Morgunblaðið - 03.02.2003, Blaðsíða 4
FRÉTTIR
4 MÁNUDAGUR 3. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Stórkostleg páskaferð til hinnar
fögru Ítalíu, þar sem farþegum gefst m.a. kostur á að taka þátt í páskahátíð-
inni að hætti innfæddra, t.d. í hinni frægu páskagöngu í Amalfi á föstudag-
inn langa, en það er einstök upplifun. Í ferðinni njóta farþegar leiðsagnar og
fróðleiks Ólafs Gíslasonar, sem þekkir bæði land og þjóð flestum Íslending-
um betur. Áhugaverðar kynnis- og gönguferðir í boði, m.a. til Pompei,
Vesuúvíusar, Capri og um Sorrento-skagann.
Páskahátíð á suður-Ítalíu
Napolí og
Sorrento
11.-20. apríl
Ólafur Gíslason fararstjóri
heldur tveggja kvölda
kynningu og fræðir
farþega ferðarinnar
um það sem þeir sjá
og upplifa í ferðinni.
Skógarhlíð 18, sími 595 1000.
www.heimsferdir.is
Nánari ferðalýsing og upplýsingar
á www.heimsferdir.is og hjá
sölumönnum Heimsferða.
Verð kr. 139.900
stgr. á mann í tvíbýli. Innifalið: Flug,
gisting á þriggja stjörnu hótelum með
morgunverði. Fimm kvöldverðir.
Kynnisferð til Pompei og Vesuvíusar.
Akstur til og frá flugvelli erlendis.
Flugvallarskattar og fararstjórn.
Fararstjóri: Ólafur Gíslason
VERÐ lyfja hækkaði um 6% árið
2002 segja Samtök verslunarinnar í
bréfi sem sent hefur verið til Magn-
úsar Péturssonar, forstjóra Landspít-
ala – háskólasjúkrahúss (LSH). Til-
efni bréfsins er viðtal við Jóhannes M.
Gunnarsson, lækningaforstjóra LSH,
í Morgunblaðinu þar sem hann hélt
því fram að lyf til spítalans hefðu
hækkað um 28% árið 2002 þrátt fyrir
hagstæða gengisþróun.
Samtök verslunarinnar skrifuðu
umrætt bréf til Magnúsar Pétursson-
ar, forstjóra Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss, í liðinni viku og áttu
fulltrúar lyfjaheildsala innan samtak-
anna jafnframt fund með forstjóran-
um.
Í bréfinu segir að fullyrðing Jó-
hannesar sé „mjög alvarleg, þar sem
hún sé röng“.
„Staðreyndin málsins er hins vegar
sú að skráð lyf, það er lyfseðilsskyld
lyf og S-merkt lyf, hafa lækkað um
6% að meðaltali á síðastliðnu ári.
Þetta kemur fram í samanburði á
verði í janúar 2002 og í janúar 2003
sem birtur er af lyfjaverðsnefnd og er
öllum aðgengilegur. Þessi gögn frá
lyfjaverðsnefnd, sem er opinber
ákvörðunaraðili lyfjaverðs á Íslandi,
staðfesta það sem lyfjainnflytjendur
hafa sagt, að þessar fullyrðingar
lækningaforstjóra LSH væru alrang-
ar.“ Í bréfinu segir ennfremur að haft
hafi verið eftir Jóhannesi í Morgun-
blaðinu að: „frá því fyrir þremur ár-
um hafi um einn milljarður króna far-
ið í kaup á S-merktum lyfjum innan
spítalans, en að kostnaður vegna S-
merktra lyfja sé áætlaður 1,5 millj-
arðar á þessu ári.“ Ekki er unnt að
skilja orð Jóhannesar öðruvísi en svo
að hann kenni hækkun lyfjaverðs al-
farið um þessa kostnaðaraukningu.
