Vísir - 22.07.1980, Blaðsíða 16

Umsjón:
' Magdalena
Schram
VÍSIR ÞriöJuda gur
22. júll 1980
Leikmyndastjórinn Björn Björnsson viröist alveg kunna réttu hand-
tökin, þótt Þorsteinn leikstjóri sýnist eitthvaö efins á svipinn.
Andri, 10 ára meö mömmu sinni — Pétur Björn Jónsson og Krist-
björg Kjeld.
„Snúrusögur” voru .algengar I dentid — nú sést þetta varla i
Reykjavik aö húsmæöurnar hittist viö aö hengja út þvott. (Ljósm.
Gunnar V. Andrésson)
Ljósmynd af kvikmynd
Gunnar Ijósmyndari hitti
fyrir„Punktara" vestur í
bæ á dögunum og festi á
sína filmu/ það sem þeir
voru að setja á sína.
Kvikmyndataka myndar-
innar Punktur, punktur,
komma, strik er nú í full-
um gangi.
Þaö þurfti aö hylja malbikiöl meö möi og færa til ljósastaura og svo
þurftu fötin aö vera i réttum stil — Frföur búningastjóri lagar til
gailabuxurnar. Og takiö eftir gúmmiskónum.
Helðin mið-
aldamenning
Ut hefur komiö bókin Iceland,
The First New Society eftir
Richard F. Tomasson, sem er
prófessor i þjóðfélagsfræði við
háskólann i Nýja Mexico i Banda-
rikjunum.
Höfundurinn dvaldi hérlendis
um alllangt skeið við kannanir,
sem beinastað flestum þáttum is-
lensks samfélags: menningu,
tungu, bókmenntum, stéttaskipt-
ingu, samskiptum kynjanna, trú-
málum, venjum, siðum, áfengis-
notkun og gildismati o.fl. Niður-
stööur Tomassons eru að islensk
nútimamenning sé i öllum megin-
dráttum beint framhald þeirra
heiðnu miöaldamenningar, sem
landnámsmenn fluttu hingað með
sérog að þessa verði einkum vart
i áhuga landsmanna á sögu,bók-
menntum, umburðarlyndi I sið-
feröislegum efnum og trúar-
brögðum. Sérkennandi fyrir Is-
lendinga segir höfundur vera að-
ferðir þeirra til að flýja veruleik-
ann, þ.e. bókmenntir, trúmál og
áfengisnotkun. 1 kynningu bókar-
innar segir að þeim lesendum,
sem hafi áhuga á Norðurlöndum
og samanburðarrannsóknum
samfélaga muni þykja bókin góö
athugun á mikilsverðri en litt
þekktri menningu.
Prðfessor Tomasson er einnig
höfundar bókarinnar, Sweden:
Prototype of Modern Society, sem
út kom fyrir u.þ.b. 10 árum.
„Iceland, The First New
Society” er gefin út samtimis á
Islandi og i Bandarikjunum á
vegum Iceland Review og The
University of Minnesota Press.
Bókin er 247 bls. 1 henni eru fjöl-
margar töflur, auk heimilda- og
atriöaskrár. Einnig eru I bókinni
spurningar, sem höfundur lagði
fyrir 100 manna úrtak íslendinga
á meðan á könnunum stóð. Ms
ALIÐ UM OF A METN-
ADI TÓNLISTARNEMA?
Arsrit Kvenréttindafélags
Islands, 19. júni, lætur listir og
bókmenntir meira til sln taka I ár
en oft áður. Fimm greinar I ritinu
eru helgaðar þessu efni. Helgi
Þorláksson talar við þær Þórhildi
Þorleifsdóttur leikstjóra Smala-
stúlkunnar og útlagans og Tinnu
Gunnlaugsdóttur leikara. Þeim
er tlðrætt um kvenlýsingar leik-
ritsins. Þá kynnir ritið tvær lista-
konur, þær Jóhönnu Bogadóttur
og Temmu Bell. Dagný
Kristjánsdóttir skrifar um ritgerö
Gerðar Steinþórsdóttur: Kven-
lýsingar I sex Reykjavíkurskáld-
sögum, og birt er viötal viö enska
rithöfundinn Iris Murdoch.
Þá er einnig fróðlegt viötal við
Guðnýju Guðmundsdóttur, kon-
sertmeistara og nefnir Guðný þar
ýmislegt sem á bjátar I Islensku
tónlistar- og listallfi almennt. T.d.
segir Guöný frá þvi að enginn
umboðsaðili sé hér til fyrir
Islenskt listafólk og vilji þaö þvi
ganga upp og ofan að koma
islensku tónlistarfólki á framfæri
erlendis. Segist hún ekki vita um
nokkurt land, þar sem um engan
umboðsaðila sé að ræða og að
slæmt sé til þess að vita, aö boö
erlendis frá komist oft ekki til
skila, þvl fólk veit ekki hvert það
á að snúa sér.
Þá er Guðný spurö, hvort ekki
sé offramleiðsla á tónlistarfólki I
heiminum.
„Það fer eftir þvl hvernig á
málið er litið. T.d. blða hundruö
manna eftir þvi aö ein staða losni
I bestu hljómsveitum heimsins.
Við annars eða þriöja flokks
hljómsveit er yfirleitt enginn
vandi að fá stöðu. En viö þvi lltur
enginn, sem telur sig eiga kost á
einhverju betra. Þaö er eölilegt,
aö listamenn séu metnaðargjarn-
ir og kröfuharðir við sjálfan sig,
en ég held að það sé aliö um of á
þessum metnaði og hann geti
valdið fólki sárum vonbrigðum að
óþörfu. Þetta er að miklu leyti sök
skólanna og margir kennarar,
sem sjálfir hafa ekki náð eins
langt og þeir ætluðu, vilja bæta
sér það upp með því aö ala upp
úrvalsnemendur. Og um leið og
nemendurnir eru farnir að geta
eitthvaö af ráði er þá farið aö
dreyma um frama, dreyma um
að þeir séu snillingar.
En staðreyndirnar eru dálitið
kaldar. Taliö er að aðeins 3%
nemenda við Juilliard Tónlistar-
háskólann I New York, nái heims-
frægð, þótt töluverður hluti
nemenda nái einhverjum frama.
1 þessum skóla er úrval nemenda
úr öllum heiminum og inntöku
skilyrði mjög ströng.” Ms