Morgunblaðið - 01.02.2003, Blaðsíða 72

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 LAUGARDAGUR 1. FEBRÚAR 2003 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
– leiðandi í lausnum
Skeifunni 17AcoTæknival Sími 550 4000 Fax 550 4001
FJÖLDI Skota og Skotlandsvina kom saman á Hótel Sögu í gær til þess
að lyfta sér upp í nafni Roberts Burns, þjóðskálds Skota. Veislustjórar
voru fjölmiðlamaðurinn og rithöfundurinn Magnús Magnússon og dóttir
hans Sally. Haft er á orði að 25. janúar sé mesti hátíðisdagur í Skotlandi
á eftir áramótum því þann dag árið 1759 fæddist Robert Burns. Efnt er
til hátíðarkvöldverðar í kringum afmælisdag skáldsins til þess að
drekka eðalviskí, borða haggis með kartöflum og rófum og fara með
ljóð og syngja. Burns-kvöldverður hefur verið órjúfanlegur þáttur
skoskrar menningar í rúm 200 ár og skýrist matseðillinn af dálæti
skáldsins á þjóðarréttinum haggis, sem að mörgu leyti svipar til ís-
lenskrar lifrarpylsu. Athöfnin hefst formlega þegar veislustjórinn býður
viðstöddum að veita þjóðarréttinum, haggis, viðtöku. Rísa gestir úr sæt-
um og klappa rólega meðan kokkurinn ber haggis-kepp á bakka að
veisluborðinu við undirleik sekkjapípu. Fram kom í breska dagblaðinu
The Times á dögunum að flogið yrði með haggis til landsins frá Glasgow
vegna veislunnar.
Hið þekkta ljóð Burns, To a Haggis, er flutt af innlifun þegar fyrsti
keppurinn er kominn á borðið, en skorið er í hann á sama augnabliki og
komið er að tiltekinni ljóðlínu í fyrrgreindu kvæði. Undir lok kvöldsins
leiðast gestir og syngja Auld Lang Syne, eitt ljóða skoska þjóðskáldsins,
sem gjarnan er sungið á gamlárskvöld í enskumælandi löndum.
Morgunblaðið/Jim Smart
Jack Weir leggur bakka með skoskri haggis-pylsu á veisluborð í Burns-kvöldverði á Hótel Sögu í gær. Veislu-
stjórar kvöldsins voru Magnús Magnússon og Sally Magnusson sem sitja honum sitt til hvorrar handar.
Haggis og eðalviskí til
heiðurs skosku þjóðskáldi
Til siðs er að skála í eðalviskíi og bera við-
hafnarklæðnað sem kenndur er við skosku
hálöndin. Hver ætt á tiltekið mynstur.
Skotlandsvinir og erlendir
gestir sóttu Burns-kvöldverð
RÚMUR helmingur atvinnu-
lausra á höfuðborgarsvæðinu
eða 57% er með grunnskólapróf
eða minni menntun að baki.
Fjórðungur atvinnulausra er
með framhaldsskólamenntun og
10% með háskólamenntun. Þetta
kemur fram í samanburði sem
Samtök atvinnulífsins (SA) hafa
gert en hann er byggður á
gögnum frá Vinnumiðlun höfuð-
borgarsvæðisins er sýna skipt-
ingu atvinnulausra eftir mennt-
un.
Um 500 sem eru án atvinnu
hafa lokið stúdentsprófi
Niðurstöðurnar eru birtar á
fréttavef SA og kemur þar fram
að yfirgnæfandi fjöldi þeirra
sem eru atvinnulausir og með
framhaldsmenntun hafa stúd-
entspróf eða rúmlega 500
manns. Allmargir þeirra sem
eru atvinnulausir eru með
menntun í veitingagreinum eða
20 kokkar og 25 þjónar. Þá voru
25 hársnyrtar án atvinnu.