Þetta er mjög einkennileg röksemda-
færsla þegar höfð er í huga umfjöllun
um lyfjakostnað LSH, eins og frá
honum er greint í ársskýrslu spítal-
ans fyrir 2001. Þar segir orðrétt:
Sjúkrahúsapótekið seldi lyf fyrir
rúma 1,6 milljarða árið 2001. Heil-
brigðis- og tryggingamálaráðuneytið
ákvað að færa frá Tryggingastofnun
ríkisins til LSH umsýslan og af-
greiðslu svokallaðra S-merktra lyfja.
Í þessum lyfjaflokki eru öll nýjustu og
þá dýrustu lyfin. Færsla S-merktra
lyfja til spítalans varð í byrjun árs
2001. Hún skýrir að mestu leyti þá
hækkun sem orðið hefur á sölu lyfja í
apóteki spítalans, eða um rúmar 800
milljóna króna.“ (Leturbreyting bréf-
ritara.)
Ekki verður betur séð en að skýr-
ingarnar á þessum kostnaðarauka
spítalans á umræddu tímabili sé ein-
mitt að finna í tilvitnuðum orðum í
ársskýrslu þeirrar sömu stofnunar,“
segir í bréfi Samtaka verslunarinnar.
Ósambærilegur samanburður
Þá segir að „á því hafi verið hamrað
af hálfu spítalans að lyfjaverð sé oft-
ast meira en 15% hærra hér en að
meðaltali á hinum Norðurlöndunum.
Í þessu sambandi hafa verið notuð
ósambærileg verð að því er virðist til
þess eins að gefa almenningi rangar
upplýsingar. Alvarlegasta dæmið er
samanburður á verði lyfsins Glivec í
greinargerð LSH sem birtist í Morg-
unblaðinu 25. janúar síðastliðinn. Þar
var verð á lyfinu áður en það var
skráð hér á landi samanborið við
heildsöluverð án virðisaukaskatts í
Noregi og Svíþjóð. Með þessum
reikningskúnstum fékkst munur upp
á 36%. Vinnubrögð sem þessi eru
ólíðandi og sú spurning hlýtur að
vakna hvað viðkomandi starfsmönn-
um LSH gangi til með slíkri fram-
komu. Staðreyndin er sú að lyfjaverð
er oft lægra eða svipað hér á landi í
samanburði við hin Norðurlöndin.“
Segja samanburð á
lyfjaverði alrangan
Hörð gagnrýni
lyfjaheildsala á
lækningafor-
stjóra LSH
NÚ fer hver að verða síðastur að fá
sér hið svokallaða Húsavíkurparket
því stjórnendur Skipaafgreiðslu
Húsavíkur ehf. hafa ákveðið að
hætta framleiðslunni.
Að sögn Helga Pálssonar, fram-
kvæmdastjóra fyrirtækisins, er
orðið einsýnt með það að rekst-
urinn skili ekki þeirri framlegð sem
til þarf og því sé skynsamlegra að
hætta honum í tíma. Helgi segir að
unnið verði úr því hráefni sem til er
og dugar það til framleiðslu í um
hálfan mánuð og allri vinnu verði
lokið um mánaðamótin apríl-marz
næstkomandi. Allt bendir því til að
nú hilli undir lok harðviðar- og
parketvinnslu á Húsavík sem svo
miklar vonir voru bundnar við í
upphafi.
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Það styttist í lok parketvinnslu á Húsavík en vinna við hana heldur þó
áfram næstu tvær vikur eða svo.
Framleiðslu park-
ets á Húsavík hætt
GÍSLI Már Gíslason, prófessor í
vatnalíffræði og formaður Þjórsár-
veranefndar, segir að sér lítist vel á
tillögu um nýtt miðlunarlón vegna
Norðlingaölduveitu, með tilliti til um-
hverfisverndarsjónarmiða. Hins veg-
ar komi það á óvart að settur um-
hverfisráðherra skuli hafa fallist á 6.
áfanga Kvíslaveitu.
