Vísir - 06.06.1980, Blaðsíða 23
Gunnar Björnsson segir aö
byggingakostnaöur myndi fljótt
hækka, ef uppmæling yröi lögö
niöur.
23
EIHIHGAHÚS EIGA FRAMTtD FYRIR SÉR
Einingahús eru um 11% ódýrari miöaö viö heildar byggingarkostn-
aö en einbýlishús byggö meö venjulegum hætti.
„Ég þori aö fullyröa aö eininga-
hiis eiga eftir aö vinna á hér á
landi á næstu árum”, sagöi Guö-
mundur Páimi Kristinsson verk-
fræöingur hjá Rannsóknastofnun
byggingariönaöarins i samtali viö
Vfsi en hann hefur gert nákvæm-
an samanburö á byggingarkostn-
aöi einingahúsa og heföbundinna
hiisa.
„Markaöshlutdeild eininga-
húsa d Islandi er um 22%. Fyrir
tveim árum voru byggö 200 ein-
ingarhUs af 900 einbýlishUsum á
öllu landinu, en ég geri ráö fyrir
aö markaöshlutdeild þeirra geti
aukist i 45%. Annars staöar á
Noröurlöndum er markaðshlut-
deild einingahUsa, bæöi Ur timbri
og steini, allt upp I 60-80%. Þar
eru flest einingahUsin Ur timbri
en hér d landi höföu steinsteyptu
einingamar vinning en þaö er
aö jafnast Ut d slöustu árum. Þá
er mjög algengt á Noröurlöndum
aö einlyft raöhUs séu byggö Ur
einingum og sams konar þróun
mun aö öllum likindum eiga sér
staö hér heima”.
Einingahús
um 11% ódýrari
— Hvaö leiddi þessi saman-
buröur á einingahUsum og hefö-
bundnum hUsum I ljós?
„Þessi samanburöur var ein-
göngu geröur á kostnaöi en ekki
gæöum. Þaö kom I ljós aö ein-
ingahUs eru um þaö bil 7-9% ódýr-
ari en sambærilegt hUs sem byggt
er meö venjulegum hætti og er þá
miöaö viö fullgert hUs.
Eftir aö þessi verösamanburö-
ur var geröur hefur söluskattur
veriö felldur niöur af vinnu I
verksmiöju viö framleiöslu ein-
ingahUsa. Þessi niöurfelling ætti
aö hafa I för meö sér verölækkun
hUsanna um 2-4% til viöbótar eftir
þvi hve vinnulaun eru stór hluti af
veröinu”, sagöi Guömundur
Pálmi.
Þessi verösamanburöur var
geröur fyrir um þaö bil einu og
hdlfu ári. Hann var geröur á
grundvelli sérrits sem Rannsókn-
arstofnunin gaf Ut I jUlí 1977 um
kostnaöartölur byggingahluta
einbýlishUsa. Tekin voru fyrir
einingahUs frá nokkrum fram-
leiðendum og þau byggö á papplr-
unum eftir teikningum viömiöun-
arhUss stofnunarinnar. Þannig
fengust einingahUs sem voru
sambærileg.
Aukin
framleiðni
— Hver er skýringin á þessum
mun?
„HUn er eflaust sU aö meö
fjöldaframleiöslu I verksmiöju og
stöölun md m.a. auka framleiön-
ina, minnka áhrifveöurs á fram-
leiösluna, stytta byggingartlm-
ann og minnka efnisafföll.
En þó gefur þaö auga leiö aö
smæö markaösins hér á landi set-
ur framleiöendum all þröngar
skoröur. Fyrirtæki sem framleiöa
aöeins 20-100 hUs á ári geta ekki
ndö sama drangri I hagræöingu,
magninnkaupum og fleiru eins og
fyrirtæki sem framleiöa 500-2000
hUs d dri en þaö er algengt hjá
hUseiningafyrirtækjum annars
staöar d Noröurlöndum”.
Fjölbreytt
framleiðsla
Hér d landi eru allt upp I 10
framleiöendur einingahUsa Ur
timbri og a.m.k. 3 framleiöendur
steinsteyptra eininga og flest
þessara fyrirtækja eru Uti á landi.
