Morgunblaðið - 17.02.2003, Blaðsíða 4
Ljósmynd/Landhelgisgæslan
Langþráð stund! Andrína komin um borð í þyrlu Gæslunnar.
ANDRÍNA Guðrún Erlingsdóttir,
31 árs kona sem þyrla Landhelg-
isgæslunnar TF-LÍF bjargaði seinni
partinn í gær eftir að hún hafði
beðið í þrjá klukkutíma á vélsleða
úti í miðjum krapaelg norðan við
Landamannalaugar, segist ekki
hafa verið hrædd meðan á biðinni
stóð en að ýmislegt hafi farið í
gegnum huga hennar. Henni varð
ekki meint af volkinu, segir að at-
burðir gærdagsins hafi bara hert
hana.
Andrína var á ferð ásamt eig-
inmanni sínum, Benedikt Braga-
syni, en þau reka vélsleða-
ferðaþjónustu á Mýrdalsjökli og því
bæði vant vélsleðafólk. Ekkert
stöðuvatn er þar sem atvikið varð
en leysingavatn og rigningavatn
síðustu daga hafði safnast saman
og myndað mikinn krapaelg.
„Við vorum á leiðinni inn í Land-
mannalaugar og það var mígandi
rigning þarna inn frá, allt orðið
blátt og blautt. Við vorum að fara
yfir krapasvæði og svo opnaðist allt
í einu hafsjór fyrir framan okkur
og við reyndum að fleyta okkur yf-
ir. Ég lenti í röstinni eftir sleðanum
hjá [Benedikt], sleðinn fór nokkrar
veltur og ég kastaðist af honum. Ég
fór á bólakaf ofan í krapann og vissi
ekki hvað sneri upp eða niður. Ég
sá glitta í sleðann, sem stóð aðeins
upp úr vatninu og náði að svamla
að honum,“ segir hún.
„Ég hugsaði um ýmislegt“
Andrína mátti bíða í um þrjá
klukkutíma þar til henni var bjarg-
að. „Ég var mjög vel búin, í ullar-
nærfötum og fóðruðum Gore-Tex
galla,“ segir Andrína, en við-
urkennir að henni hafi verið kalt
enda var mikill öldugangur í vatn-
inu sökum hvassviðris og gengu
gusurnar yfir hana.
Andrína segir að vélsleðar sökkvi
alltaf lendi þeir í vatni og telur að
því hljóti sleðinn að hafa setið á
steini. „Það var ótrúlegt lán,“ segir
Andrína og bætir við að þyrlu-
áhöfnin á TF-LÍF hafi talið að vatn-
ið væri um tveggja metra djúpt.
Hún telur að um hálfur kílómetri
hafi verið frá sleðanum á fast land
þangað sem Benedikt, maðurinn
hennar komst.
„Ég hugsaði um ýmislegt,“ segir
Andrína aðspurð hvað fór í gegnum
huga hennar meðan hún sat á sleð-
anum, en á stundum þurfti hún að
ríghalda sér, svo mikið var rokið.
„Ég var alltaf að reyna að gera mér
grein fyrir því hvernig væri hægt
að ná í mig, ég vissi ekki að þyrlan
væri á leiðinni. Ég frétti það ekki
fyrr en svona hálftíma áður en hún
kom að hún væri á leiðinni.“ And-
rína segir að Benedikt hafi hringt í
gsm-farsíma sem hún var með í vas-
anum og þannig gat hann sagt
henni að þyrlan væri á leiðinni.
Andrína segir að hún hafi velt því
fyrir sér hvort hún gæti synt í land.
„Ég var með tóman bensínbrúsa á
sleðanum og mér datt svona helst í
hug að reyna að taka hann og nota
hann sem flotholt. En það var rosa-
legur öldugangur í vatninu,“ segir
Andrína. „Þetta var svolítið óþægi-
legt, ég þurfi að halda mér á sleð-
anum til að fjúka ekki. Ég var nú
aldrei neitt hrædd en þetta var
ónotalegt samt.“
Andrína segir að henni hafi létt
mikið þegar hún sá þyrluna koma.
„Það var mjög notaleg tilfinning og
gott að koma um borð í þyrluna.“
Hún segir að þrátt fyrir atburði
gærdagsins ætli hún að halda
áfram að fara á vélsleða. Hún verði
ekkert hrædd við íþróttina í fram-
tíðinni. „Þetta herðir mann bara,“
segir hún ákveðin.
