Morgunblaðið - 15.12.2002, Blaðsíða 48
48 SUNNUDAGUR 15. DESEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík Sími 569 1100
Símbréf 569 1329 Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
ALLT fólk, hvar sem það er í heim-
inum, hefur tvö sameiginleg mark-
mið; að forðast sársauka og öðlast
hamingju. Hvort sem það er sjómað-
urinn í Alaska, hrísgrjónabóndinn í
Indlandi eða viðskiptamaður í kaup-
höll Japans. Samt sem áður er ham-
ingjan afstætt hugtak, það sem veitir
einum hamingju getur öðrum fund-
ist gagnslaust.
Í nútímaheimi ríkir mikil ringul-
reið um hvað eigi að færa okkur
hamingju. Auglýsingarnar segja að
hinar og þessar vörur geri okkur
hamingjusöm, sumir trúa á æðri
mátt eða sjálfa sig, aðrir segja að
heilbrigði stuðli að hamingju og enn
aðrir telja peninga og auð helsta lyk-
ilinn að hamingjunni.
Það fyrsta sem við þurfum að at-
huga er hvaðan hamingjan kemur.
Flestir meistarar 20. aldarinnar, svo
sem Ghandi, Dalai Lama og Martin
Luther King, voru sammála um það
eitt að hamingjan kemur innan frá.
En hvað þýðir það? Það þýðir jú að
hún mun ekki birtast í gegnum ein-
hverja veraldlega hluti, þótt þeir geti
vissulega veitt þægindi. Þessir menn
telja að ást, samkennd, kærleikur og
ósérplægni séu eiginleikar sem
nauðsynlegt sé að öðlast til þess að
hlotnast sanna hamingju.
Samt sem áður er það allt annað
sem við sjáum í kringum okkur. Við
sjáum myndir af hamingjusömu fólki
að drekka vissa tegund af kaffi, fal-
lega útlítandi fólk sem notar visst
fæðubótarefni, sem er hamingju-
samt. Við sjáum föt sem skapa okkur
vissa ímynd, sem kannski færir okk-
ur hamingju. Og svona er hægt að
halda áfram endalaust.
En hvers vegna er verið að sýna
okkur þetta ef þetta er ekki satt?
Ástæðuna er helst að finna í því að
við lifum í kapítalísku þjóðfélagi þar
sem pressan á að græða pening er
sett fyrir ofan allt. Með tímanum
hafa skilaboðin um að þessir verald-
legu hlutir færi okkur þægindi
breyst í þau skilaboð að þau færi
okkur hamingju. Sumir hafa kannski
aldrei fundið þessa innri hamingju
og þess vegna kallað þessi þægindi
hamingju.
En hver svosem ástæðan er er
ekki hægt að færa sökina einungis á
kapítalísku hugsunina. Við mennirn-
ir erum hugsandi verur sem gæddar
eru hæfileikanum til að velja og
hafna. Því er það á ábyrgð okkar að
breyta þessum gamla misskilningi
að veraldlegir hlutir færi okkur ham-
ingju, og í stað þess hjálpa hvert
öðru til að öðlast sanna innri ham-
ingju með því að virkja ástina, sam-
kenndina og kærleikann og minnka
sérplægnina. Því að allir menn hafa
þau sameiginlegu markmið, að forð-
ast sársauka og öðlast hamingju.
JÓN SKÚLI TRAUSTASON,
Víðimel 47, 107 Rvk.
Hamingjan – hvað
þýðir hún fyrir mig?
Jón Skúli Traustason skrifar:
NÚ verð ég að taka til máls, því að
mér blöskrar svo aðförin sem er í
gangi á suðvesturhorninu gegn
Austfirðingum. Þið náttúruverndar-
sinnar getið trútt um talað að vernda
þetta og hitt landsvæðið, en bróðir
líttu þér nær. Væri ekki nær að þið
beittuð ykkur fyrir því að vernda það
umhverfi sem í kringum ykkur er.
Ströndina við Reykjavík, hvernig er
búið að fara með hana? Ég held að
þið ættuð að skoða það mál. Allt það
landsvæði sem búið er að „skemma
og fara illa með“ vegna þenslu á
íbúðarbyggingum og gatnagerð á
Stór-Reykjavíkursvæðinu, hvað með
það? Það er miklu stærra svæði en
það sem fer undir uppistöðulónið við
Kárahnjúkavirkjun þangað sem ekki
fara nema örfá háfjallafrík, gæsa- og
hreindýraveiðimenn. En til Reykja-
víkur koma allir ferðamenn sem
heimsækja þetta land. Ég man vel
eftir þegar að Búrfellsvirkjun fór í
gang, það þótti óskaplega stórt og
dýrt dæmi, það alstærsta sem Ís-
lendingar höfðu ráðist í og kostaði
álíka mikið fyrir þjóðina þá og Kára-
hnjúkavirkjun kostar í dag. Við meg-
um ekki sýna þetta hugleysi og aum-
ingjaskap að þora ekki að fara í
framkvæmdir, sem verða allri þjóð-
inni til framdráttar. Auðvita verða
alltaf breytingar á umhverfi ef farið
er í framkvæmdir hverju nafni sem
þær nefnast, en við megum ekki
leyfa okkur að standa í stað og daga
uppi eins og nátttröll. Auðvitað eig-
um við að gefa því verk- og tækni-
menntaða fólki sem við höfum kostað
til náms tækifæri til að sýna færni
sína, til hvers er verið að mennta
það. Væri nú ekki nær að taka hönd-
um sama og hjálpast að við að halda
jafnvægi og byggð í landinu öllu, í
stað þess að vera með þennan áróður
sem er orðinn eins og einelti gegn
Austurlandi. Mér skilst að Reykvík-
ingar vilji gjarnan ferðast út á land á
sumarfríum sínum, þeir vilja örugg-
lega fá einhverja þjónustu þar. En
það verður engin þjónusta ef ekkert
fólk er til að veita hana, þegar búið
er að hrekja alla til Reykjavíkur og
gera landsbyggðina að tómum
draugabæjum eins og til er á Vest-
fjörðum, er það það sem þið viljið?
Nei takk segi ég, gegn því vil ég
berjast. Ég vil að allir hafi valmögu-
leika á að búa þar sem þeir vilja í
okkar yndislega landi. Sýnið nú hug
og þor og framsýn en hættið þessari
hugleysislegu árás á Austurland,
sem vill fá að lifa, lifandi. Komið
heldur í heimsókn, það eru margir
fallegir staðir hér þó einhver skiki
fari undir lón, sem að öllum líkindum
á eftir að verða fallegt stöðuvatn sem
einhverjir eiga eftir að njóta.
GÍSLUNN JÓHANNSDÓTTIR,
Reyðarfirði.
(Höfundur er fædd og uppalin í
Reykjavík.)
Nú er mér nóg boðið
Frá Gíslunni Jóhannsdóttur: