Vísir - 11.06.1980, Blaðsíða 9
VÍSIR
Miðvikudagur 11. júni 1980.
:
i
Hann gekk hægum og
öruggum skrefum upp tröppur-
nar á Hótel Garöi. Hempu-
klæddur og dökkmálaöur i
framan en meö snjáöa iþrótta-
skó á fótum.
„Interview? Jújú, hafiö þiö
talaö viö hvaö heitir hann aftur,
þarna hjá Festivalinu? — Já,
Mr Njarövík. Þaö er fint.
Eigum viö ekki aö setjat hérna
inn?”
Min Tanaka er hæglátur
maöur og rólegur viö fyrstu sýn
en býr auösæilega yfir firna-
miklum krafti. Dans hans á ein-
hvern hátt ofurmannlegur —
ómannlegur — en ótrúlega
magnaður. I Laugardalshöll-
inni véku augu áhorfenda ekki
af honum i eina og hálfa klukku-
stund. Nú var hann að koma frá
þvi að dansa nakinn niörá
Lækjartorgi.
„Ég var orOinn
næstum nakinn...”
Já, nektin. Hann sagöist finna
það mjög vel aö nekt hans kæmi
óþægilega viö Islendinga.
„Þegar ég dansa hér finnst mér
aö sú staöreynd aö ég er nakinn
skipta áhorfendur meira máli
en dansinn sjálfur, ólikt öörum
stööum sem ég hef dansaö á.
Hvers vegna ég dansa
nakinn?” Min Tanaka glotti.
„Varþaöekki i ykkar blaöi sem
spurt var hvort dans minn væri
list eða „strip-tease”? Allt i
lagi, þetta eru veniulega viö-
brögöin sem við fáum.
Astæðan fyrir nektinni er ein-
faldlega sú að ég er að reyna að
losa mig við hvers konar menn-
ingarlega umgjörð. Sko til, ef ég
dansaði i einhverjum vissum
búningi væri um leið auðvelt að
tengja mig við eitthvað sérstakt
menningarumhverfi, Japan til
dæmis. Og þó ég hefði ekki
nema hár: sitt hár, stutt hár,
þetta þýðir allt saman eitthvað.
Ég vil forðast svona einfaldar
lausnir, leitast við að vera hlut-
laus algilur. Nektin tekur enga
afstöðu. Þegar ég hafði losað
mig við allar þær menningar-
legu klisjur sem ég gat þá
komst ég að þvi að ég var orðinn
næstum nakinn!”
„Gieyptu og kremdu
tímann...”
Heima i Japan rekur Tanaka
ásamt aðstoðarmönnum sinum
sérstæða rannsóknarstofu þar
sem aðallega er kannað samspil
mannslikamans og veðurs.
Hann hefur lýst þvi yfir að hann
vilji koma á sambandi staöar,
tima og rúms með dansi sinum,
sem kallast „DRIVE”. Fræðin
eru ýtarleg og flókin utanaö-
komandi en i leiöbeiningabækl-
ingi um þann „gjörning”, sem
dansinn hlýtur aö teljast, segir
m.a.svo:
„Hlustaöu á raddirhinna alls
staðar nálægu likama. Þá
nærðuskilaboðumfrá þeim.Þú
byrjar að finna ryþma. Láttu
ekki þessa dýrmætu rödd
eyðast fyrir rökum timans.
Gleyptu og kremdu timann.
Haltu áfram aö vera greinilega
til. Dansarinn getur veriö
fagurlega til fyrir framan
áhorfendur og sifellt dregiö þá á
tálar. Haltu áfram til hins eðli-
lega „án gyllivona”. Skapaðu
samhljómun um leið.”
„Dansinn er fullkom-
lega impróvíseraður”
Við gerðumst svo djarfir aö
spyrja Tanaka hvaö dans hans
merkti.
„Þaö er eitt höfuðatriði
dansins að gefa sér fyrirfram
engar merkingar , ég upplifi
dansinn á sama hátt og áhorf-
endur: hann er fullkomlega
impróviseraður.”
En hvernig er þessi sérkenni-
legi dans til orðinn? Er hann
byggður á gömlum japönskum
dansheföum?
„Ég skal segja þér frá þvi
hvernig ég kom mér niður á
þetta dansform. Þegar ég var
þriggja ára fór ég aö taka þátt i
heföbundnum japönskum
dönsum einsog þeir voru tiðkað-
ir á alþýöuhátiöum. Það fylgdi
þessu geysilega sterk tilfinning
og þegar ég varð eldri langaði
mig að halda þessu áfram. Ég
læröi dans i tlu ár, bæöi
klassiskan ballet og nútima-
ballet. Eftir þvi sem á leiö hætti
ég aö finna þar þessa tilfinningu
úr bernskudönsum minum,
eitthvaö var aö. Þá fór ég aö
þróa minn eigin dans sem var
byggður eingöngu á minni eigin
tilfinningu fyrir þvi hvað dans
væri. Undirstaðan er eitthvert
frumstætt grundvallaratriði
sem allt byggist á, þannig má
kannski segja að dans minn sé
hefðbundinn.
„Dansínn tekur
aidreí enda...”
Dansinn er endalaus. Þó
manni virðist máski að tiltekinn
dans standi i eina klukkustund
eða eina og hálfa klukkustund
þá tekur hann raunverulega
aldrei enda. Allt sitt lif dansar
maður einn, heilan dans.”
En skyldi þessi dans vera á
einhvern hátt trúarlegs eðlis,
einhvers konar ritúal?
„Ekki i þeim skilningi að
hann fylgi neinni sérstakri
trúarstefnu. Ég llt hins vegar
svo á að þegar maður dansar þá
er maður að tjá einhverjum eða
einhverju þakklæti sitt, ein-
hverju sem er manni mjög dýr-
mætt. Aðeins þannig er unnt að
lita á hann sem ritúal: hann er
tilraun til þess að túlka þessar
þakkir...”
„Mjög áhrífamikiö að
dansa á Þingvöllum”
Tanaka sagði okkur þessu
næst frá þvi að hann hefði á
sunnudagskvöld, eftir sýningu i
Laugardalshöll, látið aka sér
austur á Þingvöll. Þar dansaði
hann fyrir sjálfan sig við sólar-
lag og sólarupprás, hann
dansaöi i Almannagjá, i hraun-
gjótunum og á klettadröngun-
um.
„Þaö var griöarlega áhrifa-
mikið og mér fannst ég verða
mjög nákominn jöröinni.
Mismunur okkar þurrkaöist út
og viö sameinuöumst.”
Þó Islendingum hafi reynst
erfitt aö skilja það sem að baki
liggur, dansi Min Tanakas er
óhætt að segja að hann hafi
komið töluverðu róti á hugsanir
fólks. Með komu sinni á Lista-
hátiö hefur hann altént knúiö
fólk til umhugsunar. Þaö má þó
alltaf teljast nokkurs viröi,
hvaö sem ööru liöur.
Viö báðum hann aö siöustu aö
koma meö okkur út i sólina til
aö hægt væri aö taka- af honum
myndir.
„Alveg sjálfsagt. En ég má þó
vera I fötunum?” Hann brosti
breitt.
—IJ.
1