Vísir - 09.08.1980, Blaðsíða 17

sig svo fallega yfir hana Snæ-
björgu. Ég var flugfreyja hjá
Loftleiöum, og átti aB vera i
Hamborg þegar „Skugga Sveinn”
var frumsýndur. Ég fékk hins
vegar fri, og fór m.a.s. meö for-
eldrum minum f leikhúsiö. Svo
var haldiö hóf i Þjóöleikhúskjall-
aranum á eftir, og þar kynntumst
viö” segir Kristfn. Bæöi hafa þau
greinilega gaman af þvl aö rifja
þetta upp. Þau eiga þrjá syni sem
eru 13, 16 og 17 ára, og kennir sá
elsti i Skföaskólanum.
Valdimar segist hafa endurnýj-
aö kynnin viö sönginn, er hann fór
aftur I tima tif Siguröar Dementz
s.l. vetur. „Ég fékk raddbanda-
bólgu i feröalagi hingaö i
Kerlingafjöll 1962, og má segja aö
éghafimisst röddina. Ég gatekk-
ert sungiö i mörg ár án þess aö fá
hæsi, og hef enn ekki náö mér
alveg. Ég er eingöngu ánægj-
unnar vegna i söngtimum, en
kennslan hjálpar til aö halda
röddinni I lagi. Söngurinn er svo
stórtatriöi i minu lffi. Ég vil helst
geta lokiö deginum meö þvi aö
hlusta á góöa plötu.
Iþróttirnar hjálpuðu til"
Valdimar segir aö iþróttirnar
hafi alltaf hjálpaö sér til aö kynn-
ast fólki. „Ég ólst upp i litlu sam
félagi milli hárra, brattra fjalla.
Allir þekktu alla.” Svo veröur
hann hgusandi á svip. „A þeim
tima var munur á þeim sem höföu
nóg til hnifs og skeiöar og hinna.
Þaö var oft erfitt aö vera kaup-
mannssonur. Pabbi var einn af
þeim sem byggöi upp atvinnulifiö
þarna á Súgandafiröi. Maöur
fann þaö stundum á fólkinu aö
maöur haföi þaö betra, og var
stundum erfitt aö taka þeirri
gagnrýni. Má til sanns vegar
færa aö I þróttirnar hafi hjálpaö
mér til aö vinna sess meöal hinna
strákanna. Viö fluttum sföan til
Reykjavikur þegar ég var 12 ára.
Foreldrar minir sáu aö viö mynd-
um vilja fara i skóla, svo aö pabbi
seldi allt og viö fluttum inn á
Langholtsveg. Pabbi byrjaöi meö
útgerö I R.vik eins og fyrir
vestan, en var svo óheppinn aö
sildin hvarf um sama leyti. En
foreldrar minir og heimiliö var
mjög skemmtilegt. Mamma var
organisti kirkjunnar lengi, og
voru þau bæöi bindindisfólk, þá
voru stúkurnar aöaldriffjööurin i
þorpslifinu.
//Efla lífsgleðina"
„Já þú vilt vita hvort ég eigi
méreinhverja lifsfflósófiu,” segir
Valdimar. „Mikilvægast er aö
reyna aö sjá jákvæöu hliöarnar á
tilverunni og reyna aö sættast viö
þá sem maöur á I útistööum viö.
Viö eigum aö semja um öll mál,
og þá veröur maður stundum aö
brjóta odd af oflæti sinu. I þessari
stuttu tilveruerekkert vit i þvf aö
ala á óvild, eöa gera eitthvað á
hlut annarra. Min stefna er aö
reyna aö gera þaö besta úr öllu.
Efla lffsgleöina og ánægjuna sem
mest. Ég er skapmikill aö eölis-
fari, og segi stundum f augna-
blikshita hluti sem ég hef e.t.v.
ekki alveg meint. Starfiö hér
byggist á stjórnun á fólki, og er
maður stundum þreyttur. Þá er
oft erfitt aö sjá I egnum fingur sér
litilvæga einfalda hluti. Umfram
allt veröur aö halda uppi léttleik-
anum og söng, þvf söngurinn er,
jú, sálarbætandi”.
