Vísir - 22.05.1980, Blaðsíða 8

vlsnt
Fimmtudagur 22. mai 1980
8
'utgetandi: Reykjaprent h/f
Framkvæmdastjóri: Davið Guðmundsson
Ritstjórar: Olafur Ragnarsson
Ellert B. Schram
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson. Elías Snæland Jónsson. Auglýsinga- og söiustjóri: Páll Stefánsson.
Fréttastjóri erlendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. DreifingarstjóH: Sigurður R. Pétursson
Blaðamenn: Axel Amtrtendrup, Friða Astvaldsdóttir, Gisli Sigurgeirsson, Hannes
Sigurðsson, Halldór Reynisson, lllugi Jökulsson, Jónina Michaelsdóttir, Auglýsingar og skrifstofur:
Páll Magnússon, Sæmundur Guðvinsson. Slðumúla 8. Simar 86611 og 82260.
Afgreiðsla: Stakkholti 2-4, simi 86611.
Iþróttir: Gylfi Kristjánsson og Kjartan L. Pálsson. Ritstjórn: Siðumúla 14, simi 86611 7 linur.
Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson. *
Utlit og hönnun: Gunnar Traus. Guðbjörnsson, Magnús Olafsson.
Áskrift er kr. 4.800 á mánuöi,
innan-
Verð i lausasölu
240 kr. eintakið.
Prentun Blaöaprent h/f.
Mikil þörf er oröin á ab reglur þær, sem gilda um opnunartima verslana I Reykjavik séu
endurskoöaöar og færöar I frjálsræöisátt, og þeirri þröngsýni, sem f þeim efnum rlkir
núna, veröi eytt.
Breyta
Hvernig stendur á því að mað-
ur sem búsettur er í Reykjavík og
þarf á einhverri nauðsynjavöru
að halda verður að fara út á Sel-
tjarnarnes, upp í AAosfellssveít
eða suður í Hafnarf jörð til þess
að geta keypt hana?
Svarið við þessari spurningu
vita Reykvíkingar auðvitað.
Ástæðan er sú, að um opnunar-
tíma verslana í Reykjavík gilda
mun þrengri reglur en í áður-
nefndum nágrannasveitarfélög-
um. Þær miðast við reglugerð f rá
árinu 1971, sem byggir á lögum
um lokunartíma sölubúða frá ár-
inu 1936. Ýmis nauðsynjavarn-
ingur er að vísu seldur um söluop
á höfuðborgarsvæðinu eftir al-
mennan lokunartíma, en sá vöru-
listi er bæði skrýtinn og takmark-
aður.
Frá sjónarhóli neytenda gæt
ir mikillar þröngsýni í þessum
reglum öllum.
Samtök kaupmanna og laun-
þega í verslun hafa til þessa ver-
ið treg til breytinga á því fyrir-
komulagi, sem nú gildir varðandi
opnunartíma verslana. Kaup-
mennirnir hafa þar þó verið mun
ákveðnari en verslunarmennirn-
ir og virðast hræðast mjög frjáls
an opnunartíma.
Á aðalfundi Kaupmannasam-
taka islands fyrir skömmu var
samþykkt ályktun varðandi af-
greiðslutíma verslana í Reykja-
vík og brot, sem kaupmenn hafa
talið framin gegn þeirri reglu-
gerð, sem í gildi er um opnunar-
tímann. í ályktuninni var stjórn
og framkvæmdastjórn þessara
landssamtaka kaupmanna falið
að „vinna að því með öllum til-
tækum ráðum, að reglur um af-
greiðslutíma verslana verði
haldnar" eins og segir í ályktun-
inni. Þar er stjórninni ennfremur
falið að knýja á um það við lög-
reglustjórann í Reykjavík, að
þau brot á reglugerðinni, sem nú
ættu sér stað, yrðu stöðvuð.
Ekki vantar að kaupmenn séu
harðir og vilji sjá til þess að lokað
verði hjá þeim, sem hafa áhuga á
að veita þjónustu lengur en al-
mennt gerist í höfuðborginni.
