Vísir - 01.09.1980, Blaðsíða 24

Umsjón:
Magdalena
Schram
VlSLR
Mánudagur 1. september 1980
við að lifa það, að Tónlistarskól-
innn næði þeim þroska, sem raun
hefur orðið á, og yrði jafnvel mið-
stöð fjölþjóðlegrar starfsemi af
þeim gæðaflokki, sem hin svo-
nefndu Zukofsky-námskeið hafa
orðið.
Margir erlendir tónlistarmenn
hafa unnið skólanum vel og giftu-
samlega i áranna rás, aðrir hasl-'
að sér völl á öðrum sviðum tón-
listarllfsins. Sumir þeirra hafa I-
lenst hér að fullu og öllu, aðrir
komið og farið, en skilið þó eftir
NAKVÆMNI OG
MARKVISS FESTA
tónlist
Tónlist:
Jón
Þorarinsson
skrifar.
sig djúp spor. Engum mun gert
rangt til , þó að nefnd séu aðeins
tvö nöfn manna úr siðari hópn-
um: Adolí Busch og Rudolf Serk-
in. Þennan flokk fylla fiðlusnill-
ingurinn og hljómsveitarstjórinn
Paul Zukofsky, sem nú stendur i
fjórða skipti fyrir námskeiði þvi,
sem við hann er kennt, á vegum
Tónlistarskólans, og flautusnill-
ingurinn Robert Aitken, sem
hefur gert tlðreist hingað mörg
undanfarin ár, orðið islenskri tón-
list að liði með margvislegum
hætti og leiðbeinir nú á
Zukofsky-námskeiðinu.
Efnisskrá þeirra tónleika, sem
hér um ræðir, ber það með sér, að
þessir menn hafa dregið að sér
viða aö unga fiðlu- og flautuleik-
ara.auk Islenzkra nemenda, sem
fást við þessi hljóöfæri. Þar eru
taldir 18 flautuleikarar og 21
fiðluleikari, auk nokkurra, sem
leika á önnur hljóðfæri, meðal
þeirra ungt fólk frá Norðurlönd-
um, Hollandi, Englandi, Frakk-
landi, Bar.darikjunum og alla leið
frá Nýja-Sjálandi. Enginn vafi er
á, að samvinna og samspil af
þessu tagi verður islenzkunem-
endunum mikil og varanleg
hvatning. Vonandi verður það
erlendu gestunum ekki siður á-
nægjulegt.
Verkefnavalið var vægast sagt
mjög óvenjulegt vegna þessarar
óvenjulegu hljóðfæraskipunar.
T.d. minnist undirritaður þess
ekki að hafa nokkru sinni heyrt
eins mikið flautuspil á einu
kvöldi. Þrjú af sex verkum eru
samin fyrir flautur eingögnu (eða
nær eingöngu), og sýndu
skemmtilega blæbrigðaauðgi
þessa þokkafulla hljóðfæris. Um
einstök verk mætti margt segja,
en verður að mestu sleppt hér.
Kannski er það til marks um að-
vifandielli þess, sem hér skrifar,
að honum fannst elsta verkið á
efnisskránni, Study in Sonority
eftir Riegger, bera einna fersk-
astan og persónulegastan svip
þeirra allra.
Verk Þorkels Sigurbjörns-
sonar, sem hér var frumflutt, er
einfalt að gerð og einkennist
annars vegar af þéttum tónklös-
um á lágsviði flautunnar, hins
vegar af lagrænum og léttbunum
tónhendingum, sem stundum
minna á þjóðlagastef. Það er
mjög ljúft á að hlýða.
Inn i þennan mikla flautu- og
fiðluklið var skotið tveimur verk-
um af öðrum og ekki léttara tagi:
Blásarakvintettinum eftir Carter
og strengjakvartetti Weberns.
Hið fyrra var flutt af norrænum
kvintetti, hið siðara af
ensk-islenzkum kvartetti, bæði af
þeirri nákvæmni og markvissu
festu, sem nauðsynleg er til þess
að þessi annars óliku verk nái til
hlustenda. Um meðferð annarra
verkefna mætti hafa svipuð um-
mæli. Flutningur tónleikanna i
heild hafði á sér bjartan og heiðan
svip og bar hæfileikum hinna
ungu listamanna og ágæti leið-
beinendanna hið fegursta vitni.
Jón Þórarinsson
Nýlt í bókabúðum:
Þessi mynd var tekin I flaututlma hjá Robert Aitken á meðan á Zukofsky námskeiðinu stóð. (Ljósm. Einar)
SUDURúOTIIMAUB
99
99
Tónlistarskólinn í Reykjavik —
Zukofsky-námskeið
Tónleikar i Hamrahliðarskóla 28.
ágúst.
Efnisskrá:
Randolp Coleman (f. 1935:
KENSHOU976)
Elliot Carter (f. 1908):
BLASARAKVINTETT (1948)
Wallingford Riegger (1885-1961):
STUDY IN SONORITY (1927)
Þorkell Sigurbjörnsson (f. 1938):
R A’s DOZEN (1980) Frum-
flutningur.
Anton Webern (1883-1945):
STRENGJAKVARTETT op. 28
(1938)
Henry Brant (f. 1913): ANGELS
AND DEVILS (1931)
A þessu ári er hálf öld liðin
siðan örlagarik þáttaskil urðu I
þróun tónlistarmála hér á landi.
Einn af ávöxtum þeirrar
vakningar, sem þá varð, er Tón-
listarskólinn i Reykjavik, en hann
lauk fimmtugasta starfsári sinu á
siðastl. vori. Þeir sem stóðu að
stofnun skólans, — sumir þeirra
eru enn á meðal okkar, — voru
bjartsýnir fullhugar og hafa vafa-
laust verið taldir óraunsæir
draumóramenn af ýmsum. Varla
mun þó nokkur þeirra hafa búizt
Aðstandendur Galleris Suöur-
götu 7 héldu blaðamannafund
fyrir helgina, þar sem rætt var
um framtið gallerlsins I ljósi
frétta um, að ákveðið hafi verið
aö flytja húsið i Arbæjarsafn.
Skýröi hópurinn blaðamönnum
frá sinni eigin afstöðu og bar á
bak aftur ýmsar fullyrðingar
dagblaðanna varðandi Suður-
götumálið.
Kom i ljós m.a. aö þótt þvi hafi
veriö haldið fram i fréttum, að
eigendur hússins hyggist gefa
borgina eign sina, er ekki sam-
staða um þetta. Eigendur hússins
eru 9 talsins og munu 6 þeirra
reiðubúnir aö gefa húsiö, en þrir
hafa ekki gert upp hug sinn og er
þvi enn ekki um að ræða neitt
gjafabréf.
I öðru lagi mótmælti galleris-
hópurinn þvi, að mikill fúi væri i
húsinu, eða aö það væri eins illa
farið og ýjað hefur veriö að.
Andstaða gegn flutningi
hússins
1 tilkynningu, sem hópurinn
dreifði meöal blaöamanna á
fundinum, kemur fram skýr af-
staða hans gegn flutningum á
húsinui Arbæjarsafn: „Við erum
algerlega andvig fyrirhuguöum
flutningi á húsinu og teljum, að
Reykjavikurborg beri að kaupa
húseignina á Suðurgötu 7 og gera
húsið upp þar.” Og enn fremur:
„Við teljum að gömul hús eigi að
vernda i sinu upprunalega um-
hverfi, en ekki aö kippa þeim upp
og planta þeim niður i framandi
umhverfi.”
Spurning um umhverfis-
pólitfk
A fundinum varð mönnum tið-
rættum verndun gamalla húsa og
umhverfisstefnu yfirleitt, enda er
ljóst að „Suðurgötumálið” getur
orðið prófsteinn i þeim efnum.
Arbæjarsafniö var á sinum tima
nauðsynlegt, þvi að við stofnun
þess riktu allt önnur sjónarmið en
nú gera og þeim húsum, sem þar
hefur verið komiö fyrir, þá hrein-
lega bjargað úr „bráðri lifs-
hættu”. Nú er það aftur umdeil-
anlegra hvort rétt sé að gera
safngripi úr húsum, sem enn gætu
verið snar þáttur I lifi Reykjavik-
ur, eða hefur enginn leitt hugann
að þvi, hvort ekki væri nú gaman
að hafa Dillonshúsið I miðbæn-
um?
,/ Hugsunarlaust heljar-
stökk"
A þessu sumri, sem er að
kveðja, hefur ósjaldan verið
glaðst yfir þvi, hversu mikið llf er
að færast I gamla miðbæinn. Ný
veitingahús, nýjar verslanir,
galleri, og endurlifgun gamalla
húsa — minnumst Bernhöftstorf-
unnar — allt hefur þetta átt sinn
þátt i að gera miöborg Reykja-
vlkur að iöandi lifæð. Galleri
Suöurgata 7 er hluti af þessu öllu.
Húsið sjálft er hluti af rúnum
ristu andliti höfuðborgarinnar og
hvarf þess til safnsins i Arbæ væri
miklu meira en missir áhuga-
manna um nýlist, það væri missir
allra þeirra, sem telja fortið
Reykjavikur eiga að vera grunn
til að byggja á. Þroskasaga
borgarinnar gæti veriö rökrétt
framhaldssaga og ekki hugsunar-
laust heljarstökk i hina og þessa
áttina.
Það færist nú mjög I tisku að
gefa Reykjavikurborg gömul hús
— eða selja fyrir svo sem eina
krónu af „höfðingsskap”, svo aö
vitnað sé til einnar slikar sölu,
sem nýlega fór fram. Oftast ligg-
ur þó sú hugsun að baki, aö rýma
Ut er komin fyrsta bókin i nýj-
um vasabrotsflokki frá Prenthús-
inu hf. Flokkurinn heitir:
Stjörnurómanar og fyrsta bókin:
„Sigaunablóö”.