Auk þess eru nokkrir aöilar sem
flytja sllk hUs inn. Þrátt fyrir
staölaöar og verksmiöjufram-
leiddareiningar eru möguleikar á
samsetningum fjöldamargir
þannig aö ekkert eitt hUs þarf aö
veröa ndkvæmlega eins og annaö.
Gerö þessara eininga er mjög
mismunandi og jafnfjölbreytileg
og framleiöendurnir eru margir
og eru veggir ýmist einangraöir
eöa óeinangraöir. Steinsteyptu
einingamar eru þrenns konar,
óeinangraöur steinn, steinn meö
einangrun og spónaplötu aö innan
og loks steinn einangraöur utan
frd þannig aö buröarveggurinn er
innst,þd einangrun og síöan þunnt
steypulag yst.
Þessum einingahUsum er skilaö
á mjög mismunandi byggingar-
stigi sem gerir innbyröis verö-
samanburö erfiöan.
um yfir þetta og meöaltaliö hefur 1
reynst 70-80% álag á tfmakaup I
manna.
En afkastaaukningin er svo
mikil, aö þar sem uppmæling og
timavinna er boriö saman, er |
uppmælingin yfirleitt ódýrari.
Vinnumórallinn er slíkur, aö
menn slá slöku viö, ef þeir eru á
timakaupi.
Þaö myndi fljótt hækka
byggingakostnaöinn um 10-15% ef ■
ákvæöisvinnu væri hætt. Auk þess ■
skiptir þaö llka máli, aö verkin I
taki styttri tlma, þegar viö bUum
viö veröbólgu og háa vexti.
Okkur er sjaldan trUaö. En meö
könnunum höfum viö komist aö
þvl aö launin eru ekkert meiri I á- j
kvæöisvinnu I byggingariönaöin-
um en meö bónus I frystihUsum.”
Svartsýnn á nánustu
framtíð
— En hvernig er Utlitiö I nán- ■
ustu framtfö fyrir byggingar- I
iönaöinn?
„Þvl miöur er ég svartsýnn á j
þaö,” sagöi Gunnar. „Framtiöar- I
skiplag Reykjavlkur er ófullgert I
og þaö tekur a.m.k. 2-3 ár aö 1
undirbUa lóöimar. Svipaöa sögu |
er aö segja um nágrannasveitar- 1
félögin.
Undanfarin ár hefur veriö Ut- "
hlutaö lóöum fyrir 1200-1400 IbUÖ- |
ir á dri d Reykjavlkursvæöinu, en .
á næstu drum get ég ekki séö aö j
Uthlutanirveröifleiri en 500-600 á
ári.
í mannfjöldaspám gleyma
menn því stundum aö athuga hve
stórir aldursdrgangar komast á m
giftingaraldur hverju sinni. Þess- ■
ir hópar hafa veriö langstærstir i
frá 1979 og veröa þaö til ársins
1983. Þetta er þaö sem fyrst og
fremst ræöur eftirspurn eftir hUs- I
næöi. Þess vegna tel ég aö þessi j
lóðaUthlutun anni ekki eftirspurn- '
inni.”
Heldur uppi verðinu
„Meö þvl lóðasvelti sem veriö 1
hefurhérna, þar sem 5-10 eru um
hverja lóö, er veriö aö halda uppi
veröi d IbUöum. Veröiö myndi
lækka talsvert ef nægar lóöir
stæöu til boöa.
Eins þyrftuöll skipulagsmál aö
breytast. Þaö hefur veriö krafa
okkar I fjölda ára, aö bygginga-
aöilar fdi Uthlutaö stórum svæö- |
um, sem þeir geti sjálfir haft
hönd I bagga meö I deiliskiplagi. ■
Þaö þekkist hvergi annars ■
staðar aö Uthlutaö sé til einstakl- ■
inga og þetta veldur ýmsum
vandkvæöum. Meöal annars or-
sakast hinn slæmi aöbUnaöur á ■
vinnustööum af þessu. Og þaö
leysist ekki fyrr en annaö hvort
sami aöilinn byggir öll hUsin viö
götuna, eöa borgin setji aöstööu
upp fyrir iönaöarmennina og inn-
heimti kostnaöinn hjá einstakl-
ingunum. HUseigendur vilja ekki
leigja vinnuskUra, þvl þaö er