Vísir - 28.08.1980, Blaðsíða 4

Fimmtudagur 28. ágúst 1980
4
TÓNLISTARFÓLK
ATHUGIÐ:
NÝ UPPGERÐ ÚRVALS
BECHSTEIN PÍANÓ TIL SÖLU
UMBOÐS- OG HEILDVERSLUN
IXJVLjjjO LL^SOLL^
DIGRANESVEGI 74 KÖPAVOGI SÍMI 41656
§
ÓNSKÓLI
SIGURSVEIN6 D. KRISTINSSONAR
Hellusundi 7 . Reyk-iuvik
Innritun og greiðsla námsgjalda fyrir haust-
önn verður í dag f immtudaginn 28. og á morg-
un föstudaginn 29. ágúst kl. 16.00-19.00 í Hellu-
sundi 7.
Einnig mánudaginn 1. og þriðjudaginn 2.
september á sama tíma.
Nemendur sem sóttu um framhaldsskólavist á
sl. vori eru sérstaklega áminntir um að stað-
festa umsóknir sínar með greiðslu náms-
gjalda, þar sem skólinn er full setinn nú þegar.
Uppl. um stundarskrárgerð og fleira verða
veittar við innritunina.
SKÓLASTJÓRI
Hjúkrunarfræðinga
vantar sem fyrst að
sjúkrahúsinu á Egilsstöðum
Húsnæði til reiðu.
Upplýsingar gefur hjúkrunarforstjóri í síma
97-1400 eða skrifstofu sjúkrahússins í síma 97-
1386.
Frá Menntaskólanum
við Hamrahlíð
Skólinn verður settur mánudaginn
1. september kl. 9.30
Að lokinni skólasetningu verða stundatöflur
nemenda afhentar gegn greiðslu skólagjalda.
Kennsla hefst í öldungadeild skv. stundaskrá
1. september en í dagskóla 2. september.
REKTOR
Biaðburðarfólk
óskast:
Lindargata
Klapparstígur
Skúlagata
Arnarnes
Blikanes
Haukanes
Högranes
Skógar II
Ystasel
Stafnasel
Stíf lusel
Leifsgata
Eiríksgata
Þorfinnsgata
Eiríksgata
Þórsgata
Baldursgata
Freyjugata
Sjafnargata
Blönduhlíð
Eskihlíð
Reykjanesbraut
Laugavegur
Bankastræti
AFLEYSINGAR
1. sept.-okt.
Laugarneshverfi
Laugarnesvegur
Hrísateigur
Veröa porskur og
síld alin upp í
fiskeldisstöðvum?
- Tllraunlr begar hafnar og hykja lofa gððu
Norömenn eru svo bjartsýnir i
sinum fiskeldismálum, aö þeir
gera sér vonir um aö fiskeldi eigi
eftir aö keppa viö oliuna sem
meiriháttar tekjulind og veröa
fiskiönaöinum ný lyftistöng.
Þeir hafa starfandi sérstaka
stofnun, sem hefur yfirsýn yfir
framtiöa ráætlanir á þessu sviöi,
og heldur forstööumaöur hennar,
Per Benterud aö nafni, þvi fram,
aö fiskeldi i stórum stil sé eina
lausnin viö vaxandi vanda fisk-
iönaöarins, sem geldur nú þess,
aö meö ofveiöi hefur veriö gengiö
full nærri stofnum helstu nytja-
fiska, sem „villtir” lifa I sjönum.
Henry Henriksen, Osló— frétta-
maöur Reuters-fréttastofunnar,
átti nýlega viötal viö Benterud,
sem vill mjög hvetja Norömenn
til aö hasla sér stærri völl á sviöi
fiskeldis. Bendir forstööumaöur-
inn á, aö Noregur — 1 viömiöun
viöönnur strandriki heims — sé I
hinni ákjósanlegustu aöstööu frá
náttúrunnar gjöfulu hendi til aö
taka forystu á þessu sviöi.
