Morgunblaðið - 20.02.2003, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
NEYÐARÁSTAND
Alvarleg staða hefur lengi verið á
barna- og unglingageðdeild Land-
spítala – háskólasjúkrahúss að mati
Barnageðlæknafélags Íslands. Inn-
lagnir eru oft 25–40% umfram raun-
verulega getu og börn ítrekað lögð
inn á fullorðinsgeðdeild.
Hryðjuverkadómur
Þýskur dómstóll dæmdi í gær
námsmann frá Marokkó í 15 ára
fangelsi fyrir aðild að hryðjuverk-
unum í Bandaríkjunum. Var hann
fundinn sekur um að vera félagi í al-
Qaeda.
Minni niðurgreiðsla
Niðurgreiðsla á vöxtum af íbúða-
lánum í gegnum vaxtabótakerfið
hefur minnkað á síðustu árum. Kom
þetta fram hjá Guðjóni Rúnarssyni,
framkvæmdastjóra Samtaka banka
og verðbréfafyrirtækja.
Vatnsskömmtun?
Takist ekki að gera við vatns-
leiðslu til Vestmannaeyja áður en
loðnuvinnsla hefst fyrir alvöru verð-
ur hugsanlega að skammta vatn í
bænum.
Uppfletting kostar
Landsbanki Íslands rukkar við-
skiptavini sína, sem hringja í þjón-
ustuver eftir upplýsingum, um 60 kr.
fyrir hverja uppflettingu. SPRON
tekur 75 kr. en Íslandsbanki og Bún-
aðarbanki ekkert.
Frumvarp gagnrýnt
Persónuvernd fellst ekki á mik-
ilvæg atriði í frumvarpi heilbrigð-
isráðherra um lyfjagagnagrunn.
Telur hún það storka stjórnar-
skrárvörðum rétti til einkalífs.
RENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2003 Á netinu mbl.is/vidskipti BLAÐ C

VIÐSKIPTABLAÐ MORGUNBLAÐSINS
S É R B L A Ð Á F I M M T U D Ö G U M U M V I Ð S K I P T I , S J Á V A R Ú T V E G & A T H A F N A L Í F
SKEL VERSLUN OPIN KERFI
Dræmri skelvertíð er lok-
ið en alls var landað
3.566 tonnum sem er
29% minni afli en í fyrra.
Umsvif BYKO hafa auk-
ist verulega og hefur
velta félagsins tvöfald-
ast á síðustu 5 árum.
Nýr forstjóri Opinna
kerfa, Chris Jansen,
var áður forstjóri HP
í Danmörku.
STOFNVÍSITALA/11 BYKO/8 OPIN/16
ÍSLENSKA ríkið kynnti í gær útboð á
hlut sínum í Landsbanka Íslands í gær, allt
að 2,5% hlutafjár að nafnvirði um 170 millj-
óna króna. Sölu-
tímabil í útboðinu
er ein vika og
hefst það 25.
febrúar og lýkur
í síðasta lagi kl.
16 hinn 3. mars.
Seljist allt
hlutafé fyrir
þann tíma verður
sölunni þó hætt
fyrr, segir í til-
kynningu frá
Landsbankanum
og framkvæmda-
nefnd um einka-
væðingu.
Útboðsgengi
verður ákveðið
með hliðsjón af
markaðsaðstæð-
um síðustu vik-
urnar fyrir út-
boðið og verður það birt eftir lokun
viðskipta í Kauphöll Íslands hinn 24. febr-
úar nk.
Allt hlutaféð í útboðinu verður selt í
gegnum viðskiptakerfi Kauphallar Íslands
og er athygli fjárfesta vakin á því að óskir
um hlutafjárkaup verða afgreiddar jafnóð-
um og í þeirri röð sem þær berast. Fjár-
festum sem vilja taka þátt í útboðinu er
bent á að til þess þurfa þeir að stofna
vörslureikning fyrir rafrænt skráð verð-
bréf, t.d. hjá Landsbanka Íslands. Um er að
ræða svokallaðan VS-reikning en hann er
hægt að stofna samhliða því að leggja fram
ósk um viðskipti með hlutinn sem nú er ver-
ið að selja. Þeir sem þegar eiga VS-reikning
geta tekið þátt í útboðinu í gegnum síma en
aðrir þurfa að koma á afgreiðslustað
Landsbankans til að ganga frá viðskiptum,
segir í tilkynningu.
