Vísir - 09.10.1980, Blaðsíða 15

14
VtSIR
Fimmtudagur 9. október 1980
Fimmtudagur 9. október 1980
VÍSIR
I
L
HLUTHAFAFUNDUR FLUGLEIÐA:
TEKUR FÉLAGK)
A SIG MILLJÚN
DOLLARA TAP?
Þá upphæð skortir til að bak-
trygging nægi fyrir áætluðum tap
rekstri Ameríkuflugsins sem
sampykkt var að halda áfram
Það fór ekki mikið
fyrir gagnrýni á
stjórn og forstjóra Flug
leiða á hluthafafundin-
um i gær. Allur vindur
virtist úr þeim, sem hátt
hafa galað um vanmátt
stjórnarinnar, úrræða-
leysi og vanhæfni til að
taka réttar ákvarðanir.
Tillögur stjórnarinnar
um áframhald á fluginu
milli Luxemborgar og
Bandarikjanna var
samþykkt nær einróma,
með fyrirvara, og sama
er að segja um tillöguna
um að auka hlutafé fé-
lagsins. Hluthafar úr
hópi starfsmanna þögðu
þunnu hljóði á fundin-
um. Aðeins einu sinni fór
kurr um sali og það var
þegar bréf Steingrims
Hermannssonar var les-
ið upp.
Hluthafar fjölmenntu a tundinn
i gær og 15 minútum fyrir aug-
lystan fundartima var hvert sæti
skipaö i Kristalsal Loftleiöa-
hótelsins. Þeir sem siöar komu
sátu á göngum fyrir framan sal-
inn. Hefur hluthafafundur i' Flug-
leiBum ekki veriö jafn fjölsóttur
til þessa. Þarna voru mættir eig-
endur eBa umboösmenn 86% af
eigendum hlutafjár, fyrir utan
eigiöhlutafé félagsins, og höfBu á
bak viB sig 2.336 milljóna hluta-
fjáreign.
örn Ö. Johnson stjórnarfor-
maBur félagsins setti fundinn en
fundarstjóri var kjörinn Jónas
ABalsteinsson hrl. og fundarritari
Leifur MagnUsson.
Allir leggist á eitt
örn Ó. Johnson reifa&i nú á-
stæöur þess aB stjórn FlugleiBa
leggur til aö áframhald veröi á
Noröur-Atlantshafsflugi félagsins
aB minnsta kosti um eins árs
skeiB. Jafnframt gat hann um
viöauka viB tillöguna þess efnis,
aB enda hafi þá borist jákvæö
svör frá rlkisstjórninni um þau
fjárhagslegu atriöi sem til um-
ræöu hafa veriB milli hennar og
stjórnar FlugleiBa.
Eftir aB örn hafBi rakiö ástæB-
ur þess aö hagnaöur af rekstri
AtlarUshafsflugsins hefur snúist I
stórfellt tap þótt stjórn félagsins
geröi allt til aö snúa dæminu viö,
meöal annars meB kaupunum á
DC-10 breiöþotunni, sagöi hann:
„Ljóst er nú, aö sIBan þessar
þýöingarmiklu ákvaröanir
stjórnar Flugleiöa voru teknar, á
haustmánuöum fyrir tveimur ár-
um síöan, hafa margir spámenn
fæöst meöal okkar Islendinga,
innan félags sem utan. Þeir hafa
nú, sérstaklega á siöustu vikum,
komiB fram I ræöum og ritum, I
'fjölmiölum og öörum vettvangi
oglýst þvi hve augljóst þeim hafi
þaB veriö, og þá sennilega flest-
um landsmönnum öörum en
stjórnarmönnum Flugleiöa, hvert
stefndi í þróun Atlantshafsflugs-
ins”.
Sagöi örn aö þaB hefBi veriö
þakkarvert ef þessir aBilar heföu
komiö fram fyrr og lýst spásögn-
um slnum. Lokaoröum slnum
beindi örn til starfsfólks Flug-
leiöa og sagöi þá meöál annars:
„Sil tilraun, sem hér er talaö
um aö gera er dæmd til aö mis-
takast nema þvl aöeins aö allt
starfsfólk félagsins beri gæfu til
þróuninni á Noröur-Atlantshafs-
leiöinni sem hefur valdiö félaginu
gifurlegu tjóni til vi&bótar mikl-
um eldsneytishækkunum og öör-
um áföllum. 1 ræöu Siguröar var
svaraö flestum þeim atriöum sem
hafa þótt gagnrýni verð I garö
stjórnar Flugleiöa.
