Vísir - 13.05.1980, Blaðsíða 8

8
VÍSIR
Þriðjudagur 13. mal 1980
Útgelandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davífl Guömundsson
Ritstjórar: ólafur Ragnarsson
Ellert B. Schram
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson. Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson.
Blaðamenn: Axel Ammendrup, Fríða Astvaldsdóttir, Gtsli Sigurgeirsson, Hannes
Sigurðsson, Halldór Reynisson, lllugi Jökulsson, Jónina Michaelsdóttir, Auglýsingar og skrifstofur:
PáH Magnússon, Sæmundur Guðvinsson. Siðumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ritstjórn: Siðumúla 14, sími 86611 7 llnur.
Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson.
utlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, Magnús Olafsson. ,
Askrift er kr. 4.800 á mánuöi.
innan-
Verð I lausasölu
240 kr. eintakið.
Prentun Blaðaprent h/f.
FréttaÞiónusta eða felulelkur
Fjölmiölar eru oft gagnrýndir fyrir aö flytja svonefndar „neikvæöar” fréttir af styrj-
öldum, ofbeldis- og óhæfuverkum eöa mannréttindabrotum. En spurningin er hvort
menn vilji horfast i augu viö raunveruleikann eöa búa I gerviheimi.
Oft er um það talað, þegar f jöl-
miðlar eru gagnrýndir, að þeir
séu almennt of neikvæðir í
fréttaflutningi sínum og segi of
lítið f rá því, sem horf ir í jákvæða
átt bæði í þjóðlíf i okkar og heims-
málunum almennt. Þeir, sem
starfa við f jölmiðla benda á, að á
meðan lífið gengur sinn vana-
gang teljist það vart til tíðinda,
en um leið og eitthvað óvenjulegt
gerist sé slíkt fréttaefni.
Gagnrýnendum fjölmiðla
gengur mörgum hverjum illa að
sætta sig við þessa skoðun, og
þeim til huggunar er óhætt að
segja, að íslenskir blaðamenn
hafi undanfarin misseri lagt sig
sérstaklega fram um að flytja
jákvæðar og uppbyggjandi
fréttir af innanlandsmálum og
blöðin hafa keppst við að segja
frá mannlífi af ýmsu tagi, dag-
legu lífi fólks í þessu landi,
félagsstarfsemi þess og at-
höfnum öðrum. Auðvitað verður
ekki þagað um það, sem úr-
skeiðis fer, og hverjum er svo
sem þægð í því að f jölmiðlarnir
þessi spegill samtíðarinnar birti
fólki fegraða mynd af þjóðlffinu.
Fjölmiðlarnir eiga ekki að stunda
slíkan feluleik. Og á meðan ekki
er vakin athygli á því sem betur
má fara er hætt við að lítið verði
gert til úrbóta.
Mörgum finnst einnig þegar
um f jölmiðla er rætt, vera slæmt
hve mjög erlendar fréttir, sem
hingað berast einkennast af
vandamálum, uppþotum,
átökum, óeirðum og valdbeitingu
víðs vegar um heiminn. Slíkt
þykir auðvitað tíðindum sæta,
þótt margt merkilegt sé að gerast
víðs vegar um heiminn, sem ekki
komist í heimsfréttirnar. En
eigum við að leiða hjá okkur
manndráp og ofbeldisverk, sem
framin eru nær því daglega,
hefndarráðstafanir eins og þær,
sem Israelsmenn og Arabar beita
hvorir gegn öðrum þessa dagana,
sendiráðstöku öfgamanna eins
og í London á dögunum, sem
kostaði mannslíf, eða mis-
kunnarlausa grimmd af því tagi,
sem fregnir frá Afganistan
greindu f rá, er sovéskir hermenn
skutu á varnarlaus börn og ung-
linga, sem lágu eftir f blóði sínu.
En geta þessar f réttir ekki ein-
mitt orðið til þess að við höldum
vöku okkar og kunnum betur að
meta þau gæði, sem við í raun
búum við og það öryggi, sem
þegnar þessa lands geta státað
af. Til þess að menn átti sig á að
hvítt sé hvítt þurfa þeir að vita að
svart er til.
Það ofbeldi, sem við fregnum
af á degi hverjum vekur viðbjóð
og andstyggð. f hinum upplýsta
heimi reynist fólki erfitt að skila
þær hvatir, sem reka menn til
óhæfu- og ofbeldisverka af ýmsu
tagi.
[ lýðræðislöndum stríðir það
gegn lífsviðhorfum og hugsunar-
hætti siðaðs fólks að mann-
réftindi séu fótum troðin og
mannslíf einskis virt. Við vest-
rænir menn tökum Ifka eftir því
að í einræðisríkjum eykst hættan
á yfirgangi og miskunnarleysi,
innávið gagnvart þegnum
viðkomandi ríkis og út á við
gagnvart öðrum þjóðum.
Okkur er nauðsyn á að fá að
vita, hvað er að gerast með
öðrum þjóðum, ekki einungis
varðandi það, sem vel gengur og
eðlilega, heldur ekki síður varð-
andi það, sem við höf um ýmigust
á. Slíkt á að verða okkur víti til
varnaðar.