SÞ
ur árum og þá kominn fast aö
eftirlauna aldri. „En”, bætti hann
viö, „hann Valdimar hefur alveg
sérstakt lag á þessu. Það veröur
allt svo auövelt þegar hann skýrir
hlutina fyrir manni.”
Stúdentaskíða meistari
Frakka
Eftir stúdentspróf, fór Vald-
imar i Iþróttakennaraskólann, og
var jafnframt viö nám i Frönsku
viö H.l. Siöan var hann 2 ár 1 Köln
á Iþróttaháskóla, eins og áöur
sagöi, og þaöan lá leiöin til
Frakklands. Hann tók sklðakenn-
arapróf, og segir að kveikjan aö
sumarskiöamennskunni hafi orö-
iö til þar. „Ég var viö nám viö há-
skólann f Grenoble, og tók þar
sambærilegt viö BA próf I
frönsku. Mér var boöiö aö vera
meö i keppnisliði skólans, og þar
kynntist ég sumarskiöamennsku.
Viö fórum á hverju sumri i 10
daga I æfingabúöir i 3000 metra
hæö. Þarna komst ég f feiki ffna
æfingu, og varö franskur
stúdentasklöameistari 1957. Viö
æföum þrisvar I viku meö þjálf-
ara, Joubert, sem enn f dag er vel
þekktur. Þaö hjálpaöi mér mikiö
aö vera i Iþróttunum. Ég komst I
gegnum fþróttirnar f klfkurnar I
skólanum, og þaö hjálpaöi mér
sérstaklega meö frönskuna. Ég
keppti heilmikiö á alþjóölegum
stúdentamótum, og feröaöist til
Póllands, Tékkóslóvakiu og út
um Evrópu. Þetta var geysi
skemmtilegur timi. Ég heföi
getaö fariö út f atvinnumennsku,
en áhugi minn beindist ekki I þá
átt. Námiö gekk fyrir öllu, og
sömuleiöis fannst mér gaman aö
keppa meö og viö stúdenta, eins
og ég var sjálfur. Þessi timi gaf
mér geysi mikiö persónulega,
feröalög, ánægju og svo kynntist
ég fjölda fólks.”
Valdimar kom heim 1957, og
byrjaöi aö kenna leikfimi og
frönsku viö MR. Um sama leyti
kom Vilhjálmur Þ. Gfslason ut-
varpsstjóri aö máli viö
hann og baö hann aö gera tilraun
meö morgunleikfimi i útvarpið.
Þaö haföi veriö reynt aö gera
slfka tilraun áriö 1934, og sá
Valdimar Sveinbjörnsson um þaö
en hún stóð aöeins f tvo mánuöi.
Magnús Pétursson, pfanóleikari
kom til liös viö Valdimar, og er
samstarf þeirra eitthvaö þaö
lengsta Isögu útvarpsins, eins og
alkunna er. „Dúettinn sem vekur
okkur á morgnana og sefur
sjálfur,” eins og einhver skrifaöi i
lesendabréfi fyrir mörgum árum.
Morgunleikfimin er fyrileitt tekin
upp deginum áöur en Valdimar
segist engu aö sföur vera árrisull
mjög, og hafi alltaf veriö. „Ég
geri m.a.s. æfingarnar stundum
meö á morgnana,” segir hann.
„Það er annars ótrúlegt hvaö
þetta hefur gengiö lengi. Mig
heföi aldrei grunaö þaö. Þaö sem
hefur gert þaö kleift er þakklæti
sem fólk sýnir okkur af og til.”
//Labbaði niður Laugaveg-
inn til að smala"
Valdimar og Eirikur Haralds-
son, voru samkennarar I MR.
