Vísir - 12.06.1980, Blaðsíða 8

VÍSIR
Fimmtudagur 12. júni 1980
8

Utgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri: Oavlft Guftmundsson.
' Ritstjórar: ðlafur Ragnarsson og Eliert B. Schram.
Ritstjornarfulltrúar: Bragl Guómundsson. Ellas Snæland Jónsson. Fréttastjóri
erlendra frétta: Guftmundur G. Pétursson. Blaftamenn: Axel Ammendrup, Frtða
Astvaldsdóttlr, Halldór Reynlsson, lllugi Jökulsson, Jónlna Michaelsdóttir, Kristin
Þorstelnsdóttlr, Magdalena Schram, Páll Magnússon, Sigurjón Valdimarsson,
Sæmundur Guðvlnsson, Þórunn J. Hafstein. Blaftamaftur á Akureyri: Glsll Sigur-
gelrsson. Iþróttir: Gylfi Krlstjánsson, Kjartan L. Pálsson. Ljósmyndir: Bragi
Guðmundsson, Gunnar V. Andrésson, Jens Alexandersson. útlit og hönnun:
Gunnar Trausti Guðbjörnsson og Magnús Olafsson.
Auglýsinga- og sölustjóri: Páll Stefánsson.
Dreifingarstjóri: Sigurftur R. Pétursson.
Ritstjórn: Slðumúla 14 simi Bóóll 7 llnur. Auglýsingar og skrifstofur: Siðumúla 8
símar 86011 og 82260. Afgreiftsla: Stakkholti 2-4 sími 86611.
Askriftargjald er kr. 5000 á mánufti innanlands og verð I lausasölu 250 krónur ein-
takift. Vlsirer prentaður I Ðlaftaprenti h.f. Slftumúla 14.
Dagblaösmenn gleyma tlmanum
SkoAanakönnun Visis á dögunum um fylgi forsetaframbjóöenda, vfsindaleg gerö
úrtaks og sú nýbreytni aft vinna könnunina fyrir opnum tjöldum hefur komift Dagblaös-
mönnum úr jafnvægi þannig aö þeir hamast nú viö aö réttlæta simaskrárkannanir
sinar.
Einhver undarlegur óróleiki
hefur gripið um sig á ritstjórn
Dagblaðsins síðusli dagana, og
er svo að sjá sem síðasta
skoðanakönnun Vísis um fylgi
frambjóðendanna í forsetakosn-
ingunum hafi sett menn þar
alveg úr jafnvægi.
(tveimur leiðurum og heilsíðu-
grein skreyttri úrklippum hafa
ritstjóri og ritstjórnarfulltrúi
blaðsins keppst við að telja
sjálfum sér og þjóðinni trú um,
að skoðanakannanir Dagblaðsins
gegnum tíðina hafi verið svo
miklu betri og öruggari en skoð
anakannanir Vísis, og hver er svo
mælikvarðinn sem notaður er
við þetta mat? „Reynslan er
besti dómarinn á, hversu réttar
skoðanakannanir eru" segir
Haukur Helgason í forystugrein,
og bætir við „skoðanakannanir
má jafnan dæma eftir kosningar
með samanburði við úrslitin."
Það sér hver heilvita maður,
hversu fráleitt það er, að niður-
stöður kosninga geti verið
algildur mælikvarði á réttmæti
skoðanakannana.
Hvernig er við því að búast, að
skoðanakönnun, sem gerð er
einum tveimur eða þremur
mánuðum fyrir kosningar sýni
nákvæmlega sömu niðurstöðu og
blasir við þegar talið hefur verið
upp úr kjörkössunum á kosninga-
nóttina? Hún gæti gert það, ef
ekkert gerðist í millitíðinni, engir
fundir væru haldnir, engar
vinnustaðaheimsóknir, og engin
umfjöllun færi fram í fjöl-
miðlum um þá, sem í framboði
eru.
Sá tími, sem líður frá því að
könnun er gerð, og þar til kosið er
hlýtur að skipta verulegu máli í
þessu sambandi, en aftur á móti
ætti vísindalega unninni skoð-
anakönnun, sem gerð væri á
kosningadaginn sjálfan að bera
saman við niðurstöður kosninga.
Staðreyndin er lika sú, að
þeim skoðanakönnunum Vísis,
sem gerðar hafa verið skömmu
fyrir kosningar hefur í megin-
atriðum borið saman við niður-
stöður viðkomandi kosninga.
Til þess að villa um f yrir fólki í
þessu máli dregur Dagblaðið
fram niðurstöður af skoðana-
könnun, sem Vísir gerði í fyrra-
haust, nánar tiltekið dagana 7.
og 8. október, strax eftir að
Alþýðuflokksmenn höfðu slitið
stjórnarsamstarfinu við Fram-
sóknarmenn og Alþýðubanda-
lagsmenn.
Niðurstöður þessarar könn-
unar segja Dagblaðsmenn hafa
verið „fáránlegar" og bera
þær þá saman við úrslit þing-
kosninga, sem fram fóru rúmum
tveimur mánuðum síðar, í byrjun
desember. Þessi dómur þeirra á
best við um slíkan samanburð.
Hann er að sjálfsögðu fárán-
legur, en ekki niðurstöðurnar.
Þessi umrædda könnun gaf
eins og aðrar kannanir Vísis til
kynna, hvað afstöðu þeir, sem í
úrtakinu voru, tóku til stjórn-
málaf lokkanna á þeim tíma, sem
við þá var rætt. Skoðana-
kannanir sýna fylgi manna og
flokka og afstöðu fólks til mál-
efna, þegar þær eru gerðar en
ekki löngu síðar.