Strandlengjan sé nánast jafnlöng ’
miöbaug, sjór og strendur
ómengaöar, Golfstraumurinn
leggi til varma og lifsskilyröi hin
hagstæöustu i mjög svo næringar-
auöugum sjó.
Benterud forstööumaöur sér
fyrir sér þúsundir fiskeldisstööva
meö ströndinni, sem skili af sér
þorski ýsu, sild, laxi, silungi og
fleiri fiskum meö ótal mögu-
leikum fyrir fiskiönaöinn aö
vinna úr Þaö þarf ekki þjóöskáld
til þess aö kveöa um þetta magn-
aöa bálka, til þess aö ungir Norö
menn, sem umvörpum flýja úr
störfum feöra sinna viö sjávar-
siöuna vegna öröugleika útvegs
og fiskiönaöar, fari aö leggja
hlustir viö sliku.
Framtiöardraumar Benteruds
forstööumanns rifja upp hingaö-
komur danskra og norskra fisk
eldissérfræöingar, sem braut-
ryöjendur I fiskeldismálum hér-
lendis hafa fengiö til þess aö
kanna lifsskilyröi og möguleika
fiskeldis hér. Töldu sumir þeirra
sig hafa fundiö hér i þröngum
fjöröum og árósum hreinustu
gullkistur I þessu tilliti. Nær þvi
fullskapaöar fiskeldisstöövar frá
náttúrurinar hendi, svo aö
ekki þyrfti nema lítiö átak til þess
aö gera sér mat úr. Höföu þeir þá
i huga verklegar framkvæmdir
mannshandarinnar til þess aö
fullkomna gullkisturnar.
Reynslan hefur sýnt, aö
i þessari bjartsýni hefur rikt van-
mat á þeim þætti byrjunaröröug
leikanna, sem á sitt undir skiln-
ingi manna á möguleikum þess-
arar „búgreinar”. Jafnvel i
Noregi sem lengst þykir á veg
kominn i þessum framtiöarbú-
skap, var hugmyndinn um fisk-
rækt og fiskeldi slikra „húsfiska”
I staö húsdýra, tekiö meö tor
tryggni i byrjun. Voru Norðmenn
aö þvi leyti til likir frændum
sinum hér á íslandi aö þeir vildu
fara sér þvi hægar við þetta til-
raunabrölt sem bjartsýnustu
draumóramenn töluöu ákafar
fyrir málinu. Samt eru uppsprott-
nar nú þegar um 250 fiskeldis- og
fiskræktarstöövar, sem einbeita
sér fyrst og fremst aö laxi og sjó-
birtingi.
Framleiösla þessa árs hjá
þessum 250 stöövum er ætluö
munu ná sjö þúsund smálestum
af laxi og sjóbirtingi. Eins og
fram hefur komiö hér á þessari
siöu i fyrri fréttum, selja Norö-
menn þennan herramannsmat
góðu veröi á mörkuöum I Evrópu,
og hafa þegar unniö sér þar álit á
markaönum. Eru þeir enda
stærstir framleiöendur á laxi og
sjóbirtingi.
Nú þegar menn eru farnir aö
þreifa á, eru þeir ekki lengur efa-
gjarnir um þessa „draumóra”,
og ala Norömenn oröiö á áætlun-
um, Sem fela i sér að lax og sjó-
birtingur muni skáka við i sölu-
verömæti útflutningsafuröum
hinna hefðbundnu fiskvinnslu-
stööva eins og þorskafuröir. Og er
þá ekki lengra skimað fram á
veginn en til ársins 1985.
Nema ef tekið yröi til viö aö ala
upp þorsk, ýsu og fleiri nytjateg-
undir I fiskeldisstöövum, eins og
gert hefur veriö meö árangri viö
lax og silung. Um þetta hafa ekki
einungis vaknaö hugmyndir,
heldur eru þegar hafnar á þvi
sviöi tilraunir hjá fiskveiöi-
þjóöum við Noröursjó.
