Vísir - 05.09.1980, Blaðsíða 16

Föstudagur 5. september 1980
• 20
Umsjón:
Magdalena
Schram
FuilskipuD sinfóníuhljómsveit er
engin iramtlDarsýn, hún er til núna
Eins og áöur hefur veriö getiö
á þessari siöu, mun Sinfóniu-
hljómsveit Islands og hljóm-
sveit Tónlistarskólans i Reykja-
vik halda sameiginlega tónleika
i Háskólabiói á morgun kl. 14.
Stjórnandi á tónleikunum
veröur Paul Zukofsky, sem
undanfarnar vikur hefur
stjórnaö námskeiöi hjá Tón-
listarskólanum.
Aö sögn Jóns Nordal, skóla-
stjóra Tónlistarskólans bætastá
þessum tónleikum einir 30
hljóöfæraleikarar viö Sinfónlu-
hljómsveitina. „Þaö eru 22
fiölur, cello, vióala og 2 kontra-
bassar”, sagöi Jón „ og veröur
óneitanlega gaman aö heyra.”
Þaö hefuroftveriötalinngalliá
Sinfóniuhljómsveitinni, hversu
veikir strengirnir eru, en vel
skipuö sinfóniuhljómsveit þarf
aðhafa jafnvægi á milli strengj-
anna og blásaranna t.d.
Einkum á þetta viö I rómantisk-
um verkum en á morgun leikur
hljómsveitin einmitt 4. sinfóniu
Tschaikofsky og það verður sér-
staklega spennandi aö heyra
þáð verk meö sterkum strengja-
hljóm.
„Þessir tónleikar eru ekki
hvaö sist haldnir til aö sýna aö
viö höfum lið til aö fullskipa sin-
fóniuhljómsveit — slik hljóm-
sveit er siður en svo einhver
framtiöarsýn, hún gæti veriö
fyrir hendi nú þegar.”
A tónleikunum veröa flutt
eftirtalin verk:
Stravinsky: Greeting
Prelude.
Copland: Appalachian
Spring.
Tschaikofsky: Sinfónia nr. 4.
Tónleikarnir hefjast eins og
fyrr sagöi, kl. 14.00 I Háskóla-
biói. ms.
Sinfóniuhljómsveit islands og hljómsveit Tónlistarskólans á æfingu undir stjórn Zukofsky. (Ljósm. Einar).
t>r söngleiknum Evita I uppfærslu Jassballettskóla Báru.
Síðsumarskemmtun
á Hótel Sögu
.LíKlega sá fyrsti sem
hættir af siálfsdáDum”
seglr ffvar Kvaran, sem lél af störfum sem fastráðinn
lelkari við Þjóðleikhúsið I vor
Bára Magnúsdóttir hefur
svolitla sérstööu meöal
islenskra kvenna. Arum saman
hefur hún rekiö jassballetskóla
hér I borg, og hefur tekist aö
sameina þaö tvennt aö sinna
hugðarefnum sinum og lifa af
þeim — hallalaust aö þvi er
viröist. Sjifstæö kona, sem
biöur engan um neitt, nema aö
gjalda fyrir þaö, sem er gjalds-
ins vert.
Þaö má kannski segja, aö
afraksturinn af áralangri vinnu
Báru sé sýning sú, sem getur að
lita á siösumarkvöldum á Hótel
Sögu. En þaö er söng- og dans-
leikritiö Evita. Er þaö byggt á
öörum söngleik meö sama
nafni, sem nú fer sigurför um
heiminn. Evita, ööru nafni Eva
Peron, var eins konar ösku-
buska Suður-Ameriku, reis upp
úr örgustu fátækt til æöstu valda
og var dýrkuö af milljónum
manna.
Þessir tveir dans- og söng-
leikir eiga þó litiö annaö sam-
eiginlegt en tónlistina. Ölafur
Gaukur hefur útsett hana á ný
fyrir hljómsveit Birgis Gunn-
laugssonar, sem jafnframt er
eins konar sögumaöur. Birgir
fer vel meö þetta hlutverk sitt
og sýnir veruleg tilþrif I leik.
Saknaöi ég þess samt aö heyra
ekki tekstann nógu vel á köflum.
Undirleikur er til fyrirmyndar,
einkum eru minnisstæöir
blásararnir meö sinn seiöandi,
suöræna tón.
Báru eru þau takmörk sett, aö
hún hefur ekki langskólaða
dansara i sinum hópi. Hennar
nemendur byrja seint og standa
ef til vill stutt viö. En miöaö viö
þann efniviö, sem hún hefur yfir
aö ráöa, þá hefur henni tekist
mjög vel. Og þaö sem dansara á
skortir I tæknilegri fullkomnua
bæta þeir upp meö dansgleöi.
Þarna fá ungir menn og konur
tækifæri til að tjá sig meö lát-
bragöi og hreyfingum, fólk, sem
er ekki reiöubúiö aö fórna öllu
fyrir þetta listform, en hefur þó
þörf fyrir aö opna sig, gefa
eitthvaö. Aö þessu leyti er þessi
sýning mjög ánægjuleg, og væri
óskandi, aö Bára léti ekki hér
staöar numiö. Væri mjög
gaman aö sjá hópinn hennar
fást viö eitthvert nærtækt efni
úr okkar eigin sögu.
Gyöa Kristinsdóttir dansar
hlutverk Evitu, höfuöpersón-
unnar. Gyöa er auösjáanlega
ekki, frekar en hinir dansarar-
nir, langskólagenginn dansari.
