Vísir - 10.07.1980, Blaðsíða 5

vtsm
Fimmtudagur 10. júll 1980
Texti: Guö-
mundur -
Pétursson
verKfon mndra
olíuframleiðsiu
Norðmanna
Fimmtán þúsund
starfsmenn á oliubor
pöllum undan strönd
Noregs hafa skellt á
verkfalli, þrátt fyrir til-
raunir rikisstjórnar
Noregs til þess að miðla
málum við þá.
Krefjast þessir starfsmenn,
sem sjá um sjálfar boranirnar á
borpöllunum, 60% launahækk-
unar, en rikisstjórnin hefur boöist
til aö hækka laun þeirra um
10,3%. Verkfalliöhófst frá og meö
miðnætti ifyrradag. 1 gær lagöist
svo niöur öll starfsemi viö
tuttugu og þrjá oliuborpalla i
Noröursjónum. Um helmingur
þeirra er á yfirráöasvæöi Breta.
Hafi samningar ekki náöst aö
tveimur vikum liönum, leggst
einnig niður starfsemi oliubor-
palla, sem Norðmenn reka i haf-
inu undan Afriku og
Norður-Ameriku.
Verkfalliö fylgir i kjölfar verk-
falls starfsmanna viö oliufram-
leiöslu, en þeir voru óánægöir
meö launakjör, og vildu aö vinnu-
timi yrði stytturog eftirlaunaaldur
lækkaöur. Að sögn atvinnu-
rekenda i oliuiðnaði myndi fram-
leiöslukostnaöur hækka um 100
prósent yröi gengið að kröfum
þessum. begar hefur oröiö tap
sem svarar 600 milljónum
norskra króna af völdum fyrra
verkfallsins.
Talsmaöur stjórnarinnar hefur
lýst þvi yfir, aö ekki komi til álita
aö stjórnin ákvarði laun starfs-
manna i oliuiönaöi upp á sitt ein-
dæmi til að neyða þá aftur til
starfa.
Starfsemi 22 oliuborpalla hefur ►
lagst niöur vegna verkfalls
starfsmanna, sem vinna viö
boranir.
Viija fullkomnarl
herflugvélar
Saudi-Arabiumenn krefjast
þess nú aö Bandarikjamenn selji
þeim fullkomnari herflugvélar
hér eftir en hingað til, vegna þess
að valdajafnvægið hafi breyst
með óhagstæðum hætti fyrir
Saudi-Arabiu undanfarin ár.
Öttast Saudi-Arabiumenn, aö
afskipti Sovétmanna i Afgan-
istan, óeirðirnar i Iran og
„þrjóskuleg framkoma ísraela i
friðarviöræðum um ástandiö i
Miðausturlöndum” eins og þeir
oröa þaö, muni draga alvarlegan
dilk á eftir sér „fyrir
Saudi-Arabiu og vinalönd
hennar”.
„USA, Kína 09 Japan
hafl hernaðarsamvinnu”
Viðræður um slálf-
siæðl Palesifnu-
manna halnar á ný
segir carter bandaríkiaforseti í Tökíó
Utanrikisráðherra
Egypta, Kamal Hassan
Ali, hefur tilkynnt að
viðræðum um hugsan-
legt sjálfstæði
Palestinumanna, sem
hætt var i mai, muni
verða áfram haldið i
Alexandriu i ágúst næst-
komandi.
Egyptar ákváöu aö hætta viö-
ræðunum á sinum tima, i mót-
mælaskyni viö þá stefnu ísraela
aö koma á fót samfélögum Gyö-
inga á svæöum, sem Israelar her-
tóku en Egyptar töldu sig eiga
meö fullum rétti. Einnig stuöluðu
hugléiöingar i israelska þinginu,
um aö Jerúslalem yrði gerö aö
höfuöborg Israelsrikis, að þvi aö
slitnaöi upp úr viöræöum.
Ali er nýkominn úr heimsókn til
Bandarikjanna og Bretlands, þar
sem hann ræddi viö viö ýmsa
ráöamenn, og viröist mjög
ánægöur meö förina. Sagöi hann
að Carter Bandarikjaforseti heföi
gefiö i skyn, aö Bandaríkjamenn
væru reiöubúnir aö leggja hönd á
plóg til að takast mætti aö leysa
úr málum Palestinumanna, sem
búa á vesturbakka Jórdanár og
Gaza-svæðinu. Hiö sama væri
uppá teningnum i Bretlandi. Þar
sagöi Carrington ávarður, utan-
rikisráðherra, að stefna þyrfti aö
þvi að f á Frelsissamtök
Palestinumanna til aö eiga þátt i
friöarviöræöum.
