Morgunblaðið - 23.04.2002, Blaðsíða 42
MINNINGAR
42 ÞRIÐJUDAGUR 23. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ ÞorbergurÓlafsson var
fæddur á Hallsteins-
nesi í Gufudalssveit
í Austur-Barða-
strandarsýslu 22.
ágúst 1915. Hann
lést á Landspítalan-
um 13. apríl síðast-
liðinn. Faðir hans
var Ólafur Þórarins-
son, f. 17. nóv. 1878,
d. 4. maí 1964, er
var sonur Þuríðar
Gísladóttur frá Múla
í Kollafirði í Gufu-
dalshreppi og Þór-
arins Ólafssonar, sonur hrepp-
stjórans í Suðurfjörðum innan við
Bíldudal. Móðir Þorbergs var
Guðrún Jónsdóttir, f. 19. okt.
1877, d. 29. sept. 1958, er var
dóttir Jóns Jónssonar og Þrúðar
Ingibjargar Einarsdóttur frá Gröf
við Þorskafjörð, næsta bæ við
Hallsteinsnes. Bróðir Þorbergs
var Ólafur Ólafsson, f. 15. feb.
1913, d. 14. júlí 1995.
Þorbergur kvæntist 31. mars
1956 eftirlifandi eiginkonu sinni
Olgu Ingibjörgu Pálsdóttur frá
Siglufirði, f. 27. nóv. 1927. For-
eldrar hennar voru Páll Jónsson
fyrrverandi byggingarfulltrúi og
Þorbergur 1936, prófi frá Iðn-
skólanum í Reykjavík 1940,
sveinsprófi í skipasmíði 1942 og
meistarabréf fékk hann 1950.
Hann stofnaði Bátasmíðastöð
Breiðfirðinga sf. í Hafnarfirði
ásamt öðrum árið 1947 en sam-
lagsfélaginu var breytt í hluta-
félagið Bátalón hf. árið 1956. Þor-
bergur var framkvæmdastjóri og
stjórnarformaður fyrirtækisins.
Hann gerði flestar teikningar af
nýsmíðum fyrirtækisins, sem
voru alls 470, úr tré og stáli, auk
fjölda viðgerða á skipum af ýms-
um stærðum. Eigendaskipti urðu
á fyrirtækinu 1. september 1986.
Þorbergur var kjörinn formað-
ur Landssambands skipasmíða-
stöðva við stofnun þess 1963.
Hann var fulltrúi á iðnþingum og
var um skeið prófdómari í skipa-
teikningum við Iðnskólann í
Hafnarfirði. Þorbergur var
fulltrúi skipaiðnaðarins í Rotary-
félagi Hafnarfjarðar frá 1976 og
hefur skrifað í dagblöð og tímarit
um skipaiðnað o.fl. Hann teiknaði
og hafði með að gera smíði á
knerri fyrir þjóðhátíðina í Vatns-
firði 1974, sem varðveitt er á
byggðasafninu að Hnjóti. Þor-
bergur var nokkur ár gjaldkeri
Skógræktarfélags Hafnarfjarðar
og Garðahrepps og fulltrúi á
þingum Skógræktarfélags Ís-
lands.
Útför Þorbergs fer fram frá
Víðistaðakirkju í Hafnarfirði í
dag og hefst athöfnin klukkan 15.
bæjarverkstjóri á
Siglufirði og Guð-
björg Eiríksdóttir
húsmóðir, þau eru
bæði látin. Börn Þor-
bergs og Olgu eru: 1)
Stjúpsonur Þorbergs
Pálmi Bernhard Lar-
sen, f. 27.8. 1952, á
þrjú börn. Þau eru
Elísabet Ósk, Gunnar
Páll og Alda Björk.
Maki Pálma er Sig-
ríður Ólafsdóttir. 2)
Brynja Þórdís, f. 18.9.
1956, á þrjú börn.
Þau eru: Helena
Björk, Skapti og Þórbergur Óli.
Maki Brynju Þórdísar er Þórodd-
ur Steinn Skaptason. 3) Guðrún
Ólöf Þorbergsdóttir, f. 1.1. 1964,
á þrjú börn. Þau eru: Olga Dís,
Anna Dís og Þorbergur Steinn.
Maki Guðrúnar Ólafar er Þor-
valdur Steinsson.
Þorbergur fór að læra báta-
smíðar 15 ára hjá Valdimar Ólafs-
syni í Hvallátrum á Breiðafirði og
fékkst við það í nokkur ár ásamt
bátasmíðum heima í sveitinni.
