Vísir - 24.09.1980, Blaðsíða 22

KÉSfH
Kári Arnórsson. framiir- rannsókn á málefnum Flue- _____________________________ t:i i______» n.n.. u_
Miövikudagur 24. september 1980.

Kári Arnórsson, framiír-
stefnumaöur úr skólakerfinu,
sendir mér kveöju i Visi s.l.
mánudag. Aö nafninu til fjallar
grein hans um málefni Flug-
ieiöa en snýst þó aö mestu um
meint „sjúklegt” hugarástand
ritstjóra Alþýöublaösins. Sjúk-
dómsgreiningin er ónákvæm,
helzt aö hann hallist aö
paranófu.
Nú er liöin hálf öld frá þvi
menn æröust svo af pólitík hér á
landi aö minna mátti ekki gagn
gera en aö koma geöveikis-
stimpli á menn, ef þá greindi á i
skoöunum. Þetta slys henti and-
stæöinga Jónasar frá Hriflu um
1930. Þeir sögöu aö Jónas væri
snargeöveikur. í þann tfö tóku
menn pólitikina alvarlega.
Viöurkenndur geölæknir var
þess vegna fenginn til aö taka
hús á Jónasi og votta honum
þetta bréflega — í nafni visind-
anna. Þetta heitir siöan stóra
bomban.
Flugleiöamáliö viröist nú
komiö á þetta geöveikisstig, i
hugum sumra. Enbæöier, aö ég
erenginn Jónasog skólastjórinn
hefur yfir engum Kleppi aö ráöa
— bara galopnum skóla. Svona
fer öllu aftur.
Manni sem les um þaö i
blööunum, aö hann sé veill á
geöi, og heimildin er vammlaus
uppalandi úr skóiakerfinu,
veröur aö vonum fátt til varnar.
Helzt aö spyrja framúrstefnu-
manninn, i hverju sjúkdómur-
inn einkum lýsir sér? Lftum á
sjúkdómsgreininguna.
Tvö stórveldi
Skólastjórinn segir, aö tvö
stórveldi I blaöaheiminum
Morgunblaöiö og undirritaöur,
hafi barizt gegn „athugun á
starfsemi Flugleiöa”.
Mogginn veröur aöbjarga sér
sjálfur, þvi ég svara bara fyrir
mig: Þetta er einfaldlega ekki
rétt meö fariö. Ég hef hins veg-
ar leyft mér aö lýsa þeirri skoö-
un aö flokkskontór Alþýöu-
bandalagsins sé engan veginn
sjálfkjörinn til verksins. Þaö er
allt og sumt. Siöar I grein sinni
segist skólastjórinn svo eftir allt
saman vera sammála mér.
Hann segir aö þaö sé „sjálfsagt
aö skamma Baldur.” Bitte nú!
Þaö finnst mér hins vegar ekki
sjálfsagt mál, enda geri þaö
ekki ótilneyddur. Ég veit aö
Baldur er góöur drengur, þótt
hann geti, eins og aðrir, lent i
slæmum félagsskap. Ég vona aö
skólastjórinn hafi ekki smitast
af meintu „sjúklegu hatri”
minu i garö flokkskontórsins?
Skólastjórinn segir aö þessi
galni ritstjóri (undirritaöur)
hafi „pint þingflokk Alþýöu-
flokksins til þess aö iýsa þvi' yfir
aö þeir séu á móti opinberri
Jón Baldvin Hannibals-
son ritstjóri Aiþýðublaðs-
ins skrifar hér skorinorða
grein i tilefni af skrifum
Kára Arnórssonar skóla-
stjóra um Flugleiðamálið
og afstöðu Jóns Baldvins
i þeim málum. Ritstjór-
inn segir Kára fara rangt
með allar staðreyndir
þessa máls. „Ég held
m.a.s. að hann sé dæmi-
gerður fulltrúi fyrir stór-
an hóp þröngsýnna og
þjóðernissinnaðra íhalds-
manna, sem ganga upp í
þeirri dul, að þeir séu
rannsókn á málefnum Flug-
leiða.” Hann hnykkir á með þvi
aö segja, aö þessi aumi þing-
flokkur, sem kennir sig viö al-
þýöuna, hafi látiö „pina sig til
aölýsa andstööu viö „félagslega
aöild” rikisins aö Flugleiöum”.
