Morgunblaðið - 17.07.2002, Blaðsíða 10
FRÉTTIR
10 MIÐVIKUDAGUR 17. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
UMBOÐSMAÐUR Alþingis telur í
nýju áliti að heilbrigðisráðuneytið
hafi ekki farið að stjórnsýslulögum
er umsókn tveggja sjúkranuddara
um starfsleyfi hér á landi lá í ráðu-
neytinu í tæp þrjú ár. Segir umboðs-
maður að afgreiðsla málsins hafi
„dregist úr hófi“. Beinir hann því til
ráðuneytisins að taka mál sjúkra-
nuddaranna fyrir að nýju en beiðni
þeirra um starfsleyfi, sem lögð var
inn í september árið 1998, var end-
anlega hafnað í ágúst árið 2001.
Hafði landlæknisembættið þá haft
málið til umsagnar mestan þann
tíma en landlæknir mælti ekki með
starfsleyfi. Annar nuddarinn hafði
áður sótt um leyfi, en verið synjað.
Í kjölfar synjunar ráðuneytisins á
starfsleyfi leituðu sjúkranuddararn-
ir, karl og kona, til umboðsmanns í
ágúst á síðasta ári. Beindist kvörtun
þeirra einkum að því að ráðuneytið
hefði ekki viðurkennt menntun
þeirra í Svíþjóð. Töldu þau að synj-
unin væri ekki í samræmi við ákvæði
EES-samningsins þar sem þau
hefðu réttindi frá Svíþjóð til þess að
starfa á EES-svæðinu. Töldu þau sig
uppfylla lágmarksviðmið sem óskað
væri eftir af hálfu yfirvalda hér á
landi og voru ósátt við að hafa ekki
verið leiðbeint um hvað vantaði upp
á nám þeirra til að hljóta löggildingu.
Bentu þau á að aðrir sjúkranuddarar
með álíka menntun og þau hefðu afl-
að sér hefðu fengið löggildingu.
Í áliti sínu telur umboðsmaður að
á það hafi skort við afgreiðslu ráðu-
neytisins að tekin væri afstaða til
þess hvaða þýðingu þær reglur, sem
leiða af lögum nr. 83/1993 um við-
urkenningu á menntun og prófskír-
teinum, hefðu í málum nuddaranna.
Meðal þess sem fram kom í umsögn
landlæknis var að nám nuddaranna
uppfyllti ekki þau skilyrði sem sett
væru, m.a. um lengd námsins. Sagði
landlæknir viðurkenndar námskröf-
ur miða við 1.800 kennslustundir í
greinum sem kenndar væru í sjúkra-
nuddnámi en á gögnum málsins
mætti greina að umræddir nuddarar
hefðu lokið 900 stundum.
Umboðsmaður Alþingis um mál sjúkranuddara
sem synjað var um starfsleyfi
Umsóknir lágu í ráðu-
neytinu í tæp þrjú ár
SÓLVEIG Péturs-
dóttir dómsmálaráð-
herra segir að það sé
skylda sín að sjá til
þess að viðeigandi úr-
ræði séu til staðar í
íslenskri löggjöf til að
taka þátt í baráttu
gegn skipulagðri
glæpastarfsemi af
fullum þunga. Í dóms-
málaráðuneytinu sé
verið að skoða úrræði
sem nágrannalöndin
hafi gripið til í sömu
baráttu, m.a. með
vitnavernd og vitna-
leynd. Hún segir það
vera rétta ábendingu
hjá Eiríki Tómassyni lagaprófess-
or í Morgunblaðinu í gær að vitna-
leynd yrði aldrei almenn regla.
Hins vegar sé ljóst að vitni neiti að
koma fyrir dóm þegar skipulögð
glæpasamtök eiga í hlut.
Mörg ríki tekið upp
vitnaleynd í löggjöf
Líkt og Sólveig greindi nýlega
frá í Morgunblaðinu hófu Norð-
urlöndin samstarf sín á milli fyrr á
þessu ári um vitnavernd. Hún seg-
ir það samstarf ná til ýmissa þátta.
„Einn af þeim þáttum er sam-
starf um löggjöf en Norðurlöndin
hafa lengi litið til hvers annars í
þeim efnum á flestum sviðum.