Hann var í stjórn Ungmenna-
félags Gufudalshrepps 1934–38
og formaður um hríð. Prófi frá
Héraðsskólanum á Reykjum lauk
Í dag kveðjum við ástkæran föður
okkar Þorberg Ólafsson og langar
okkur til að minnast hans með fáein-
um orðum. Hann var fæddur árið
1915 og upplifði því þær miklu breyt-
ingar og framfarir er einkenndu 20.
öldina. Hann ólst upp á sjávarjörð og
snemma hneigðist hugur hans til
skipasmíða. Þær áttu hug hans allan
allt frá barnsaldri og var hann byrj-
aður að smíða sinn fyrsta bát 17 ára
og urðu þeir alls sjö talsins sem hann
lauk við áður en hann flutti frá Hall-
steinsnesi og fór að reka sitt eigið
fyrirtæki. Bátalónsárin eru þau ár
sem mörkuðu spor í æsku okkar.
Þessi ár voru mikill athafnatími hjá
pabba og barst það inn á heimilið
okkar þar sem pabbi sinnti starfi
sínu af alhug . Hann sá um flestar
báta- og skipateikningar fyrir við-
skiptavini Bátalóns og vann hann
mikið við það heima að loknum
löngum vinnudegi, ásamt öðrum
samskiptum við viðskiptavini.
Oft fórum við í heimsókn í vinnuna
til pabba. En þangað var stutt að
fara enda heimilið steinsnar frá
Bátalóni. Ætíð tók hann okkur opn-
um örmum, þó að skipasmíðastöð
væri ekki besti vettvangur leikja, en
ævintýrin urðu bæði mörg og
ógleymanleg.
Pabbi hafði mikinn áhuga á sögu
landsins og var alltaf tilbúinn að
fræða okkur börnin sín eða barna-
börn um marga þá sögustaði sem
fyrirbar á ferðalögum um landið.
Einnig var hann mjög hlynntur
skógrækt og í frístunum hafði hann
gaman af að rækta tré á landareign
sinni Hallsteinsnesi og fylgjast með
þeim vaxa og dafna.
Pabbi hafði mikla manngæsku til
að bera. Var hann ávallt reiðubúin að
aðstoða okkur og liðsinna eftir bestu
getu þrátt fyrir mikið annríki. Eftir
að pabbi fór að fullorðnast og hægj-
ast um hjá honum hafði hann gaman
af skrifum um ýmis málefni sem á
huga hans leitaði. Á heimili okkar
Móabarði 18b safnaðist fjölskyldan
oft saman og hafði pabbi mjög gam-
an af að hafa barnabörnin í kringum
sig, fór með þau í labbitúra, út í garð
að týna ribsberin hennar ömmu eða
kenna þeim að tefla. Var það því oft
vinsælt að fá að gista hjá afa og
ömmu og ávallt velkomið. Okkar
bestu samverustundir hafa þó verið
á Hallsteinsnesi innanum fagurt
landslag, hólma, sker og kjarrivaxið
landið. Þar unni pabbi sér best
ásamt fjölskyldunni. Seinna keppt-
ust barnabörnin um að fá að fara
með ömmu og afa vestur. Hin síðari
ár fóru mamma og pabbi mest með
okkur systkinunum og fjölskyldum
okkar vestur og eiga yngstu barna-
börnin yndislegar minningar tengd-
ar sumarfríum með þeim á Hall-
steinsnesi. Meðan að heilsa leyfði
gekk pabbi um með okkur og sagði
frá örnefnum, en nánast hver steinn
og þúfa hefur þar sitt nafn. Ófáar
voru frásagnir hans um lífið og til-
veruna á fyrri hluta 20. aldar. Yngra
fólkið hlustaði með athygli á hvernig
það var að alast upp í torfbæ, smíða
báta og vinna öll sveitastörf án nokk-
urra véla. Gengið var um fjöll og
fyrnindi og oft með miklar birgðar
eins og þegar hann bar skilvinduna
góðu alla leið frá Kollafirði sem hann
fékk gefins þar og suður að Hall-
steinsnesi. Þar ætlaði hann að nota
hana sem nokkurs konar vél í einn
bátinn sem var í smíðum. Já, allt
þetta gerði pabbi og miklu meira og
virðist ekki hafa orðið meint af þrátt
fyrir litla tækni og vélakost. Fólk
þurfti að hafa mikið fyrir lífinu á
þessum tíma, en pabbi sá alltaf já-
kvæðu hliðarnar og reyndi ávallt að
láta gott af sér leiða.