Loksklykkir hann út meö þvl aö
segja, aö þaö beri vott „sjúk-
legu hatri minu á Alþýöubanda-
laginu aö krefjast þess aö sam-
stafsflokkar Alþýöubandalags-
ins slfti samstarfi viö þaö i ríkis-
stjórn — vegna ummæla Báld-
urs”.
Þegar hér er komið sögu eru
farnar aö renna á mig tvær
grimur: Getur veriö, aö fariö sé
aöslá Uti' fyrir skólastjóranum?
Eöa er hann kannski ekki læs?
Alla vega leyfir skólastjórinn
sér hér aö fara rangt meö hvert
einasta atriöi sem hægt er aö
fara rangt meö.
Um félagsleg hænsna-
bú
I fyrsta lagi: Undirritaöur sat
ekki umræddan þingflokksfund.
Ræddi ekki máliö viö einn ein-
asta þingmann. Atti engan þátt i
ályktun þingflokksins. Þing-
flokkurinn telst þvi hafa
klambraö saman margnefndri
ályktun af eigin rammleik. Þaö
eru nú allar pyndingarnar.
1 ööru lagi: Þingflokkur Al-
þýöuflokksins hefur hvergi
ályktaö eitt né neitt um andstööu
viö opinbera rannsókn. Hann
hefur hins vegar fordæmt rann-
sóknaraöferöir Alþýöubanda-
lagsins. Þaö gerir skólastjórinn
einnig.
i þriðja lagi: Ef „félagsleg
aöild” þýöir aukna hlutabréfa-
eign rikisins I Flugleiöum, (sem
hún aö visu þýöir ekki sjálf-
krafa) þá hefur þingflokkur Al-
þýöuflokksins lýstsig samþykk-
an þvi. Hitt er annaö mál, aö
þingflokkur Alþýöuflokksins er
á móti þjóönýtingu á erlendum
túrisma. Auk þess treystir hann
ekki flókkskontór Alþýöubanda-
lagsins til þess aö reka svo
mikiö sem hænsnabú — svo
vitnaö sé til fleygra ummæla
Lúöviks Jósepssonar.
t fjóröa lagi: Ég hef hvergi
krafist þess, aö samstarfsaöilar
AB segi þvi upp trú og hollustu i
rikisstjórn, út af fleiprinu i
Baldri. Ég hef aöeins bent á, aö
flokkserindreki Alþýöubanda-
lagsins hefur glataö trausti
málsaöila meö vinnubrögöum
sinum. Er þvi vandséö hvaöa
gagn hann getur gert sem
„eftirlitsmaöur”, annaö en aö
hiröa launin sin.
Hitt veröa Framsóknarmenn
aö gera upp viö sig sjálfir, hve-
nær þeir hafa fengiö sig full-
sadda af blaörinu i Ólafi Ragn-
ari og Co. Þaö er smekksatriöi.
Ég geri mér ekki of háar hug-
myndir um smekkvísi Fram-
sóknarmanna.
8 „Kitstjóri Alþýðublnðsins hefur f þessu miU sýut. «ð hana er fyrst og fremst málsvari þeirra, i
| kapitalið eiga..."
jStaða FlugieiOaj
siúkleíki Jðns Hannihalssonar !
i
i
IMtkið fjaðrafok heíur verið að jð i honum míkið fjármagn. t»ar
undanförnu öt af málefnum er fyrat aft ncfna hótelrekstur,
IFlugleifta. Þo hagur Flugieifta en þeír reka tvö hótel i Heykja-
og flugsatngöngur vift útliind vfk og eru eignaraðiiar aft hótel-
Ihangi visxulega saman þá hefur um annars staðar á iandinu.
miklu meíra vertð um rætt i>eir reka lika umíangsmikia
Ihvernig Flugleiöir standa bilaleigu. Skyldu ekki þeir
heldur er U!-----'------l“'— - - • * r -
fjármunír setp þarns hafa verið
festír betur hafa verið notaðir tij
þess að b»ta aðstöðu til að ann-
ast samgöngur? Víða annars
staftar eins og tjl.í Bandarfkjun-
um er flugfélögum bannaft að
hcfa með höndum sifkan hiifter-
neöanmals
heidur en hina almennu þýftingu
■ sem öruggt miUílandafíug hefur
I® fyrirþjóftarhag. Menn hufa rok
ið upp til handa og fóta og
Ibrigslað öðrum um aft þeir vílji
drepa Fluglciðir, unnað skipti
ekki málí.
8 Menn verða aö gera sér grein
— fyrir þvi að þcir erfiftletkar scm
| nú komu upp á yfirborðið i
Irekstri Flugleifta eru ekki nýir
af nálinni. f>etr höfust sirax vift
Isametningu Flugíélagsins og
LofUeiða. Rtkíft gekkst fyrir þvf
Iaft þessi félög yrðu sameinuft.
En rfkið vann þar ekki nema
Ihálfverk. Sameíningin varft ekki
netna nafnift tómt. Ekki var
Isjáanlegi að ticinn verulegur
sparnaftur yrfti af þossari
Isameiningu og olli þar fyrst og
fremst ósamkomuiag um hver
■ hlutur hvors féiags tetti að vera.
■ Flugfélagsmenn stOftu þar
8 miklu betur saman en Loítleíða-
® menn voru óatuegfttr með sinn
8 hiut og innbyrðis ósammála. Af
þessum eínföidu ástæðum vor
B ekkí hægt að koma við veruleg
í um breytingum til hagraeðis. A6
B þessu leyti var fyrirtækift iátift
jtrcka á reiftanum. Og nú var alit
stoppast. Þá fyrst reif
7 forystan sig upp I þaft aft rcyna
8 :iö gera citthvaft og ætlaftí sér að
Igera þaft að mestu án samráös
vift starfsfólkið og iáte kné
Ifylgja kviði. En nú var þetta of
seínt. Tfminn sem félagift heffti
Iþurft aft nota til þess aft aðlaga
sig breyttum aðstaeðum var
| liðinn.
■ Fiárfestmaar
8 A meðan a þessu stoft voru
8 eignaraðíiar 1 Flugleiftum önn-
I" um kafnír vift að stofna dóttur-
fyrirUeki útí í heimi. i»að læftist ftahf,n
Iað sá grunur að þeir hafí með ÍM,a, a - - --*•
þeim h*tti verið nð bjarga sinu ,na * Flugleiftum.
m akinni elgnalego séft. það er Ci.
8 reyndar furfta aft samgöngu- Sjuktegt hatur
■ ráftuneytið skuli ekki hafa óskaft Mmgunbiaðið og Jón Baldvin
*>(iir rsBMAVr A M «iS tiV« H;innlh»kcnn h»f« oonolA
Kári Arnórsson fjaliar um mál-
efni Flugieiða, ákvarðanir
rlkisstjoraarinnar til þess aft
Styrkja stöftu fyrirtekifiias og
afstoðu AlþýftufíokksÍÐS og mái-
gagas haas tii féiagxiegrar
aöiidar aft Flugleiðum.
rekstur. Slikt skapar lika mikia
einokunaraðstöðu gagnvart
ferftamönnum.