Sigurður skýröi sérstööu Flug-
leiöa á þessari flugleiö allt til árs-
ins 1977 er þaö bauö lægri fargjöld
en IATA félögir. geröu, en frjáls-
lyndisstefna Carters svipti félag-
i& þessari sérstööu 1 einu vetfangi
og mörg önnur flugfélög fóru aö
bjóöa lægri fargjöld milli Banda-
rikjanna og staöa I Evrópu um-
hverfis Luxemborg.
Flugleiðir reyndu aö mæta
samkeppninni meö þvl aö lækka
sin fargjöld. Meöalfargjald á leiö-
inni Lux-Keflavlk-New York var
Ekki var rúm fyrir alla fundarmenn I Kristalssölum Hótels Loftleiöa og
sátu margir á göngum fyrir framan og fylgdust meö ræöum af sjón-
varpsskermi. (Vlsism. GVA).
aö skynja nú sinn vitjunartlma,
og takist sameiginlega og meö
samheldni á viö þann vanda sem
framundan er meö einlægum og
ákveönum stuöningi viö félagiö,
sjálfu sér og islensku þjóöinni til
heilla. Þaö er einlæg von mín aö
svo megi til takast”.
Lægri fargjöld—
hækkað eldsneyti
Nú sté Siguröur Helgason for-
stjóri Flugleiöa i ræöustól og
geröi Itarlega I ræöu grein fyrir
190 dollarar á árinu 1978 en var
207 dollarar 1977. Lækkunin nam
um 8%eneldsneytiöhækkaöi hins
vegar um 9,4%. Tap félagsins á
þessari leiö nam 2,3 milljöröum
1978.
20 milljón
dollara tap
Þótt útkoman væri slæm 1978
var hún þó hátlö mi&aö viö það
botnlausa tap sem varð á Noröur-
Atlantshafsleiöinni I fyrra. I
m
m

mw
*rt

Siguröur Heigason forstjóri flytur ræöu slna.
rekstraráætlun fyrir áriö 1979
sem gerö var I ársbyrjun var gert
ráö fyrir tapi á árinu aö upphæö
7,3 milljónir dollara sem aö
megin hluta var áætlaö á Noröur-
Atlantshafi. Þegarupp var staðið
reyndist tapið hins vegar vera 20
milljónir dala.
Um ástæöúr þessa sagöi Sig-
uröur meöal annars, aö eldsneyt-
ishækkanir umfram rekstrar-
áætlun hafi numið 9 milljdnum
dala. Fargjöld hækkuöu á engan
hátt I samræmi viö þaö eöa eftir
þvl sem búist haföi veriö viö.
Kostnaöur vegna stöðvunar DC-
10 þotunnar nam um 6 milljónum
dala. Viö þetta bættist svo geysi-
mikill kostnaöur er DC-8 þoturnar
uröu aö fara i miklar skoöanir
vegna sprungumyndana og voru
frá verki I liölega þrjá mánuöi af
þessum sökum. Þessu til viöbtítar
voru svo deilur og verkföll hér
heima á árinu.
Vonsem brást
Siguröur Helgason sagöi aö
seinni hluta árs 1979 hefðu veriö
miklar umræöur innan stjórnar
Flugleiöa hvert skyldi stefna
varöandi áframhald á Noröur-
Atlantshafi meö tilliti til skakka-
falla félagsins. Skiptar skoðanir
heföu veriö innan stjórnarinnar
hvort áfram skyldi haldiö eöa
ekki.
Það sem skipt heföi sköpum
varöandi ákvöröuri um áfram-
hald hefði veriö sú staöreynd, aö
flugrekstur þessi hefði staðið i 28
ár. Menn heföu vonað aö ástandiö
myndi batna og hér heföi störf
hundruða manna á Islandi veriö
um að ræða. Menn vildu þvi
ganga eins langt og hægt var. SIÖ-
an sagöi Sigurður:
,,Eg get bætt þvi hér viö sem
minni skoöun, aö fulltrúar þeir I
stjórninni, sem komu frá armi
Flugfélags Islands geröu sér
grein fyrir þvi aö jafnvel þó ekki
væri tryggt aö bati væri I nánd og
ef flug þetta yröi stöövaö gæti þaö
veriötúlkaö þannig, aö veriö væri
aö stööva eða koma I veg fyrir á-
framhaldandi rekstur einmitt á
þeirri leiö, sem Loftleiöir heföu
byggt upp á sinum tima. Ég tel
persónulega, aö þetta sjónarmið
hafi ráöiö nokkru um þaö aö á-
kveöiö var aö halda áfram þess-
um rekstri”.