Við munum ætíð geyma í hjarta
okkar minninguna um ljúfan og
elskulegan föður og kveðjum þig
með þeim orðum sem þú ávallt
kvaddir okkur með: „Drottinn blessi
þig og láti þér líða vel.“
Margs er að minnast,
Margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
Margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem.)
Pálmi, Brynja Þórdís
og Guðrún Ólöf.
Í dag, þegar við kveðjum Þorberg
Ólafsson tengdaföður minn, verður
mér hugsað til okkar fyrstu kynna.
Þegar ég fór að venja komur mínar á
heimili þeirra hjóna Þorbergs og
Olgu tókust með okkur góð kynni.
Hann hafði mjög gaman að ræða um
pólitík og heimsmálin. Við vorum að
sjálfsögðu sjaldnast sammála. Hann
fyrrverandi formaður sósíalista-
félags Hafnarfjarðar en ég á hinum
vængnum. En honum fannst alltaf
jafngaman að rökræða og ég held að
hann hafi jafnvel gert sér upp skoð-
anir sem hann vissi að ég væri ósam-
mála til að fá rökræður um málefnin.
Einnig ræddum við um þau mál sem
hann var að skrifa um í dagblöðin
hverju sinni, en hann skrifaði fjölda
greina, m.a. um flutning Reykjavík-
urflugvallar út á Álftanes.
Eitt af því sem hann ræddi oft um
var fiskveiðistjórnunarkerfið. Hann
taldi rangt að leggja svona mikla
áherslu á togaraflotann og stórút-
gerð. Heldur ætti að leggja meiri
áherslu á minni báta, sem gerðu út
frá sjávarþorpum, þar sem stutt
væri á miðin. Þessir bátar væru hag-
kvæmari vegna minni fjárfestingar
og sköpuðu fleiri atvinnutækifæri á
landsbyggðinni, sem kæmi í veg fyr-
ir fólksflótta frá minni sjávarþorp-
um. Fyrir utan að þessir litlu bátar
nota vistvænni veiðarfæri.
Eftir að Þorbergur lét af störfum í
Bátalóni, minnkaði áhugi hans á
pólitík en hugurinn var meira við
æskuslóðir á Hallsteinsnesi, þar sem
hann og Ólafur bróðir hans ólust
upp. Á hverju vori var farið að huga
að ferð vestur. Spáð í veðrið og beðið
eftir að frost færi úr jörðu, svo hægt
væri að komast vestur á Hallsteins-
nes. Þorbergur og Ólafur bróðir
hans höfðu mikinn áhuga á að auka
æðarvarpið á nesinu. Og þar sem
þeir voru farnir að eldast fannst
þeim gott að hafa yngri mann til að
keyra bílinn vestur og aðstoða sig
við að koma fyrir fuglahræðum og
flöggum í hólmunum. Í næstum ára-
tug fórum við þrír hvert vor vestur á
Hallsteinsnes í varpið og að undir-
búa sumarbústaðinn fyrir sumarið.
Ég minnist þess í fyrstu ferðunum
sem við fórum hvað Þorbergur hafði
mikla ánægju af því að koma á
heimaslóðir og hitta þá sveitunga
sína sem enn voru eftir í Gufudals-
sveitinni. Ekki spillti fyrir að á með-
an gamli sveitasíminn var í notkun
var auðvelt að hafa samband innan
sveitarinnar og fylgjast með í sveit-
inni.
Þorbergi var mikið í mun að af-
ÞORBERGUR
ÓLAFSSON
Hann Halldór Gíslason blessaður
sem við kveðjum í dag var ekki hár í
loftinu þegar leið hans lá í sveitina að
Kálfafellsstað til ömmu og afa þar
sem hann eyddi sumardögum og sleit
barnsskónum við hóflegt frelsi, vakt-
aður af ekki of hörðum húsbændum.
Fleiri voru þar í hópi á svipuðu reki og
hann, svo einsemdin plagaði hann
vonandi ekki, enda er í sveit víðar til
veggja en í þröng borgar, og hefur
æskan gott af því að kynnast hvoru-
tveggja.
Nú eru þau sumur löngu liðin og
bjarmi minninganna er einn til frá-
HALLDÓR
GÍSLASON
✝ Halldór Gíslasonfæddist í Reykja-
vík 2. júní 1973.
Hann lést 12. apríl
síðastliðinn. Foreldr-
ar hans eru Anna
Fjalarsdóttir, f. 17.2.
