Morgunblaðið - 20.02.2003, Blaðsíða 17
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2003 17
UM 50 skriðdrekar Ísraela, studdir
herþyrlum og jarðýtum, réðust í
gærmorgun inn í Gazaborg og var
markmiðið sagt að granda verkstæð-
um Hamas-samtaka bókstafstrúar-
manna sem standa oft fyrir hryðju-
verkum. Alls féllu 11 Palestínumenn
í árásinni á Gaza og þrír að auki í
átökum á öðrum svæðum milli Ísr-
aela og Palestínumanna.
Liðsmenn Hamas sprengdu á
laugardag skriðdreka á Gazaspild-
unni og féllu allir hermennirnir fjórir
sem í honum voru. Hét Shaul Mofaz
varnarmálaráðherra í fyrradag
grimmilegum hefndum en Hamas-
menn höfðu auk þess skotið flug-
skeytum á iðnaðarsvæðið Sderot í
Ísrael undanfarna daga.
Harðir bardagar urðu á götum
Gazaborgar í gærmorgun og einn
Palestínumannanna er sagður hafa
sprengt sjálfan sig við ísraelskan
skriðdreka. Ísraelar sögðu hins veg-
ar að sennilega hefði létt sprengju-
flaug sem hann var með á öxlinni
sprungið of fljótt.
Talsmenn stjórnar Yassers Ara-
fats Palestínuleiðtoga sögðu að þrír
hinna föllnu í Gazaborg hefðu verið
liðsmenn öryggissveita er hefðu haft
það hlutverk að koma í veg fyrir að
Hamas-menn skytu heimasmíðuðum
Qassam-flugskeytum sínum á Ísrael.
Apache-þyrla Ísraela hafi sprengt
bíl mannanna og þeir látið lífið.
„Ísraelar eyðilögðu allt sem við
höfum gert til að reyna að koma í veg
fyrir árásir af þessu tagi,“ sagði hátt-
settur embættismaður stjórnar
Yassers Arafats.
Talið er að verkstæðin í Gazaborg
séu meðal annars notuð til að smíða
sprengjur, flugskeyti og annan bún-
að handa sjálfsmorðssprengjumönn-
um sem myrt hafa hundruð
óbreyttra borgara í Ísraela á und-
anförnum árum.
Allmörg hús voru lögð í rúst í gær-
morgun og munu nokkrir hinna
föllnu hafa orðið undir braki er féll á
þá.
SÞ fordæmi árásir
Gazaspildan er afar þéttbýl, þar
býr nær milljón Palestínumanna auk
nokkur þúsund landtökumanna úr
röðum gyðinga. Ísraelar hafa ekki
hernumið hana á ný eins og megnið
af borgunum á Vesturbakkanum en
á Gaza hafa lengi verið öflugar bæki-
stöðvar herskárra samtaka á borð
við Hamas. Ólíklegt er samt talið að
Ísraelsher verði látinn leggja svæðið
undir sig enda gæti það komið sér af-
ar illa fyrir Bandaríkjamenn sem
undirbúa nú átök við Íraka.
Ísraelsher réðst einnig inn í gamla
hverfið í borginni Nablus á Vestur-
bakkanum í gær og féllu þar tveir
Palestínumenn í átökunum auk þess
sem tugir særðust. Annar hinna
föllnu er sagður hafa verið geðsjúk-
ur. Taer Zakani, einn af liðsmönnum
al-Aqsa-píslarvottaherdeildarinnar,
samtaka sem tengjast Fatah-hreyf-
ingu Arafats, féll í borginni Jenin á
Vesturbakkanum í gær er bíll hans
sprakk. Kenndu Palestínumenn Ísr-
aelum um og sögðu þá hafa notað
fjarstýrða sprengju.
Nokkrum klukkustundum eftir
innrásina í Gazaborg skutu Hamas-
menn fjórum Qassam-flugskeytum
frá Gaza á Sderot í sunnanverðu Ísr-
ael, skammt frá Gaza-spildunni og
við endimörk Negev-eyðimerkurinn-
ar. Eitt skeytanna hitti borgina og
særðust þrír, að sögn talsmanna Ísr-
aelshers. Einnig var skotið flug-
skeyti á landtökubyggðina Dugit á
Gaza.