Baktryggingin nægirekki
Ekki er pláss hér til aö rekja
ræöu Siguröar ítarlega, en hann
geröi meðal annars nákvæma
grein fýrir hvat réöi vali stjórn-
arinnar á kaupun DC-10 breið-
þotunnar svo og kaupunum á
Boeing 727-200. Þá rakti hann á-
stæður þess aö félagiö ákvaö aö
hætta flugi milli Luxemborgar og
Bandarikjanna, en þar stefndi f á-
framhaldandi stórtap, og endur-
skoöunará þeirri ákvöröun vegna
beiöni stjórnvalda hér og I
Luxemborg. En þaö er synd aö
segja aö útlitiö sé mjög glæsilegt
á þessari flugleiö.
Tekjur af Atlantshafsfluginu
voru til dæmis áætlaðar 35,5 mill-
jónirdollara janúar-ágústá þessu
ári, en uröu I raun 30,7 milljónir
eöa 13% undir áætlun. Reikna má
með heildartapi sem veröur veru-
lega umfram upphaflega rekstr-
aráætlun.
Þann26. septembervar gefin út
ný rekstraráætlun þar sem tekn-
ar voru inn feröir milli Luxem-
borgarog Bandarlkjánna. Niöur-
staðan sýnir tap aö upphæö 6,5
milljónir dala. Baktrygging
stjómvalda i Lux og hér nemur
samtals 5,5 milljónum dala. Aætl-
aöer aö flytja 125 þúsund farþega
en þeir voru 259 þúsund árið 1979.
Gert er ráö fyrir 11% hækkun far-
gjalda og eldsneyti hækki um 1%
á mánuöi,
Þá er gert ráö fyrir aö starfs-
mönnum hér heima fjölgi um 300
aö hámarki og um 80 erlendis.
Sigur&ur Helgason sagöi ljóst,
aöveruleg áhætta fylgdi rekstrin-
um yfir Noröur-Atlantshafið.
Bréf Steingríms
Þegar Siguröur haföi lokiö ræöu
sinni kvaddi örn ö. Johnson sér
hljóðs og greindi frá þvi aö rétt I
þessu heföi veriö aö berast bréf
frá Steingrimi Hermannssyni,
samgönguráöherra. Las hann
ráðherrabréfiö, en I þvl kom
meöal annars fram aö Alþingi
þyrfti aö fjalla um beiöni Flug-
leiða um rikisábyrgö, greiöslu
baktrygginga og niöurfellingu
lendingargjalda. Siöan segir I
bréfinu:
,,Þaö skal tekiö fram, aö þaö
sýnist ljóst viö lausn rekstrar-
fjárerfiöleika félagsins að gera
verður þá kröfu til eigenda aö
leitaö veröi leiöa til úrbóta meö
sölueigna. 1 þvl sambandi viröist
Sæmundur
Guðvinsson,
biaðamaöur
skrifar
eölilegt aö félagiö leiti eftir sölu á
eignum eins og til dæmis hluta-
bréfum I Airogolf, Arnarflugi,
bilaleigu félagsins, hótel- og
skrifstofubyggingu, auk þeirra
flugvéla sem nú eru á söluskrá”.
Viö þessar kröfur ráöherrans ó-
kyrröust fundarmenn og varö
Erni ó. Johnson aö oröi, aö ekki
virtist vanþörf á fyrrnefndum
viöauka viö tillöguna um áfram-
hald flugsins yfir Atlantshaf, þaö
er aö s vör rikisst jórnarinnar y röu
jákvæö.
Með og á móti
Hófust nú almennar umræöur
og tók Þorleifur Guömundsson
Myndir:
Gunnar V.
Andrésson.
