Morgunblaðið - 22.12.2002, Blaðsíða 39

sem voru í upphafi 20 milljónir á
ári en voru síðan lækkuð. Mennta-
málaráðuneytið hefur undir forystu
Björns stutt þessa framkvæmda-
áætlun fram til þessa og á hann
þökk skilda fyrir það, svo því já-
kvæða sé einnig haldið til haga.
Mikið hefur áunnist og er ekki eftir
annað en endurnýjun tveggja til-
raunadýrahúsa. Hins vegar hefur
húsnæði fyrir mýs verið stækkað
og endurbætt verulega, auk stuðn-
ings Alþingis nutum við styrks frá
frá RANNÍS og Íslenskri erfða-
greiningu til þess. Tilraunadýraað-
staðan hefur nýst vísindamönnum í
líf- og læknisfræði, einkum við
læknadeild og líffræðiskor. Og þeir
hafa notið þar aðstoðar sérmennt-
aðs dýrahirðis og samvinnu dýra-
lækna á Keldum sem hafa kynnt
sér sérstaklega þætti sem lúta að
tilraunadýrum enda eitt af hlut-
verkum Tilraunastöðvarinnar að
annast eldi tilraunadýra fyrir rann-
sóknarstofnanir. Það hefur ekki
vafist fyrir áhugasömum vísinda-
mönnum við Háskóla Íslands að
bregða sér þennan spöl sem tekur
10–15 mín. að aka frá Læknagarði
eða Grensásvegi eða úr Vatnsmýr-
inni til að nýta sér aðstöðu til dýra-
tilrauna sem stofnunin býður upp
á. Hins vegar gæti komið annað
hljóð í strokkinn ef þetta dýrahald
flyttist að Hvanneyri.
En Björn getur þess að það hafi
verið í umræðunni. Auk þess getur
hann þess að það hafi einnig verið
rætt um flytja dýrarannsóknir á
sama stað. Ekki getur hann þess
hverjir hafi verið að ræða þessa
möguleika, en eitt er víst að þeir
munu alls ófróðir um hlutverk
stofnunarinnar sem eins og að ofan
segir eru þjónustu- og grunnrann-
sóknir í dýrasjúkdómum. Þeim er
sennilega ekki ljóst að viðfangsefni
Landbúnaðarháskólans á Hvann-
eyri eru annars eðlis en þær rann-
sóknir í sjúkdómafræði sem Til-
raunastöðin fæst við og eiga í raun
ekki samleið. Ennfremur er þeim
greinilega ekki ljóst að starfsmenn
yfirdýralæknis, sem hafa fengið
inni á Keldum vegna húsnæðis-
skorts og stofnunin hefur leigt,
vinna með einni undantekningu
ekki að rannsóknarstofugreiningu
á sjúkdómum. Þeir hafa ekki sér-
menntun í þeim sérgreinum sem
beitt er við slíkar greiningar.
Þeirra menntun og reynsla nýtist
best á vettvangi (þ.e. í feltinu) við
að greina sjúkdóma við klíníska
skoðun og velja síðan sýni og
senda Tilraunastöðinni rannsókn-
ar. Rétt er að geta þess að sam-
vinna við þá hefur verið mjög góð
og náin.
Eins og þú bendir réttilega á síð-
ar í grein þinni þá er fráleitt að
skilja að grunnrannsóknir og „svo-
nefndar þjónusturannsóknir á
dýrasjúkdómum (sic)“ og kveður
raunar þar með niður þær raddir
sem vilja skilja þjónusturannsókn-
irnar frá og flytja að Hvanneyri
enda væri í raun verið að rústa Til-
raunastöðinni með því að skilja
þetta að. Það má vera að það sé
ósvífni af mér að minna lögfræð-
inginn á að samkvæmt stjórnsýslu-
lögum væri það í hæsta lagi
óheppilegt að fela sama aðila, þ.e.
yfirdýralækni, rannsókn og grein-
ingu á dýrasjúkdómum og ákveða
viðbrögð við þeim. Nú er þetta í
höndum tveggja aðila, þ.e. sjúk-
dómsgreining í höndum Keldna en
viðbrögð í höndum yfirdýralæknis.
Í orðalagi Björns, „svonefndar
þjónusturannsóknir á dýrasjúk-
dómum“, finnst mér felast nokkuð
neikvæði gagnvart rannsóknum á
dýrum og kemur það víðar fram.
Það er eins og hann átti sig ekki á
því að það alþjóðlega orðspor sem
stofnunin hefur getið sér er vegna
rannsókna á dýrasjúkdómum.
Að lokum skal tekið fram að
áhyggjur Björns af framtíð Til-
raunastöðvarinnar á Keldum eru
óþarfar enn um langa framtíð.
Borgin hefur ekki hug á að stugga
við Tilraunastöðinni og borgar-
stjóri hefur ekki skipt um skoðun
um nýtingu landsins, þ.e. að það
verði öðru fremur nýtt til að
byggja upp rannsóknar- og tækni-
stofnanir. Og borgin hefur aldrei
lagst gegn frekari uppbyggingu
Tilraunastöðvarinnar eins og skilja
mætti af grein Björns. Það var
hins vegar Björn sem hafnaði
beiðni minni í síðustu fjárlagatil-
lögum mínum áður en ég lét af
starfi forstöðumanns, um viðbygg-
ingu til að koma upp rannsókn-
araðstöðu sem uppfyllir staðla til
að vinna með hættuleg efni.
Að lokum að fjármálum, sem eru
kannski ofarlega í huga margra
vegna fyrirhugaðrar sölu á landi og
byggingum Tilraunastöðvarinnar
og sjá þar peningavon.
Þar fer fremst ríkisvaldið, en
einnig virðist háskólayfirvöldum
ofar í huga fjárvon en framtíð Til-
raunastöðvarinnar. Læknadeild
mun einnig gera sér vonir um hlut-
deild. Ef byggja á yfir Tilrauna-
stöðina annars staðar á þann hátt
að aðstaða verði sem sambæri-
legust við það sem nú er mun
kostnaður nálgast milljarð.
Höfundur er læknir og fyrrverandi
forstöðumaður Tilraunastöðvar
HÍ í meinafræði á Keldum.
SKOÐUN
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 22. DESEMBER 2002 39