Palestínska heimastjórnin hvatti í
gær Sameinuðu þjóðirnar til að for-
dæma árásina á Gaza. „Stjórn Ísr-
aels er að notfæra sér ástandið í
heimsmálunum til að fremja glæpi
gegn palestínsku þjóðinni,“ sagði í
yfirlýsingu heimastjórnarinnar. Vís-
aði hún þar til deilnanna um gereyð-
ingarvopn Íraka sem athyglin hefur
beinst mest að síðustu vikurnar.
Ísraelsher réðst
inn í Gazaborg
Reuters
Palestínskur drengur við tvö bílflök í Tufah, úthverfi Gazaborgar, í gær. Ísraelskir hermenn réðust inn í borgina í
gærmorgun og féllu tólf Palestínumenn í átökunum.
Gazaborg, Jerúsalem. AFP.
Ellefu liðsmenn Hamas-samtakanna sagðir hafa fallið
þegar Ísraelsher lagði sprengjuverkstæði í rúst
VLADIMIRO Montesinos, fyrrver-
andi yfirmaður leyniþjónustunnar í
Perú, neitaði að bera vitni í gær
þegar hann var leiddur fyrir rétt
vegna ásakana um spillingu. Mont-
esinos hefur verið í fangelsi í tvö ár
og gefnar hafa verið út yfir 70 ákær-
ur á hendur honum fyrir spillingu,
auðgunarglæpi, alvarleg mannrétt-
indabrot, vopnasmygl og peninga-
þvætti.
„Þetta er upphafið að réttarhöld-
um yfir spilltasta manni í sögu Perú;
loksins, eftir tvö ár,“ sagði saksókn-
arinn í málum Montesinos.
Í málinu sem tekið var fyrir í gær
er Montesinos, sem hefur verið kall-
aður „Raspútín Andesfjalla“, sakað-
ur um að hafa misnotað aðstöðu sína
sem yfirmaður leyniþjónustunnar
og hægri hönd Albertos Fujimoris,
fyrrverandi forseta, til að tryggja
bróður fyrrverandi ástkonu sinnar
sakaruppgjöf. Hann er einnig sak-
aður um að hafa aðstoðað frænda
hennar í lagaþrætu við banka í Perú.
Fyrrverandi ástkona Montesinos,
Jackeline Beltran, kvaðst aldrei
hafa beðið hann um slíka greiða og
óskaði eftir því að hann bæri vitni til
að veita upplýsingar sem gætu orðið
til þess að hún yrði leyst úr haldi.
Montesinos hlýddi þögull á hana og
neitaði síðan að bera vitni. Gert var
hlé á réttarhaldinu þar til í dag.
Montesinos á yfir höfði sér allt að
fimm ára fangelsi verði hann fund-
inn sekur í fyrsta dómsmálinu á
hendur honum. Hann hefur verið í
fangelsi í herstöð vestan við Lima og
var fluttur með þyrlu í Lurigancho-
fangelsið þar sem réttarhöldin fara
fram. Um 300 lögreglumenn voru á
varðbergi við vegi nálægt herstöð-
inni og 500 manna lögreglusérsveitir
voru við Lurigancho-fangelsið.
Réttarhaldinu var sjónvarpað í
beinni útsendingu og margir lands-
menn fylgdust grannt með henni.
Um 400 fréttamenn voru á staðnum
en þurftu að fylgjast með réttar-
haldinu í sjónvarpi í nálægum sal
þar sem þeir voru of margir til að
komast fyrir í réttarsalnum.
Reuters
Vladimiro Montesinos, fyrrverandi yfirmaður leyniþjónustu Perú, og fyrr-
verandi ástkona hans, Jackeline Beltran, fyrir rétti í gær.
Montesinos
saksóttur í Perú
Lima. AFP, AP.
AÐDÁENDUR Saparmurat Niy-
azovs, forseta Mið-Asíuríkisins
Túrkmenistan, fögnuðu í gær 63
ára afmæli hans með því að ausa
hann lofi og færa honum gjafir.
Afmælisdagur Niyazovs er jafnan
haldinn hátíðlegur í Túrkmenistan
þar sem stalínískir stjórnarhættir
og persónudýrkun halda enn velli.