En rfkisstjórn Islands sem cr
að bjóftast tii aft leggja hluia af
skaitbyrfti tslendinga i tap
rekstur Flugleiða gerír engar
krtjfur tii þess aft þcssír þasttir
séu aUiugaftir. Og stjórnarand-
staðan bryst um é '
ar að Flugleiðum. Þeír hafa lika ■
ailtaf verið þvl fylgjandi að tap ■
stór4yrirt*kja v*ri þjóðnytt án ■
þess að rikift fengi nokkuft að®
hafa afskipti af rekslrinum. 8
Þetta er aiþekkt dæmi m.a. úr *
útgerð og fiskvinnslu.
Hínu hljóta mcnn að verða ®
raeira hissa ð að ritstjóri 8
Alþyðublaðsins skuli vera á"
algerum mála hjá Morgun- ■
blaðsmönnum að þessu Jeyti. ■
Hann hefur í skrifum slnum f ■
þessu málí, og reyndar fíeirum. *
sýnt það að hann er fyrst og I
íremst málsvari þeirra sem ?
kapitalið eiga. Hann hefur nú 8
pint þingflokk Alþýðuflokksins í
til þess að lýsa þvi yfir að þeir |
séu á raólí opinberri rannsókn á B
mélefnum Flugleifta. Þetta ger- |
ir þingfíokkurinn þrátt fyrir að m
talsmenn hans hafi sinn eftir |
sinn talaft um þaft i þingsöium i
að nauftsynlegt sé aft koma upp I
opinberum rannsóknarneínd- |
um.
Þetta er gert I skjóli j
frumhlaups Baldurs Oskars- I
sonar. Auftvitað var sjálfsagt að I
skamma Baldur. En krefjast '
þess að samstarísflokkar
Alþýftubandalagsins slitu sam-
starfi v«6 það i rlkisstjóru vegna
ummcla Baldurs er sjuklegt.
Þetta er sjúklegt hatur Jóns
Hanníbalssonar a Alþýðu-
bandalaginu og öliu sem þvi víð
kemur. Þaft keinur nú fram I m
FlugleiðamáUnu og þaft iöngu 8
éftur en tillðgur rfkiwtjórnar- *
innar Jágu fyrir. Það blrtíst
reyndar i flestum skrtfum rjt-
stjórans. Afleiðingaroar verða
svo þ®r aö Ijrfla Alþýðubanda-
laginu upp a sutll. i umneðúnni
um FlugleiðamáUð er Svavar
Gestsson íélagsmálnráðherra á
margfalt hærra plani heldur en
Jón Baldvln. Svavar fór ekkert
dult með aft Alþýðubandalagiö
vildi félagslegan rekstur á flug-
somgönguuum en sagðí jafn* 8
framt aft slíkt vacri ekki tíl um- *
I
I
I
I
I
I
h») nc “v/ annv vkii Ul Ulll'
r®6U nð hí:it,ur va?ri vcr‘Ö «6 I
tomenn- fja|la um aöst05 ^ nuVerandi *
rekgtur Flugleiða. En þíng- B
flokkur sem kennir sig vift m
alþýftuna lét pina sig til aft lýsa 8
andstöftu vift félagslega aðild, B
fyrirtæki til þess aö ljúka þess-
um rannsóknum I eitt skipti
fyrir öll? Ég legg til aö rikis-
stjörnin veröi rannsökuö, sem
og rikisfjármálin og rlkis-
reksturinn eins og hann leggur
sig: allar rikisstofnanir, allir
rikisbankar, sjálft rikisbók-
haldiB og rlkisendurskoBunin og
allt rikiseftirlitiB meB rikis-
rekstrinum alveg niBur i rlkis-
ferskfiskeftirlitiB — bara svona
tilöryggis. Svo aö hvergi leynist
grunur. Svona til þess aB
vammlausir heiöursmenn og
barnafræöarar geti loks fengiö
friö i sálu sinni.