Hann segir ljóst að settur umhverf-
isráðherra hafi lagt mikla vinnu í að
finna lausn á sem ekki myndi skaða
vestanverð Þjórsárver. „Mér líst
mjög vel á þá útfærslu sem þar er, út
frá gildi náttúruverndarsjónarmiða.
Aftur á móti kom mér á óvart að hann
skyldi heimila 6. áfanga Kvíslaveitu,“
segir hann og bendir á að hann hafi
ekki farið í umhverfismat.
Gísli Már segir að samkomulag um
friðlýsingu Þjórsárvera frá 1981 nái
ekki til 6. áfanga Kvíslaveitu, þar sem
eingöngu hafi verið heimilað að veita
til Þórisvatns úr upptakakvíslum
Þjórsár á
Sprengisandi og
austurþverám
hennar.
„Sjötti áfangi
Kvíslaveitu var
kynntur Náttúru-
vernd ríkisins og
Þjórsárveranefnd
árið 1999. Eftir
mikla yfirlegu
komst Þjórsár-
veranefnd að þeirri niðurstöðu í maí
2001 að fallast ekki á 6. áfanga Kvísla-
veitu því stór hluti farvega Þjórsár,
frá austasta hluta Þjórsárvera og nið-
ur að Sóleyjarhöfða, myndi nokkurn
veginn þorna. Búið er að veita það
miklu vatni í 1.–5. áfanga Kvíslaveitu,
að þegar er orðið talsvert áfok úr far-
veginum. Ef 6. áfangi yrði leyfður
myndu Arnarfellskvísl og Múlakvísl-
ar verða einar eftir í farveginum.
Árnar halda við grunnvatnsyfir-
borðið næst árbökkunum og hætta er
á því að grunnvatnsyfirborð myndi
lækka í Þjórsárverum ef vatnsborð
hennar lækkar mikið. Fulltrúi Lands-
virkjunar í Þjórsárveranefnd greiddi
á sínum tíma atkvæði með þeirri til-
lögu að fallast ekki á 6. áfangann eftir
að ráðfæra sig í síma við forstjóra
Landsvirkjunar,“ segir hann.
Gísli Már kveðst vona að eftir úr-
skurðinn og í ljósi fyrri samþykkta
muni Landsvirkjun ekki fara fram á
að fá að taka meira vatn ofar í Þjórs-
árverum til þess að veita í Þórisvatn.
„Það er alveg ljóst að skoða þarf
miklu betur hvaða áhrif vatnsskortur
í efri hluta Þjórsár mun hafa á Þjórs-
árverin og hver hættan er á foki yfir
verin. Síðan er spurning um að finna
útfærslu sem tryggir nægjanlegt vatn
til þess að renna í meginhluta árfar-
vegar Þjórsár ofan Sóleyjarhöfða.
Mér sýnist þessi úrskurður því kalla á
mikla vinnu,“ segir Gísli Már.
Gísli Már Gíslason, formaður Þjórsárveranefndar
Undrast að 6. áfangi
Kvíslaveitu skuli leyfður
Gísli Már
Gíslason
GRÍÐARLEGA góð þátttaka var á
knattspyrnumóti í Mosfellsbæ um
helgina sem haldið var til styrktar
Rebekku Allwood, 13 ára stúlku úr
knattspyrnudeild Aftureldingar, sem
slasaðist alvarlega í bílslysi í byrjun
nóvember. Um 550 stúlkur í öðrum til
sjötta flokki úr öllum knattspyrnulið-
um kepptu á mótinu og áhorfendur
skiptu hundruðum. Að mótinu stóðu
vinkonur Rebekku ásamt kvennaráði
knattspyrnudeildar Aftureldingar og
mun ágóði af kaffisölu renna í styrkt-
arsjóð Rebekku auk þess sem safn-
aðist í söfnunarbauka á staðnum.