En Bára þekkir takmörk hennar
og ofgerir henni hvergi. Og á
sama hátt og hinir, J)á bætir
Gyöa vankanta sina upp meö
eins konar frumstæöum yndis-
þokka og alþýölegu látleysi,
sem maöur getur einmitt
hugsaö sér aö hafi veriö höfuö-
kostir hinnar sönnu Evu Peron.
Ef ég væri viss um, aö Gyöa
gæti sungiö, þá mundi ég mæla
meö henni sem Evitu I hvaöa
leikhúsi sem er. Bryndfs Schram
Ævar R. Kvaran hefur nú látiö
af störfum sem fastráöinn leikari
viö Þjóöleikhúsiö, en hann hefur
veriö viö leikhúsiö allt frá stofn-
un þess og lék raunar I fyrstu
frumsýningunni, Nýársnótt, eftir
Indriöa Einarsson. Ekki virtist úr
vegi aö slá á þráöinn til Ævars og
inna þennan gamalreynda leik-
húsmann eftir ferli hans.
„Ég er liklega fyrsti maöurinn,
sem hættir viö Þjóöleikhúsiö án
þess aö vera rekinn þaöan fyrir
elli eöa af einhverjum öörum
ástæöum”, sagöi Ævar kíminn.
„En þaö gefur mér aukiö frelsi aö
hætta, ekki sit ég auöum höndum
þrátt fyrir það, heldur mun ég nú
hafa miklu meiri tima til aö sinna
minum áhugamálum.
Hvenær lékstu fyrst?
„Þaö var I leikriti sem hét
Skirn sem segir sex eftir norskan
höfund, Oskar Braaten og
var sýnt I Iönó. Þegar ég svo
byrjaöi hjá Þjóðleikhúsinu, var
talið saman, hvaö maöur heföi
leikiö I mörg ár — upp á lifeyris-
sjóöinn aö gera — þá haföi ég
veriö aö leika siöan 1938.
En þá var ég nú aö læra lög-
fræöi, tók prófiö frá Háskólanum
áriö 1941. Svo fór ég að vinna hjá
stóru opinberu fyrirtæki sem
lögræðingur en þar geröi ég upp-
reisn, neitaöi aö gera ákveöna
hluti, sem mér féllu ekki og upp úr
þvi hætti ég þar. Nú, ég haföi svo
sem ekkert lært aö leika,var aö
gera vitleysrnar fyrir framan
áhorfendurna en ákvaö eftir þetta
aö fara utan til náms I leiklist og
var viö RADA i London frá ’54-’47.
1 London var ég lika I söngnámi.
„Við vorum notaðir
miskunnarlaust”.
Svo byrjaði ég hjá Þjóöleikhús-
inu, raunar strax áriö 1949. Var
meö I Nýársnóttinni. Þegar leik-
húsiö byrjaöi vorum viö leikar-
arnir notaöir alveg miskunnar-
laust. Viö höföum þá aöeins okkar
fasta kaup, enga yfirvinnu, enda
vorum viö ekki hálfdrættingar á
vib senumennipa sem voru á
eftirvinnutaxta öll kvöld. En
þetta hefur nú auövitaö allt
breyst. En sem dæmi um hve hart
var keyrt geg ég sagt þér, aö einu
sinni var ég aö leika i sex leikrit-
um, sem öll voru I gangi I einu.”
Hvaöa minningar eru skemmti-
legastar?
Mér hefur alltaf þótt afskap-
lega gaman aö leika i islenskum
leikritum og þau eru nú oröin
býsna mörg sem ég hef verið meö
I. T.d. I Nýársnóttinni, I
Lyga-Meröi Jóhanns Sigurjóns-
sonar, I leikriti Matthiasar um
Jón ögmundssn, nú og ég hef
verið meö I einum þremur upp-
færslum á Islandsklukkunni, ég
held þær séu þrjár frekar en tvær
— alltaf i sitt hverju hlutverkinu.
Islandsklukkan er svo vel skrifað
leikrit, karakterarnir eru svo vel
skapaöir.aö þar er ekki til slæmt
hlutverk.
íslensk leikritagerð.
Ég er sérstaklega hrifinn af þvi
hvaö Islenskri leikritagerö heíur
fariö fram og hvaö gróskan virö-
ist mikil. Það var nú þannig áöur
aö verið var aö sýna gömúl
Islensku verkin aftur og aftur og
auövitað er þaö nauösynlegt aö
kynna þau nýjum kynslóöum —
en þaö er afar ánægjulegt til þess
aö vita, aö alltaf eru aö koma
fram nýir leikritahöfundar, sem
maöur á eflaust eftir aö kynnast
betur.
Ekki ertu nú alveg hættur aö
leika, þótt þú hættir sem fastráö-
inn leikari?
Nei, ætli þaö. Mér hefur verið
boöiö aö vera meö I leikriti hjá
Þjóöleikhúsinu I vetur — þetta er
mikill munur frá þvi sem áöur
var, aö þurfa ekki aö taka allt
sem aömanni er rétt, þó þaö gefi
náttúrulega mikla og dýrmæta
reynslu.
Önnur plön?
Ég hefi alveg nóg aö gera, viö
ritstörf og annað. Þaö veröa nú
engin vandræöi meö aö finna sér
verkefni'' sagöi Ævar Kvaran aö
lokum.