstakt áhlaupslið lögregl-
unnar, skipað hermönnum frá N-
trlandi og úr varnarliðinu I V-
Þýskalandi, vann verkið.
Hryðjuverkamennirnir höfðu
varpað llki annars glslsins, sem
þeir myrtu, út úr sendiráðinu
hótunum þeirra til frekari
áherslu. Llk hins náðist ekki út úr
brennandi húsinu, sem I kviknaöi,
þegar sprengjur sprungu innan-
dyra I árásinni. -Þrlr glslar
særðust alvarlega I áhlaupinu.
Kílómeters langar
biðraðir til Dess
að kveðja Tító
t alla nótt og I gærkvöldi stóðu
Júgóslavar I biðröðum til þess að
votta Tltó forseta virðingu slna I
hinsta sinn .
Bitwitirw urðs meira w kflé-
iaiMtar tyrlr ntea 'ptg-
höllina I Belgrad, þar sem leiðtogi
þeirra I 35 ár lá á llkbörunum.
Þögult og alvarlegt I bragði
gekk fólkið, menn og konur, ungir
sem gamlir — margir klæddir
formlegum sorgarklæðnaði —
framhjá Ilkbörunum sitt hvoru
megin. Hófst þessi ganga strax I
gærdag, eftir að komið var með
llk Tltós frá Ljubljana.
Búist er viö þvl, að flestir Ibúar
Kelgrad (t.3. miilýéntr) vtröi
bdnjr ati gmga Hkbörwww,
áður en jarðarförin fer fram, sem
verður á fimmtudaginn.
Hin 56 ára gamla ekkja Tltós,
Javanka, sást I gær I fyrsta skipti
opinberlega I þrjú ár, þar sem
hún lagöi blómsveig við kistuna.
Duldist engum að hún felldi tár.
Eftir það stóð hún við hliö sona
Titós af fyrra hjónabandi, Zarko
og Misa, og tók við samúðar-
kveðjum, sem streymdu að. -Þau
Tlttí gesgu I hjónabtnd 1932 eg
Wm TShm " stunáum ' nmi*
óeðskiljanleg. 1 júnl 1977 veittu
menn þvl eftirtekt, að Jovanka
var hætt að sjást opinberlega, án
þess að nokkur skýring væri á þvl
gefin. Var almennt talið, að Tltó
hefði reiöst henni fyrir að blanda
sér I stjórnmál.
Anker með ný
sparnaðarráð
Anker Jörgensen hringir
sparnaðarklukkunni.
Minnihlutastjórn sóslaldemó-
krata I Danmörku náði I gær sam-
komulagi viö þrjá miðflokka úr
stjórnarandstöðunni um nýjar
sparnaöarráöstafanir I efnahags-
málum.
Meö stuöningi róttækra, frjáls-
lyndra kristilega þjóðarflokksins
og mið-demókrata hefur Anker
Jörgensen forsætisráðherra
tryggt sér nægilegt þingfylgi (90
atkvæði) til þess að koma frum-
varpinu I gengum Þjóöþingið, þar
sem 179 fulltrúar eiga sæti.
Þessar nýju ráðstafanir, sem
miöast við árin ’80 og ’81, gera ráð
fyrir, að draga úr neyslu og einn-
ig úr greiösluhalla viö útlönd,
sem I fyrra var tvöfalt meiri en
1978.
— Einnig er gert ráð fyrir að
skera niður útgjöld þess opinbera
um 8 milljarða d. króna, og leggja
til hliðar 5,5 milljarða d. króna til
aðstoöar við útflutningsiðnaðinn,
sem berst I bökkum, I von um að
draga úr atvinnuleysinu, sem nú
er um 6%.
Fjórftungur vmnuafls Svla er
. ? mia t í
Aframhaldandi
vinnustöðvun
í Svípjóð
Sænskur iðnaður var enn ó-
starfhæfur I gær og gætti orðið I
Stokkhólmi þurröar á ýmsum
matvörum vegna verkfallanna.
Báðir aðilar spá langri vinnu-
stöðvun vegna deilunnar, þar sem
fjóröungur vinnandi Svla hefur
lagt niöur vinnu, eða situr I verk-
banni.
