Vísir - 06.06.1980, Blaðsíða 32
vtsm
Föstudagur 6. júní 1980.
„Margir þeirra sem eru aö
byggja gleyma þvi aö þaö þurfi aö
leggja I einhvern kostnaö viö ldö-
ina og hafa litlar hugmyndir um
hvernig hún eigi aö vera. Frá
okkar bæjardyrum séö er þaö
eins og einhver húsbyggjandi hafi
gleymt aö gera ráö fyrir innrétt-
ingum í húsinu”, sagöi Auöur
Sveinsdéttir landslagsarkitekt f
samtaii viö Visi er viö leituöum
ráöa hjá henni um frágang léöa.
En fyrst spuröum viö Auöi hver
væri munurinn á landslagsarki-
tektum og öörum arkitektum.
„Landslagsarkitektúr er alveg
sérstakt nám. Þaö sem skilur á
milli er aö viö lærum meira um
allt sem lýtur aö náttúrufræöi en
arkitektar sem teikna hús læra
buröarþolsfræöi og annaö sem
snertir húsbyggingar”, sagöi
Auöur. „Hér á landi hefur rikt
talsveröur misskilningur um
starfssviöokkar. Viöa erlendis er
mikiö leitaö til landslagsarki-
tekta viö allar breytingar sem
geröar eru á umhverfinu, skipu-
lag nyrra hverfa og opinna svæöa
o.fl. í Skandinaviu þar sem ég
þekkisérstaklega til starfa marg-
ir landslagsarkitektar t.d. viö
virkjunarframkvæmdir og vega-
gerö”.
Viljum vera
með frá byr jun
Auöur sagöi aö landslagsarki-
tektar störfuöu mest aö stærri
Auður Sveinsdóttir landslagsarkitekt sýnir okkur hér teikningu af garöi sem hún hefur skipulagt.
------*. - .32
og eru ekki ýkja kostnaöarsamir,
en öskaplega þægilegir og nota-
legir.
Margar fjölærar jurtir geta
oröiö býsna hávaxnar og myndaö
skjdlveggi og rými en þær hafa
hingaö til aöallega veriö notaöar
til skrauts i göröum.
Þá eru litil gréöurhús I göröum
vinsæl þar sem rækta má agúrkur
og tdmata. Möguleikarnir eru
miklir ef fölk vill nýta sér þá.
Þaö má ekki gleyma þvl aö
garöurinn þarf lika aö vera aölaö-
andi á vetuma einkurn aökoman
aö húsinu og þarf hún aö vera
þannig úr garöi gerö aö hún bygg-
ist ekki eingöngu upp á grööri.
Menn þurfa einnig aö hugsa út I
aö hafa aökomuna aö húsinu ekki
þannig aö I hvert sinn sem dyrnar
eru opnaöar blasi allt viö út á
götu”.
Fimm milljónir
i lóðina
— Er mikiö leitaö til ykkar?
„Vandamáliö er hvaö lands-
lagsarkitektar eru fáir á Islandi
svo aö viö komumst ekki yfir aö
sinna öllum. Allra slst getum viö
sinnt þvl þegar hringt er á vorin
eöa snemma sumars og ætlast til
þess aö viö komum meö teikning-
ar I einum hvelli. Helst þyrftu
þeir sem ætla aö byrja á lööinni
næsta sumar aö hafa samband
viö okkur strax I sumar”.
„Lóðlii er nokkurs konar
framienginð á stofunni"
Rætt viö Auði Sveinsdóttur landsiagsarkitekt
verkefnum fyrir opinbera aöila
en innan þeirra starfssviös væri
einnig teikning og skipulag léöa
viö einbýlis eöa fjölbýlishús.
„Okkar aöalvandamál er aö viö
fáum ekki aö vera meö frá byrjun
þegar húsiö er teiknaö t.d. vera
meö I ákvöröun um hvar húsiö
eigi aö standa á lóöinni, svo aö
hún nýtist sem best og fylgjast
meö hvort hægt væri aö nota stóra
steina og efni sem kemur upp úr
grunninum I lóöina. Oft er þessu
keyrt I burtu og slöan þarf aö
flytja efni aö aftur. Þaö er fátitt
aö fólk hugsi um þetta fyrirfram.
Fólk kemur eftir á til okkar meö
vonlaust verk og grlpa þarf til alls
kyns neyöarúrræöa svo sem
hleöslu kanta og veröur lóöin
miklu ciýrari fyrir bragöiö”.
Mikilvægt
að nýta lóðina
sem best
„Sérstaklega mikilvægt er aö
velja rétta jaröveginn strax I
upphafi þar sem blóm og tré eru
oröin þaö dýr. 1 mörgum tilvikum
er betra aö láta skrúögaröyrkju-
menn vinna grófvinnuna, setja
lóöina I rétta hæö og leggja hellur.