Viö Austevoll, sem er suöur af
Biörcvin, eru sérfræöingar
byrjaöir aö reyna aö rækta og ala
þorsk i Aquakúltúr-stassjón,
eins og tilraunastööin heitir. Aö
þvi leyti er þorskurinn þægilegri
viöfangs en lax og silungur, aö
hann þarf ekki afskipti manna
meö nema rétt fyrstu dagana á
æviskeiöi sinu. Siöan má sleppa
honum i fjöröinn til uppvaxtar
og siöar til nytar. Meö þvi aö nýta
sér niöurstööur af tilraunum haf-
rannsóknarstofnunarinnar i
Björgvin varöandi næringarinn-
töku þorskhrogna hefur Aquakúl-
túr-stöðin fengiö betri útkomu út
úr klakinu.
1 hrognum úr meðalstórum
ishafsþorsk eru talin vera milli
ein og tvær milljónir eggja, en
fróöir menn ætla, að af eggjum,
sem frjóvgast á hrygningar-
stööum viö Noregsstrendur,
komist ekki nema tveir eöa þrir
fiskar úr sliku klaki til fulloröins-
ára. Ef mannshöndin gripur inn i
á viökvæmu stigi, má fá mikiö
betri nýtingu, og þeir hjá Auste-
voll eru aö tala um að fá 200
þúsund fiska af hverjum einum
þorski I staö tveggja eöa þriggja,
þegar náttúran er ein aö verki.
Forstööumaður stöövarinnar
aö Austevoll, Björn R. Braaten,
veður samt ekki upp i skýjunum i
þessum framtiöarsýnum manna.
Bendir hann á I viðtali við Henry
Henriksen fréttaritara, aö það sé
ekki nóg aö sanna aö ræktunar-
tæknin geti verkaö. Finna þurfi
upp ódýr vinnubrögð og handhæg
fyrir fólk, án þess aö að þurfi
fyrst mikillar eða langrar skól-
unar viö. Telur Bratten, aö biöa
þurfi fimm til tiu ár, áður en
nægilega haldgóðar niöurstööur
liggi fyrir.
Svipaöar tilraunir eru einnig
byrjaöar viö síldina, og þykir
árangurinn lofa góöu. Úr tiu þús-
und eggjum geta visindamennir-
nir ræktaö nú þegar allt aö sjö
þúsund sildar.
Þar meö er ekki öll sagan sögö,
þvi aö Benterud forstööumaöur
hjá fiskeldisáætlanageröinni i
Björgyn hefur upplýsingar
annarsstaöar frá Noregi og eins
erlendis af ámóta vongóöum til-
raunum á humar, rækju og fleiri
sjávardýrum. — Þeir hjá Auste-
voll eru byrjaðir aö reyna
radctun á skel, og heldur Braaten
að flóar Noregs og firöir geti oröiö
hinar ákjósanlegustu ostrukistur.
Slikar fréttir hljóta aö vekja til
umhugsunar, hvaöa möguleika
liggi hér við íslandsstrendur. Þaö
sýnist ekki þurfa aö vera svo
langt til seilst. Af áætlunum
Norömanna að dæma viröistþessi
framleiösla ekki þurfa aö vera
svo langt undan, þegar á annaö
borö hefur veriö hafist handa.
Þeir hugsa sér, að 1985 veröi
útflutningsverömæti af alilaxi og
alisilungifarin aö slaga hátt upp i
fiskiðnaðarafurir i dag. Þeir
framleiöa árlega um þrjár mill-
jónir smálesta fiskaifuröa, og
fer meirihluti þess I lýsi ogmjöl.
Ein eins og fyrr sagöi, er ætlaö aö
laxa- og silungsframleiöslan
þetta áriö veröi um sjö þúsund
lestir. Þeir ætla sér þvl aö veröa
hraöstigir til ársins 1985.