Vísir - 24.07.1980, Qupperneq 23
r
VÍSIR
Fimmtudagur 24. júli 1980
23
lítvarp kl. 17.20
„Þetta verður slðasti þáttur
minn um flamencotónlist i bili,”
sagöi Sverrir Gauti Diego,
umsjónarmaöur Tónhornsins.
„1 dag ætla ég aö kynna Carlos
Montoya og tónlist hans. Montoya
er mjög þekktur meðal
flamenco-tónlistarmanna og jafn
virtur meöal þeirra, og André
hafa áhuga á klassiskri gitartón-
list. Montoya er hreinræktaöur
sigauni og fer þvi vel á aö hann
kynni fólki óbrenglaða
flamenco-tónlist.
Sverrir sagöi, aö i næstu þátt-
um myndi hann kynna gitarleik-
arann Djiango. Hann er sigauni
eins og Montoya en spilar Jass.
son. Hún fjallar um þann sem
skar út Valþjófsstaðahurðina, en
hún er einn dýrmætasti forngrip-
ur, sem íslendingar eiga, nú
geymd i Þjóöminjasafninu.
Þá segir Agúst Vigfússon frá
Andrési Valberg, þekktum hag-
yröingi, og les eftir hann. Andrés
sem býr I Reykjavik hefur meöal
annars veriö með I leikhúsinu
„Light Nights” sem starfar hér á
sumrin.
Aö lokum les Erlingur
Daviösson frásögn eftir Jóns Sig-
urðsson af Laxá i Aöaldal, sem er
ein af helstu laxám landsins. AB.
Sverrir Gauti Diego sér um þátt-
inn Tónhorniö I dag og kynnir gít-
arleikarann Carlos Montoya.
A „Sumarvöku” i kvöld eru
fjögur efni á dagskrá. Fyrst syng-
ur Inga Marla Eyjólfsdóttir, ung
og efnileg söngköna úr Hafnar-
firöi, nokkur lög, viö undirleik
Guörúnar Kristinsdóttur.
Síöan les Gunnar Stefánsson
ritgerö eftir Baröa Guömunds-
Meöal efnis á sumarvöku I kvöld er frásögn eftir Jón Sigurösson um Laxá i Aöaldal, eina af helstu laxám
á landinu.
Rltgerð um myndskerann
mlkla á valblófsstað
Fimmtudagsielkritið kl. 20.50 (kvöld:
„TVEGGJA MANNA TAL”
Leikritiö sem flutt veröur i út-
varpinu I kvöid heitir „Tveggja
manna tal, kvöldiö fyrir réttar-
höldin" og er eftir Tékkann
Oldrich Danek.
Leikritiö fjallar um þekktan
lækni sem ákæröur er fyrir aö
hafa oröiö manni aö bana viö
nýrnaflutning. Kvöldiö fyr-
ir réttarhöldin, heimsækir
ákærandin hann á sjúkrahúsið
þar sem han starfar. Ákærandinn
hefur löngun til aö kynnast lækn-
inum en fundur mannanna veröur
meö öörum hætti en hann bjóst
viö, og samtaliö snýst I óvæntar
áttir.
Oldrich Danek er fæddur i
Ostrava i Tékkóslóvakiu árið
1927. Hann hefur veriö leikstjóri
og skrifaö skáldsögur og leikrit. I
verkum sinum tekur hann til
meöferöar gamalt sögulegt efni
og skoðar þaö i ljósi nútimans. I
„Fjörtiu skúrkar og eitt fórn-
arlamb” fjallar hann til dæmis
um fjöldamorö meö hliösjón af
barnamoröum Heródesar, sem
segir frá I Bibliunni.
Leikritið i kvöld tekur um
klukkutima i flutningi og eru leik-
endur aöeins þrir, þau Þorsteinn
ö. Stephensen, sem leikur lækn-
inn, Rúrik Haraldsson, sem leik-
ur ákærandann og Helga Jóns-
dóttir, sem fer meö hlutverk
hjúkrunarkonu. Leikstjóri er
Benedikt Arnason.