Stjórn Fiugleiöa og starfsmenn fundarins: Frá vinstri: Sigurgeir Jónsson, Kristinn Olsen, Halldór H. Jónsson, Bergur Glslason, Aifreö Ellasson, Jónas ABalsteinsson fundarstjóri, örn Ó. Johnson, Siguröur Helgason, Óttarr Mölier, Grétar Kristjánsson og Leifur
Magnússon fundarritari.
fyrstur til máls. Taldi hann enga
lausn felast I aö selja hótel félags-
ins og þaö væri varhugavert ef
aöstoð rlkisins fæli i sér aö félagiö
glataöi sjálfstæöi sínu.
Næstur talaöi Vilhjálmur H.
Vilhjálmsson og vildi láta hætta
flugnu til Luxemborgar. Hann
lýsti yfir trausti á Sigurö Helga-
son og stjóm félagsins. Samúel
Jónsson sté I pontu og lýsti sig
andvi'gann verkföllum hjá félag-
inu. Geir R. Andersen lýsti yfir
vanþóknun og vantrausti á stjórn
Flugleiða sem heföi keyrt félagiö
niöur I torfæru. Til væru aöilar
meö mun meir þekkingu og
reynslu en þeir stjómarmenn. Þá
vildi Geir láta reka Sigurö Helga-
son fyrir næsta hluthafafund.
Guömundur G. Þórarinsson vildi
a& tilraun yröi gerö til aö halda
Atlantshafsfluginu áfram.
Ekki kvöddu fleiri sér hljóös og
var umræöum um þennan liö lok-
iö og gengiö til atkvæöa. Meö á-
framhaldandi flugi meö fyrr-
greindum fyrirvara voru
20.747.425atkvæði en 739,4 þúsund
ámóti, þaö er aö segja 89,5% voru
meö, 3,2% á móti og 7,3% at-
kvæöa reyndust auö og ógild.
Aukning hlutaf jár
Tillagan um aö auka hlutafé
Flugleiöa um 560 milljónir króna,
I allt aö 3,5 milljarða. var næst á
(Vlsism. GVA)
dagskrá og fylgdi örn ó. Johnson
henni úr hlaöi. Sagöi hann þaö
vera eindreginn vilja stjórnar
Flugleiöa aö starfsfólk félagsins
gæti keypt fleiri bréf I Flugleiöum
ef þaö vildi, en samkvæmt lögum
félagsins ættu hluthafar er fyrir
væru forkaupsrétt aö hlutabréf-
um. Væri ákveöiö aö forkaups-
rétturinn gilti til 15. nóvember.
Hlutabréfin yröu gefin út á nafn
og skyldu staögreiöast á nafn-
veröi. Hæsta bréf veröur aö upp-
hæð ein milljón en lægsta upphæð
10 þúsund krönur. Stjórn félags-
ins vildi aö starfsfólk ætti jafnan
rétt til hlutabréfakaupa og setja
yröi um þaö reglur. Ef rikiö vildi
nýta sinn rétttil fulls þýddiþaö aö
rlkiö gæti aukiö hlut sinn úr 160
milljónum I 700 milljónir og þá
yröu aöeins um 40 milljónir eftir
til'annarra. Þetta yröi aö koma I
ljós.
Þorleifur Guömundssontók slö-
an til máls og taldi óllklegt aö rik-
iö gæti keypt nokkuö eöa veitt
nokkra baktryggingu. Þar væri
allt i skuld og sjávarútvegurinn I
botnlausu tapi.
Kristjana Milla Thorsteinsson
sagöi, aö stjórn Flugleiöa heföi
leitt félagiö I þrengingar en taldi
aðaukiö hlutafé rlkisins gæti orð-
iö til góös. Hlutafjáraukningin
yröi upphaf nýrrar sóknar.
Ekki uröu frekari umræöur um
þetta mál og var gengiö til at-
kvæöa. Yfir 22 milljónir atkvæöa,
eöa 96,5% voru meö aukningu
hlutafjár, en 3,4% á móti og 0,1 ó-
gild eöa auð.
Fundi var nú slitiö þremur og
hálfri klukkustund eftir að hann
hófst. Er ekki hægt aö segja ann-
a&en þarna rlkti óvænt logn miö-
aö við þann storm sem geisaö
hefur um Flugleiöir og þá sér-
staklega stjórn og forstjóra
undanfariö. Þarna gafst gagn-
rýnismönnum gott tækifæri til aö
láta I sér heyra, en þeir voru
spakir sem lömb. Má þvl draga
þá ályktun, aö friövænlegra horfi
fyrir Flugleiöum, alla vega á
jöröu niöri þótt áfram veröi barist
I lofti.
—SG.