Vísir - 14.08.1980, Blaðsíða 4

VlSIR
Fimmtudagur 14. ágúst 1980
,mvmw
BiLALےGA
Skeifunni 17,
Simar 81390
.v.v.v.v.v.v.v.v.vv.w.v.v.v.v.1
Fulltrúastarf
Starf háskólamenntaðs fulltrúa við skrif-
stofu borgarlæknis er laust til umsóknar.
Starfið felst i söfnun upplýsinga um heil-
brigðismál, gagnaúrvinnslu og skýrslu-
gerð.
Nauðsynlegt er að umsækjendur hafi gott
vald á úrvinnslu tölfræðigagna.
Einnig er æskilegt að umsækjendur hafi
vald á kostnaðarútreikningum og rek-
straráætlanagerð og geti framkvæmt ein-
faldar heilsuhagfræðilegar athuganir.
Laun skv. kjarasamningi borgarstarfs-
manna.
Umsóknir ásamt upplýsingum um
menntun og fyrri störf sendist undirrit-
uðum fyrir 1. september n.k.
Reykjavik 6. ágúst 1980.
Borgarlæknirinn i Reykjavik.
tæki?
Tökum í umboðssölu allar gerðir af
hljómflutningstækjum. x
Mikið úrval.
Ef þú vilt kaupa eða selja, komdu þá til
okkar.
^ UMBOÐSSALA MEÐ
SKÍÐA VÖRUR OG IILJÓMFLUTNINGSTÆKl
ntfltwl
GRENSÁSVEGI50 108REYKJAVÍK SÍMI: 31290
Tí'ílla áhyggjulaus
á háhæluOum skðm
upp á reginfjðll
Meir en tuttugu manns hafa
farist siðustu viku I fjallgöngu-
slysum i svissnesku, frönsku og
itölsku ölpunum, og eru björg-
unaraöilar i Aosta á Italiu farnir
aökvlöa þvi, aö dauöaslysin þetta
áriB muni fara fram úr þvi mikla
slysaári 1976, þegar 206 fórust.
Þrlvegis þetta ár hefur veöur-
fariö sýnt á sér hina afbrigöileg-
ustu hliöar, og skollið á illa út-
búnu fjallgöngufólki, þar sem þaö
var statt utan i klettaveggjum
eöa uppi á nípum, og sumir hafa
grafist undir snjóskriöum. Björg-
unarsveitir I öllum þrem löndun-
um hafa haft æriö aö starfa.
umnieypingar
Fyrstu tvo mánuöi ársins var
snjókoma mikil I ölpunum, en I
lok febrúar fór hann aö rigna. 1
þetta geröi slöan skyndilega
hörkufrost, svo aö þykkt og hart
hjarn myndaðist. Geröi þvi næst
asahláku, sem aö nokkru bræddi
isinn og losaöi um hálffrosna
skaflana. Snjóflóö á snjóflóö ofan
félí á skjöaorlofstaöina. — 1
versta slysinu fórust fjórir bresk-
ir feröamenn I Alpabænum Cer-
vina, þeim fræga skíöastað á Ital-
iu, þegar smjóskriöa féll á orlofs-
bústaö þeirra. Flattist hann út
undir fimm hundruö metra snjó-
veggnum.
lilicmfluttiinös | Kal,vop
1 april, sem venjulega er
mildur vortlmi i Alpafjöllum,
skall hann á meö snjóbyljum, og
meö þvl aö páskar voru snemma
á ferö, en þeir eru mikill annatlmi
sklöahótelanna, hlaust af mikill
slysafaraldur. 1 mestum hluta
Evrópu var þetta kaldasta vor í
manna minnum. Kaldur vetrar-
næðingur nisti skiöabrekkurnar á
nóttunni svo aö þær frusu, en vor-
sólin þiddi þær aö deginum til.
Blautur og þurrfrosinn snjór á
vixl skapaöi misrennsli, sem
sklöafólkiö átti erfitt meö aö var-
ast, og hlutu margir slæmar bylt-
ur. Aö venju fylgdu fleiri snjó-
skriöur.
— I einu slysinu, skammt frá
sklöaparadísinni Aosta á ítaliu,
hundsuöu sex skiöamenn viö-
vörunarskilti og féllu ofan i
fimmtíu metra djúpa snjó-
sprungu. I hónum var ein tólf ára
gömul telpa. Þau fórust öll.