Þessi mál voru gerð að umtalsefni
í Morgunblaðinu í dag [gær] í við-
tali við Eirík Tómasson lagapró-
fessor. Ræddi hann meðal annars
um það að vitnaleynd, sem er eitt
af þeim úrræðum sem notað er til
að bera vitni í stórum sakamálum,
verði aldrei almenn regla. Þetta er
að sjálfsögðu rétt ábending hjá
prófessornum, enda ein af meg-
inreglum íslensks réttarfars að
vitni geri grein fyrir sér fyrir
dómi. Hins vegar er ljóst að í
mörgum tilvikum, einkum í málum
þar sem skipulögð glæpasamtök
eiga í hlut, neita vitni að koma fyr-
ir dóm nema að einhvers konar
vitnavernd sé tryggð, til dæmis
með nafnleynd,“ segir Sólveig.
Hún segir að mörg ríki hafi tek-
ið upp vitnaleynd í sína löggjöf. Af
Norðurlöndum hafi Norðmenn
gengið einna lengst í breytingu á
sínum réttarfarslögum með nafn-
lausum vitnayfir-
heyrslum fyrir dómi.
Miðað sé við að þess-
ari nýju heimild megi
aðeins beita í alvar-
legri brotaflokkum
eins og stórum fíkni-
efnamálum, mann-
drápsmálum, alvarleg-
um ránsmálum,
kynferðisbrotum og
ofbeldisbrotum gegn
konum.
„Grundvallarskil-
yrðið fyrir vitnaleynd
er ávallt það að fyrir
hendi sé raunverulega
hætta á að vitnið verði
fyrir hótunum eða of-
beldi og fyrirsjáanlega sé lífi þess,
heilsu og frelsi stefnt í augljósa
hættu. Norðmenn hafa einnig lög-
fest nýtt og mjög víðtækt ákvæði
sem miðar að því að veita fulltrú-
um saksóknara, verjanda, starfs-
mönnum dómstóls og öðrum þátt-
takendum í opinberri málsmeðferð
ríka vernd, eins og ég hef raunar
bent á áður,“ segir Sólveig.
Danir á
svipaðri braut
Dómsmálaráðherra segir enn-
fremur að Danir séu á svipaðri
braut. Í febrúar sl. hafi verið lagt
fram á danska þinginu frumvarp
til breytinga á réttarfarslögum þar
sem farin hafi verið sama leið og í
Noregi varðandi nafnlausar vitna-
yfirheyrslur. Halda eigi frá
ákærða upplýsingum um nafn vitn-
is, heimilisfang þess og vinnustað,
auk upplýsinga um önnur persónu-
auðkenni. Skilyrði séu m.a. þau að
þetta hafi ekki teljandi áhrif á
vörn ákærða.
„Við erum með þessar hug-
myndir og fleiri til skoðunar í
dómsmálaráðuneytinu. Þessi úr-
ræði hafa verið tekin upp í löggjöf
nágrannalandanna til að efla bar-
áttuna gegn skipulagðri glæpa-
starfsemi. Hvort sem okkur líkar
betur eða verr þá teygir sú starf-
semi anga sína til Íslands. Það er
skylda mín sem dómsmálaráðherra
að sjá til þess að viðeigandi úrræði
séu til staðar í íslenskri löggjöf til
að taka þátt í baráttunni gegn
skipulagðri glæpastarfsemi af full-
um þunga,“ segir Sólveig.
Sólveig Pétursdóttir dómsmála-
ráðherra um vitnaleynd
Úrræði í baráttu
gegn skipulagðri
glæpastarfsemi
Sólveig
Pétursdóttir
HRAFNHILDUR
Sigurðardóttir kaup-
kona varð bráðkvödd á
heimili sínu í Reykja-
vík aðfaranótt mánu-
dagsins 15. júlí sl., 50
ára að aldri.
Hrafnhildur var
fædd í Reykjavík 25.
febrúar 1952. Foreldr-
ar hennar voru Sig-
urður Markússon,
fyrrverandi stjórnar-
formaður Sambands
íslenskra samvinnu-
félaga, og Ingiríður
Árnadóttir húsmóðir.
Hrafnhildur dvaldist með foreldr-
um sínum í Bretlandi og Þýskalandi
árin 1959 til 1967. Hún varð stúdent
frá Verzlunarskóla Íslands árið
1973 og starfaði fyrstu árin þar á
eftir að ferðamálum
heima og erlendis, hjá
Ferðaskrifstofunni
Sunnu og Samvinnu-
ferðum.