„Anna er óvenju fögur sigauna-
stúlka. Hún vill ekki eignast
manninn, sem henni er ætlaöur,
jafnvel þó að hann sé ekki aðeins
rikur, heldur einnig ástriðumikill.
Annna flýr um nótt — fær vinnu á
bóndabæ og kynnist Þóri — hann
vekur allar tilfinningar hennar.
Þau eru þó ekki örugg i Paradis
þvi aö Emanúel sver hefnd....”
Brennandi spurningar
Prenthúsið hefureinnig nýlega
gefið út 23. bókina um Morgane
Kane, sem nefnist: „Böðullinn
frá Guerrero.”
Sagan fjallar um viðureign
Morgans við hóp glæpamanna,
sem höfðu leitað hælis i mexi-
könsku háfjöllunum undir
„góða” lóð svo að byggja megi á
henni „betra” hús. Engum verö-
ur láð að vilja þyngja pyngju sina
og fráleitt aö meina neinum þess
að ávaxta sitt pund. En fari svo,
að lóðin við Suðurgötu 7 veröi
rýmd og siðar heimili nýrrar
byggingar, fara mörg pund i
glatkistuna, sem aldrei komast
upp úr henni aftur hversu miklir
peningar kunna að verða I boði.
Hér er ekki úr vegi að minna á
umsögn Þórs Magnússonar til
umhverfismálaráðs, sem hann
samdi að loknum fornleifaupp-
greftri i nágrenni Suðurgötu 7.
Þar bendir þjóðminjavörður á, að
fara verði með mikilli gát við
byggingarframkvæmdir á þess-
um slóðum. Komi I ljós, að fornar
mannvirkjaleifar séu aö finna
þarna, verði aö rannsaka þær áð-
ur en hafist er handa við
byggingarframkvæmdir.
I framhaldi af þessum hugleiö-
ingum öllum, virðist tillaga að-
standenda Gallerisins I Suðurgötu
7 réttmæt, nefnilega sú, að borgin
festi kaup á lóðinni og geri húsið
upp þar. Með þvi væri hagsmun-
um eigenda lóðarinnar og þeirra,
sem meta menningu Reykjavikur
einhvers, vel borgið.
verndarvæng foringjans, sem
kallaður var Böðullinn frá
Guerrero. Bókin leitast við að
svara eftirfarandi spurningum:
Hvernig stóð á þvi, aö heima-
varnarliöið hafði ekki handtekið
þessa útlaga og leitt þá fyrir af-
tökusveit? Hafði Böðullinn eitt-
hvert kverkatak á hinu hrotta-
fengna mexikanska lögregluliði?
Hvers vegna verður Morgan að
leggjast svo lágt að leika byssu-
óðan morðingja? Hver er dökk-
hærða konan i flegna græna
kjólnum við hægri öxl Morgans?
Annars konar svör
Oðrum spurningum er svarað á
nýútkomnu landakorti. Það er
jarðfræðikort af Suðvesturlandi,
hið þriðja i röð sllkra korta, sem
eiga að þekja landiö I mælikvarö-
anum 1:250000, en áður hafa
komið út fimm kortablöð á árun-
um 1960-1978.
Að útgáfu kortanna standa
Náttúrufræðistofnun tslands og
Landmælingar Islands. Náttúru-
fræöistofnun sérum gagnasöfnun
og frumteiknun, en Landmæl-
ingar um lokateiknun og prentun
þess. Kortið er prentaö i 12 mis-
munandi litum og á þvi eru alls
600 tákn til aðgreiningar á hinum
ýmsu jarðmyndunum. Auk þess
fylgir ákveðið jarölagasnið
hverju kortblaði.
Kortið er hið mesta þarfaþing
öllum þeim, sem áhuga hafa á
landinu, þótt ekki væri nema til
að athuga hvort hús eru byggð á
sandi eða ekki. Kortin fást I flest-
um bókabúðum.
Sprengisveppir og fleiri
þrumugaukar
Iðunn hefur sent frá sér fimm
nýjar teiknimyndasögur. Fyrst er
að telja tvær nýjar bækur i
flokknum um hin fræknu fjögur:
Hin fjögur fræknu og gullbikar-
inn og svo: Hin fjögur fræknu og
þrumugaukurinn. Þetta eru sjö-
unda og áttunda bókin i þessum
flokki.
Þá er komin út þriðja bókin i
flokknum um Kalifann i Bagdað,
Harún hinn mildi og stórvesirinn
Fláráður. Þessi nýja bók heitir
Fláráður geimfari. Einnig ný bók
um Viggó viðutan, sem heitir
Leikið lausum hala. Og loks er
sjöunda bókin um félagana Sval
og Val: Sprengisveppurinn, sem
segir frá ævintýrum þeirra félaga
i Japan. Jón Gunnarsson hefur
þýtt allar þessar teiknimynda-
sögur. Ms