H L U T A B R É F
Útboð á
2,5% hluta-
fjár í Lands-
bankanum
Útboðsgengið kynnt 24. febrúar
SAMTÖK banka og verðbréfa-
yrirtækja, SBV, telja tímabært
ð færa húsnæðislánamarkað á
slandi í sambærilegt horf og al-
mennt gerist í nágrannalöndun-
m. Með því móti yrðu íslensk
jármálafyrirtæki samkeppnis-
æfari og gætu bætt arðsemi og
ækkað kostnaðarhlutföll enn
rekar. Þetta eru þær megin-
herslur sem fram koma í nýrri
kýrslu SBV um markaðs-
æðingu húsnæðisfjármögnunar
Íslandi, sem kynnt var á fundi
amtakanna í gær. Guðjón
Rúnarsson, framkvæmdastjóri
SBV, gerði á fundinum grein fyr-
r helstu niðurstöðum skýrslunn-
r.
Öll viðskipti á einum stað
Húsnæðislán hér á landi skiptast
ú í almenn lán og lán til fé-
agslegs húsnæðis. Í skýrslunni
egir að SBV telji eðlilegt að til að
yrja með verði almenni hlutinn
ærður frá ríki til fyrirtækja á
rjálsum markaði eins og tíðkist í
lestum vestrænum ríkjum. Þá
egir að ef fjármálafyrirtæki taki
fir almenna húsnæðislánamark-
ðinn myndu viðskiptamenn eiga
ost á að hafa öll sín viðskipti á
inum stað. Þar sem fyrirtækin
afi heildarsýn yfir skuldbinding-
r viðskiptamanna sinna séu þau í
nn betri aðstöðu til að fylgjast
með og veita ráðgjöf um fjármál
vers og eins, ef húsnæðislán
væru einnig á þeirra hendi. Það
ætti að mati skýrsluhöfunda síð-
an að leiða til minni vanskila og
lægri afskrifta húsnæðislána. Þá
segir að gera megi ráð fyrir að
aðkoma fjármálafyrirtækja leiði
til aukinnar vöruþróunar, svo
sem möguleika lántakenda á að
velja á milli skammtíma- og lang-
tímavaxta eða breytilegra og
fastra vaxta.
Þrjár leiðir nefndar
Nefndar eru þrjár leiðir í skýrsl-
unni til breytinga á núverandi
fyrirkomulagi húsnæðislána, svo-
nefnd markaðsleið, yfirtökuleið
og verðbréfunarleið. Markaðs-
leiðin miðar að því að ríkið þrepi
sig út af almenna húsnæðislána-
markaðnum í áföngum. Vaxta-
kjör á húsnæðislánum myndu þá
að mati skýrsluhöfunda hækka
um 0,9–1,3%, þar sem ríkis-
ábyrgð á lánunum myndi þá
verða aflögð, sem hægt væri að
mæta með hækkun vaxtabóta.
Yfirtökuleiðin gengur út á að
markaðurinn yfirtaki lánveiting-
ar Íbúðalánasjóðs en ríkisábyrgð-
inni yrði viðhaldið. Vaxtakjör
yrðu þá óbreytt.
Þriðja leiðin sem nefnd er,
verðbréfunarleiðin, gengur út á
að hlutverki Íbúðalánasjóðs verði
breytt þannig að hann hefði það
hlutverk að annast endurfjár-
mögnun húsnæðislána en lánveit-
ingarnar færðust hins vegar til
markaðarins. Vaxtakjör myndu
þá ekki breytast.
Í skýrslunni segir að fyrri tvær
leiðirnar, þ.e. markaðsleiðin og
yfirtökuleiðin, kalli ekki á fjölgun
starfa í fjármálafyrirtækjum en
umfangið ykist hins veger ef
verðbréfunarleiðin yrði farin.
Þróun ekki fylgt eftir hér
Fram kemur í skýrslunni að fyr-
irkomulag húsnæðislána í Evr-
ópu hafi tekið miklum breyting-
um á síðastliðnum tveimur
áratugum. Með opnun fjármála-
markaða heimsins og aukinni
samkeppni milli landa hafi fjár-
málafyrirtæki víðast hvar yfir-
tekið þennan þátt lánamarkaðar-
ins að mestu leyti. Íslandi hafi þó
ekki fylgt eftir þeirri þróun. Þeg-
ar húsbréfakerfinu hafi verið
komið á fót á árinu 1989 hafi hins
vegar komið fram í lagafrum-
varpi þar um, að kerfið væri skref
í þá átt að ríkið hyrfi af vettvangi
húsnæðislána.