1947, og Gísli Skúla-
son, f. 16.11. 1939.
Systkini Halldórs
eru: 1) Fjalarr, f. 4.6.
1968, kona Elín
Björg Jónsdóttir, f.
8.10. 1969, börn
þeirra eru Arnþór, f.
1994, Vera og Hildur
f. 1998. 2) Anna Beta,
f. 23.5. 1988, hálfbróðir samfeðra
Jón, f. 1963.
Halldór lauk stúdentsprófi 1993
frá Menntaskólanum við Sund.
Síðast starfaði hann við sambýlið í
Lálandi í Reykjavík.
Útför Halldórs verður gerð frá
Áskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 15.
sagnar og ekki vert að
hafa hátt um það.
Halldór lauk mennta-
skóla og þá opnast ungu
fólki víðar og verkmikl-
ar dyr til allra átta og
margbreyttar leiðir eru
í boði. En hann staldr-
aði við, eins og kannski
fleiri sem hika við að
stefna að einu marki.
Honum var ekkert að
vanbúnaði nema að ráða
við sig hvað hentast
væri. En þau störf sem
hann tók sér fyrir hend-
ur að þeim var ekki
kastað höndum. Listamannseðlið
fann sér ekki farveg og það getur ver-
ið harður húsbóndi og hann lagði ekki
í að ráðast á þann garðinn. En eitt-
hvað var á ferð í sálu hans sem engan
uggði að yrði honum ofviða að sigra.
Skjótt hefur sól brugðið sumri – og
það varð myrkur um miðjan dag. Þótt
nærri okkur sé höggvið, er þeirra
raunin meiri: dóttur okkar Önnu og
honum Gísla, bróðurnum Fjalari og
systurinni Önnu Betu og öllum hinum
sem nánast standa.
Við vitum aldrei hvenær að vega-
mótum er komið, það er flækjan í
þessu lífi. En svo mikið ættum við að
vita að dauðinn er andrá ein en lífið er
eilíft hvernig sem vistaskiptin ber að,
og þeir sem fara eru okkur reynslunni
ríkari.
Þegar stormana lægir kemur logn-
ið, eftir glórulaust dimmviðri skín sól-
in á ný, sólin sem er ljós og líf. Þegar
sorgin sverfur að um sinn í einhverj-
um ranni – þá er gott að eiga góða að
og traustir vinir sýndu hvað í þeim
bjó. Og einn er sá sem ég veit að ekki
má gleymast. Það er hann séra Árni
Bergur. Kannske veit hann ekki
hvers virði hann var þeim í þessari
glímu – en þá er best að hann viti að
það var hann sem leiddi þau gegnum
brim og boða þessarar kröppu sigl-
ingar og kom þeim heilum í höfn – að
því er í mannlegu valdi er fært.
Kæri vinur Halldór, við hittum þig
þegar okkar tími kemur.
Beta og Fjalarr.
Það er með mjög mikilli sorg í
hjarta sem ég sest niður og skrifa
þessar línur. Það er eins og að stór
steinn sé inni í mér. Mikill höfðingi er
fallinn frá. Það eru rúm 20 ár síðan
mín smáa veröld hefur verið slegin
svona hræðilegu höggi sem hún var
að kvöldi þess 13. apríl sl. Það var þá,
sem ég fékk þær sorglegu fréttir að
hann Dóri frændi og vinur minn til
margra ára væri dáinn. Já, góður
drengur er farinn, farinn burt og
kemur ekki aftur. Það er sárt, ég á
mikið eftir að sakna þín, geri það
strax. Allt hefur breyst, ekkert verð-
ur samt á ný. Ég veit að þú ert kom-
inn á góðan stað, þangað sem leiðir
okkar allra liggja og að þér líður vel.
Höfðingi góður, mikið höfum við
misst með þér, en margt höfum við
líka eignast, þau okkar sem fengu að
kynnast þér. Það hryggir mig meir en
orð fá lýst að geta ekki verið þér nær,
en ég hugsa um þig og allar góðu
stundirnar sem við höfum átt saman í
gegnum árin. Á tímamótum sem
þessum líður vart sú mínúta, hvort
sem er á svefnlausum nóttum og eða
sólskinsdögum, sem ég minnist ekki
einhverra þeirra atvika sem við gerð-
um saman. Þú veist að ég kemst ekki
til að fylgja þér síðasta spölinn, fjar-
lægðin og þær aðstæður atvinnu
minnar vegna gera það að verkum að
ég kem því ekki við. Við verðum að
láta okkur, kæri vinur, nægja það að
ég komi í heimsókn og eigi með þér
stund um leið og það tækifæri gefst.