Auðvitað er rétt að reglur séu
haldnar á meðan þær eru í gildi,
en benda ekki ítrekuð brot og
árekstrar til þess að ástæða sé til
að kanna, hvort reglugerðin sam-
rýmist þeim kröfum, sem neyt-
endur gera um þjónustu í dag.
En það er ekki að sjá, að for-
ráðamenn Kaupmannasamtaka
(slands séu til viðtals um það að
auka frjálsræði í þessum efnum,
að minnsta kosti er svo að skilja í
greinargerð, sem fylgdi áður-
nefndri ályktun aðalfundar
þeirra að „annarlegar ástæður"
hljóti að ráða því ef menn eru
hlynntir frjálsum opnunartíma.
Verslunarráð (slands hefur
aftur á móti verið mjög hlynnt
frjálsum opnunartíma verslana.
Framkvæmdastjóri þess Árni
Árnason segir um málið í tíma-
ritinu Frjálsri verslun, að í aug-
um verslunarráðsmanna sé mál-
ið ákaflega einfalt Afgreiðslu-
tíminn eigi að vera frjáls. Það sé
mál kaupmanna og verslunar-
fólks í viðkomandi fyrirtæki
hvernig það hagræði vinnutíma
sínum, til dæmis hvort vaktafyr-
irkomulagi sé komið á.
Opnunartímamálið hefur verið
til umræðu í borgarstjórn
Reykjavíkur en þar hafa AAarkús
örn Antonsson og Björgvin Guð-
mundsson verið ákveðnir tals-
menn þess, að tími væri til kom-
inn að gefa afgreiðslutímann
frjálsan. I framhaldi umræðna í
borgarstjórn var komið á fót
nefnd þeirra aðila, sem hér eiga
hlut að máli, en hún virðist treg
til fundahalda, og lítt virðist
miða í frjálsræðisátt varðandi
þetta mál.
[ þessu máli verður að taka til-
lit til hagsmuna neytenda í
höfuðborginni og hvers vegna
eiga þeir ekki að njóta sömu
þjónustu og fólk í nágranna-
byggðarlögunum? Það er öfug-
snúið, að þeir aðflar, sem hæst
tala um frjálsa verslun skuli
vera afturhaldssamastir varð-
andi afgreiðslutíma verslan-
anna.
Húsnæðísmálastofnun ríklsins 25 ára
HEFUR VEin 32
ÞIÍSUND LÁN!
N Húsnæöismálastofnun
rikisins er 25 ára um þessar
mundir. A aldarfjóröungsstarfs
■ tima sinum hefur stjórn hennar,
hdsnæöismálastjórn alls veitt 32
þdsund lán er nema aö upphæö
36.1 milljaröar.
Meginverkefni húsnæöis-
málastjórnar sem nd fer einnig
I meö stjórn by ggingarsjóös
rlkisins og byggingarsjóös
verkamanna, var f upphafi
■ einum fólgiöl þvi aö veita lán til
nýbygginga I staö heilsuspill-
- andi hdsnæöis.
Fjármagn stofnunarinnar var
fyrst i staö af skornum
skammti, lánin voru lág og ein-
N ungis unnt aö sinna brvnustu
þörfum. Þetta hefur nú breyst
I til batnaöar. Byggingarsjóö-
| irnir fá nd verulegt fjármagn
I skv. fjárlögum auk þess sem
m sjóöirnir fá vissan hundraös-
hluta af launaskatti.
t kjölfar traustari fjármagns-
grundvallar fylgdu margþætt-
1 ari og stærri verkefni hdsnæöis-
málastofnunar.
| Verkefni
Meöal annarra verkefna
■ Húsnæöismálastofnunarinnar
en ldnveitingar til nýbygginga
, má nefna umtalsveröar lánveit-
ingar til byggingar Ibúöa I
B dvalaheimilum aldraöra um
Iland allt, til byggingar leigu og
sölu Ibúöa á vegum sveitar-
Ifélaga utan Reykjavikur, veit-
ing framkvæmdalána til
■ byggingaraöila, lánveitingar til
| endurbóta d eigin IbUöum aldr-
I aöra og öryrkja, til byggingar
verkamannabUstaöa o.fl.