Halldór J. Kristjánsson,
bankastjóri Landsbankans og
formaður SBV, var fundarstjóri á
fundi samtakanna í gær. Hann
sagði m.a. að ræða þyrfti um betri
verkaskiptingu milli fjármála-
stofnana og ríkisins varðandi hús-
næðisfjármögnun á Íslandi.
Skýrslan væri innlegg þar í.
Húsnæðislán myndu
auka arðsemi banka
Samtök banka og verðbréfafyrirtækja telja að með því að færa almenn húsnæðislán til
ánafyrirtækja á frjálsum markaði geti þau sinnt viðskiptavinum sínum enn betur en nú
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Í skýrslu SBV um húsnæðisfjármögnun segir að fyrirkomulag húsnæðislána
hér á landi hafi ekki fylgt eftir þróun víðast hvar annars staðar í Evrópu.

Miðopna: BYKO breiðist út
Yf ir l i t
Kynningar – Blaðinu í dag fylgir aug-
lýsingablaðið Sjónvarpsdagskráin
frá Sone ehf. Blaðinu er dreift um allt
land. Einnig fylgir blaðinu prentað
auglýsingablað frá Europris.
BLÓM
fyrir konudaginn
b ú n t i ð
399-
799-pr.kg.
Ódýrt fyrir alla!
Ódýrt fyrir alla!
Ódýrt fyrir alla!
LYNGHÁLSI 4 - SKÚTUVOGI 2
LÁGT OG
STÖÐUGT
VÖRUVERÐ!
290-
GRANDIOSE
pizza 585 gr.
BIG ONE PEPPERONE
pizza 680 gr.
390-
O S T A
VEISLA
KYNNINGAR
AFSLÁTTUR
LAMBALÆRI 1/1 & 1/2
LAMBAHRYGGIR
kryddað og tilbúið í ofninn
279-
SVÍNASÍÐUR
ferskar, ófrosnar
pr.kg.
99-
KAFFI
250 gr.
OPIÐ
11-20
ALLA DAGA
199-
PYLSUR
10 stk
699-pr.kg.
SVÍNAHNAKKI
úrbeinaður í sneiðum
ferskur og ófrosinn
599-pr.kg.
SVÍNAKÓTILETTUR
ferskar, ófrosnar
269-
SVÍNAHAKK
ferskt, ófrosið
pr.kg.
KYNNING
UM
HELGINA
890-
BEIKON
frá Gæða grís
89-
SVÍNASKANKAR
nýir og léttsaltaðir
pr.kg.
298-pr.kg.
SVÍNABÓGAR
ferskir, ófrosnir
1190-
STEIKARHNÍFAPÖR FYRIR 6
(þola uppþvottavél)
EXTRA
LÁGT VERÐ!
Í dag
Sigmund 8 Viðhorf 30
Erlent 16/18 Minningar 30/35
Höfuðborgin 18/19 Bréf 36
Akureyri 19 Kirkjustarf 37
Suðurnes 20 Dagbók 38/39
Landið 20 Íþróttir 41/43
Neytendur 21 Fólk 44/49
Listir 21/22 Bíó 46/49
Umræðan 23/25 Ljósvakamiðlar 50
Forystugrein 26 Veður 51
* * *
GUÐNI Ágústsson landbúnaðarráðherra brá sér í
Melabúðina í gær og bar saman verð og magn á
grænmeti nú og fyrir einu ári þegar tollar voru
afnumdir á allflestum tegundum grænmetis. Fyrir
2.700 kr. fengust fyrir ári 7,5 kg af algengu græn-
meti í versluninni en nú voru þau þrettán kílóin
sem Guðni fékk fyrir sama pening, að því er fram
kom í úttekt hans.
Guðni sagðist eins og svo margir hafa haft
ákveðnar efasemdir um að áhrifin yrðu svo víðtæk
sem raun ber vitni. Sagði hann einkar ánægjulegt
að sjá hliðaráhrifin sem afnám grænmetistolla
hefði haft á ávexti, verð á algengum tegundum
hefði lækkað um 10–30 prósent á einu ári.
Aðspurður sagði hann að afnám grænmetistolla
fyrir ári gæfi ekki endilega tilefni til frekari að-
gerða í þá veru, t.a.m. í öðrum landbúnaðar-
flokkum. Benti hann á að Íslendingar væru
bundnir af samningum við Alþjóðaviðskiptastofn-
unina og um mun flóknara mál væri að ræða en
menn gerðu sér grein fyrir. Afnám grænmetis-
tolla væri á hinn bóginn tiltölulega lítil og ódýr
aðgerð.
Guðni sagði að hátt verð á grænmeti hefði lengi
verið gagnrýnt og bent hefði verið á þá staðreynd
að það væri mun dýrara hér á landi en annars
staðar í Evrópu.
Með afnámi grænmetistolla og tíu ára aðlög-
unarsamningi við garðyrkjubændur væri bæði
komið til móts við neytendur og bændur.
Von sín væri sú að fólk gæti framvegis átt
„glaðari stund við eldhúsborðið“.
Guðni Ágústsson um áhrif af afnámi grænmetistolla
Morgunblaðið/RAX
Guðni sýndi viðstöddum í Melabúðinni á myndrænan hátt að neytandinn fær tvær gúrkur nú fyrir verð
einnar í fyrra. Hann segist ánægður með að afnám grænmetistolla hafi skilað sér í lægra verði á ávöxtum.
Glaðari stund við eldhúsborðið
BYKO ætlar að opna verslun á
Reyðarfirði í vor og á Selfossi á
næsta ári að sögn forstjóra fyr-
irtækisins, Jóns Helga Guð-
mundssonar. BYKO-samsteypan
undir móðurfélaginu Norvik hefur
verið að vaxa á síðustu árum en
starfsemi þess er í Lettlandi,
Bretlandi og Rússlandi auk Ís-
lands. Velta samstæðunnar hefur
tvöfaldast á undanförnum fimm
árum eins og fram kemur í Við-
skiptablaði Morgunblaðsins í dag.
Á síðasta ári opnaði BYKO sölu-
skrifstofu í Bretlandi undir nafn-
inu BYKO-UK Ltd. Er ætlunin,
að sögn forstjórans, að angar fyr-
irtækisins teygi sig til fleiri landa í
framtíðinni. BYKO er nú einn af
stærstu útflytjendum á timbri frá
Lettlandi og er bresku skrifstof-
unni einkum ætlað að fylgja þeim
viðskiptum eftir. Hráefnið til
framleiðslunnar í Lettlandi kemur
að miklu leyti frá Rússlandi en þar
er BYKO með þrjár starfsstöðvar
í samstarfi við rússneskan aðila.
Auk þessara umsvifa heyrir
undir BYKO-samstæðuna fyrir-
tækið Axent sem er einn stærsti
útflytjandi á íslenskri ull til Rúss-
lands. Jón Helgi segir að sala á
byggingarvörum hérlendis sé og
verði áfram kjarni starfseminnar.
BYKO opnar eystra í vor

BYKO breiðist út/B8–9
FLOKKSÞING Framsóknarflokks-
ins, hið 27. í röðinni, fer fram á Hótel
Loftleiðum í Reykjavík dagana 21.
til 23. febrúar. Yfirskrift flokks-
þingsins að þessu sinni er: Vinna,
vöxtur, velferð.
Setningarávarp formanns flokks-
ins, Halldórs Ásgrímssonar utanrík-
isráðherra, verður kl. 13.45 í Þjóð-
leikhúsinu á morgun, föstudag, en
almenn þingstörf hefjast um morg-
uninn á Hótel Loftleiðum.
Árni Magnússon, framkvæmda-
stjóri Framsóknarflokksins, segir
mikið lagt í þingið og að hæst muni
bera ræðu formannsins en þar muni
Halldór gefa tóninn fyrir komandi
kosningabaráttu. „Að ræðunni lok-
inni verður þinginu framhaldið á
Hótel Loftleiðum og þar hefst hin
almenna pólitíska umræða þingsins,
þar sem rædd verða þau drög að
ályktunum er liggja fyrir í sam-
hengi við ræðu Halldórs. Þarna
munum við móta stefnu okkar fyrir
komandi kosningar,“ segir Árni.
Flokksþingið er nú haldið í febr-
úar og á Hótel Loftleiðum en löng
hefð er fyrir því að flokksþing Fram-
sóknarflokksins séu haldin í nóvem-
ber á Hótel Sögu. Árni sagði ástæðu
þess að þingið hefði verið flutt fyrst
og fremst vera að flokksþing flokks-
ins yrði stöðugt fjölmennara.
Að þessu sinni eru skráðir þing-
fulltrúar um 700 en að auki eiga allir
framsóknarmenn rétt á að sitja
þingið sem áheyrnarfulltrúar.
„Þannig að þótt Hótel Saga hafi
þjónað okkur vel og dyggilega um
áratuga skeið þá vorum við búnir að
sprengja það húsnæði utan af okkur.