Valdimar kenndi frönsku og leik-
fimi, og Eirikur kenndi þýsku og
leikfimi. Báöir voru áhugamenn
um sumarskiöaferðir, jöklaferö-
ir, og sömuleiöis læröir skiöa-
kennarar. „Skiö'askólinn var
hobbý upphaflega. Viö Eirfkur
fórum saman á jöklana, og I ó-
byggöir, og upp úr þvf ákváöum
viö aö efna til sumarskiöaferða
inn I fjöll. Staöreyndin er sú aö
Skiöaskólinn, sem nú er oröinn
tvitugur, á tilveru sina aö þakka
einni slfkri ferö sem var farin I
júli 1961. Viö fórum meö hóp f
Kerlingafjöll, og dvöldum i skála
Feröafélagsins þar. Það var sól
og þiöa og tókst feröin meö áf
brigöum vel. Okkur þótti þvi ekki
ástæöa til annars en aö framhald
yröi á þessu. Viö auglýstum 6
feröir 1962, en þá byrjuöu erfiö-
leikarnir fyrir alvöru. Viö þurft-
um aö fá fólk. Viö hringdum I
kunningjana. Eirikur útbjó smá
kynningarpésa, sem ég labbaöi
siöan meö niöur Laugaveginn og
Austurstrætiö. Fyrst komu bara
kunningjarnir og keppnismenn á
skföum. Starfiöf upphafi byggöist
auövitaö allt á sjálfboöaliöum.
Viö fengum til liös viö okkur
marga duglega og góöa menn, og
enn byggir skólinn aö miklu leyti
á þessari sjálfboöavinnu. Þessi
hópur samanstóö af Jónasi Kjer-
ulf, Magnúsi Karlssyni, Jakob Al-
bertssyni, Þorvaröi
bróöur mfnum, Einari Eyfells og
svo okkur Eiriki og Siguröi, eins
og áöur sagði. Þetta eru allt fjöl-
hæfir menn, sem kunnu sitthvaö
fyrir sér og meö samstilltu átaki
okkar hefur þessi uppbygging
skólans tekist. Viö höfum mikið
fariö okkar eigin leiöir I þeim
efnum, og virkjuöum m.a. ána
sem rennur hjá, og sér hún staön-
um fyrir rafmagni. Viö keyptum
aflóga rafstöö frá Hólum, og
hönnuöum allt sjálfir meö aöstoð
Jóns Sigurgeirssonar frá Arteigi
Meöan skólinn var ungur, var
aösókn oft ekki neitt til aö hrópa
húrra fyrir. Valdimar segir aö
þeir hafi samt aldrei fellt niöur
námskeiö sem hafi veriö auglýst.
„Viö héldum einu sinni námskeiö
hérfyrir fjóra þátttakendur.” Hin
siöustu ár hefur starfsemin verið
blómleg mjög, og er húsakostur-
inn oröinn of þröngur. En Skiöa-
skólinn mun vera einn fyrsti
sumarskiöaskóli sem starfar
skipulega i heiminum. „Þaö voru
auövitaö fjallahótel i ölpunum,
en engir skiöaskólar sem okkur er
kunnugt um áöur en viö byrjuö-
um.
Þessi aösókn býöur upp á nýjar
framkvæmdir. Okkur langar til
aö bora fyrir heitu vatni, til aö
geta byggt sundlaug. Okkur
vantar afkastameiri lyftur, en
haföu ekki hátt um þaö. Þetta er
dálitiö viökvæmt mál hjá lyftu-
sérfræöingnum okkar honum
Eiriki”, segirhannogbrosir. „Ég
kynntist lyftum fyrst þegar ég fór
út til náms. Þaö var alger bylting,
en ég er feginn aö hafa ekki
kynnst þvi aö hafa ekki lyftur.
Kerlingafjöllin þekkti ég frá 1951,
þegar ég og nokkrir kunningjar
komu hingaö. Þar á meöal var
Úlfar Skæringsson sem er þekkt-
ur skiöamaöur I Bandarikjunum.
Auk þess vissi ég aö Guömundur
Einarsson frá Miödal og Fjalla-
menn efndu til fjallgöngunám-
skeiös hér 1939. Haustiö 1959 fór
ég lfka eina ferö hingaö meö
kunningjum, sem höföu fariö meö
mér á Vatnajökul þá um voriö.
Þeir Kerlingafjallabændur hafa
sjálfir þurft aö sjá mikiö til um
snjóruöning á vorin, og vega-
viöhald. Sandá sem hefur veriö
aöalfarartálminn inn i Kerlinga-
fjöll var brúuö s.l. haust. „Nú
kemst Austin Mini hingaö án
erfiöleika,” segir Valdimar.