Leikritiö „Tveggja manna tal
kvöldiö fyrir réttarhöldin” var
áöur flutt i útvarpinu áriö 1969.
útvarp
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.20 Fréttir. 12.45 Veöur-
14.30 Miödegissagan: „Fyrsta
greifafrdin af Wessex”, eftir
Thomas Hardy. Einar H.
Kvaran þýddi. Auöur Jóns-
dóttir les (3).
15.00 Popp. Páll Pálsson
kynnir.
15.50 Tilkynningar
16.00 Fréttir. Dagskrá. 16.15
Veöurfregnir.
16.20 Sfðdegistónleikar.
17.20 Tdnhorniö. Sverrir Gauti
Diego stjórnar þættinum.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.25 Frá ólympfuleikunum.
Stefán Jón Hafstein talar
frá Moskvu.
. 19.40 Mælt mál. Bjarni Ein-
arsson flytur þáttinn.
19.45 Sumarvaka. a. Einsöng-
ur: Inga Maria Eyjólfsdótt-
ir syngur islensk lög, Guö-
rún Kristinsdóttir leikur á
pfanó. b. Myndskerinn mikli
á Val þjófsstaö, Gunnar
Stefánsson les ritgerö eftir
Baröa Guömundsson fyrr-
um þjóöskjalavörö. c.
Landskunnur hagyröingur
og safnari. Agúst Vigfússon
segir frá Andrési Valberg
og fer meö vfsur eftir hann.
d. Laxakisturnar á I.axa-
mýri. Erlingur Daviösson
flytur frásögu skráöa eftir
Jóni Sigurössyni húsasmiö á
Dalvfk.
21.15 Leikrit: „Tveggja
manna tal kvöldiö fyrir rétt-
arhöldin", eftir Oldrich
Danek. Þýöandi: Asthildur
Egilson. Leikstjóri:
Benedikt Arnason. Aöur
útv. 1969. Persónur og leik-
endur: Akærandinn, Rúrik
Haraldsson. Prófessorinn,
Þorsteinn O. Stephensen.
Hjúkrunarkonan, Helga
Jónsdóttir.
22.15 Veöurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
22.35 Iönbyltingin á Englandi.
Jón R. Hjálmarsson
fræöslustjóri flytur erindi.
23.00 Afangar. Umsjónar-
menn: Asmundur Jónsson
og Guöni Rúnar Agnarsson.
23.45 Fréttir. Dagskrárlok.
AÐEINS LESIÐ A ÚTLENSKU A SUMRIN
A þessum tima árs mætti ætla
aö lítið væri lesiö af bókum.
Engu aö siöur er nú alltaf veriö
aölesa, en vel má vera aö menn
breyti eitthvaö til um lesefni
meöan nætur eru bjartar og
sumarferöalög standa yfir.
Morgunblaöiö, eitt blaöa, hefur
tekiö upp þann hátt aö birta lista
yfir bækur sem lesnar eru um
þessar mundir, en allur er sá
listi skrautlegur, einskonar
fálkaoröur bókmenntanna og
mestmegnis ef ekki allur um út-
lendar bækur. Þaö er nú svo,
þegar menn eiga aö fara aö tf-
unda lesefni sitt i blööum, aö þá
er ekkert nógu flnt, svo al-
mennir blaöalesendur sitja uppi
meö einskonar snobblista,
þegar þeir ætla aö leita sér upp-
lýsinga um lesefni I svona skrif-
um.
Þaö kæmi t.d. aldrei til mála
aö snobbliö Morgunblaösins léti
aö þvi liggja aö þaö færi eins og
venjulegt fólk til aö kaupa sér
Morgan Kane bók I sjoppu til aö
lesa undir tjaldsúöinni meöan
birtu ekki þrýtur. Ctlendar
bækur eru auövitaö fullkomlega
gjaldgengt lesefni, og þarf út af
fyrir sig ekki aö lasta þaö, þótt
þær séu lesnar. Hitt hlýtur aö
þykja merkilegt, ef samkvæmt
Morgunblaöinu ekkert er lesiö
nema útlendar bækur nú á
sumarmánuöum.