Á Loftleiðum er líka betri aðstaða til
ráðstefnuhalds,“ segir Árni. Hátíð-
arkvöldverður verður í Valsheim-
ilinu.
Á sunnudag verða kosningar um
embætti formanns, varaformanns og
ritara og eru allir þingfulltrúar í
kjöri.
700 sækja flokksþing Framsóknar
Línur lagðar
fyrir kosningar
ANNA Lindh, utanríkisráðherra
Svíþjóðar, kom til Íslands í opin-
bera heimsókn gær. Um kvöldið
sat hún kvöldverðarboð í Perlunni í
boði Halldórs Ásgrímssonar utan-
ríkisráðherra. Í dag mun Lindh
eiga viðræður við Halldór Ás-
grímsson, Davíð Oddsson forsætis-
ráðherra og Siv Friðleifsdóttur
umhverfisráðherra. Í hádeginu
verður hún gestur á opnum fundi í
Odda á vegum Stofnunar stjórn-
sýslufræða og stjórnmála við Há-
skóla Íslands. Þar mun hún ræða
reynslu Svía af Evrópusambands-
aðild.
Vel fór á með þeim Halldóri, eig-
inkonu hans Sigurjónu Sigurðar-
dóttur, Önnu Lindh og eiginmanni
hennar Bo Holmberg.
Morgunblaðið/Jim Smart
Utanríkisráðherra
Svíþjóðar í heimsókn
SAMTÖK verslunar og þjónustu hafa gert
athugasemdir við útboð Ríkiskaupa í elds-
neytiskaup fyrir ýmsar ríkisstofnanir, en
tilboð verða opnuð kl. 11 í dag. SVÞ gera at-
hugasemdir við að ríkið skuldbindur sig
ekki til að taka neinu tilboðanna en áskilur
sér engu að síður rétt til að geta valið hluta
úr hverju tilboði fyrir sig og þannig samið
við fleiri en einn aðila. Loks kemur fram í
útboðsskilmálum að einungis 60% þeirra
bíla sem útboðið byggist á sé skylt að skipta
eingöngu við þann sem hreppir hnossið.
Útboðið gerir Ríkiskaup fyrir nokkur
ríkisfyrirtæki, m.a. Íslandspóst, Vegagerð-
ina og Ríkislögreglustjóra. Sigurður Jóns-
son, framkvæmdastjóri SVÞ, segir undar-
legt að Ríkiskaup áskilji sér þann rétt að
geta samið við fleiri en einn þeirra sem
bjóða í kaupin. „Til dæmis þannig að samið
er við einn aðila um bensín austur á Rauf-
arhöfn en einhvern allt annan í Reykjavík.
Þessi aðili fyrir austan er þá býsna illa sett-
ur því hann er búinn að reikna með að fá allt
önnur viðskipti. Þegar menn bjóða í heilan
pakka byggist tilboðið á vissum forsendum
um hagræði og annað,“ segir Sigurður.
Útboðið byggist á rúmlega 1.200 bílum,
en Sigurður segir að eingöngu 700 þeirra
séu tilgreindir sem skuldbindandi fyrir rík-
ið verði af samningum. „Við hefðum helst
viljað að opnun tilboða yrði frestað,“ segir
Sigurður og bætir við að SVÞ muni í fram-
haldinu gera frekari athugasemdir og taka
síðan afstöðu til þess hvort útboðið verði
kært til kærunefndar útboðsmála.
Athugasemd-
ir við útboð
Ríkiskaupa
HANNES Hlífar Stefánsson náði jafntefli
gegn Ivan Sokolov í 2. umferð Stórmóts
Hróksins á Kjarvalsstöðum í gærkvöldi.
Hannes var með svart og sömdu þeir um
jafntefli eftir 25 leiki.
Aðrar skákir fóru þannig að Bartlomej
Macieja sigraði Stefán Kristjánsson, Helgi
Áss Grétarsson mátti sín lítils gegn hinum
aldna Viktor Kortsnoj sem hafði magnaðan
sigur, að sögn skákskýrenda, í aðeins 23
leikjum. Alexei Shirov sigraði Etienn Bacr-
ot í 54 leikjum en jafntefli varð í viðureign
Michaels Adams og Lukes McShane.
Eftir tvær umferðir eru Macieja, Shirov
og Kortsnoj efstir með 1½ vinning hver.
Hannes Hlífar og Helgi Áss eru með einn
vinning hvor. Þriðja umferð af níu hefst síð-
degis í dag.
Hannes Hlífar
náði jöfnu
gegn Sokolov

Kröftug taflmennska/11
♦ ♦ ♦