Þegar Morgunblaðið náði tali af
Andrínu, stuttu eftir að henni var
bjargað úr prísundinni var hún í
góðu yfirlæti hjá vinum. „Það var
svolítið kalt, en ég er orðin nokkuð
hress núna og búin að ná upp hita.
Ég drakk nokkra sopa af kaffi og
fékk að fara í sturtu eftir að þyrlan
lenti,“ segir hún galvösk.
Andrína og Benedikt voru dag-
inn áður með hóp af ferðamönnum
frá National Geographic. „Við för-
um ekki með túrista í svona, þetta
var bara einkatúr,“ segir Andrína.
Kona sat föst á vélsleða úti í miðjum krapaelg í þrjá klukkutíma
„Þetta herðir
mann bara“
Morgunblaðið/Jim Smart
„Ég fór á bólakaf ofan í krapann og vissi ekki hvað sneri upp eða niður. Ég
sá glitta í sleðann, sem stóð aðeins upp úr vatninu og náði að svamla að
honum,“ segir Andrína sem sat á snjósleða í miklum krapaelg í þrjá tíma.
FRÉTTIR
4 MÁNUDAGUR 17. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Prag er nú orðinn einn vinsælasti áfangastaður Íslendinga til að sækja heim enda
ein fegursta borg heimsins sem geymir mörg hundruð ára sögu á hverju horni og
mannlíf og andrúmsloft sem á ekki sinn líka í Evrópu. Gullna borgin, borg hinna
þúsund turna, gimsteinn Evrópu, borg töfranna, það er ekki að undra að þessari
stórkostlegu borg hafi verið gefin öll þessi nöfn. Heimsferðir bjóða nú einstakt
tækifæri til að kynnast þessari ótrúlegu
borg með beinu flugi í vor. Í boði eru
góð 3 og 4 stjörnu hótel og spennandi
kynnisferðir um kastalahverfið og
gamla bæinn, eða til hins einstaklega
fagra heilsubæjar Karlovy Vary, með
íslenskum fararstjórum Heimsferða.
Helgarferð til
Prag
6. mars
frá kr. 39.950
Skógarhlíð 18, sími 595 1000.
www.heimsferdir.is
Verð kr. 25.450
Flugsæti til Prag, 10. mars, með 8.000 kr.
afslætti ef bókað fyrir 15. febrúar. Flug
og skattar. Gildir frá mánudegi til
fimmtudags. Fyrstu 300 sætin.
Verð kr. 39.950
Flug og hótel í 4 nætur. M.v. 2 í herbergi
á Pyramida Hotel, 6. mars. Skattar
innifaldir.
Flug fimmtudaga og mánudaga í mars og apríl
EIGINMAÐUR Andrínu Guðrún-
ar Erlingsdóttur, Benedikt Braga-
son, segir að miklu fargi sé af sér
létt, en hann beið í gær á milli von-
ar og ótta eftir að konu hans yrði
bjargað, en hún sat föst í þrjá tíma
úti í miðjum krapaelg norðan við
Landmannalaugar.
Fyrst eftir að Andrína datt af
sleðanum reyndi Benedikt að vaða
út í til hennar en vatnið náði hon-
um upp að höndum um leið og
hann steig út í vatnið. Eftir að
Andrína hafði gefið honum merki
um að það væri allt í lagi með
hana, fór hann á sleðanum inn í
Landmannalaugar, þar sem hann
vissi af hópi jeppamanna. Hann sá
að þeir voru fastir í krapa skammt
frá Landmannalaugum, leist ekki á
blikuna og sá að eina leiðin til að
bjarga konu hans úr prísundinni
væri að kalla til þyrlu Landhelg-
isgæslunnar.
Þar sem mjög hvasst var óttaðist
Benedikt að þyrlan gæti ekki flog-
ið. „Þeir voru í sambandi við mig
allan tímann og ég vissi af því þeg-
ar þeir voru að meta það hvort þeir
gætu farið. Svo frétti ég af því um
leið og þyrlan fór í loftið. En hún
var ansi lengi á leiðinni eftir að
hún fór í loftið,“ segir Benedikt.
