Morgunblaðið - 08.12.2002, Blaðsíða 39

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 8. DESEMBER 2002 39
✝ Svanhildur Egg-ertsdóttir fædd-
ist í Holtseli 8. sept-
ember 1911. Hún
lést 23. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Guðrún Leós-
dóttir, f. 30.10.
1881, d. 3.8. 1961,
og Eggert Jónsson,
f. 10.4. 1881, d. 8.11.
1949. Svanhildur
giftist 3.2. 1939 Agli
Halldórssyni, f. í
Vaglagerði í
Blönduhlíð í Skaga-
firði 16.4. 1914, d. 10.3. 1985.
Dætur þeirra eru: a) Hildur
Margrét, f. 16.8. 1939, maki
Ágúst Vilhelmsson, f. 3.12. 1946.
Börn Hildar eru: Haukur
Sveinsson f. 18.12.
1958, Svanhildur
Anna Sveinsdóttir,
f. 9.4. 1960, Ásta
Guðrún Sveinsdótt-
ir, f. 13.11. 1961, og
Hafdís Hrönn
Ágústsdóttir, f.
12.8. 1979. b) Guð-
rún, f. 1.12. 1947,
maki Guðmundur
Jón Guðmundsson,
f. 8.8. 1954, dóttir
þeirra er Arna
Mjöll, f. 5.2. 1991.
Egill og Svanhildur
tóku við búi í Holt-
seli af foreldrum Svanhildar
1940 og bjuggu í 40 ár.
Útför Svanhildar var gerð frá
Grundarkirkju í Eyjafirði 4.
desember.
Ég lyfti mér upp þegar lýkur hér ferð
um ljósheim á vængjuðum hesti.
(S.J.)
Loksins hefur Svana mín lagt á
hann „Þyt“ sinn og lyft sér upp í
ljósheiminn. Laus úr fjötrum hins
jarðneska líkama. Líkama sem hef-
ur haldið henni í heljargreipum í
alltof mörg ár. Heljargreipum sem
þó náðu ekki að fjötra andann. Anda
sem sífrjór flaug um draumlendur.
Fylgdist með nútímanum, fjöl-
skyldu og vinum og var ekkert óvið-
komandi. Anda sem lét sig dreyma
um að skapa listaverk hugar og
handa, ljóðs og texta.
Já, parkinson-veiki er harður hús-
bóndi og enginn ræður för.
Svana var fædd og uppalin í Holt-
seli, einkabarn foreldra sinna og þar
var starfsvettvangur hennar alla tíð.
Hún var manneskja framfara og
framkvæmda. Um það vitnaði bú-
skapurinn í Holtseli þar sem hún
ásamt Agli, manni sínum, gerði kot-
ið Holtsel að stórbýli. Hún kunni að
meta arf forfeðranna og eitt sinn að
næturlagi fékk hún þá hugmynd að
nýta aflagt mjólkurhús undir alla
gömlu munina og amboðin sem nú-
tíma búskaparhættir þörfnuðust
ekki lengur. Það var ekki eftir neinu
að bíða og næsta morgun var hafist
handa.Það var hreinsað, skafið,
skúrað og málað og fyrr en varði var
komið hið vistlegasta minjasafn,
bjart og rúmgott. Þarna undum við
okkur oft, prófuðum jafnvel að sofa í
gamla rúminu og spáðum í drauma
að morgni. Þarna unnum við líka að
sameiginlegu áhugamáli okkar, þ.e.
jurtalitun, og gerðum ýmsar til-
raunir þar að lútandi.
Veturinn 1930–1931 var Svana við
nám í Héraðsskólanum að Laugum.
Þegar 50 ár voru liðin frá skólaver-
unni fór ég með Svönu og Laufeyju
skólasystur hennar austur í Laugar
með trjáplöntur sem þær gróður-
settu í fallegri brekku til minningar
um veru sína og ánægjustundir í
skólanum.
Svana hafði mikinn áhuga á skóg-
rækt og starfaði í Skógræktarfélagi
Eyjafjarðar af lífi og sál. Girti og
plantaði í stóran reit heima í Holt-
seli. Þar er nú gróskumikill skógur,
minnisvarði um hugsjón ræktunar-
mannsins. Hún lét ekki þar við sitja.