Hrafnhildur bjó með
fjölskyldu sinni í Kúv-
eit árin 1980 til 1984
og í Þýskalandi 1987
til 1992. Eftir heim-
komuna 1992 stofnsetti
hún kvenfataverslun-
ina „Hjá Hrafnhildi“,
sem nú er starfrækt í
eigin húsnæði á
Engjateigi 5 í Reykja-
vík.
Eiginmaður Hrafnhildar er Ant-
oníus Þ. Svavarsson, yfirflugvél-
stjóri hjá Flugfélaginu Atlanta, og
eru börn þeirra þrjú og barnabörn-
in þrjú.
Andlát
HRAFNHILDUR
SIGURÐARDÓTTIR
ÁTTA tonnum af hrefnukjöti og
hvalrengi frá Noregi var skipað
upp úr Arnarfelli í Sundahöfn í
Reykjavík í gær. Hvalkjötið var
lestað um borð í skipið í Noregi sl.
föstudag. Jón Gunnarsson, formað-
ur félagsins Sjávarnytja, flytur
kjötið inn, en það fer í verslanir
Nóatúns og rengið verður súrsað
og selt á þorranum. Þetta er í fyrsta
sinn í 14 ár sem leyfi fæst til út-
flutnings á hvalkjöti frá Noregi.
Morgunblaðið/Sverrir
Norsku hvalkjöti
skipað upp í Reykjavík
TALSMENN Heilbrigðisstofnunar
Selfossi tjá sig ekki frekar um mál
sem varðar skyndilegt andlát rúm-
lega þrítugrar konu á sjúkrahús-
inu fyrr í þessum mánuði, en lát
hennar er til rannsóknar hjá land-
lækni. Leitað var eftir viðbrögðum
talsmanna HSS í gær í tilefni orða
tengdaföður hinnar látnu í Morg-
unblaðinu í gær, en þeir tjá sig
ekki umfram það sem kemur fram
í yfirlýsingu framkvæmdastjóra
HSS frá því á mánudag. Þar segir:
„Konan var lögð inn á Heilbrigð-
isstofnunina Selfossi fyrri hluta
júlímánuðar og lést þar skömmu
síðar.
Sú athugun sem fjallað hefur
verið um í fjölmiðlum er lækn-
isfræðileg rannsókn til að stað-
festa dánarorsök sjúklingsins, eins
og gert er þegar óvæntir atburðir
eins og skyndileg dauðsföll eiga
sér stað innan heilbrigðiskerfisins.
Þess háttar atburðir gerast öðru
hverju árlega og eru niðurstöður í
flestum tilvikum raktar til líkam-
legs ástands sjúklings frekar en
annarra þátta. Ekkert í máli þessu
bendir til að annað eigi við hér.
Vænta má að athugun þessi taki
einhvern tíma, en af hálfu Heil-
brigðisstofnunarinnar er ekki
hægt að fjalla nánar um málið uns
niðurstöður liggja fyrir enda eru
starfsmenn stofnunarinnar bundn-
ir trúnaði um málefni einstakra
sjúklinga og því er óhægt um vik
að rekja aðstæður í málum sem
þessu í fjölmiðlum.“
Talsmenn Heilbrigðis-
stofnunarinnar Selfossi
Tjá sig ekki um
andlát sjúklings
GUÐNÝ Hrund Karlsdóttir hefur
verið ráðin sveitarstjóri á Raufar-
höfn. Hún var valin úr hópi 13 um-
sækjenda um stöðuna.
Guðný Hrund er rúmlega þrítug-
ur Reykvíkingur, viðskiptafræðing-
ur að mennt og starfar nú við ráð-
gjöf, þjónustu og forritun hjá
Strengi. Guðný Hrund mun koma
til starfa á Raufarhöfn 15. ágúst
næstkomandi.
Raufarhöfn
Guðný
Hrund ráðin
sveitarstjóri
UMHVERFISRÁÐHERRA skip-
aði í gær Davíð Egilsson í embætti
forstjóra nýrrar Umhverfisstofnun-
ar. Alls sóttu 18 manns um stöðuna,
að því er segir í fréttatilkynningu
umhverfisráðuneytisins. Umhverfis-
stofnunin tekur til starfa um áramót.
Alþingi samþykkti á liðnu þingi ný
lög um Umhverfisstofnun en hún
mun taka við hlutverki Hollustu-
verndar ríkisins, Náttúruverndar
ríkisins, embættis veiðistjóra, hrein-
dýraráðs og dýraverndarráðs. Davíð
er núverandi forstjóri Hollustu-
verndar.
Skipaður
forstjóri
Umhverfis-
stofnunar
♦ ♦ ♦