//Hann beygði sig svo
fallega yfir hana Snæ-
björgu"
„Eftir aö ég kom heim frá námi
fór ég I söngtima til Siguröar
Dementz Franssonar. Þaö
endaði meö þvi aö ég var beöinn
aö leika Harald f „Skugga Sveini”
sem var sett upp f Þjóðleikhúsinu
1961. Þaö var ákaflega gaman.
Viö lékum 52svar sinnum og oft-
ast fyrir fullu húsi. Ég fékk útrás
fyrir sönginn þá”.
Valdimar lftur nú upp, og
blikkar til Kristfnar konu sinnar,
sem kemur inn i þessu. „Þarna
er Lady Kristín,” segir hann, og
hún blikkar á móti.”
„Ég sá mynd af Valdimar i
blööunum þar sem hann beygöi
helgarviötalið
Myndir: Þórir
Guömundsson
Texti: Sigrfö-
ur Þorgeirs-
dóttir
Vaidimar og Kristin.
//Hann er svo unglings-
legur"/ er það fyrsta sem
manni dettur i hug þegar
maður ber Valdimar
Örnólfsson augum. Er það
þetta þykka Ijósa hár, sem
hann greiðir svipað og
Presley. Er það hvað hann
er brúnn og hraustlegur,
eða bara það að hann virð-
ist alltaf vera í góðu skapi
og tilbúinn til þess að taka
eftir því broslega í lífinu.
Hann segir sjálfur að
íþróttirnar, tónlistin og
mikil lifsgleði haldi sér
ungum. Enda veitir víst
ekki af miðað við allt það
sem maðurinn tekur sér
fyrir hendur.
Hann er meö jákvæöari mönn-
um þegar ég biö hann um viötal,
og aldeilis óragur viö aö gera
kúnstir fyrir ljósmyndarann f
brekkunum I Kerlingafjöllum.
Ætli hann sjái bara ekki húmor-
inn i þessu öllu og taki þessu
mátulega alvarlega. Enda sjálf-
sagt meö betri ráöum til aö forö-
ast magasár og fleiri stress-
kvilla. Hann viröist vera maöur
sem nýtur þess sem hann er aö
fást viö. í Skiðaskólanum I
Kerlingafjöllum, minnir hann á
bónda sem sér um umsvifamik-
inn rekstur. A morgnana er hann
bara hann léttti Valdimar meö
morgunleikfimina i útvarpinu.
Hann er fimleikastjóri Háskólans
eins og þaö heitir á flnu máli, og
hann þekkir liklegast fleira fólk á
Islandi en flestir aörir. „Min
störf hafa gefiö mér gifurlega
mikiö persónulega”, segir hann,
„og þá sérstaklega ánægjuna vib
þaö aö kynnast ööru fólki”. Nú,
svo þekkja náttúrulega allir sem
hlusta á Útvarpiö manninn. „Þaö
er stundum svolftiö gaman. Ég
kom t.d. einusinni inn f búö. Þaö
var ung stúlka aö afgreiöa, og
hún er svona ægilega vingjarnleg
og segir kondu nú sæll Valdimar.
Ég spyr hana hvort viö þekkj-
umst eitthvaö. Nei, segir hún,
mér finnst ég bara þekkja þig, þvi
éghef alist upp viö röddina þfna”,
og Valdimar finnst greinilega
vænt um þetta. Hann nýtur þess
aö vera þekktur eins og alls
annars. „Skjallaöu Valdimar
svolitiö”, sagöi einn sklöakennar-
anna I Kerlingafjöllum viö mig,
þegar ég sagöi honum aö ég
ætlaöi aö taka viötal viö hann. Ég
komst hins vegar aö þvi aö þaö
var óþarfi. Maöurinn talar fyrir
sig sjálfur.
