Morgunblaðið - 13.02.2003, Qupperneq 14
ERLENT
14 FIMMTUDAGUR 13. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÁFRÝJUNARDÓMSTÓLL í
Belgíu úrskurðaði í gær að belg-
ísk lög heimili að Ariel Sharon,
forsætisráðherra Ísraels, verði
sóttur til saka fyrir stríðsglæpi,
en aðeins þó eftir að hann lætur
af embætti. Talsmenn Ísraels-
stjórnar brugðust þegar hart við
úrskurðinum. Ísraelski sendi-
herrann í Brussel var kallaður
heim „til skrafs og ráðagerða“
og ísraelska ríkissjónvarpið
hafði eftir ónafngreindum
stjórnartalsmanni í Tel Aviv að
úrskurðurinn væri „hneyksli“.
23 Palestínumenn, sem lifðu
af fjöldamorð sem líbanskir
bandamenn Ísraela frömdu í
flóttamannabúðum í Líbanon
árið 1982, eru að reyna að fá
Sharon, sem var varnarmála-
ráðherra Ísraels á þessum tíma,
dreginn fyrir dóm fyrir hans
þátt í ábyrgðinni á voðaverkun-
um. Ísraelskur dómstóll úr-
skurðaði árið 1983 að Sharon
hefði borið óbeina ábyrgð á
ódæðinu og var hann í kjölfarið
þvingaður til að segja af sér.
Átök á
Filippseyjum
GLORIA Arroyo, forseti Fil-
ippseyja, fyrirskipaði í gær
hernum að taka með áhlaupi að-
albúðir stærstu samtaka að-
skilnaðarsinnaðra múslima í
suðurhluta landsins, eftir að sjö-
tíu manns voru sagðir hafa fallið
í alvarlegustu átökum sem kom-
ið hefur til á þessum slóðum í
langan tíma. Stjórnvöld saka
MILF, lögleg samtök aðskilnað-
arsinna, um að hafa skotið
skjólshúsi yfir eftirlýsta öfga-
menn í búðum sínum á miðri
Mindanao-eyju.
Ebóla
í Kongó
FARALDUR í Lýðveldinu
Kongó, sem talinn er orsakaður
af ebóla-veirunni illræmdu, hef-
ur á síðustu dögum dregið 48
manns til dauða og sýkt marga
til viðbótar, eftir því sem hátt-
settur embættismaður í höfuð-
borginni Brazzaville greindi frá í
gær. Talsmenn heilbrigðismála-
stofnunar Sameinuðu þjóðanna
(WHO) í Genf staðfestu í gær að
fulltrúar stofnunarinnar væru á
leið til faraldurs-svæðisins í
norðvesturhluta Kongó til að fá
úr því skorið hvort hér sé í raun
hin skæða ebóla-veira á ferðinni.
STUTT
Sækja má
Sharon
til saka
HÖRÐ orð hafa fallið á Bandaríkja-
þingi vegna deilnanna við Frakka og
Þjóðverja um stefnuna í málefnum
Íraks, að sögn dagblaðsins The Wash-
ington Post. Þeir hafa rætt hugmynd-
ir um að refsa Frökkum með því að
beita þá viðskiptalegum refsiaðgerð-
um og einnig hefur verið lagt til að
bandarískir hermenn verði fluttir frá
Þýskalandi. „Frakkar og Þjóðverjar
glata trúverðugleika sínum með
hverjum deginum sem líður og að
mínu áliti minnkar einnig álit þeirra á
alþjóðavettvangi,“ sagði repúblikan-
inn Tom DeLay, leiðtogi meirihlutans
í fulltrúadeildinni, á þriðjudag. „Þeir
feta einstigi sem er mjög hættulegt.“
Frakkar og Þjóðverjar eru andvíg-
ir því að gerð verði hernaðarárás á
Írak og vilja að vopnaeftirlitsmönnum
Sameinuðu þjóðanna verði gefinn
meiri tími til að kanna hvort Írakar
eigi og framleiði gereyðingarvopn.
Franskt vín og
stimpillinn „ógeð“
Dennis Hastert, forseti deildarinn-
ar og repúblikani, er einnig reiður
Frökkum vegna deilna um alþjóðavið-
skipti með landbúnaðarafurðir. Hann
hefur sagt samstarfsmönnum sínum
að hann sæi gjarnan að spjótinu yrði
beint gegn tveim mikilvægum út-
flutningsvörutegundum Frakka:
drykkjarvatni á flöskum og dýru víni.
