Morgunblaðið - 09.01.2003, Blaðsíða 2
2 B FIMMTUDAGUR 9. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
NFRÉTTIR 9
2:0
2:1
20;
20<
20=
>20 ;2
" "
#
$
!"
%
?@?
?@1
=@?
=@1
:@?
>20 ;2>20
A2:1200:20
& '&'
>20 ;2
9
=@?
=@1
:@?
:@1
(
%)
%
!"
%
<?
<1
??
?1
=?
>20 ;2
(*
%*
!"
ÞAÐ er ekki ýkja langt síðan hallarbyltingin svokallaða vargerð innan stjórnar Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna áaðalfundi 1999. Nokkur misseri þar á undan hafði staðiðnokkur styr um starfsemina, einkum stefnumótun og
framtíðarskipulag. Það var Róbert Guðfinnsson, fulltrúi Þormóðs
ramma – Sæbergs, ásamt fleirum sem harðast gekk fram í gagn-
rýni á stjórnarformann og framkvæmdastjóra SH. Deilan snerist
um það hvort breyta skyldi skipulagi SH á þann veg að það yrði
eins konar eignarhaldsfélag sem ætti dótturfélögin erlendis, en
þau væru rekin sem sjálfstæðar einingar. Róbert Guðfinnsson og
félagar höfðu betur í baráttunni gegn Jóni Yngvarssyni, sitjandi
stjórnarformanni, Friðriki Pálssyni framkvæmdastjóra og fylgj-
endum þeirra á rafmögnuðum aðalfundi á Hótel Sögu á útmán-
uðum. Yfirhöndinni náði hópur Róberts með því að kaupa, ásamt
fleiri aðilum, stóran hlut HB í SH. Þessi hlutur var keyptur dýru
verði og að mestu leyti á lánum. Ekki höfðu allir innan hópsins
fjárhagslegt bolmagn til að halda hlutabréfunum, þegar frá leið,
enda hafði gengi þeirra lækkað. Róbert Guðfinnsson leysti þá
bréfin til sín um tíma, en lagði þau síðan inn í Þormóð ramma Sæ-
berg með þeim skuldum sem á bréfunum hvíldu. Þær munu hafa
verið það háar, að Róbert varð að gefa eftir töluvert af hlut sínum
í félaginu og er eignarhlutur hans nú mjög lítill. Eftir þetta var
Þormóður rammi töluvert skuldugt félag, en gekk þó bærilega.
Miklar skuldir
Eftir að Þorsteinn Vilhelmsson seldi hlut sinn í Samherja og hóf
að fjárfesta í sjávarútveginum eignaðist hann og Afl fjárfesting-
arfélag smám saman mjög stóran hlut í ÞRS, eða rétt tæplega
helming. Jafnframt átti Afl um 8% í SH. Síðastliðið haust slitnaði
upp úr samvinnu Þorsteins og Róberts og lauk henni með því að
hlutafélagið Ráeyri keypti 45,9% hlutafjár í Þormóði ramma –
Sæbergi af Afli fyrir tæpa 3,2 milljarða króna. Helstu eigendur
eru Þormóður rammi – Sæberg hf. sjálft, Landsbanki Íslands, Ís-
félag Vestmannaeyja, Burðarás, Sjóvá-Almennar, Skeljungur og
Olís. Ennfremur keypti Ráeyri hlut
Afls í Þorbirni Fiskanesi. Sá hlutur
var fljótlega seldur á ný. Eftir stóð
að Ráeyri var mjög skuldsett eftir
kaupin og þá jukust skuldir ÞRS
enn, mest við Landsbankann. Þá var
ljóst, og reyndar fyrr, að Þormóður
rammi – Sæberg yrði að selja mikið
af eignum. Hlutur félagsins í SH
kom þar fyrst og fremst til greina,
enda hafði hann verið til sölu lengi,
að fengnu viðunandi verði. Ljóst er að hluturinn hafði meðal ann-
ars verið boðinn til sölu aðila á austurströnd Kanada. Staðan var
hins vegar orðin sú, að Landsbankinn taldi hag sínum bezt borgið
með að kaupa hlut ÞRS í SH og var sá gjörningur kallaður um-
breytingarfjárfesting. Líklega þýðir það að hlutur ÞRS í SH hafi
að miklu leyti gengið upp í skuldir. Jafnframt selur Róbert Guð-
finnsson allan hlut sinn í SH, 4 milljónir króna að nafnvirði.
Staðan er því orðin sú að Þormóður rammi Sæberg á ekkert í
SH. Hlutur Róberts í ÞRS er um 2% og hlutur hans í SH enginn.
Því má spyrja hvort til einskis hafi verið barizt. Ekki er ljóst hver
fórnarkostnaðurinn hefur verið. Þótt talað sé um 250 milljóna
króna ávöxtun hlutar ÞRS á umræddu tímabili er líklegt að vextir
af lánum vegna kaupanna hafi étið hana upp. Eftir stendur engu
að síður að Róbert Guðfinnsson og félagar hans náðu fram mark-
miðum sínum um breytt rekstrarfyrirkomulag SH og rekstur fé-
lagsins í breyttri mynd hefur gengið vel. Getur Róbert þá ekki
horfið frá SH og litið ánægður um öxl?