Nýrri verkefni stofnunarinnar
eru lánveitingar til byggingu
! ibUöa í sveitum landsins, bygg-
■ ingu dagvistunarstofnana og til
byggingu vistheimila fyrir
gamalt fólk.
■ 15 milljarða lán á
I siðasta ári.
■ Lánveitingar á siöasta ári
námu alls um 15 milljöröum
króna. Megniö af þessu fé var
veitt til nýbygginga eöa um 10
milljaröar og var mest byggt á
Reykjanesi.
Talsvert fé var lánaö til kaupa
á eldri IbUöum eöa um 3,5 mill-
jaröar, og voru Reykvíkingar
þurftarfrekastir. Þaö er
athyglisvert aö aukning lánsfé
milli ára 1978 og 1979 til kaupa á
eldri IbUöum er um 150%.
Kemur þaö til af þvl aö I fyrra
var I fyrsta skipti lánaö
hámarks lán sem er helmingur
nýbyggingarláns. G lán eru þó
einungis veitt hjónum sem eru
aö kaupa hUs I fyrsta sinn og
hafa böm á framfæri.
Nýr þáttur I
starfsemi HUsnæöismála-
stofnunar hófst áriö 1968 er veitt
var fé til byggingar dvala-
heimilis aldraöra og öryrkja um
allt land. Hafa nU veriö reistar
864 IbUöir á sllkum heimilum.
Geta nU aldraöir og öryrkjar
dvalistdfram I sinu byggöarlagi
þó aö þeir þurfi sérstakrar um-
önnunar meö.
Vert er aö vekja thygli á
einum þætti starfssemi hús-
næöismálsstofnunar en þaö eru
lánveitingar til endurbóta og
viögeröa á eigin húsnæöi aldr-
aöra og öryrkja. Þetta er
mikilvæg félagleg aöstoö þó hún
sé ekki Utgjaldasöm fyrir hús-
næöismálastofnun. Slik lán hafa
veriö I boöi frá 1977 en frá
þeim tlma hefur um 150 mill-
jónum veriö veitt I sllka starf-
semi.
Tæknideild húsnæðis-
málastofnunar
Tæknideild húsnæöismála-
stofnunar er gildur þáttur i
starfsemi stofnunarinnar. Áöur
nefndist deildin teiknideild enda
sinnti hún aöeins hönnun IbUöa.
Tilgangurinn meö stofnun
áeiidarinnar áriö 1957 var aö
gera almenningi kleift aö fá
góöar og vandaöar teikningar á
skaplegu veröi. Alls hefur deild-
in hannaö teikningar á 5600
Ibúöum.
NU veru verkefni tæknideildar
fjölþættari. Tæknideildin sinnir
mjög virku kostnaöareftirliti en
byggingar lán húsnæöismála-
stofnunar er ákveöiö hlutfall af
byggingarkostnaöi, 30% aö
meöaltali undanfarin ár. Meö
sllku eftirliti hefur tekist aö
lækka byggingarkostnaö veru-
lega og þannig sparast tugir ef
ekki hundruöir milljóna.
Rannsóknarstarfsemi tækni-
deildarinnar er einnig umtals-
verö og hefur sllk starfsemi
aukist undanfarin ár I samvinnu
viö rannsóknarstofnun
byggingariönaöarins.
Þá er nú I athugun hjá tækni-
deildinni aö tölvuvæöa
kostnaöarútreikninga og út-
boösgögn þannig aö unnt sé aö
fá sambærilegar tölur sem
unnt sé aö framreikna.
— ÞJH
Húsnæöismálastjórn, ásmt nokkrum embættismönnum sinum, taliö frá vinstri: GuÖmundur
Gunnarsson, Þráinn Valdimarsson, Jón H. Guömundsson, Hilmar Þórisson, deildarstjóri, Skúli
Sigurðsson, skrifstofustjóri, Gunnar Helgason (formaöur), Siguröur E. Guömundsson, framkvæmda-
stjóri, ólafur Jensson, Jóhann Petersen, Haukur Vigfússon, ólafur Jónsson.