Tónlistin og iþróttirnar
„Grunntónninn f lffsstarfi hefur
veriötónlistinog iþróttirnar. Þaö
er þaö sem hefur gefiö mér lffs-
fyllingu. Ég ólst upp f fjölskyldu
þar sem tónlistin var f hávegum
höfö, og komst snemma á bragöiö
að hlusta á söng. Pabbi átti mikiö
magn af góöum hljómplötum og
mamma spilaöi á hljóðfæri. Viö
vorum tfu systkinin, sjö systur og
svo bræöur I minnihluta, og var
oft glatt á hjalla.”
Söngurinn er eitt af aöals-
merkjum Skföaskólans i
Kerlingafjöllum. Þar liöur varla
sá dagur aö ekki sé tekið lagiö.
Þegar Vfsismenn voru þar á ferö
um verslunarmannahelgina, var
DETTA
Örnólfsson
99
sungiö f rútunni báöar leiöir,
sungiö á kvöldvökunum og dans-
aö fram eftir öllu. Bomsadaisy,
kokkurinn og labostella njóta
mestra vinsælda, og dansa ungir
og gamlir. Flestir virtust gleyma
stööu og aldri, og slógu til og fóru

i Yfir meöan beöiö var eftir rút-
unni. Það er munur aö vera
hress.”
„Hér á fyrstu árum skólans var
stundum svo þröngt um manninn
aö viö urðum aö boröa morgun-
matinn I hollum. Akveðinn hópur
Eirfkur og Valdimar bera saman bækur sinar ibrekkunni.
Valdimar og Kristin i Kerlinga-
fjöllum 1959. „Þarna höföum viö
nú ekki þekkst lengi”, sagöi
Valdimar.
var látinn vera inn í koju meðan
aðrir færöu þeim i rúmiö. Þá var
þetta allt miklu persónulegra. Viö
vorum þá svo fá, og ég man aö viö
burstuöum skóna viö gitarundir-
leik Sigurðar Guömundssonar,
sem ásamt mér og Eiriki Har-
aldssyni eru stofnendur skólans.
Allir sem fara i Kerlingafjöll
kannast viö þá þrjá. Eirikur og
Valdimar kynntust þar sem þeir
voru við nám i Iþróttakennarahá-
skólanum I Köln, og Sigurður kom
siöar inn i myndina. Hann Sigurö-
ur kom i fyrstu feröina hingaö i
Kerlingafjöll i júli 1961. Hann
spilar og syngur og er ákaflega
skemmtilegur i félagsskap. Þaö
var gott að fá hann til liðs viö okk,-
ur”.
„A margar frægar byltur"
„Þegar ég var lftill strákur á
Súgandafirði æfðum viö bara
brun. Viö vissum ekki aö til væri
eitthvaö sem héti svig. Þaö var
ekki fyrr en Guömundur Hall-
grfmsson byrjaöi meö skiöanám-
skeiö sem viö kynntumst þvi.
Birgir Rud var aö keppa og sýna
á skföum um þetta leyti. Viö
stældum náttúrulega hann eins og
viö gátum. Viö reyndum skföa-
stökk eins og hann, en áttuöum
okkur ekki á þvi aö þaö þyrfti aö
vera bratt undir pallinum. Mitt
upphafsstökk I Birgis Rud stil,
endaöi meö aö ég braut bæöi skfö-
in. Þetta var upphafiö aö minum
frægu byltum, en þaökom sér vel
hvaö ég læröi snemma aö
stökkva, þvi ella heföu bylturnar
fariö ver. Min frægasta bylta,
hins vegar geröist á móti i
Austurriki. Ég var aö keppa i
bruni, og náði ekki beygjunni. Ég
flaug fram af hömrum inn á milli
tjánna, en lenti til allrar ham-
ingju standandi. Ef ég heföi lerit á
bakinu, væri ég sjálfsagt ekki til
frásagnar núna. En þarna vorum
viöaöæfa fyrir Olympiuleikana, I
Cortina á ltaliu 1956.” Eitt af þvi
fyrsta sem Valdimar kennir nem-
endum sinum i Skiðaskólanum, er
hvernig eigi aö detta. Mikilvæg
lexia þaö. „Allir kennararnir hér
eru finir,” sagöi einn viö mig,
sem byrjaöi á skiöum fyrir þrem-