334 háskólamenn á skrá
„Háskólamenntaðir á atvinnu-
leysisskrá voru 334 á þessum
tíma. Þar af voru 86 með mennt-
un í viðskiptum og rekstri, 47
með verk- eða tæknifræði-
menntun og 35 með tölvunar-
eða kerfisfræðimenntun. Stærsti
hópurinn eða 127 manns flokk-
ast í „önnur hugvísindi“ en á
bak við hann standa 28 mismun-
andi tegundir háskólamenntun-
ar,“ segir í frétt SA.
57% atvinnulausra
eingöngu með
grunnskólamenntun
NAFNÁVÖXTUN Sameinaða líf-
eyrissjóðsins var í fyrra neikvæð um
8,1% og raunávöxtunin var neikvæð
um 9,9%. Meðaltal hreinnar raun-
ávöxtunar sl. fimm ár er 1,9%.
Í fréttatilkynningu frá sjóðnum
segir að þrátt fyrir slaka ávöxtun
sjóðsins síðustu þrjú ár og aukningu
lífeyrisskuldbindinga vegna hækk-
unar lífaldurs komi ekki til breytinga
á réttindum sjóðsfélaga.
Fjöldi virkra sjóðsfélaga er
10.856, sem er 2% fjölgun frá fyrra
ári, og fjöldi lífeyrisþega er 3.832,
sem er 12% fjölgun. Þá segir að slök
ávöxtun sjóðsins skýrist af mikilli
lækkun á verði erlendra verðbréfa
hans. Bréfin hafi lækkað í erlendri
mynt og íslenska krónan hafi hækk-
að á móti erlendum myntum. Af
þessum sökum hafi ávöxtun erlendra
verðbréfa sjóðsins verið neikvæð um
38% í íslenskum krónum. Erlend
hlutabréf sjóðsins í Bandaríkjadöl-
um hafi lækkað um 21% og lækkun
Bandaríkjadals gagnvart krónunni
hafi numið um 22%. Hlutfall eigna
sjóðsins í erlendum gjaldmiðlum var
21% um síðustu áramót en var 35%
ári áður.
Skuldir vegna
skuldabréfakaupa
Skuldir stigadeildar sjóðsins
námu tæpum 4 milljörðum króna í
árslok, en ári fyrr voru skuldirnar
818 milljónir króna. Jóhannes Sig-
geirsson, framkvæmdastjóri sjóðs-
ins, segir að skýringarnar á þessum
skuldum séu þríþættar. Í fyrsta lagi
sé skuld við aldurstengdu deildina að
fjárhæð um 550 milljónir króna. Í
öðru lagi sé ámóta há skuld við sér-
eignadeild sjóðsins. Í þriðja lagi sé
skýringin skammtímalán sem tekin
hafi verið vegna skuldabréfakaupa.
Stjórnendur sjóðsins hafi í desember
ákveðið að nýta tækifæri sem þeir
töldu sig sjá á skuldabréfamarkaði,
því líklegt væri að ávöxtunarkrafan
færi lækkandi. Hluti skýringarinnar
á því að þetta hafi verið gert hafi ver-
ið að flýta kaupum á skuldabréfun-
um á meðan verðið væri hagstætt.
Ársuppgjör Sameinaða lífeyrissjóðsins 2002
Neikvæð raun-
ávöxtun nam 9,9%
RANNSÓKNARNEFND flugslysa,
RNF, beinir því til Flugleiða hf. að
merkingar á flugvélum félagsins,
sem ætlaðar eru til leiðbeiningar fyr-
ir starfsfólk, séu yfirfarnar við reglu-
bundnar skoðanir flugvéla. Hún
leggur jafnframt til að hlaðdeild Ice-
land Ground Services (IGS), fyrir-
tækis Flugleiða sem sér um af-
greiðslu flugvéla, endurskoði
verklag við afgreiðslu flugvéla og
leggi áherslu á ný- og endurþjálfun
starfsfólks.