Morgunblaðið/Kristinn
Innherji skrifar
Var til einskis
barizt?
Getur Róbert þá
ekki litið ánægður
um öxl? Mark-
miðum um breyt-
ingar á SH hefur
verið náð.
innherji@mbl.is
ll VIÐSKIPTI
● ÞEIR sem ferðast í viðskiptaerindum eru í
auknum mæli farnir að leita leiða til að fá
sem mest fyrir þá peninga sem fara í ferða-
kostnað. Lágfargjaldaflugfélögin eða al-
menn flugsæti verða því oftar fyrir valinu auk
þess sem algengara er að ferðalangar í við-
skiptaerindum gisti á ódýrari hótelum en áð-
ur. Frá þessu er greint í nýlegri grein í Fin-
ancial Times. Þar segir að dregið hafi úr
ferðalögum í kjölfar hryðjuverkanna 11.
september 2001.
Fram kemur í FT að þrátt fyrir að fyrirtæki
og einstaklingar leiti leiða til að draga úr
ferðakostnaði þá komi fram í nýlegri könnun,
að um þriðjungur af þeim sem ferðast í við-
skiptaerindum geri ráð fyrir að ferðalög
þeirra aukist frekar í framtíðinni. Um 40%
spyrjenda gera ráð fyrir að ferðast álíka mik-
ið og einungis um fjórðungur reiknar með
minni ferðalögum.
Haft er eftir David Michels, framkvæmda-
stjóra hjá Hilton hótelkeðjunni, í FT að fjár-
málafyrirtækin hafi dregið hvað mest úr
kostnaði á gistisviðinu.
Sparað í viðskiptaferðum
● FARÞEGAR sem ferðuðust með breska lág-
fargjaldaflugfélaginu EasyJet, því stærsta í
heimi, voru 38,6% fleiri í desember síðast-
liðnum en í sama mánuði á árinu 2001. Tim-
es Online segir frá því í gær að kaup EasyJet á
samkeppnisaðilanum Go og fjölgun áætl-
unarstaða frá Gatwick-flugvelli á síðasta ári
séu meginskýringarnar á fjölgun farþega.
Fram kemur á netmiðli Sky fréttastofunnar
að þrátt fyrir fjölgun farþega með EasyJet hafi
sætanýting félagsins minnkað úr 79,9% í
77,0%. Alls flutti EasyJet rúmlega 1,4 millj-
ónir farþega í desember síðastliðnum og
heildarfjöldi farþega félagsins á árinu 2002
var rúmlega 17 milljónir.
Fjölgun farþega hjá EasyJet
◆
● TÖLUVERT hefur aukist að Bretar taki
húsnæðislán á meginlandi Evrópu. Í nýlegri
grein í Financial Times segir að sumir vilji
með þessu hagnast á
lægri vöxtum í öðrum Evr-
ópusambandsríkjum en
heima fyrir. Flestir taki
þessi lán hins vegar til að
festa kaup á íbúð númer
tvö, þá gjarnan á sólríkari
stað en á Bretlandi.
Fram kemur í FT að ESB
vilji vinna að því að gera íbúum sambands-
ins auðveldara að taka lán yfir landamæri
með því að einfalda regluverk í tengslum við
lántökur. Það myndi að mati sambandsins
verða til þess að lækka greiðslubyrði hús-
næðislána á öllu svæðinu.
Lágmarksvextir af húsnæðislánum í
Frakklandi eru skv. FT 3,70%, á Spáni
3,98%, á Ítalíu 4,30% og í Portúgal 4,44%.
Lánin eru án verðtryggingar. Lánshlutfall í
þessum löndum er 80% af kaupverði, nema
í Frakklandi þar sem það er 85%.
Húsnæðislán yfir
landamæri í ESB
● ÓSKAR Eyjólfsson forstjóri Frumherja,
sem í byrjun desember keypti meirihluta í
fyrirtækinu, hefur
gert þeim hluthöfum
sem eftir eru tilboð
á sömu kjörum.
Hann keypti hluti
Sjóvar-Almennra, Ís-
lenskrar endurtrygg-
ingar, VÍS, Tryggingamiðstöðvarinnar og
Heklu á genginu 9,01 og tilkynnti þá þeg-
ar að öðrum hluthöfum yrði boðið sama
verð.
Óskar á nú 81,8% hlutafjár, en 200
hluthafar eiga þau 18,2% sem eftir eru.