Garðurinn sunnan við húsið var
sannkallaður unaðsreitur. Vel hirt-
ur, blómskrúð mikið og fjölbreytt,
ótal trjátegundir og aspirnar tign-
arlegu löngu komnar upp fyrir íbúð-
arhúsið. Það kom því ekki á óvart
þegar garðurinn fékk viðurkenn-
ingu sveitarfélagsins fyrir fegurð og
umhirðu.
Svana var félagslynd, söng í
kirkjukórnum og fyrir utan skóg-
ræktarfélagið og Ferðafélag Akur-
eyrar sem hún ferðaðist mikið með,
starfaði hún af miklum áhuga í
Kvenfélaginu Iðunni og var formað-
ur þess um árabil. Síðast en ekki síst
var hún upphafsmanneskja að stofn-
un félags aldraðra í Eyjafirði.
Svana var óvenju fjölhæf og list-
feng. Það virtist ekki skipta máli
hvort efniviðurinn var leir eða litir,
nál eða penni. Verkin spruttu fram
að því er virtist áreynslulaust. Feg-
urð landsins í mikilleik sínum, sam-
spil ljóss og lita, forms og fjalla
nærðu hug hennar.
Kynni okkar Svönu hófust í gegn-
um hestamennsku sem veitti okkur
báðum ómældar ánægjustundir.
Eins og þegar við í átta manna hóp
riðum suður Kjöl og norður
Sprengisand sumarið 1973. Hún fór
ríðandi norðan úr Eyjafirði á fyrsta
landsmót hestamanna á Þingvöllum
árið 1950 og aftur árið 1962.
Svana var hestakona af lífi og sál.
Átti og kunni að meta góða hesta.
Þytur var þeirra mestur og minn-
ingin um hann stytti henni oft
stundir. Og stundirnar urðu oft
langar. Síðustu sjö árin dvaldi hún á
hjúkrunardeild FSA á Kristnesspít-
ala, þrotin að kröftum en andinn
óbugaður. En þá var hægt að láta
sig dreyma um fjallaferðir og öræfa-
kyrrð. Löngum stundum sat hún í
hjólastólnum með stóru bækurnar
hans Guðmundar P. Ólafssonar, Há-
lendið eða Perlur í íslenskri náttúru,
fyrir framan sig og lét sig dreyma
um ferðalög bæði farin og ófarin.
Hún unni vorinu og hafði það
lengi fyrir sið að vaka eina nótt á
vori. Ógleymanleg var vornóttin
þegar við gengum saman á Möðru-
fellið. Við lögðum af stað frá Holtseli
um háttatíma, í björtu og góðu
veðri, fórum okkur hægt, nutum
stundarinnar, skoðuðum blóm og
steina. Hlustuðum á kyrrðina um
lágnættið þegar fuglarnir þögnuðu
og sveitin sofnaði. Gróðurinn var að
vakna af vetrardvala. Sólin kom upp
og jörðin angaði. Við stóðum sem
bergnumdar á austurbrún Möðru-
fells, orð voru óþörf. Þá var Eyja-
fjörðurinn fallegur. Og við skynjuð-
um til fulls ljóðlínur Stephans G.,
„nóttlaus voraldar veröld, þar sem
víðsýnið skín“. Aldrei varð af því að
ég gengi með Svönu á Kerlingu,
hæsta fjall við Eyjafjörð, sem gnæf-
ir tignarlega beint fyrir ofan Holt-
sel. En þangað fór hún margar ferð-
ir.
Þó að tæp 30 ár væru milli fæð-
ingardaga okkar hugði hvorug okk-
ar nokkru sinni að þeim aldursmun.
Það var eitthvað sem dró okkur
saman, einhver ósýnilegur þráður,
þannig að mér fannst ég eiga fáa
betri vini.
Svana var dul og flíkaði ekki til-
finningum sínum. Hafði þykka skel,
sem að heiminum snéri og oft
hrjúfa. En innan við þá skel var
næm og tilfinningarík sál sem tjáði
tilfinningar sínar helst í formi lita og
ljóða sem flest lýstu ást á landinu.
Inn fyrir þá skel komust ekki marg-
ir, ég var ein hinna heppnu. „Að
eignast vináttu er að öðlast fjársjóð.
Að eignast kærleika er eins og að
ganga í sólskini.“ Svana mín var orð-
in þreytt og hvíldin kærkomin lausn.
Ég sakna vinkonu minnar og
heimsóknanna í Holtsel, þangað
sem ég gjarnan fór og „hlóð batt-
eríin“ þegar erill dagsins reyndist
nokkuð straumfrekur.