Vondur still
Hér mætti svo sem vera Amen
eftir efninu. Og þó. HvaB stend-
ur eftir af ákæruskjali skóla-
stjórans? Ekki neitt. Og minna
en ekki neitt. Hann getur ekki
einu sinni fariö rétt meö staö-
reyndir, þegar hann tekur útúr-
dúr frá efninu. Hann fullyröir aö
i Bandarikjunum sé flugfé-
logurn bannaB meö lögum aö
eiga og reka hbtel og aöra þjón-
ustustarfsemi. Staöreyndin er,
aö öll helstu flugfélög f Banda-
rikjunum reka heilar hótelkeBj-
ur og hvers kyns aöra fyrir-
greiöslu viB feröamenn. Rétt
skal vera rétt.
Þetta var vondur still hjá
skólastjóranum. Hver er sinum
gjöfum likastur. Grein hans er
full af dylgjum. Hann brigslar
samborgurum sinum um óheiö-
arleika án þess aö finna oröum
slnum staö. Hann vænir and-
stæöinga i skoöunum um sjúk-
legtsálarástand. Hann fer rangt
meö allar staörey ndirþess máls
sem hann þykist þó vera maöur
til aö upplýsa: Hann fer rangt
meö skrif Alþýöublaösins. Hann
fer rangt meö ályktun þing-
flokks Alþýöuflokksins. Hann
fer rangt meö staöreyndir um
málefni Flugleiöa, svo sem um
kröfur fyrirtækisins til fram-
laga af almannafé til aö greiöa
taprekstur. Um er aö ræöa, aö
fella niöur gjöld af rekstri, sem
engum tekjum skilar i rikissjóö,
ef hann félli niöur. Menn gætu
freistast til aö halda, aö skóla-
stjórinn sé ekki læs. Samt held
ég aö hann sé þaö. Og ég hef
enga ástæöu til aö ætla annaö en
aö hann sé viö hesta-
heilsu — andlega. Ég held
m.a.s. aö hann sé dæmigeröur
fulltrúi fyrir stóran hóp þröng-
sýnna og þjóöernissinnaöra
ihaldsmanna, sem ganga upp i
þeirri dul, ab þeir séu „vinstri
menn”..
Taóismi
Inngrónir fordómar þessara
^■Gegn hugarfaii
rannsóknarréttarlns
i/vinstri menn'
segir
Jón Baldvin meöal ann-
ars i grein sinni.
Grunsemdir
Skólastjórinn segir, aö „þaö
læöist aö sér sá grunur” aö
„miklir fjárflutningar hafi átt
sér staö úr rekstri Flugleiöa til
útlanda” — til aö bjarga skinni
forkólfanna. M.ö.o. þennan
vammlausa skólastjóra grunar
aö forkólfar Flugleiöa séu brot-
legir viö lög: aö þeir séu þjófar
og bófar. En oröalagiö er var-
færnislegt, eins og vammlaus-
um uppalanda sæmir. Sami
grunur hefur aö sögn læöst aö
Olafi Ragnari Grimssyni. Samt
eru þeir ekki alveg vissir i sinni
sök.
Þetta er kynlegt. Þetta hefur
ekki vafist fyrir mönnum á rit-
stjórnarskrifstofum Þjóöviljans
hingaö til. A þeim bæ hafa menn
þótst vita þaö meö vissu, aö at-
vinnurekendur séu mestan part
þjófar og bófar („undanskilin
útgeröin á Neskaupsstaö”) Af
einhverjum ástæöum hvarflar
þaö ekki aö þessum heiöurs-
mönnum, aö hér hafi veriö um
aö ræöa ábatasaman atvinnu-
veg, sem rekinn hafi veriö meö
hagnaöi, og i' leiöinni tryggt
fjöldanum öllum af sérhæföum
starfskröftum vel launuö störf.
Látum vera. A ekki aö rannsaka
máliö, spyrja þeir, allir i kór,
sárreiöir og stórhneykslaöir?
Þvi ekki þaö? Þegar svo stórt
er spurt, veröa svörin næsta
lágkúruleg. Égfyrir mina parta
verö t.d. ab játa, aö ég hreinlega
veit ekki, hvort forsvarsmenn
Flugleiöa eru þjófar og bófar.