Sföan geta eigendurnir sjálfir
tekiö viö. Best er aö planta harö-
gerasta gróörinum fyrst, birki,
víöi og sitkagreni, og planta
skrautjurtum slöar I skjóli hans.
Ekki er nauösynlegt aö vinna all-
an garöinn I einu heldur er hægt
aö skipuleggja hann þannig aö
ákveönir afmarkaöir hlutar séu
unnir I áföngum.
Heitir pottar eru aö veröa mjög vinsælir I göröum. Þeir eru notalegir
til aö liggja iog börnin geta buslað þar og leikiö sér. VIsism.JA
Tii aö iosna viö þessa dæmigerðu grasfleti i islenskum göröum,má skipta lóöinni itvö eöa fleiri rými.
Ein algengasta skýringin á lé-
legum gróöri I göröum er aö vatn
liggur I þeim og þess vegna þarf
aö ræsa þá vel fram. Þá þurfa
þeir sem kaupa sér þökur aö gæta
þess aö margar þeirra sem seldar
eru eru meö mosa og snarrót.
Ýmsir hafa dtrú á þvl aö sá gras-
fræi en sú slæma reynsla sem hef-
ur fengist af þvl stafar af notkun
suöræns tískufræs sem ekki hent-
ar viö islenskar aöstæöur. Þeir
sem vilja sá I garöana eiga endi-
lega aö nota Islenskt fræ sem er
miklu harögerara”.
Auöur benti einnig á aö lóöir viö
einbýlishús færu nú minnkandi og
væri þvl mikilvægt aö reynt yröi
aö nýta þær sem best.
Eilífur
grassláttur
— Hvaöa möguleikar eru helst
fyrir hendi?
„Hinn dæmigeröi garöur, meö-
grasflöt I miöju og limgeröi á
fjdra vegu er óhentugur vegna
eilffs grassláttar allt sumariö.
Fyrsta boöoröiö er aö koma lóö-
inni þannig fyriraö hún sé viöráö-
anleg. Eg þekki dæmi þess aö fólk
hafi hreinlega oröiö aö flytja
vegna þess aö lóöin var þeim of-
viöa.
Til þess aö losna viö grasflötina
er gott aö skipta lóöinni I afmörk-
uö rými meö stórum runnabeöum
eöa hellum og þaö gefur henni
einnig skemmtilegan svip aö hafa
limgeröi I sveigjum.
Þá má hugsa sér aö hafa mat-
jurtagaröa meö hellustlgum á
millileinu rýminu. Ekki endilega
þennan heföbundna kálgarö held-
ur miklu fremur garö meö alls
konar kryddjurtum, berjarunn-
um og rabbarbara svo dæmi séu
tekin.
Ekki aðeins
augnayndi
Lóöin er ekki aöeins augnayndi
heldur einnig dvalarsvæöi fjöl-
skyldunnar, nokkurs konar fram-
lenging á stofunni. Viö húsiö er
gott aö rækta skjólvegg og af-
marka svæöi þar sem fólk getur
setiö úti I góöu veöri og haft úti-
grill. Þaö má láta útbúa „heitan
pott” I tengslum viö dvalarsvæöiö
en þeir eru aö ryöja sér til rúms
— Hvaö má fólk reikna meö þvl
aö þaö kosti aö koma lóöinni I viö-
unandi horf?
„Einbýlishúsalóö getur fariö I 5
milljdnir ef á aö vinna hana af
fagmönnum. Fermetrinn af
hellusteini kostar t.d. um 5 þús-
und krtínur þegar hann hefur ver-
iö lagöur og fermetrinn af
hleösluvegg úr náttúrulegum
steini kostar um 30 þúsund krón-
ur. Og plöntur I allan garöinn geta
fariö I hálfa milljón. Þetta eru
ekki miklir peningar miöaö viö
margt annaö en þetta er kostnaö-
ur sem fólkgerir yfirleitt ekki ráö
fyrir. Þaö er útbreiddur misskiln-
ingur hér á landi aö allt sem viö-
kemur grdöri eigi ekki aö kosta
neina peninga.
Þessi kostnaöur er heldur ekki
tekinn meö I byggingarvisitöluna
nema aö nafninu til og lánasjóöir
taka ekki tillit til þessa kostnaö-
ar. Vlöa erlendis er lánsfjármagn
sérstaklega eyrnamerkt fyrir
þennan hluta byggingarkostnaö-
arins.
Þá er ekki tekiö fullt tillit til
þess viö fasteignamat hvort garö-
urinn sé I góöri hiröingu eöa
ekki”, sagöi Auöur.