Svarthöföi kom t.d. ekki i verk
fyrr en nú um daginn aö lesa
Hvunndagshetjur eftir Auöi
Haraldsdóttur Salomonssonar.
Og þaö veröur aö segjast eins og
er, aö sú bók skemmti lesanda
alveg konunglega. En Hvunn-
dagshetjur eru ekki á lista
Morgunblaösins yfir lesnar
bækur á sumartiö, eöa aörar
innlendar bækur. Þaö gerir
snobbiö. Menn vilja ekki viöur-
kenna aö þeir sitji yfir heimatil-
búnu efni, heldur hafi þeir alla
heimsbyggöina I bókmenntum
fyrir fótum, jafnvel þótt þeir
hafi aldrei nema heyrt titilsins
getiö.
Augljóst er aö lesefni þaö,
sem selt er I sjoppum, og þar er
Morgan Kane innifalinn, er ein-
mitt lesefni, sem allur fjöldinn
grfpur meö sér I útilegur. Þetta
eru kannski engar yfirburöa-
bókmenntir, en þær hafa ofan af
fyrir fólki ef rignir. Engin
könnun er gerö á þessu vegna
þess aö þaö þykir ekki nógu
fint. Viö erum nýbúin aö vera
á einhverju Shakespeare —
„trippi” vegna forsetakosn-
inganna, en þar mátti stund-
um ekki á milli sjá hvort viö
vorum aö kjósa hann
William eöa einhvern fram-
bjóöandann. Hiö enska
skáld meö konungasögur sinar
og rósastriö vann kannski for-
setakosningarnar. Þaö er þvi
ekki nema von aö Morgunblaöiö
telji aö þaö sé réttu megin viö
sauösvartan almúgan, þegar
þaö birtir lista yfir lesefni, sem
stendur ofan og utan viö okkar
skilning.
Svarthöföi er sjálfur nokkuö
ánægöur meö aö hafa notaö
Hvunndagshetjur Auöar fyrir
sumarlesningu. Aö visu er þetta
mælskumikil bók, en hún er
fyndin og logandi af frásagna-
gleöi, sem margt af þessu
vinstra dóti meö bókmennta-
harölff'ö mætti tileinka sér. Nú
er þaö eitt vitaö um Auöi, aö hún
er komin af Salomon af Snæ-
fellsnesi I fööurætt, en sú ætt er
einmitt kunn fyrir góöa höf-
undarhæfileika og mikla
náttúru til frásagnar. Komma-
bókmenntir liöinna ára blikna
bókstaflega viö hliöina á þessari
tilgeröarlausu sögu, sem er þó
meira sósfal en helftin af harö-
lifistilraunum stofuliösins. Og
vitanlega mundi engum detta 1
hug aö setja þessa bók á leslista
Morgunblaösins af þvi hún
fjallar heiöarlega um margvis-
legar lifsþurftir á Islandi.
Ætla mætti aö þaö væri skylda
blaöa aö fjalla fremur um Is-
lensk málefni en erlend veröi
þvi viö komiö I atburöanna rás.
Og þaö er raunar óskýranlegt
hvers vegna stærsta og virðu-
legasta blaö landsins, fyrst þaö
finnur hjá sér hvöt til aö geta
um bækur, getur ómögulega
snúiö sér aö Islenskum bókum.
Þær hljóta þó aö vera lesnar
þótt komiö sé fram á mitt
sumar. Og varla geta öfundar-
málin veriö svo sterk innan rit-
höfundahópsins, aö aldrei megi
minnast á Islenskar bækur
nema I hinu árlega jólafári.
Svarthöföi