Dagblaðsmenn mega ekki
gleyma því, að til er hugtak sem
nefnt er „tími" og þeir ættu að
vita eftir allar sínar skoðana-
kannanir, að skoðanir fólks
breytast eftir því sem tíminn
líður með tilliti til leiftursókna,
niðurtalningaráróðurs, sjón-
varpsframmistöðu frambjóð-
enda og ýmissa annarra atriða.
Skoðanakannanir Vísis og
aðrar alvörukannanir spegia
hugi þeirra, sem spurðir eru á
þeim tíma, sem spurt er, en eru
ekki spá um það, hvaða afstöðu
sama fólk tekur einhverjum
vikum eða mánuðum síðar.
ÍSFILM GERIR 200 MILLJÓN KRÓNA KVIKMYND:
Otlaginn - kvlkmynd um
manninn Gfsla Súrsson
Eigendur tsfilm h.f. eru þeir Jón Hermannsson, Indrifti G. Þorsteinsson og Agúst Guðmundsson. Visis-
mynd: ÞG
Næsta verkefni Isfilm h.f. verð
ur kvikmynd byggð á Gislasögu
Súrssonar og mun myndin bera
heitiö Ctlaginn. Þetta er önnur
kvikmyndin, sem fyrirtækiö
gerir, sú fyrri var Land og syn-
ir, sem frumsýnd var i vetur.
Eigendur Isfilm eru þeir Indriði
G. Þorsteinsson, Jón Her-
mannsson og Agúst Guömunds-
son og taka tveir þeirra beinan
þátt I gerð Otlagans, Jón sem
framleiöandi og Agúst sem höf-
undur handrits og leikstjóri. Um
aðra þátttakendur er enn ekki
vitaö, nema hvaö Jón Þórisson
mun annast leiktjöld og bún-
inga. Aætlaöur kostnaöur er 190-
200 milljónir króna. Kvikmynd-
un fer frami febrúar til júli 1981
og er gert ráö fyrir aö myndin
veröi fraumsýnd ekki seinna en
i janúar 1982.
A biaöamannafundi, sem eig-
endur Isfilm héldu i gær, kom
fram, aö mynd um eina af ts-
lendingasögunum hafi lengi
veriö „metnaöarmál” eins og
Indriöi komst aö oröi. Gislasaga
Súrssonar varö fyrir valinu
vegna þess „aö i þeirri sögu er
veriö aö fjalla um mannleg
vandamál, sem höföa til okkar,
fjölskyldumál, harmsögu um
venjulegt fólk fremur en hetj-
ur.” „GIsli er friösamur bóndi,
sem verður moröingi eiginlega
af illri nauösyn og sagan tekst
þannig á viö siöferöisleg vanda-
mál, sem enn eru óuppgerö.”
„Kvikmyndin mun leggja
meiri áherslu á manninn Gisla
Súrsson en á söguþráöinn sjálf-
an. Til aö nálgast þaö markmiö
veröur timanum, sem sagan
spannar, þjappað saman og
lagöar áherslur á ýmsar per-
sónur, sem virðast gegna litlu
hlutverki i sögunni.”
Ýmsar augljósar spurningar
komu upp á blaðamannafundin-
um, svo sem hver myndi leika
Gisla, en þaö er enn óákveöiö.
Einnig var spurt um málfar
hvort leikendur myndu tala ein-
hverja fornislensku. Agúst Guö
mundsson svaraöi þvi til, aö I
myndinni yröi töluö goö
Islenska, sem óháö væri tima.
Hann bætti viö: „Viö munum
reyna aö nálgast þann raun-
veruleika, sem sagan segir frá,
án þess aö stflfæra hann, — eins
og t.d. var gert i Rauöu Skikkj-
unni.
Enn hefur ekki veriö ákveöiö
hvar kvikmyndaö veröur, en
þeir Agúst og Jón Þórisson eru
þó á förum vestur á firöi til aö
kanna landiö þar og er talið vist,
aö Vesturland veröi sviö sög-
unnar.
Varöandi mikinn kostnaö viö
þess kvikmynd sögöu eigendur
Isfilm, aö svo til allur ágóði af
Landi og sonum færi I gerö
hennar. „Auk þess erum viö
hættir aö þurfa aö miöa viö aö-
sóknina hér á Islandi heldur
hefur markaöurinn vikkaö langt
út fyrir landssteinana. Veriö er
aö undirbúa samning viö aöila,
sem vilja kaupa sýningarrétt á
Landi og sonum i þýskumælandi
löndum Evrópu. 1 þvi sambandi
má einnig geta þess, aö nú er
ákveöiö aö Land og synir veröi
sýnd i Bandarikjunum i haust á
Norrænni kvikmyndaviku.
Myndin veröur þá sýnd í New
York, Chicago og Los Angeles
ásamt fleiri myndum héðan og
frá hinum Noröurlöndunum,”
sagöi Jón Hermannsson.
Indriöi G. Þorsteinsson bætti
viö þetta, aö Isfilm væri meöal
annars aö sýna fram á, meö þvi
aö hefja gerö nýrrar myndar, aö
kvikmyndir væru komnar til Is-
lands til aö vera, þær væru ekk-
ert stundarfyrirbæri, sem
styngi upp kollinum og hyrfi siö-
an aftur. Ms