Fjaligöngutíminn
En skiöatiminn fellur I skugg-
ann af sumrinu, þegar hættan á
slysum er mklu meiri, eftir þvi
sem fjallgöngufólk streymir aö og
prllar upp um öll fjöll. Reynslan
kennir mönnum aö hættast er viö
slysum, þegar vorar seint, eöa
haustar snemma. Þannig var
þetta vor.
Milljónir manna streyma til
fjallanna I júli og ágúst, og ætlar
þorri þeirra sér ekki annaö en
smágönguferöir I næsta nágrenni
viö hótelin eftir grýttum gang-
stigum eöa greiöfærum slóöum.
Klæönaöur þeirra er eftir þvi. —
,,Þiö ættuö aö sjá fólkiö I lyftun-
um á leiö upp i hllöar á striga-
skóm,I stutterma bolum... sumar
konurnar á háhæluðum skóm...
heilar fjölskyldur meö smábörn
upp á arminn.... og ekkert þeirra
lætur hvarfla aö sér hugsanlegar
torfærur I gönguferöinni eöa
slæmt veður,” sagöi reyndur
fjallagarpur I Aosta viö frétta-
mann Reuters, sem þar var
staddur á dögunum.
Ætia sér um oi
En verra en þaö hugsunarleysi
kemur fram hjá þeim minnihluta,
sem vill upp á tindana, og telur
sig geta komist af án aöstoöar eöa
kunnugleika annarra. — Skýrslur
björgunarsveita Alpanna frá þvl
Ifyrra sýna, aö einungis 1% slys-
anna henda fjallaklifrara, sem
njóta fylgdar leiðsögumanna.
65% slasaöra reyndust hafa virt
að vettugi þá sjálfsögöu öryggis-
reglu aö hafa lifllnu tengda milli
feráfélaganna.
Björgunarsveitir i Itölsku ölp-
unum hafa gagnrýnt harðlega þá,
sem fara einförum upp I fjöllin,
hafa ekki einu sinni regnhelda flik
sér til hliföar, enn síöur tóg eöa
isaxir, og venjulegast án þess aö
ráöfæra sig viö upplýsingamiö-
stöövarnar, sem eru i öllum
fjallahótelunum.
Snjópungt
sumar
Þetta sumariö hefur veriö
venju fremur hættulegra fyrir
jafnvel reynda fjallagarpa. Hart
vor og köld sumarbyrjun veldur
þvi, aö óvenjumikill snjór er I
fjöllunum. Af þvl leiöir svo, eftir
að sól er setst, lækkar hitinn ört
og niöur I næturfrost, jafnvel viö
bestu veöurskilyröi. Þann veg
hefur veriö þó allsekki veriö siö-
ustu viku. Þaö hefur gengiö á meö
þrumuveöri og rigningum í Alpa-
fjöllum, og hafa oröiö nokkur ó-
höpp vegna eldinga. Marga
þeirra, sem neyöst hafa til aö
liggja úti um nótt vegna öhapps,
meiösla eöa villu, hefur hreinlega
kalið. I einhverjum tilvikum, þar
sem fjallgöngufólk hefur þraukað
af næturmyrkriö til þess aö rat-
ljóstyröihefursiöan morgunþdca
hamlaö niöurgönguna. — 1 aö
minnsta kosti tveim tilfellum
dauöaslysa siðustu viku lagöist
allt á eitt — kuldi, rigning, þoka
og vanþekking.
Ferðaiakmark-
anlr
Til þessa hefur ekkert Alparikj-
anna krafist sklrteinis eöa nauö-
synlegs undirbúnings og þjálf-
unar af þeim, sem klifra i ölpun-
um. Þótt þau treystust til þess aö
framfylgja sllkum reglum, eru
menn tregir til svo byltingar-
kenndra ráöstafana. En eftir þvl
sem mannaferöum fjölgar I
Alpafjöllum og þá um leiö f 11-
djörfum feröamönnum getur
reynst nauösynlegt, aö setja
mönnum einhverjar takmarkan-
ir.
Reynslan sýnist sanna alltaf
betur og betur orö franska Alpa-
garpsins, Gaston Rebuffat: „Þaö
er ekki fjalliö, sem er moröing-
inn. Þaö er f jallgöngumaöurinn,
sem getur framiö sjálfsmorö.”