Loksins, loksins, og Þytur lyftir
sér upp, tekur skeiðsprett á græn-
um grundum í sól og sunnanþey, inn
í ljósheim eilífðarinnar. Farðu vel,
vinkona.
Jenný Karlsdóttir.
SVANHILDUR
EGGERTSDÓTTIR
✝ Guðrún GuðlaugPétursdóttir
fæddist í Vík í Mýr-
dal 7. apríl 1922.
Hún lést á hjúkrun-
arheimilinu Drop-
laugarstöðum mánu-
daginn 2. desember
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru
Ólafía Árnadóttir, f.
6. október 1882 á
Melhól í Meðallandi,
húsmóðir, d. 23.
mars 1950, og Pétur
Hansson, f. 10. nóv-
ember 1874 í Króki í
Meðallandi, trésmiður í Vík, d.
27. desember 1956. Systkini Guð-
rúnar eru: Ólafur, f. 12. júní
1909, bóndi að Giljum í Mýrdal,
og Guðmundur, f. 28. ágúst 1911,
landbúnaðarráðunautur og bóndi
að Gullberastöðum í Lundar-
reykjadal, d. 12. mars 2000.
Árið 1948 giftist Guðrún Geir
Emil Einarssyni loftskeytamanni,
f. 26. ágúst 1924, d. 3. febrúar
1982. Foreldrar hans voru Einar
Geirtryggur Skúlason, f. 31. maí
1899, bókbindari í Reykjavík, d.
27. nóvember 1980, og Stefanía
Helgadóttir, f. 16. nóvember
1901 á Spáná í Skagafirði, hús-
móðir í Reykjavík,
d. 26. nóvember
1985. Börn Guðrún-
ar og Geirs eru: 1)
Gylfi, f. 21. október
1948, forstöðumað-
ur hjá Landhelgis-
gæslunni, kvæntur
Steinunni Ingólfs-
dóttur, f. 7. júlí
1943, börn þeirra
eru: Geir flugvirki,
f. 25. september
1977; Jóhanna,
nemi, f. 7. júlí 1979.
2) Ólöf Ásta, f. 5.
desember 1955, d.
27. mars 1968. 3) Pétur Jón, f. 21.
janúar 1961, arkitekt í Bretlandi.
Guðrún ólst upp í Vík og bjó
þar að mestu til ársins 1959 er
hún og Geir fluttu heimili sitt til
Reykjavíkur. Guðrún starfaði við
saumaskap á nokkrum sauma-
stofum, m.a. í mörg ár á Sauma-
stofu Vesturbæjar. Í desember
árið 1994 flutti Guðrún á hjúkr-
unarheimilið Droplaugarstaði í
Reykjavík og bjó þar til dauða-
dags.
Útför Guðrúnar fer fram frá
Neskirkju á morgun, mánudag-
inn 9. desember, og hefst athöfn-
in klukkan 13.30.
Við ævilok Guðrúnar Pétursdótt-
ur eru mér efst í huga kærar minn-
ingar frá samfylgd okkar síðustu
þrjá áratugi. Kynni okkar hófust
þegar börnin okkar, Gylfi sonur
hennar og Steinunn dóttir mín,
ákváðu að ganga í hjónaband. Síðan
þá hefur daglegt líf okkar og áhuga-
mál verið tengt fjölskylduböndum.
Þegar við hittumst fyrst bjuggu
þau hjónin Guðrún og Geir á Dun-
haga 13 í Reykjavík. Áður höfðu þau
búið í Vík í Mýrdal, þar sem Guðrún
var fædd og uppalin. Við nánari
kynni kom í ljós að æskustöðvarnar
voru henni kærar. Oft minntist hún
ungdómsáranna þar og ættingja og
vina frá þeim tíma. Auðheyrt var að
hún hafði notið umhyggju og ást-
úðar fjölskyldu sinnar í uppvextin-
um.
Á unglingsaldri hafði hún orðið
fyrir slysi þegar hún datt af reið-
hjóli. Afleiðingar þess voru að hún
náði aldrei fullum bata og höfðu
áhrif á skólagöngu hennar og mögu-
leika á ýmsan hátt. Þrátt fyrir það
náði hún að standa jafnfætis öðru
ungu fólki eins og gerðist á þeim
tíma. Átti hún góðar minningar frá
þeim árum, þegar hún sem ung
stúlka vann í Kaupfélagi Vestur-
Skaftfellinga, sem þá var til húsa í
Brydebúðarhúsi sem nú er orðið að
veitinga- og menningarhúsi í Vík.