Mótið fór fram í íþróttahúsinu á
Varmá í Mosfellsbæ og var frábær
stemning meðal keppenda og áhorf-
enda. Ekki var búið að telja ágóða
helgarinnar í gær en ljóst að aðstand-
endur mótsins geta búist við góðri
innkomu miðað við viðtökunum. Al-
gengt var að fólk borgaði fyrir venju-
legan kaffibolla með 1.000 kr. seðli án
þess að vilja fá til baka og jafnvel
vildu sumir greiða 5.000 kr. fyrir kaffi
og vöfflu.
Boel Kristjánsdóttir, yfirþjálfari
kvennaknattspyrnudeildar Aftureld-
ingar, segir alla sem komu að mótinu
hafa verið mjög jákvæða og ákveðna í
að gera það sem eftirminnilegast.
Frábær stemning
á styrktarmóti
Aftureldingar
AÐALHEIÐUR Jóhannsdóttir, sér-
fræðingur í umhverfisrétti, segir
ekki víst að þörf sé á nýju umhverf-
ismati fyrir Norðlingaölduveitu þrátt
fyrir að úrskurður setts umhverfis-
ráðherra hafi í för með sér talsverðar
breytingar á framkvæmdinni. Heim-
ildir ráðherra til að breyta ákvörð-
unum lægra setts stjórnvalds og
jafnvel taka nýjar séu nokkuð rúmar.
„Mér finnst aðalatriðið í úrskurð-
inum vera að í honum felst viður-
kenning á mikilvægi Þjórsárvera og
náttúruverndargildi þeirra og að of
mikil áhætta sé tekin fyrir lífríkið í
þeirri niðurstöðu sem fólst í úrskurði
Skipulagsstofnunar,“ segir Aðalheið-
ur.
Hins vegar stingi það í stúf í úr-
skurðinum að þar sé fyrst og fremst
vísað til alþjóðlegra samninga en
ekki stuðst við íslensk lög á borð við
náttúruverndarlögin og villidýralög-
in. „Þarna eru al-
mennar tilvísanir
til Ramsarsamn-
ingsins og Bern-
arsamningsins en
það er mjög
merkilegt að það
skuli ekki byggt á
þeim sjónarmið-
um sem koma
fram í íslenskum
lögum.“ Hún seg-
ir úrskurðinn þó ekki vera í andstöðu
við íslensk lög en eftir standi að ekki
sé vísað til þeirra.
Aðspurð hvort þær breytingar
sem úrskurður ráðherra hefur í för
með sér fyrir framkvæmdina kalli á
nýtt umhverfismat segir Aðalheiður:
„Þegar um stjórnsýslukæru er að
ræða hefur æðra stjórnvald, í þessu
tilfelli settur umhverfisráðherra,
nokkuð rúmar heimildir í samræmi
við meginreglu stjórnsýsluréttar til
að endurskoða matskenndar ákvarð-
anir lægra setts stjórnvalds.
Ráðherra getur ekki aðeins fellt
ákvörðunina úr gildi heldur hefur
hann oftast nær vald til að taka nýja
ákvörðun í staðinn. Þetta er megin-
reglan og það er ekkert í lögunum
um mat á umhverfisáhrifum sem
beinlínis takmarkar þetta vald ráð-
herrans. Út frá þeirri meginreglu er
ekki víst að það sé þörf á nýju um-
hverfismati. Hins vegar stingur þetta
óneitanlega í stúf við anda laganna,
sérstaklega hvað varðar hagsmuni
almennings.“
Hún tekur undir að breytingin á
framkvæmdinni sé mikil en hins veg-
ar sé hún í þágu umhverfisverndar.
„Þannig að það má spyrja sig að því
hvort nokkur hafi sérstaka hagsmuni
af því að reyna að hnekkja úrskurð-
inum fyrir dómstólum.“
Aðalheiður Jóhannsdóttir sérfræðingur í umhverfisrétti
Óvíst að þörf sé á nýju mati
Aðalheiður
Jóhannsdóttir