Þessar tillögur í öryggisátt koma
fram í skýrslu um flugatvik sem varð
á Keflavíkurflugvelli 9. janúar í
fyrra. Þar kemur fram að skömmu
fyrir brottför Boeing 757-vélar til
Kaupmannahafnar hafi hlaðstjóri
sent tvo hlaðmenn til að finna tvær
töskur í afturlest vélarinnar. Hlað-
maður, sem var að ganga frá, sá að
aftari lestin var opin, leit inn í hana,
slökkti ljósin og lokaði. Innilokuðu
mennirnir vissu ekki hvernig væri
hægt að opna lestina að innanverðu
þar sem merkingar þess efnis vant-
aði á viðkomandi hurð og ekki hafði
verið fjallað um það í þjálfun þeirra.
Þeir veltu fyrir sér hvernig þeir
gætu látið vita af sér og m.a. hvarfl-
aði að þeim að bera eld að eldvarn-
arkerfinu og setja þannig af stað við-
vörunarkerfi í flugstjórnarklefanum.
Þá fór hlaðstjórann að lengja eftir
þeim og rétt áður en ýta átti flugvél-
inni frá óskaði hann eftir að kannað
yrði hvort mennirnir væru þar og
svo reyndist vera.
Hefðu getað kafnað
Þorkell Ágústsson, aðstoðarrann-
sóknarstjóri rannsóknarnefndar
flugslysa, segir að hlaðmönnunum
hefði ekki orðið meint af hugsanlegri
flugferð, en öðru máli gegndi ef
slökkvikerfið hefði farið í gang en
það dælir haloni sem eyðir súrefni.
Segir hann að hefði það gerst hefði
ekki þurft að spyrja að leikslokum,
því þá hefðu mennirnir verið lokaðir
inni í súrefnislausu rými, þar til
slökkviliðið hefði opnað lestina.
Vinnureglur verði bætt-
ar eftir að menn lokuð-
ust í farangurshólfi
Þjálfun og
kynning
verði aukin
ÞOTA frá Flugfélaginu Atlanta er
notuð um þessar mundir til flutninga
fyrir breska varnarmálaráðuneytið.
Þotan er í leigu hjá breska flugfélag-
inu Excel sem Atlanta hefur flogið
fyrir um tíma og hefur Excel samið
um verkefnið við varnarmálaráðu-
neytið.
Samkvæmt upplýsingum sem
Morgunblaðið hefur aflað sér er flog-
ið með breska hermenn og starfs-
menn varnarmálaráðuneytisins frá
London til Kúveit. Meðal þeirra
starfsmanna Atlanta sem sinna flug-
inu eru þrjár íslenskar áhafnir.
Verkefnið er ekki hluti af samkomu-
lagi sem íslenska utanríkisráðuneyt-
ið hefur gert við NATO um að leggja
til fjármagn vegna flutningaverk-
efna.
Atlanta
flýgur með
breska
hermenn
YFIRGNÆFANDI líkur eru til að
Snorri Sturluson sé höfundur Egils
sögu að mati Vésteins Ólasonar og
Örnólfs Thorssonar, ritstjóra Rit-
safns Snorra Sturlusonar. Í grein
sinni í Lesbók í dag svara þeir gagn-
rýni Guðrúnar Nordal þess efnis að
Snorri hafi ekki skrifað söguna.
Þeir Vésteinn og Örnólfur segja
m.a. að ekki sé hægt að sanna að
Snorri sé höfundur Eglu með rökum
sem „mundu nægja til að sakfella af-
brotamann“. Þá segja þeir að út í
hött sé að velta fyrir sér höfundum
og aldri íslenskra lausamálsverka
frá miðöldum og Snorri sé ekki höf-
undur neinna verka, heldur séu
margir höfundar þeirra verka sem
honum hafa verið eignuð. Þá segja
þeir að máli skipti að vita eitthvað
um hvers konar maður hafi samið
verk eins og Egils sögu og hugsan-
lega hvenær. Ekki sé þetta síst mik-
ilvægt ef sami maður hafi samið fleiri
verk.
Líklegast að
Snorri hafi
samið Eglu

Snorri/Lesbók 6
♦ ♦ ♦