Vísir - 06.05.1980, Blaðsíða 23

vísnt
Þribjudagur 6. mal 1980
23
Umsjón:
Kristin Þor-
steinsdóttir
ðtvarp kl. 21.45:
QUðS-
gjafa-
ðula
1 kvöld kl. 21.45 les Halldór
Laxness úr sögu sinni Guös-
gjafaþula. Guösgjafaþula kom
út áriö 1972. Hún er I sinn einfalt
verk og margþætt, og viröist eöa
öllu heldur þykist vera sann-
feröug ævisaga, frásögn, sem
byggö er á sönnum heimildum.
Heimildirnar sem vlsaö er til, eru
reyndar hreinn skáldskapur.
Samt er bákin eins konar heim-
ildarsaga. Hún lýsir þætti
Islandssögunnar, sem höfundur
hennar hefur sjálfur reynt og lif-
aö. Sagan fylgir engum einum
frásagnarþætti út alla bókina,
enda „blendingur af ýmiskonar
ritsmiöum”. Eins og Halldórs
Laxness er von og visa er lögö
alúö viö hvert smá atriöi, ekki
siöur en þaö, sem stærra er I
Guösgjafaþulu, enda er haft eftir
honum, aö einmitt þaö ráöi úrslit-
um um, hvort skáldverk heppnast
sem listaverk eöa ekki, eöa eins
og segir i Brekkukotsannál: „Aö-
eins eitt starf er til ógeöslegt, og
þaö er illa unniö starf”.
Er þvi hægt aö fullyröa aö þeir
sem eyöa þessum 30 minútum i
félagsskap þeirra kumpána
Halldórs Laxness og íslandsbersa
veröi á engan hátt 6viknir.
Olvarp |
kl. 21.00:1
1 kvöld kl. 21.00 flytur Helgi
Tryggvason fyrrum yfirkennari
annaö erindi sitt um Tal og heyrn.
Aö sögn Helga veröur i þessum
þætti rætt um Islenskt mál,
þ.e.a.s. meöferö málsins I sam-
Það veröur enginn svikinn af þvi aö hlusta á Halldór Laxness lesa
Guösgjafaþuiu
Tal 09 heyrn
bandi viö fundahöld. Veröur rætt um leiöa ýmsar skyldur á heröar
um eöli fundareglna og rettindi og manna. Hann sagöi, aö máliö
skyldur I fundahöldum. Vildi væri merkilegur hlutur, sem bæri
Helgi likja þessu viö umferöar- aö varöveita, til þess aö þaö kæmi
reglur á götum úti, þar sem þær sem flestum aö gagni.
veita ákveöin réttindi en leggja -K.Þ.
útvarp
Þriðjudagur
6. mai
9.20 Leikfimi. 9.30 Til-
kynningar. Þingfréttir.
10.00 Fréttir. 10.10 Veöur-
fregnir.
10.25 „Aöur fyrr á árunum”
Séra Gisli Brynjólfsson seg-
ir frá Göröum á Alftanesi og
Sigurlaug Arnadóttir frá
minningum sinum þaöan;
Herdís Þorvaldsdóttir leik-
kona les frásögu Sigurlaug-
ar. AgUsta Björnsdóttir sér
um þáttinn.
11.00 Sjávarútvegur og sigl-
ingar. Umsjónarmaöur:
Jónas Haraldsson. Fjallaö
um takmarkanir á þorsk-
veiöum.
11.15 Morguntónleikar Píerre
Penassou og Jacquelin Rob-
in leika saman á selló og
pianó „Imaginées II” eftir
Georges Auric og
„Noktúrnu” eftir André
Jolivet/Godelieve Monden
leikurágitar „Dansa jarls-
ins af Derby” eftir John
Dowland og „Næturljóö” op.
70 eftir Benjamin Britten.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar. A frlvaktinni.
Margrét Guömundsdóttir
kynnir óskalög sjómanna.
14.40 lslenskt mál. Endurtek-
inn þáttur Jóns Aöalsteins
frá 3. þ.m.