Hastert hefur lengi gagnrýnt
Frakka fyrir margt. Hann hefur lagt
til að menn velti fyrir sér að setja ný
lög þar sem kveðið verði á um heil-
brigðisstaðla gagnvart Evian-
drykkjarvatni á flöskum og öðrum
tegundum af frönsku vatni. Frakkar
flytja meira af drykkjarvatni í flösk-
um til Bandaríkjanna en nokkur önn-
ur þjóð, hátt á þriðja hundrað millj-
ónir lítra árið 2001. Þingforsetinn
kannar nú einnig hvort rétt sé að
Bandaríkin krefjist þess að settur
verði sérstakur „appelsínugulur við-
vörunarmiði“ á öll frönsk vín sem hafi
verið síuð með nautgripablóði.
„Almenningur á að fá að vita hvern-
ig Frakkar búa til vín,“ sagði talsmað-
ur Hasterts, John Feehery. Reyna
repúblikanar nú að kanna hve mikið
af frönsku víni sé til framleitt með
þessari aðferð en hún var bönnuð
seint á síðasta áratug vegna hættunn-
ar á kúariðusmiti. Vínsérfræðingar
sem The Washington Post ræddi við
sögðu að nokkrir franskir vínfram-
leiðendur hefðu notað nautgripablóð
fyrir bannið. Ef vínið yrði merkt með
viðvörunarmiða af áðurnefndu tagi
jafngilti það því að stimpla það með
orðinu „ógeð“, sögðu sérfræðingarn-
ir.
Feehery sagði að Hastert væri orð-
inn langþreyttur á takmörkunum sem
Frakkar hefðu sett á innflutning
ákveðinna landbúnaðarafurða frá
Bandaríkjunum en einnig vegna and-
stöðu Frakka við stefnu George W.
Bush Bandaríkjaforseta í málefnum
Íraks.
Bandaríkin hafa rúmlega 71.000
hermenn í bækistöðvum í Þýskalandi.
Vaxandi stuðningur er nú í báðum
þingdeildum Bandaríkjaþings við að
flytja marga af þessum hermönnum
frá Þýskalandi, að sögn heimildar-
manna. Fyrir skömmu sagði nýr yf-
irmaður herliðs Atlantshafsbanda-
lagsins (NATO) í Evrópu, James
Jones hershöfðingi, nokkrum þing-
mönnum frá áætlun sem verið væri að
semja um miklar breytingar á viðbún-
aði Bandaríkjamanna í Evrópu, eink-
um með brottflutningi verulegs liðs
frá þýskum bækistöðvum. Markmið
breytinganna er sagt vera að gera
liðsaflann í Evrópu sveigjanlegri og
síður háðan föstum bækistöðvum í
Þýskalandi.
Repúblikaninn Duncan Hunter,
formaður varnarmálanefndar full-
trúadeildarinnar, sagði að afstaða
Frakka og Þjóðverja til stefnu Bush í
Íraksmálinu myndi gera auðveldara
en ella að fá stuðning á þingi við um-
rædda uppstokkun á viðbúnaði
Bandaríkjamanna í Evrópu. Ef her-
mennirnir fengju nýjar bækistöðvar
„hjá traustum bandamönnum“
myndu bandarísku hermennirnir
sjálfir fagna því mjög, að sögn
Hunters.
Hann sagði um Þjóðverja að „gleði-
tárin yfir þeim fórnum sem Banda-
ríkjamenn færðu til að tryggja þeim
frelsi“ hefðu þornað mjög fljótt.
Hópur þingmanna úr röðum
repúblikana jafnt sem demókrata
undir forystu Johns McCains og Jo-
sephs Liebermans kynnti í vikunni
hugmynd um að leggja fram ályktun
þar sem 18 nafngreindum þjóðum í
Evrópu yrði þakkað fyrir að styðja
Bandaríkjamenn gegn Frökkum og
Þjóðverjum.
„Mest ber á Frökkum og Þjóðverj-
um í fréttum núna – og þeir eru mik-
ilvægir bandamenn Bandaríkjanna –
en í þessu máli hefur tónninn í and-
stöðu þeirra og það hve öflug hún er
valdið því að hætta er á að rödd nær
sameinaðrar Evrópu heyrist ekki,“
sagði Lieberman.
„Talarðu þýsku?“
Tom DeLay sagði fréttamönnum
að hann hefði nýlega verið viðstaddur
samkomu vegna þjóðhátíðardags
Indlands. Frakki hefði komið til sín,
hann hefði farið að ræða Íraksmálin
en komið hefði í ljós að þeir yrðu ekki
sammála.
„Ég sagði: Bíddu aðeins, talarðu
þýsku?“ spurði ég. Hann horfði svolít-
ið undarlega á mig og svaraði svo:
„Nei, ég tala ekki þýsku.“ Og ég sagði
„Verði þér að góðu“ og gekk á brott.“
Þingmenn vestra gagn-
rýna gamla bandamenn
Frökkum verði
refsað með við-
skiptahindrunum
og herlið flutt
frá Þýskalandi
Reuters
Hermenn úr fallhlífahersveit Bandaríkjahers bíða í röð í Fort Campbell í Kentucky eftir að verða bólusettir við
miltisbrandi, taugaveiki, gulu og bólusótt áður en öll hersveitin er send áleiðis til Persaflóasvæðisins.