En það sem réð mestu um framtíð
Guðrúnar var það þegar verðandi
eiginmaður hennar, Geir Emil Ein-
arsson loftskeytamaður, kom til
Víkur 1946 og réðst til starfa á Lor-
anstöðinni á Reynisfjalli þegar Ís-
lendingar tóku við rekstri stöðvar-
innar af Bretum. Þau gengu í
hjónaband 1948 og stofnuðu heimili
í Vík. Eitt af því sem Guðrún minnt-
ist oft á var sá tími sem Geir starf-
aði á Reynisfjalli og starfsfélagar
hans þar. Árið 1959 fluttu þau frá
Vík til Reykjavíkur, en þau höfðu
keypt sér íbúð í byggingu á Dun-
haga 13 nokkrum árum áður, þar
sem heimili þeirra stóð upp frá því.
Þar biðu þeirra starfsamir dagar,
gleði en einnig sorg. Árið 1968 urðu
þau hjón fyrir þeirri sáru sorg að
missa dóttur sína, Ólöfu Ástu,
skömmu áður en hún átti að ferm-
ast. Er ekki ofsagt að fráfall hennar
hafi sett mark sitt á líf fjölskyld-
unnar upp frá því. Guðrún var þeirr-
ar gerðar að ræða ekki hátt um sín
einkamál en þeim sem til þekktu
duldist ekki að sá atburður mundi
fylgja henni til æviloka.
Þegar við komum fyrst á heimili
þeirra hjóna á Dunhaga voru syn-
irnir Gylfi og Pétur enn í heima-
húsum. Á það heimili var gott að
koma og þangað var ferðinni oft
heitið á komandi árum. Margar góð-
ar og ánægjulegar samverustundir
voru framundan, hvort sem fjöl-
skyldan kom saman af sérstöku til-
efni á heimili þeirra á Dunhaganum,
hjá okkur Einari á Háaleitisbraut
eða heimili þeirra Gylfa og Stein-
unnar. Börnin þeirra Geir og Jó-
hanna áttu auðvitað stærstan þátt í
gleðistundum okkar á þessum árum.
Ekki má gleyma góðum sumardög-
um í Skorradal þar sem fjölskyldan
á Dunhaga hafði byggt sér sum-
arbústað.
En snemma árs 1982 barði sorg
enn að dyrum þegar Geir Einarsson
lést af völdum hjartaáfalls, aðeins 57
ára að aldri. Þá urðu stór kaflaskipti
í lífi Guðrúnar. Mikill skuggi féll á líf
fjölskyldunnar við fráfall hans. En
áfram héldu heimsóknir okkar á
Dunhagann. Guðrún hélt áfram að
búa þar ásamt Pétri syni sínum þar
til hann fór til náms í Englandi þar
sem hann hefur búið að mestu síðan.
Guðrún hafði unnið að hluta til ut-
an heimilis og hélt því enn áfram í
nokkur ár eða á meðan heilsa henn-
ar entist. Heilsu hennar hrakaði
smám saman og kom í ljós að hún
þjáðist af Parkinson-sjúkdómi. Árið
1994 flutti Guðrún á hjúkrunar-
heimilið Droplaugarstaði. Með tím-
anum dró úr mætti hennar til að
hreyfa sig og sat hún þá löngum í
stól sínum í vistlegu herbergi sínu
með nokkra af sínum smekklegu
húsmunum í kringum sig að
ógleymdri fallegri mynd af dóttur
sinni, Ólöfu Ástu, á veggnum gegnt
rúmi sínu.
Nú kom í ljós hve vinmörg Guð-
rún var því margir vinir og sam-
ferðamenn komu reglulega að heim-
sækja hana. Síðustu mánuði hrakaði
heilsu hennar mjög og hygg ég að
hvíldin hafi verið henni kærkomin.
Guðrún var ekki fyrir að berast á,
var hæglát og hæversk í framkomu.
Henni var svo margt vel gefið; hafði
fágað handbragð við hvað sem hún
vann og hafði næman smekk fyrir
fínlegum og fallegum hlutum. Hún
hefði vafalaust getað náð langt í
námi ef hún hefði átt þess kost, svo
stálminnug sem hún var.