En þeir, sem ekki segjast vilja
lesa eða heyra fréttir fjölmiðla
um styrjaldir, mannréttindabrot,
pyndingar, aftökur og ofbeldis-
verk af ýmsu tagi vilja einangra
sig, búa í gerviveröld og loka
augunum fyrir staðreyndum.
Slíkt hæfir ekki nútímafólki,
sem þarf að hrærast f raunveru-
leikanum og horfast f augu við
hann.
ÍSLENDINGAB STANDA
HÖLLUM FÆTI í
BÓKASAFANSMÁLUM
„Sé Island boriö saman viö
hin Noröurlöndin, stendur starf-
semi og þjónusta almennings-
bókasafna okkar þeim langt aö
baki, bæöi hvaö snertir fjöl-
breytni og gæöi. Háar
útlánstölur segja ekki til um
fjölbre;'tni eöa gæöi þjónustu,”
segir i sameiginlegri skýrslu
Mennta.nálaráöuneytisins og
KristlnarH. Pétursdóttir, bóka-
fulltrda rlkisins, sem ber heitiö
Arsskýrsla bókafulltrila rlkis-
ins og yfirlit um starfsemi og
fjármál almenningsbókasafna
1978.
Ný lög um almenningsbóka-
söfn tóku gildi áriö 1976 og
reglugerö áriö 1978.1 reglugerö-
inni segir, aö almenningsbóka-
söfnum sé skipt I þrennt:
1. Bæjar- og héraösbókasöfn
og skal llta á þau sem miösöfn.
2. Hreppasöfn.
3. Stofnanasöfn (bókasöfn I
sjúkrahUsum, hælum, vist-
heimilum og fangahúsum.
I skýrslunni segir, aö fjöldi
almenningsbókasafna áriö 1978
hafi verið249, þar af 40 miösöfn,
174 hreppasöfn og 35 bókasöfn I
sjUkrahUsum, hælum, vistheim-
ilum og fangahUsum.
1 skýrslunni kemur fram, aö
hlutverk almenningsbókasafna
sé þrlþætt. Af þvl er afþrey-
ingarþátturinn mest áberandi,
en hlutverk safnanna sem
mennta- og upplýsingastofnanir
mun minna. Þaö kemur þó
fram, aö tveir slöasttöldu
þættirnir fara ört vaxandi.
Einnig kemur fram, aö Utlánum
fjölgar stööugt og bókakostur
er mikill I landinu, en hann er
ekki nógu vel nýttur. Þaö þarf
aö koma til bæöi betrf skráning
og meiri innbyröis tengsl safna.
Ekki er þó allt jafnsvart I
skýrslunni má þar nefna Þjón-
ustumiöstöö bókasafna.sem
var stofnuö I ágUst 1978. HUn er
eign Bókavaröafélags Islands
og Félags bókasafnsfræöinga.
Hlutverk hennar er m.a. aö
vinna aö miöskráningu bóka,
gefa Ut aöskiljanleg bókfræöileg
gögn, annast sameiginleg inn-
kaup svo eitthvaö sé nefnt.
Um fjármögnun safnanna
segir m.a., aö áöur en gildandi
lög um almenningsbókasöfn
voru sett áriö 1976, höföu fjár-
veitingar sveitarfélaga og rlkis
til almenningsbókasafna rofnaö
Ur öllum tengslum viö gild-
andi verölag I landinu. Höföu
söfn þvl sáralltiö fé til
reksturs I mörg ár. Fögnuöu
bókaveröir mjög endurskoöun
laganna einkum meö tilliti til
nýrra ákvæöa um fjárframlög.
Greiöslur umfram lágmarks-
framlög til hinna 40 miösafna
námu kr. 83.901.793 (þar af
Reykjavlk meö rUmar 31 millj.,
lsafjöröur meö um 9 millj. og
Akureyri um 9.5 millj.).
Greiöslur umfram lágmarks-
framlög til hreppssafna námu
kr. 1.611.661. Vangoldnar
upphæöir nema hins vegar kr.
36.296.020 á miösöfn og kr.
35.853.159 á hreppsöfn eöa alls
rUmum 72 millj. króna áriö 1978,
segir ennfremur I skýrslunni.
Astæöuna fyrir þessari slæmu
Utkomu má e.t.v. rekja til
ókunnugleika bókavaröa
sjálfra, bókasafnsstjórna og
sveitarstjórna á ákvæöum gild-
andi laga og reglugeröar, segir
aö lokum I skýrslunni.
Af undanfarandi kemur
fram.aö Utlitiö hefur vægast
sagt veriö slæmt I bókasafns-
málum landsmanna áriö 1978.1
samtali viö Kristlnu H. Péturs-
dóttur bókafulltrUa rlkisins kom
þó fram aö bUist er viö, aö
Utkoman fyrir áriö 1979 veröi
allmiklu betri. —K.Þ.
mmmm

m
m jf
r m: m
i
WZf'.
Háar Utlánstölur segja ekki til um fjölbreytni eöa gæöi þjónustu
bókasafna. Vlsism.: EJ.