Falangistum i Libanon hefur
tekist að ná yfirhöndinni meðal
flokka hægri manna þar, eftir aö
hafa sigraö kristna keppinauta
sina i baráttunni um áhrif og völd
meðal hægri manna. Þeir
hyggjast nú safna saman liösafla
hægri manna, annarra en krist-
inna, til þess aö „frelsa hersetin
svæöi i Libanon” frá Palestinu-
mönnum og Sýrlendingum. Búast
leiðtogar falanigsta fastlega viö,
aö þeim muni takast að ná saman
aö minnsta kosti fjörutiu þúsund
manna liöi.
1 bardögum milli hægri flokk-
Carter Bandarikjafor-
seti lýsti þvi yfir i sjón-
varpsviðtali i Tókió,
Japan, i gær, að hann
teldi að Bandarikja-
menn, Kinverjar og
Japanir ættu að hafa
samvinnu um að vega á
móti hernaðarvaldi
Sovetmanna. Hins vegar
væri hann þvi andvigur,
að þjóðirnar þrjár
mynduðu formlegt hern-
anna i þessari viku boluðu falang-
istar frjálslynda þjóöernisflokkn-
um (NLP) frá völdum, og tóku
við stjórninni I samfélögum krist-
inna manna I Libanon.
Haft er eftir einum talsmanni
falangista,aðekki komi til greina
aö úr hernum i Libanon veröi
leyft aö senda sveitir inn á svæöi
kristinna manna nema þeir leggi
einnig land undir fót og ráöist inn
á svæöi þar sem vinstrisinnaöir
flokkar Palestinumanna hafa tögl
og hagldir.
Leiðtogar falangista og
NLP-manna áttu fund i Beirút
aðarbandalag, sem
Sovétmenn gætu túlkað
sem beina hótun við sig.
Carter fór til Tókió til aö vera
viðstaddur minningarathöfn
vegna láts Masayoshi Ohira,
fyrrverandi forsætisráöherra
Japans. Þar átti hann einnig sinn
fyrsta fund meö Hua Guofeng,
forsætisráöherra Kinverja.
Ræddu þeir aöallega um hern-
aöarafskipti Sovétmanna i
Afganistan og valdatöku Viet-
nama i Kampútseu, sem Sovét-
menn hafa lýst stuðningi viö.
Enda þótt Carter léti I ljósi stórar
áhyggjur vegna innrásar Sovét-
manna i Afganistan, var hann
Líbanon
eftir ósigur hinna siðarnefndu, en
litiö hefur frést af þeim fundi.
Akváðu leiötogarnir aö ráöfæra
sig við fylgismenn sina og hittast
siöan aftur siöar i þessari viku.
Talsmaöur falangista sagði aö
NLP væri frjálst aö halda áfram
aö hafa afskipti af stjórnmálum.
Hins vegar hefur Dany Chamoun,
sem lét af foringjatign i liði NLP
fyrir nokkrum dögum, sakaö
falangista um aövera aö reyna aö
koma á stjórn eins flokks.
Selim al-hoss forsætisráöherra
Libanon kallaöi saman rikis-
stjórnarfund aö afstöönum bar-
ekki eins afdráttarlaus i afstööu
sinni og Kinverjar viröast vera.
Þegar varaforsætisráöherra
Kina, Deng Ziaoping, heimsótti
Bandarikin i fyrra lagöi hann til
að Bandrikin, Kina og Japan
stofnuöu með sér bandalag gegn
Sovétrikjunum. Aö áliti Carters,
myndi slikt bandalag auka enn á
ófriðarhorfurnar i heiminum.
Carter og Hua Guofeng munu
hafa komið sér saman um aö
skiptast á heimsóknum, sem
áform hafa verið uppi um, aö af-
stöðnum forsetakosningunum i
Bandarikjunum i nóvember næst-
komandi. Carter yfirgaf Tókió
skömmu eftir fundinn meö Guo-
feng, og kvaöst vera á förum til
Alaska til aö renna fyrir fisk.
dögunum og lýsti þvi þar yfir aö
„ástandiö væri mjög alvarlegt”.
Hvatti hann til þess aö pólitiskir
leiötogar heföu samvinnu um aö
koma þvl til leiöar, aö hersveitir
stjórnarinnar veröi sendar út um
allt land, til þess aö unnt veröi aö
styrkja miöstjórnina i landinu.
Hann sagöi, aö átökin milli
falangista og NLP heföu stefnt i
hættu sjálfstæöi landsins og ein-
ingu meöal ibúanna og hér þvi aö
vinna aö þvi aö reyna aö endur-
nýja mannafla og gögn stjórnar-
hersins. Hermenn stjórnarinnar
eru nú 17.000 aö tölu.
Búast til aö trelsa herteknu
svæðin í