Fjöldagöngur voru farnar víða
um landið, tónleikar haldnir og
mikill fjöldi fólks flykktist út á göt-
ur höfuðborgarinnar, Ashkhabad,
til að lýsa yfir aðdáun sinni á for-
setanum. Niyazov hefur tekið upp
heitið „Turkmenbashi“ sem þýðir
„faðir allra Túrkmena“ og gefið út
tilskipanir ýmsar er vakið hafa at-
hygli víða um lönd. Þannig hafa 12
mánuðir ársins fengið ný nöfn og
eru nú kenndir við hetjur í sögu
þjóðarinnar, Niyazov sjálfan og
móður hans. Þá hefur forsetinn
lýst yfir því að æsku manna ljúki
við 37 ára aldur en gamlir geti
þeir talist eftir 85 ár.
Forsetinn fylgdist með hátíð-
arhöldunum í gær í Ashkhabad.
Hermenn gengu hjá og hrópuðu í
takt: „Halk, Watan, Beit Turkm-
enbashi“ sem þýða mun: „Þjóð,
föðurland, mikli Turkmenbashi.“
Hamslaus gleði var sögð hafa ein-
kennt samkunduna og höfðu við-
staddir á orði að svo virtist sem
enn fleiri myndum af Niyazov
hefði verið komið fyrir en venja er.
„Turkmenbashi“ var ausinn lofi
í tilefni dagsins og hafa dagblöð í
landinu birt gríðarlegan fjölda af
kveðjum til afmælisbarnsins m.a.
frá embættismönnum og erlendum
fyrirmönnum. Í bréfi sem ríkis-
stjórn Túrkmenistans sendi Niyaz-
ov af þessu tilefni sagði m.a: „Guð
gefur aðeins þeim sem hann hefur
velþóknun á þvílíkan styrk og slík-
an mikilfengleik. Aðeins þeir sem
Guð elskar af einlægni og telur
sendiboða sína hljóta slík örlög.“
Innanríkisráðherra Túrkmenist-
ans lýsti yfir því að forsetinn væri
„stórkostlegur persónuleiki, sem
býr yfir gáfu spámannsins“.
Teikn eru þó á lofti um að
óánægja fari vaxandi í Túrkmen-
istan. Í fyrra var Niyazov sýnt
banatilræði og sérfróðir telja að
andstaða við stalínsíska stjórn-
arhætti hans hafi aukist.
„Útvalinn
spámaður“
Reuters
„Faðir allra Túrkmena“ hlýðir á
þjóðsönginn.
Túrkmenar fagna afmæli forseta síns
Ashkhabad. AFP.
’ Stórkostlegurpersónuleiki, sem
býr yfir gáfu spá-
mannsins. ‘
RITSTJÓRAR 32 viðurkenndra
vísindatímarita ákváðu á árs-
fundi sínum í Denver í Banda-
ríkjunum fyrir skömmu að
framvegis yrðu lagðar hömlur á
birtingu greina sem talið væri
að hryðjuverkamenn gætu not-
fært sér, að sögn fréttavefjar
BBC.
Sumir stjórnmálamenn hafa
krafist róttækra takmarkana á
frelsi til að birta rannsóknanið-
urstöður sem gætu nýst til að
búa til sýklavopn. Einn ritstjór-
anna, Ronald Atlas, segir hins
vegar að menn verði að gæta
sín, slík stefna gæti haft slæm
áhrif á heilbrigðismál og jafnvel
valdið ótímabærum dauða. Hins
vegar megi ekki aðstoða hermd-
arverkamenn með upplýsingum.
„Hér er því um hárfínt jafnvægi
að ræða, jafnvægi sem við verð-
um fyrir alla muni að finna,“
sagði Atlas.
Ritstjórarnir segja ljóst að
ekki sé hægt að hindra vísinda-
menn í að setja niðurstöður sín-
ar á Netið og gera þannig öllum
kleift að nálgast þær.
Einn ritstjóranna sagði að um
þáttaskil í sögu vísindanna væri
að ræða, „öld sakleysis“ væri
liðin.
Hömlur á birt-
ingu greina