Ég þekki mennina hreint ekki
neitt. Þess vegna hef ég ekki
þoraö aö fullyröa neitt um
þaö — jafnvel ekki treyst mér
til aö gefa þaö f skyn. Skóla-
stjórann grunar sitt af hverju.
M.a.s. sjálfur ólafur Ragnar er
ekki viss i sinni sök. Þvi' ekki aö
rannsaka máliö? Þá er bara aö
finna einhvern, sem er nógu
klár og hefur yfir nægum mann-
afla aö ráöa. Þetta er svo risa-
vaxiö verkefni, aö flokkskontór-
inn ræöur ekki viö þaö, enn sem
komiö er — hvaö svo sem siöar
veröur. Og ekki dugar aö fela
þetta manni, sem veit ekki
„hvaö snýr upp eöa niöur á
efnahagsreikningi eöa reksturs-
reikningi”, eins og hitaveitu-
stjóri lýsti formanni þingflokks
AB, aö lokinni rannsókn hans á
fjárhag Hitaveitu Reykjavikur.
Hvað dvelur orminn
langa?
En hvaö dvelur orminn
langa? Hvers vegna lætur rikis-
stjórnin ekki rannsaka máliö?
Ekki get ég komiö i veg fyrir
þaö. Ekki er ég rikisstjórnin.
Alþýöubandalagiö er rikis-
stjörnin. Arnalds ræöur yfir
rikisbókhaldi og rikisendur-
skoöun. Hann hefur i sinni þjón-
ustu tugi sérhæföra manna, sem
eiga aö vita hvaö snýr upp og
hvaö niöur i bókhaldi. Hvaö
heldur aftur af þeim? Ekki ég.
Ekki skólastjórinn. Ekki ölafur
Ragnar. Ekki Baldur fóstbróöir.
Mér væri m.a.s. nær aö halda aö
jafnvel forstjóraskúrkana hjá
Flugleiöum bresti brátt þolin-
mæÖina.Ætli þeir vilji liggja
undir því endaiaust, aö vera
(kannski) þjófar og bófar. Þeir
hljóta aö fara aö krefjast rann-
sóknar.
En loksins, þegar þessari
viöamiklu rannsókn veröur far-
sællega lokiö, og vammlausir
menn geta aftur fariö aö snúa
sér aö barnauppeldi i friöi og
spekt, leyfist mér aö leggja til
aö viö ráðum okkur svo sem
eins og eitt ameriskt ráögjafar-
manna gegn heilbrigöum at-
vinnurekstri eru þjóöarböl.
Blind og bernsk trú þeirra á
einskis nýta rikisforsjá stendur
lifskjörum þessarar þjóöar fyrir
þrifum. Merkingarlausir oröa-
leppar, eins og „félagsleg viö-
horf” eöa „félagslegur
rekstur”, sem þeir skreyta sig
meö til þess aö skýla hug-
myndafátækt sinni og vöntun á
rökréttri hugsun, stendur viti
borinni þjóömálaumræöu á Is-
landi fyrir þrifum. Þeir ættu aö
spyrja Pólverja hvaö oröalepp-
arnir „félagsleg eign fram-
leiöslutækjanna” Iraun og veru
þýöir.
AB lokum þetta: Skólastjórinn
vill gera mér upp óvild i garö
Alþýöubandalagsins og Alþýöu-
bandalagsmanna. Þaö er mikill
misskilningur, — eins og Gunn-
ar llioroddsen kemst gjarnan
aö oröi. Afstaöa mln til Alþýöu-
bandalagsins mótast fyrst og
fremst af góðviljaöri vorkunn-
semi. Ég hélt aö þaö þyrfti ekki
aö taka það fram. Hver hefur
ekki samúð meö andlegum
smælingjum? Þaö skal tekiö
fram aö þessi yfirvegaöi taó-
ismi umburöarlyndisins nær
lika til skólastjórans. — JBH