Ég veit að orð mín eru léttvæg og
geta á engan hátt linað sorgina sem
fjölskylda þín, vinir og öllum þeim er
þér unnu, nú ganga í gegnum við frá-
fall þitt. Þeim sendi ég mínar dýpstu
sorgar- og samúðarkveðjur og vona
að algóður guð styrki þau öll. En nú
er komið að kveðjustund, allt, allt of
fljótt, vinur kær! Far vel, höfðingi
minn. Minning þín verður með mér
svo lengi sem ég lifi.
Sigurður Hjörleifsson.
Sæll, kæri vinur,
Ég er búinn að reyna nokkrum
sinnum að setja niður á blað einhver
kveðjuorð til þín. Það hefur gengið
hálfilla. Ég finn ekki orðin. Það er
eins og sambandið á milli heilans og
hjartans sé rofið tímabundið. Ég er
utangátta og skil þetta ekki. Þetta
minnir mig á það sem Frank Black
sagði í einu laga sinna. Mér líður eins
og lappirnar séu í loftinu en höfuðið á
jörðinni.
Ég talaði við Sigga áðan en eins og
þú veist þá er hann á flæmska. Ég
heyrði líka í Gumma fyrir hádegi. Það
féllu ekki mörg orð. Við erum að
reyna að átta okkur á því sem hefur
gerst. Það lítur út fyrir að Siggi kom-
ist ekki til að fylgja þér á hinsta stað.
Það er löndunarbann í Kanada og
engin skip á leið í land. Líkt og við hin
í vinahópnum er hann harmi sleginn
yfir fráfalli þínu.
Síðustu daga er ég búinn að verja
mörgum stundum með Gumma,
Ólöfu, Elínu og Brynju. Okkur þykir
það mjög leitt, að Siggi skuli ekki geta
verið með okkur á þessum erfiða
tíma. Við erum búin að tala mikið um
þig, vinur. Það hjálpar.
Mig langar að deila með öðrum
hvernig maður þú varst og hvaða
áhrif þú hafðir á fólk í kringum þig.
Eins og systir mín sagði, sem þekkti
lítið til þín, barstu það með þér að þú
varst góður strákur. Einlægur og
hrífandi. Ég segi að þú komst til dyr-
anna eins og þú varst klæddur. Ólöf
hans Gumma lýsti þér svo vel í fyrra-
dag, þegar hún sagði að þú hefðir ver-
ið vinur litla mannsins. Þetta eru orð-
in sönn. Á flestum málefnum hafðir
þú sterkar skoðanir enda víðlesnari
en flestir og vel upplýstur. Þú hafðir
brennandi áhuga á listum og skipti
þar einu hvort um var að ræða tónlist,
myndlist, leiklist eða bókmenntir. El-
ín var einmitt að rifja það upp í gær,
hvernig þú varst alltaf til í að ræða við
eða fræða aðra um dásemdir listar-
innar enda viðfangsefnið þér hugfólg-
ið. Taktarnir þínir, tilburðirnir og
orðheppnin voru óborganleg. Þú
varst heillaður af umhverfinu og nátt-
úrunni, framandi og fallegum stöðum
enda byrjaðir þú ungur að ferðast og
fórst um víðan völl.
Mig langar að rifja upp aðeins
kynni okkar. Það var 17. júní fyrir
nokkrum árum. Ég og Siggi hittum
þig og Gumma fyrir tilviljun í bænum.
Þið þrír voruð búnir að þekkjast frá
því þið voruð litlir pjakkar. Gummi
var besti vinur þinn en þú og Siggi
tengdir ættarböndum. Við Siggi höfð-
um verið bekkjarfélagar. Nákvæm-
lega ári seinna upp á dag hittumst við
fjórir félagarnir aftur. Það var engu
líkara en það hefði liðið einn dagur.
Saman fórum við félagarnir í ævintýr-
lega ferð í Bláa lónið. Kvöldið var kór-
ónað með sultugerð í morgunsárið.
Manstu, vinur? Svo oft höfum við fjór-
ir rifjað upp þessa ferð. Upp frá þessu
tókst með okkur vinskapur sem entist
til síðasta dags.
Eftir síðustu áramót gistir þú hjá
mér í nokkra daga. Þetta var stuttu
áður en þú fórst að hitta Francois á
Bíldudal. Ég mun aldrei gleyma því,
hversu þakklátur þú varst. Elín lýsti