Vísir - 31.07.1980, Blaðsíða 16

VÍSIR
Fimmtudagur 31. júll 1980.
Umsjón:
^Magdalena
Schram
List eða landbúnaður.
Vissulega var gaman a6 þessu
öllu. Nánasalegar spurningar
um tilgang eiga eflaust aö fara
fyrir ofan garð og neöan — en
þeir, sem krefjast svara, geta jú
alltaf snúið sér a6 listafólkinu,
þaö er allt á staönum. Auk þess
fylgir sýningunni ýtarleg skrá,
me6 upplýsingum um þá sem
sýna, hygmyndir hópsins og
stefnu þeirra.
Ljóst er, a6 hugmyndir þeirra
um eðli og tilgang lista, er allt
annar en þar sem viðteknar eru.
A Korpúlfsstöðum er ekki verið
að mála myndir, sem ver6a
varanlegar, jafnvel eili'far, -
Obreytilegar og alltaf til sýnis.
Áherslan er ekki á listaverkið
sjálft, heldur þær hugdettur,
sem koma þvi um kring. Verkið
er ekki varnlegt, það er ekki til
sölu og verður aldrei metið i
krónum. Það er hugmynd, sem
e.t.v. er ætlað að geta af sér
aðrar hugmyndir, ýta við
skoðunum, „rifa upp glyrnurn-
ar” eins og einhver orðaði það.
Hrista upp i meövitundinni, svo
„List eöa landbdnaöur” eftir Gunnar V. Andrésson, ljósmyndara.
með að hanga i lausu lofti yfir
sjávarborðinu þegar flóðið
kemur. Til hvers? Hún á við
hvers vegna við málum ekki
málverk — þaö er úrelt að mála
myndir til að hengja uppá vegg.
skeggjaður Finni að ganga upp
rennu með hjólbörur á undan
sér, fullar af sandi. Þegar hann
er kominn efst i rennuna,
sturtar hann úr hjólbörunum
niður og sandurinn myndar
keilulaga hól á jörðinni fyrir
neðan. Þá gengur Finninn aftur
niður, mokar meiri sandi i hjól-
börurnar og leggur enn af stað
upp með sandinn. Það bogar af
honum svitinn.
Ég þori ekki að segja upphátt
hvað mér dettur i hug, spyr eins
og fávis kona hvað hann sé að
gera.
Hér á hlaðið höfum við tveir
málað ferhyrning. Þessi lina i
honum bendir til Norðurpólsins.
Sandurinn er i hring i einu horni
ferhyrningsins. Þegar sýningin
byrjar, flytjum við þennan
sand, úr þessum keilulaga hól,
byrjum að búa til annan hól. Og
á þarnæstu sýningu, þá munum
við mála annan ferhyrning og
flytja hólinn I þriöja sinn.
En til hvers? (mér var farið
að liða eins og manninum i
Botniulaginu: „Af hverju trú-
lofaðist þú henni?.”)
Hvurs lags
eiginlega
er Detta?
„Það er einhver brjálæðingur
búinn að setja bláa linu upp
Olfarsfelliö.
„Mer er nú alveg sama hvað
hver segir, þetta er bara eitt-
hvaö flipp.”
„Þejjar ég kom i hlaöið á
Korpúlfstöðum, var einhver að
krita á jörðina — hann var búinn
að gera hvít strik um hlaðið
þvert og endilangt.”
Þetta heyrði ég utan af mér
verkið búið — þaö er ekki
varanlegt eins og málverk eða
myndastytta, en samt er það
ekki búið, þaö heldur áfram i
huga áheyrandans —hefuráhrif
þar og lifir enn.
Landslag er bakgrunnur, hélt
Viggó áfram, við höfum ekki átt
þátt i aö skapa það. Sumir
þeirra, sem vinna að þessari
sýningu, eru að breyta lands-
lagi, ég er að leggja áherslu á
„Stragedia” Gerning I sex þáttum, sem framkvæmist á þrem árum.

og ákvað að fara upp að Korp-
ulfsstööum og kanna málin. Þar
erunorrænir listamenn aö setja
uppsýningu, það fer ekki á milli
mála — en hvurs lags sýningu
eiginlega? Hvað á þessi bláa
lina upp hamrahli'öina að fyrir-
stilla? (Sá, sem sagöi mér frá
henni, hélt reyndar að þetta
væri kannske Hitaveitan —
haföi ekki heyrt um Experi-
mental Environment 1980.)
Annar stakk upp á aö þetta væri
auglýsing frá Bláa borðanum.
A Korpúlfsstööum var mér
tjað, að bláa llnan væri spegil-
mynd af himninum. „Einhver
Dani, sem þekkir aðeins flat-
lendi, rauk upp til handa og fóta
og gerði þetta. Sjáðu hvernig
blái liturinn dýpkar eft;ir því
sem neðar dregur. „Það er
nefnilega þaö, umlaði ljós-
myndarinn.