Talsmaður atvinnurekenda,
sem settu um 750 þúsund manns I
verkbann á föstudaginn, sagöi I
gær, aö sáttasemjari rlkisins yrði
nánast aö byrja alveg upp á nýtt.
Launþegasamtökin krefjast
11,3% launahækkunar, sem gildi
aftur til nóvember, en hafa fengö
gagntilboö upp á 2,3% hækkun,
sem gildi aftur I miðjan apfil.
Skortur er oröinn á hveiti,
brauði, ávöxtum, mjólk og græn-
meti, sem er frekar rakinn til
hömstrunar en tregðu á aö-
flutningum.
Henni hafði veriö sagt, að 1 árs
met áströlsku stúlkunnar, Lois
Meeuwissen, — 62 stunda sam-
felld vélritun — stæði óhaggaö.
„Ég triii þvl ekki,” sagöi Giseia
Martin og lagöist örmagna fram
á lyklaboröiö á rafmagnsvélinni
sinnieftir 72stunda vélritun, þgar
henni var sagt, aö heimsmetiö
vsri sex dagar og átján klukku-
stundir og heföl veriö sett 1976 af
vélritunarstúlku i Kaliforniu.
Gisela ætlar gallhörö aö reyna
aftur.
LiKln á leið
Heimsmet
I vélrilun
i llugvél
38 ára kona I Kassei I V-Þýska-
landi vélritaöi þindarlaust I þrjá
daga og nætur, og taldi sig hafa
sett nýtt heimsmet I vélritun.
Henni skjátlaöist.
Lik bandarfsku hermannanna
átta, sem létu llfiö i trán, voru t
morgun send meö flugvél áleiöis
til Sviss. Fylgir þeira
grisk-kaþólski erkibiskupinn,
Hilarion Capucci, sem stendur I
nánum tengslum viö forystumenn
trans.
Af fauk nefið
Maöur einn i þorpinu Korkee,
noröur af Nýju Deihí, skar nefiö
af konu sinni I bræöikasti, þegar
hún heimtaöi af honum meíri
peninga, eöa nánar tiltekiö hálfan
rúpí (um 25 krónur). Nefiö kom
slöar fram og var skilaö lögregl-
unni, sem getur lagt þaö þá fram I
dómi viö umfjöllun máisins.
Karamanlls for-
seti Grlkkiands
Konstantin Karamanlis sagöi I
gær af sér forsætisráöherraem-
bætti um leib og Ijóst lá fyrir, aö
hann heföi veriö kjörinn forseti
Grikklands. Um lciö sagði hann
af sér þingmennsku.
Hinn 73 ára gamli Karamanlis
sver trúnaöareiö scm forseti 20.
júní komandi, og tekur þá viö af
Konstantin Tsatsos.
Þíngflokkur Karamantis kemur
saman til fundar á fimmtudag til
þess aö velja sér nýjan leiötoga,
sem tekur þá til viö myndun
nýrrar stjórnar, en liklegt þykir,
aö Karamanlis veröi beöinn aö
gegna embætti forstætisráöherra
áfram til bráöabirgöa á meöan.
Mengun
Eystrasaits
Nefnd, sem skipuö var til þess
aö hreinsa illilega mengaö
Eystrasaltið, kom saman tii
fundar I fyrsta sinn I Helsinki I
gær, en Finnland á formann
hennar fyrsta tveggja ára bilið.
Aö nefndinni standa, Svlar,
Danir, V- og A-Þjóöverjar, Pól-
verjar, Sovétmenn og Finnar.
Nefndin byrjaði á þvl I gær, aö
skoöa árangur hreinsunaraö-
geröa á fjörum Suöur-Finnlands
eftir mikinn olluleka úr brasillsku
skipi á dögnunum.
Hnllasiagur við
knaltspyrnuieik
Aö minnsta kosti þrettán áhorf-
endur aö knattspyrnulelk I Kal-
kútta I gær særbust
hnifstungusárum i átökum, sem
uröu milli aödáenda kappliöanna.
Scgir lögregian, aö fylkingunum
hafi iostiö saman, eftir aö einn
Icikmanna meiddist á veilinum.
Varö aö beita kylfum til þess ab
stilla til friöar, og haföist þó ekki,
fyrr en 32 ólátabelgir höföu veriö
færöir i fangetsi.