Ævigöngu Guðrúnar Pétursdótt-
ur er lokið. Ég þakka henni sam-
fylgdina og geymi minningarnar.
Þuríður Árnadóttir.
Andlát Guðrúnar Pétursdóttur
kom ekki á óvart. Heilsu hennar
hrakaði í haust og lífskrafturinn fór
þverrandi. Hún hélt upp á 80 ára af-
mæli sitt í faðmi fjölskyldu og vina
síðastliðið vor og var þá líðan henn-
ar bærileg og var afmælisdagurinn
henni ánægjulegur.
Guðrún ólst upp hjá foreldrum
sínum í Vík. Á heimilinu var oft glatt
á hjalla, mikið af börnum í nágrenn-
inu og margir komu í heimsókn, vin-
ir og vandamenn. Á barnsaldri fékk
hún berkla í mjöðm, átti lengi í þeim
veikindum og varð aldrei jafngóð
eftir. Hún tók til hendinni við ýmis
störf á unglingsárunum, meðal ann-
ars gætti hún barna, þar á meðal
undirritaðs.
Angi heimsstyrjaldarinnar teygði
sig að nokkru til Víkur en þar var
allfjölmennt herlið Breta og síðar
Bandaríkjamanna. Talsverð umsvif
voru hjá herliðinu og á Reynisfjalli
risu bæði radarstöð og lóranstöð.
Ný verkmenning ruddi sér til rúms
með komu hersins. Meðal annars
komu ný og öflug farartæki sem
voru óþekkt þar um slóðir áður. Á
þessum árum var Guðrún af-
greiðslustúlka í verslun kaupfélags-
ins.
Eftir stríðið tóku Íslendingar við
rekstri lóranstöðvarinnar og flutt-
ust þá til Víkur nokkrir ungir loft-
skeytamenn. Einn þeirra var Geir
Einarsson. Þau Guðrún felldu sam-
an hugi og stofnuðu heimili í Vík.
Þau fluttust til Reykjavíkur nokkr-
um árum síðar og Geir starfaði hjá
Landssímanum. Þau eignuðust
börnin Gylfa, Ólöfu Ástu og Pétur
Jón. Fjölskyldan varð fyrir mikilli
sorg og missi þegar Ólöf Ásta lést
árið 1968, kornung. Annað áfall varð
þegar heimilisfaðirinn lést árið
1982.
Alllangt er síðan Guðrún greind-
ist með parkinson-sjúkdóminn.
Sjúkdómurinn ágerðist og gerði
henni erfitt með allar hreyfingar og
í mörg ár hefur hún varla komist um
nema í hjólastól. Síðustu árin hefur
hún átt heimili á Droplaugarstöðum
þar sem mjög vel hefur verið annast
um hana.
Guðrún var hógvær kona og glað-
lynd að eðlisfari. Hún hefur haldið
góðu og stöðugu sambandi við
frændfólk og vini og fylgdist af
áhuga með lífi og störfum þeirra.
Átthagarnir og árin þar voru henni
ofarlega í huga og fróðlegt var að
hlusta á hana rifja upp ýmislegt frá
þeim tíma. Ég þakka henni góð
kynni í fjölda ára og fyrir að hafa
gætt mín þegar ég var barn. Bless-
uð sé minning hennar.
Ólafur Jónsson.
GUÐRÚN GUÐLAUG
PÉTURSDÓTTIR
Elskuleg eiginkona mín, móðir, tengdamóðir
og amma,
SIGRÍÐUR GYÐA SIGURÐARDÓTTIR
myndlistarkona,
Miðbraut 29,
Seltjarnarnesi,
sem andaðist á Landspítala háskólasjúkrahúsi
við Hringbraut að kvöldi föstudagsins 29. nóv-
ember, verður jarðsungin frá Seltjarnarneskirkju
þriðjudaginn 10. desember kl. 15.00.
Blóm og kransar eru vinsamlega afþakkaðir, en þeim, sem vildu minnast
hennar, er sérstaklega bent á Hjálparstarf kirkjunnar, sími 562 4400
vegna verkefnisins „Vatn fyrir lífstíð“.
Fjölskyldan þakkar auðsýnda samúð.
Sigurgeir Sigurðsson,
Margrét Sigurgeirsdóttir, Héðinn Valdimarsson,
Sigurður Ingi Sigurgeirsson, Lóa S. Hjaltested,
Þór Sigurgeirsson, María Björk Óskarsdóttir
og barnabörn.