Nú væri þungu fargi af honum
létt. „Við þekkjum þetta landsvæði
eins og lófann á okkur. Við áttum
ekki von á svo miklum hlýindum og
þessari gríðarlegu hláku,“ segir
Benedikt. Hann segir þau hafa ver-
ið á venjubundinni leið. „Þetta er
gönguleiðin inn í Landmannalaug-
ar úr Sigöldu. Við vorum komin frá
Landmannahelli og gátum þrætt
okkur meðfram Eskihlíðarvatni og
þannig niður á gönguleiðina og
ákváðum að fara og athuga hvernig
jeppunum gengi,“ segir Benedikt.
Eins og hafsjór yfir að líta
Hann segir mjög slæmar að-
stæður fyrir ferðalög vera á þessu
svæði. „Hálendið hér að Fjallabaki
er allt á floti. Það hefur hlánað svo
mikið að þetta er bara eins og haf-
sjór yfir að líta. Við vorum ekki á
neinu vatni, það var allt á floti og
svo enduðum við úti í stærðarinnar
stöðuvatni, bara leysingavatni og
hún komst ekki yfir. Það var ekki
nokkur leið fyrir mig að komast að
henni eða fyrir hana að komast í
land. Hún fór bara á kaf ef hún
steig af sleðanum,“ segir Benedikt.
Þó alltaf sé auðvelt að vera skyn-
samur eftir á, segir Benedikt þeg-
ar hann er spurður hvort eitthvað
hefði verið hægt að gera öðruvísi,
að enginn lendi í svona háska nema
hann taki einhverjar óskynsamleg-
ar ákvarðanir. „Við vorum búin að
þrælast yfir mjög langt krapabelti
sem við vorum að reyna að komast
út úr. Það endaði bara í þessu
stöðuvatni, við vissum ekkert fyrr
en við vorum komin út í það. Ég
hafði það yfir en hún ekki. Það var
bara þannig. Hún lenti í öldugang-
inum á eftir mér og stakkst á kaf.“
Benedikt segist vita um annan
vélsleðamann sem missti sleðann
ofan í krapa um helgina, en hann
var við Vondugil sunnan við Land-
mannalaugar. Hann segir að á
næstu dögum verði skoðað hvernig
verði hægt að ná sleðanum upp úr
krapaelgnum.
„Óttaðist að þyrlan
gæti ekki flogið“
Benedikt Bragason
Mikil fjölg-
un barna-
verndar-
mála
Barnaverndarnefndir höfðu af-
skipti af 14% fleiri börnum árið
2001 en árið á undan. Tilkynn-
ingum til barnaverndarnefnda
fjölgaði einnig og þurftu þær að
hafa afskipti af ríflega 4.000
börnum á árinu 2001, sem jafn-
gildir því að barnaverndar-
nefndum hafi borist tilkynning-
ar vegna ellefu barna hvern
einasta dag ársins. Langflestar
tilkynningar komu sem fyrr frá
lögreglu og opinberum aðilum.
Í skýrslunni kemur einnig
fram að afskipti barnaverndar-
nefnda beinist ekki síður að
hegðun barnanna sjálfra en for-
sjáraðilum og að fjölgun mála
síðustu ára sé einvörðungu af
þeim toga. Í skýrslunni kemur
fram að hækkun sjálfræðisald-
ursins í 18 ár skýri þessa þróun
að einhverju leyti ásamt
breyttri samfélagsgerð.
Enn fremur segir í skýrsl-
unni að stórstígar breytingar
hafi orðið í meðferð barna og
unglinga á síðustu árum. Eft-
irspurn eftir meðferðarvistun
hafi aukist verulega, en á ár-
unum 1997–2001 fjölgaði um-
sóknum úr tæplega áttatíu í um
tvö hundruð. Meðferðarúrræð-
um hefur einnig fjölgað og á
árinu 2001 voru starfandi tíu
meðferðarheimili þar sem um
sjötíu börn nutu meðferðar á
hverjum tíma.
Sparnaður næst
Á árunum 1997–2001 var
fimm ríkisreknum meðferðar-
heimilum lokað. Sólarhrings-
stofnanir með vaktafyrirkomu-
lagi á þessum tíma víkja fyrir
fjölskyldureknum meðferðar-
heimilum. Með þessum breyt-
ingum hefur náðst að minnka
rekstrarkostnað á hvert með-
ferðarrými um eina milljón
króna. Nýting á meðferðar-
heimilum ríkisins árið 1992 var
innan við 60% en árið 2001 var
hún komin í 90%.