Gerir hluthöfum tilboð
BRESKIR ferðamenn vilja
frekar ferðast á vegum lítilla
ferðaskrifstofa en stórra. Þetta
eru niðurstöður könnunar neyt-
endasamtaka í Bretlandi, The
Consumers Association, sem
náði til 30 þúsund félagsmanna
þeirra. Netútgáfa BBC greinir
frá þessu. Þar segir að niður-
stöðurnar séu áfall fyrir hinar
fjórar stóru ferðaskrifstofur á
Bretlandi, sem reikna megi
með að muni selja um þrjá
fjórðu af þeim pakkaferðum
sem um 21 milljón Breta muni
kaupa í sumarfríið á árinu.
Samkvæmt niðurstöðum
könnunar neytendasamtakanna
þá mæla um 66% aðspurðra
með þeim pakkaferðum sem
þeir fóru síðast í. Litlu ferða-
skrifstofurnar eru yfir meðal-
talinu en þær stóru undir því.
BBC segir að sem dæmi megi
nefna að rúmlega átta af hverj-
um tíu, sem höfðu ferðast með
ferðaskrifstofunni Laskarina,
sem telst vera lítil, sögðust geta
mælt með henni. Hins vegar
sagðist einungis einn af hverj-
um fimm, sem höfðu ferðast á
vegum stóru ferðaskrifstofunn-
ar Thomas Cook, geta mælt
með henni. Af stóru ferðaskrif-
stofunum kom TUI best út en
um 47% þeirra sem höfðu
ferðast á hennar vegum voru
ánægðir með þá þjónustu sem
þeir fengu.
Bretar vilja litlar
ferðaskrifstofur
Áfall fyrir 4 stærstu ferðaskrifstofur Bretlands
Morgunblaðið/Ómar
◆
STJÓRNENDUR breska fyrirtækisins House of Fraser (HoF)
hafa samþykkt að senda fulltrúa sinn á fund með fjármálaráðgjafa
Toms Hunters, skoska athafnamannsins sem nýlega gerði yfirtöku-
tilboð í félagið með stuðningi Baugs. Hingað til hefur stjórn HoF
neitað að ræða við Hunter þar til hann hækkaði tilboð sitt, sem nam
197 milljónum punda, eða sem nemur 25,6 milljörðum króna.
Talsmaður HoF staðfesti í fyrradag að Hunter hefði hringt í John
Coleman, forstjóra fyrirtækisins, og beðið um fund. Coleman hefði
ekki viljað beinar viðræður, en stungið upp á að fjármálaráðgjafar
þeirra beggja myndu hittast. Talið er að fundurinn verði á morgun,
föstudag.
Hunter á 7% hlut í HoF, en Baugur-ID, sem á 8%, hefur lýst yfir
stuðningi við yfirtöku Hunters á félaginu. Hann jók í fyrradag hlut
sinn í smásölukeðjunni Allders, upp í 7,96%, sem þýðir að hann get-
ur komið í veg fyrir að yfirtökutilboð fyrirtækisins Minerva nái
fram að ganga, en stjórn Allders hefur samþykkt það tilboð. Al-
mennt er gert ráð fyrir að Hunter hyggist sameina Allders og HoF.
Fulltrúar Hunters
og HoF hittast
Hunter kominn með 8% í Allders
ALÞJÓÐLEGI fjárfestinga-
bankinn Lazard er umsvifamesta
stofnunin á sviði ráðgjafar í
tækni-, fjarskipta- og fjölmiðla-
geiranum í Evrópu og hefur tekið
sæti Morgan Stanley í þessum
efnum. Nokkuð dró almennt úr
umsvifum fjárfestingabanka á
sviði ráðgjafar á árinu 2002 en
ekki hjá Lazard. Bankinn kom að
yfirtökum samtals að virði 23,6
milljarðar Bandaríkjadala í Evr-
ópu á árinu 2002, sem er 52%
aukning frá fyrra ári.
Í Independent fyrir nokkru
segir að Lazard sé einn af fáum
bönkum sem hafi ekki reynt að
bjóða viðskiptavinum sínum al-
hliða bankaþjónustu, til að
mynda lán, í tengslum við þá ráð-
gjöf sem bankinn veitir. Segir In-
dependent að þetta hafi skilað
sér í aukinni eftirspurn eftir ráð-
gjöf frá Lazard. Viðskiptavinirn-
ir telji að vegna þessa sé ekki
hætta á að upp komi hagsmuna-
árekstrar milli einstakra deilda.
Independent greinir frá því að
samkvæmt samantekt Bloom-
berg-fréttastofunnar var UBS
Warburg næstumsvifamesta
fjármálastofnunin á sviði ráðgjaf-
ar til handa tækni-, fjarskipta og
fjölmiðlageiranum í Evrópu á
árinu 2002.
Lazard vann fyrir Vivendi
Universal á árinu 2002 í
tengslum við fjögur viðskipti fjöl-
miðlarisans fyrir 5,2 milljarða
Bandaríkjadala. Segir Independ-
ent að hætta sé á að úr þessum
samskiptum Lazard og Vivendi
geti dregið eftir að Jean-Marie
Messier, forstjóri Vivendi var
rekinn en hann var áður stjórn-
andi hjá Lazard.
Lazard tekur sæti
Morgan Stanley