15.00 Tónleikasyrpa Tónlist
úr ýmsum áttum og lög leik-
in á ólík hljóöfæri.
15.50 Tilkynningar.
16.00'Fréttir. Tónleikar. 16.15
Veöurfregnir.
16.20 Slödegistónleikar. Sin-
fóniuhljómsveit íslands
leikur „Draum vetrarrjúp-
unnar” eftir Sigursvein D.
Kristinsson: PállP. Pálsson
stj. / Konungl. filharmoniu-
sveitin i Lundúnum leikur
„Alpahljómkviöuna” eftir
Richard Strauss; Rudolf
Kempe stj.
17.20 Sagan „Vinur minn
Talejtin” eftir Olle Mattson.
Guöni Kolbeinsson les þýö-
ingu sina (4).
17.50 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Vlösjá. 19.50 Til-
kynningar.
20.00 Nútimatónlist. Þorkell
Sigurbjörnsson kynnir.
20.30 A hvitum reitum og
svörtum. Jón Þ. Þór flytur
skákþátt.
21.00 Tal og heyrn. Helgi
Tryggvason fyrrum yfir-
kennari flytur annaö erindi
sitt um þetta efni.
21.20 Planósónata nr. 23 I f-
mollop. 57 eftir Ludwig van
Beethoven. Emil Gilels
leikur.
21.45 Ctvarpssagan: „Guös-
gjafaþula” eftir Halldór
Laxness.Höfundur les (13).
22.15 Fréttir. Veöurfregnir.
Dagskrá morgundagsins.
22.35 Þjóöleg tónlist frá ýms-
um löndum. Askell Másson
kynnir i þetta sinn tónlist
frá Bali; — fyrsti þáttur.
23.00 A hljóöbergi. Umsjónar-
maöur: Björn Th. Björns-
son listfræöingur. „Fimmti
og fegursti ársfjóröungur-
inn”: Frá minningarhátiö I
Berlin um Kurt Tucholsky.
Flytjendur: Gisela May, Lu
S3uberlich, Carl Raddatz
og fleiri.
23.35 Munnhörpuleikur. Larry
Adler leikur.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
sjónvarp
Þriðjudagur
6. mai
20.00 Fréttir og veöur
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.35 Tommi og Jenni
20.40 Dýröardagar kvikmynd-
anna.Myndaflokkur I þrett-
án þáttum um sögu kvik-
mynda, frá þvi kvikmynda-
gerö hófst skömmu fyrir
aldamót og fram aö árum
fyrri heimsstyrjaldar. Ann-
ar þáttur. Stórmyndinrar
Þýöandi Jón O. Edwald.
21.10 óvænt endalok Attundi
þáttur. Herbergi meö morg-
unveröi Þýöandi Krist-
mann Eiösson.
21.35 Umheimurinn Þáttur
um erlenda viöburöi og
málefni. Umsjónarmaöur
Bogi Agústsson fréttamaö-
ur.
22.25 Dagskrárlok.

Hin nýja fangastassjón rísi í Krýsuvfk
Þaö er ekki á hverjum degi
sem menn uppgötva aö þeir eiga
fokheldar byggingar á vlöa-
vangi, sem hýst geta tvö eöa
þrjú hundruö manns þegar best
lætur. Eiginlega hefur þaö ekki
skeö siöan Einar Benediktsson
var á dögum og vissi ekki alltaf
hvaö hann átti mikiö af jöröum
eöa kotum I kringum Reykja-
vlk, aö stórar fasteignir fyndust
ónotaöar öllum aö óvörum. Svo
er um bygginguna miklu I
Krýsuvik. Fjölmiölar hafa látiö
sér tiörætt um hana aö undan-
förnu, og einstakir ráö-
herrar hafa látiö I þaö skina, aö
byggingin sé eitt gleggsta dæm-
iö um þaö, þegar rikiö byggir
hús án þess aö vita þaö.
Þaö mun aö vlsu vera rikiö og
sveitarfélög, sem byggöu. Slöan
gleymdist þetta og nú er fariö aö
leka, og saggi tlmans er farinn
aö éta gólf og veggi. Enginn veit
hvaö á aö gera viö húsiö, enda
er Krýsuvlk of fjarri fyrir fóstr-
urnar og dagheimilaliöiö á þétt-
býlissvæöinu. Börn eöa ungling-
ar koma þvl aldrei á þennan
staö, hvorki til náms eöa leikja
á hverasvæöinu. Þaö mun hins
vegar hafa veriö meiningin i
upphafi aö nota húsiö fyrir
skóla. Timi Jónasar frá Hriflu
var hins vegar liöinn, og ekki
lengur nóg aö hafa jaröhita og
hús til aö mennta þjóöina.
Undarlegt veröur aö kallast,
aö rikiö skyldi þora aö láta fé 1
þessa byggingu. Skýringin hlýt-
ur aö vera sú, aö byggingin reis
á útkjálka og týndist slöan I
kerfinu þegar hún var oröin fok-
held. Þaö er nefnilega staö-
reynd aö rlkiö þorir ekki aö
byggja og þorir ekki aö kaupa
hús i. Reykjavlk og nágrenni,
enda hafa fylgt þotur stórar I
mótmælaliöi margskjóttu I
þeim sárafáu tilfellum sem
húsakaup hafa veriö talin
heppileg. Alkunna er aö ekki
fæst byggt ráöhús I Reykjavlk,
þó aö kjörinn staöur sé til fyrir
þaö viö Rauöavatn, ekki fæst
byggt skrifstofuhús fyrir
Alþingi og þingmenn, og stjórn-
arráö hafa ekki veriö byggö slö-
an Jónas frá Hriflu lét byrja aö
grafa grunninn aö Arnarhváli,
og tilkynnti fjármálaráöherra
aöspuröur aö þarna væri aö rlsa
ráöuneyti handa honum. Þá var
heldur ekki komib hib útsýnis-
glaöa fólk á efstu hæöir útvarps
viö Skúlagötu, sem stöövaöi
byggingu Seblabankans áöur en
þaö fór á ellilaun. Torfusamtök-
in voru stofnuö af arkitektum til
aö fyrirbyggja aö einhverjir
aörir en þeir yröu látnir teikna
stjórnarráösbyggingu á rlkis-
lóbinni undir Torfunni. Þannig
er byggingasaga rlkisins ein
hrakfallasaga hina slöari ára-
tugl. Aftur á móti var hægt aö
reisa húsib i Krýsuvfk af þvi þaö
var engum ab gagni.
Nú er þab tillaga Svarthöföa
aö höllin I Krýsuvik veröi full-
kláruö alveg á næstunni. Viö
skulum vera minnug þess, aö
Krafla var kláruö aö fullu meö
sextiu megavatta vélum og öllu.
Og þótt þaö væri einstaklega
hraustlega gert — enda bygging
niöur á öræfum, ætti aö vera létt
verk aö koma Krýsuvlkurkröfl-
unni I fullt gagn.
Litla-Hraun hefur fyrir löngu
gengiö sér til húöar sem fanga-
staöur. Viö viljum fara vel meö
fanga okkar og helst ekki dæma
nokkurn mann fyrir glæpi. En á
meban viö dæmum fólk — og
meban vantar sérfangelsi fyrir
konur sem þarf aö byggja, ætt-
um viö aö nota Krýsuvikurhöll-
ina fyrir fanga — bæöi kynin.
Þaö má hafa þau aöskilin. Næsti
Þjóöviljamaöur i rábherrastóli
dómsmála gæti slöan unnib ab
þvi aö koma þeim saman sam-
kvæmt stefnumiöum um frjáls-
ar ástir. Ljóst er aö ekkert verö-
ur betra gert viö Krýsuvikur-
höllina en leggja hana undir
fanga. Hún litur út eins og hér-
aösskóli á sama hátt og Litla-
Hraun lítur úteins og vlsitölubú,
og áreiöanlega munu hinir
óheppnu sakamenn, sem hafa
lent I dómi, una sér vel á þess-
um fornfræga staö, jafnvel þótt
aö hafa verbi rimla fyrir glugg-
um fyrir siöasakir.
Svarthöföi.