Süddeutsche Zeitung, sem gefið
er út í München, beinir hörðum
gagnrýnisorðum að ríkisstjórninni
í Berlín fyrir ranga forgangsröðun.
Þjóðverjar hefðu getað tekið með
hinum bandalagsþjóðunum í NATO
þátt í að senda hergögn til Tyrk-
lands en engu að síður staðið fastir
gegn stefnu Bandaríkjamanna í
Íraksmálinu. „Þess í stað ákvað
stjórnin í Berlín að andstaðan við
Íraksstefnu Bandaríkjanna væri
henni mikilvægari en skuldbind-
ingar hennar innan Atlantshafs-
bandalagsins. Því er verið að fórna
NATO á altari hinnar nýju utanrík-
isstefnu Þýzkalands,“ skrifar Süd-
deutsche Zeitung. „Kostnaðurinn
sem hlýzt af þessari ákvörðun verð-
ur gríðarlegur,“ varar blaðið við.
Aznar sagður hunza
álit Spánverja
José Maria Aznar, forsætisráð-
herra Spánar, er líka látinn heyra
það í tveimur virtustu dagblöðum
landsins. Að áliti El Mundo hefur
Aznar „stefnt Þjóðarflokknum í
andstöðu við álit mikils meirihluta
ÞÝZKA dagblaðið Handelsblatt
segir þýzka utanríkistefnu í al-
gjörri óreiðu á tímum þegar Evr-
ópa stendur frammi fyrir mestu
erfiðleikum í alþjóðamálum frá því
kalda stríðinu lauk.
Á meðan „NATO er að berjast
fyrir lífinu“ skrifar Handelsblatt að
„í Berlín [sé] síðasta vígi áreið-
anleika og skýrrar sýnar í alþjóða-
málum og diplómatískrar færni að
hverfa inn í Bermúda-þríhyrning
utanríkisráðuneytisins, kanzlara-
embættisins og fjölmiðlaskrifstofu
ríkisstjórnarinnar“.
Gerhard Schröder kanzlari fær
yfir sig megnið af skömmunum fyr-
ir „ófremdarástandið“, en Joschka
Fischer utanríkisráðherra er lýst
sem „grænum útkjálkaráðherra
sem grátbiður um að vera sýndur
skilningur“.
„Forusta? – ekki í Berlín,
hvergi,“ klykkir Handelsblatt út
með.
Að áliti Die Welt, sem gefið er út
í Berlín, „veit öxullinn Berlín-París
ekki á gott fyrir Brussel, Evrópu,
eða NATO“.
Spánverja í fyrsta sinn frá því hann
komst til valda“. Og El Pais varar
við því að „flokkur og ríkisstjórn
með hreinan meirihluta getur líka
endað uppi einangruð“. Blaðið sak-
ar stjórn Aznars um að „velja að
vera fylgispakur skjaldarberi rík-
isstjórnar Bush,“ í stað þess að
styðja að ákveðin skref séu stigin í
því markmiði að knýja fram af-
vopnun Íraka án stríðsátaka.
Franska blaðið Le Figaro segir
að ráðamenn í Washington „leyfi
sér ekki að láta bandalag milli Par-
ísar, Berlínar og Moskvu hafa nein
áhrif á sig“ og „stefni ótrauðir í átt
að stríði“. „Að mati bandarískra
ráðamanna er Frakkland, með
sinni meintu ólæknandi andúð á
Bandaríkjunum, þægilegri blóra-
böggull en Rússland Pútíns,“ skrif-
ar Le Figaro.
„Forusta? – ekki í Berlín, hvergi“
Reuters
Gerhard Schröder, kanzlari Þýzkalands, og Jose Maria Aznar, forsætisráð-
herra Spánar, á blaðamannafundi eftir fund þeirra á eynni Lanzarote í
gær. Þeir sæta báðir harðri gagnrýni af fjölmiðlum í heimalöndum sínum.
Gagnrýni á utanríkisstefnu Þýzkalands er
áberandi í leiðurum dagblaða gærdagsins
RSH.is
Dalvegi 16b • 201 Kópavogur
Sími 544 5570 • Fax 544 5573
www.rsh.is • rsh@rsh.is
Talstöðvar
VERSLUN • VERKSTÆÐI
Radíóþjónusta Sigga Harðar
Allar gerðir talstöðva
Áratuga reynsla
w
w
w
.d
es
ig
n.
is
©
20
03