Hugsaðu um músik
Sýningin teygir sig frá f jallinu
niöur i fjöru. A leiöinni yfir túniö
hittum við danska stúlku, sem
sagðist vera aö reisa grindverk i
fjöruborðinu. Stuttu siðar hitt-
um viö Islendinga, sem voru aö
hreinsa tii eftir gamla grjót-
námu og hiröa fallinn rollukofa
og frá þeim gengum við fram á
Norðmann, sem sat og virti
fyrir sér fjóra nýja trébekki.
Þaö var oröiö dálitið erfitt að
greina á milli hversdagslegrar
vinnu og listsköpunar.
Norðmaðurinn sagðist heita
Viggo Andersen. Hvað var hann
að gera?
Ég er aö búa til fjórar upp-
stillingar — fjóra bekki og fjög-
ur borö, sem ég mun setja upp á
ýmsavegu og mynda. Myndirn-
ar veröa svo sýndar hér á sjálfri
sýningunni.
E.t.v. má likja svona lista-
skóþun við tónlist. Hugsaðu um
músik, sem er leikin á hljóðfæri
og þegar hljóöfærin þagna, er
hlutleysi okkar i landslaginu
með þvi aö skella þessum til-
búnu hlutum i það mitt.
Fljótandi grjót.
Viö röltum áfram niöur i
fjöruna. Ljósmyndarinn lét hitt
og þetta fjúka en það heyrði það
enginn, þó vorum við sammála
um að þaö þyrfti að spurja,
reyna að komast að þvi, hvort
einhver alvara væri á bak við
þetta allt saman eða hvort fólk-
inu væri e.t.v. alveg sama þótt
enginn botnaöi neitt I neinu.
Tveir menn og ein kona á
sjávarkambinum. Þau voru
að festa band i staur
og reka staurinn ofani
Viggo Andersen i þungum þönk-
um vegna fjögurra trébekkja.
jöröina. Bandið var utan
um stein, það voru raunar þrjú
böndog þau héldu steinum uppi,
hátt yfir fjörusandinum.
Ég spuröi beint i framhaldi af
vangaveltum okkar ljósmynd-
arans:
Til hvers eruð þið að þessu?
Þetta er gaman. Nei I alvöru
að tala, þá erum fcið að festa
þennan stein til að rann komi til
Þessi list er um hugmyndir.
Einhver á eftir að koma hingaö
og sjá þennan stein, stein, sem
samkvæmt eðli sínu er þungur
og liggur á jörðinni eins og
mara, og allt I einu svifur hann i
lausu lofti. Svo fer þessi einhver
heim til sin og borðar kvöldmat-
inn eða hvað svo sem hann fer
aðgera og allt I einu fer hannað
hugsa: já, svifandi steinn... og
fær aðrar hugmyndir, verður
e.t.v. meðvitaðri um umhverfiö
og landið. Hann kann alltaf að
hafa vitað að steinar liggja
þungt á jörðu, en e.t.v. var hann
þessarar vitundar ekki með-
vitaöur.
Þegar hafaldan fellur að,
verður þessi steinn rétt fyrir of-
an sjávarflötinn og auk þess
munu þessir bláu pokar
hreyfast með öldunni.
Það sem við erum aö gera
hér, i fjörunni tengist allt flóði
og fjöru. Þarna er mitt verkefni,
segir einn mannanna og bendir
okkur á einhvers konar veg,
sem hann hefur lagt út i ofurlit-
innhólma við ströndina. Útlinur
vegarins eru markaðar meö
skeljum, niður i fjörusandinn,
þar er ekkert en þar sem landið
hallar aftur upp i hólmann,
halda skeljaranar áfram að
marka veg. Þetta er Highway
no. 1 á Islandi segir maðurinn,
hann heitir reyndar Carstein
Nash. Maöurinn með steininn
svifandi hét Palle Jacobsen.
Konan heitir, Edda Lovelady.
Hún er bara að hjálpa til og
brosir I hógværö.
Þama út frá, segir Carsten, er
verið aö reisa pinulitið hús.
Þegar flóöið kemur fer gólf
hússins á kaf.
,,En af hverju
trúlofaðist ’enn?”
Við kveöjum þau og förum
aftur upp aö Korpúlfsstöðum.
Þar i hlaðinu er vigalegur og al-
Fljótandi grjót.
Finninn leit á mig og sagði: ég
er ekki dagblaö. Meira ekki.
Inni i sjálfu Korpúlfsstaðabýl-
inu var heimilislegt. Þvottur
hékk á snúru i portinu, inni var
verið að hella upp á könnuna,
mála myndir á veggi, rabba
saman, einhvers staðar heyrðist
i börnum að leik. I einu horni
hafði einhver búið um sig, þaö
var Lappakonan Metta AAre.
Ég reyndi að hafa upp á henni,
en hún hafði farið til Grænlands
daginn þennan.
það sem liggur dýpst, bylti sér
upp á yfirboröiö.
A leiðinni upp á þjóðveginn
aftur, blöstu við heykögglar í
túninu og ljðsmyndarinn gat
ekki á sér setið aö mynda þá.
Eflaust hefði liöinu á Korpúlfs-
stöðum likað það vel og sagt að
það hefði ýtt við meövitund
okkar blaöasnápanna um
landið.
Experimental Environment
1980 hefst að Korpúlfsstöðum á
mánudaginn, 2. ágúst. Ms