Morgunblaðið - 20.02.2003, Blaðsíða 34

MINNINGAR
34 FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Jón Kaldal fædd-ist í Reykjavík 14.
mars 1942. Hann lést
á heimili sínu í
Reykjavík hinn 11.
febrúar síðastliðinn.
Foreldrar hans voru
Guðrún Kaldal hús-
móðir, f. 14. ágúst
1918, d. 10. janúar
1984, og Jón Kaldal
ljósmyndari, f. 24.
ágúst 1896, d. 30.10.
1981. Systur Jóns eru
Dagmar, f. 30. janúar
1945, gift Ágústi
Friðrikssyni, f. 26.
október 1944, og Ingibjörg, f. 11.
apríl 1947.
Hinn 30. apríl 1967 kvæntist Jón
eftirlifandi eiginkonu sinni Stein-
unni Kaldal tækniteiknara, f. 9. des-
ember 1945. Foreldrar hennar eru
Ragna Halldórsdóttir, f. 14. desem-
ber 1919, og Kristinn R. Sigurjóns-
son, f. 4. ágúst 1920. Börn Jóns og
Steinunnar eru: 1) Jón ritstjóri, f.
24. júní 1968, maki Ragna Sæ-
mundsdóttir birtingastjóri, f. 18.
maí 1968, börn þeirra eru Jón, f. 19.
mars 1996, og Arna, f. 5. apríl 1999.
2) Guðrún, forstöðumaður og
íþróttakennari, f. 16. júlí 1970,
maki Jóhann G. Jóhannsson, leikari
sumur í fæðingarsveit föður síns,
Austur-Húnavatnssýslu, hjá
frænda sínum Jóni Pálmasyni á
Akri. Hann stundaði nám við Mynd-
listaskólann í Reykjavík 1958 til
1962. Sveinsprófi lauk hann í húsa-
smíði 1964 og lauk prófi sem bygg-
ingafræðingur árið 1966 frá Köb-
enhavns Bygningskonstruktur-
skole. Á árunum 1966 til 1971
starfaði Jón á Teiknistofunni Ár-
múla 6, en hann starfaði sjálfstætt
frá 1971 og rak um árabil teikni-
stofuna ARKO, ásamt félögum sín-
um Jóni Róberti Karlssyni og Ás-
mundi Jóhannssyni.
Jón teiknaði fjölmargar bygging-
ar sem setja svip sinn á höfuðborg-
arsvæðið, þar á meðal skipulagði
hann og teiknaði íbúðarhverfi sem
Byggung lét reisa í Selási og við
Eiðisgranda á níunda áratug síð-
ustu aldar. Meðal síðari verka má
nefna skipulag og hönnun sumar-
húsabyggðar við Vatnsenda í
Skorradal.
Jón var stofnfélagi og fyrsti for-
maður Byggingafræðingafélags Ís-
lands á árunum 1967 til 1972.
Helstu áhugamál Jóns voru skíða-
mennska og djasstónlist. Hann var
félagi í skíðadeild Víkings og skipu-
lagði meðal annars ýmis öldunga-
mót á skíðum. Djassáhuginn vakn-
aði strax á ungaaldri og sat Jón í
stjórn Djassvakningar frá 1986 og í
stjórn Múlans frá stofnun árið 1997.
Útför Jóns verður gerð frá Hall-
grímskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
og rekstrarhagfræð-
ingur, f. 23. nóvember
1971, börn þeirra eru
Jóhann, f. 9. júní 1999,
og Krummi, f. 7. jan-
úar 2003. 3) Steinar
nemi, f. 24. maí 1979,
unnusta Soffía Erla
Einarsdóttir nemi, f. 4.
júní 1980. 4) Sóley
nemi, f. 21. janúar
1983, unnusti Jakob
Þór S. Jakobsson nemi,
f. 27. janúar 1984.
Dóttir Jóns fyrir
hjónaband er Anna,
lögfræðingur í Sví-
þjóð, f. 25. maí 1966, maki Henrik
Lörstad tónskáld, f. 22. október
1964, börn þeirra eru Felix, f. 29.
janúar 1991, og Vera, f. 24. maí
1996.
Sonur Steinunnar fyrir hjóna-
band er Kristinn Ragnar Sigur-
bergsson kennari, f. 1. febrúar
1963, maki Helga Guðrún Jónas-
dóttir kynningarstjóri, f. 6. desem-
ber 1963, börn þeirra eru Tinna, f.
11. nóvember 1985, Lára, f. 8. febr-
úar 1991, Hulda Hvönn, f. 15. febr-
úar 1994, og Jökull Jónas, f. 1. júní
1997.
Jón fæddist og ólst upp í Reykja-
vík, auk þess sem hann var fimm
Ég set Cörlu Bley á fóninn og læt
hugann reika. Margar minningar
skjóta upp kollinum. Síðustu daga og
vikur hafa hin ýmsu minningabrot
flogið um hugann. Já, og það eru fal-
legar minningar.
Minningar um einstakan pabba.
Minningar um yndislega fjölskyldu.
Minningar um okkur. Minningar um
pabba með alpahúfu og klút um háls-
inn að sækja okkur Nonna á Grænu-
borg á Volkswagen bjöllu í gamla
daga, já, pabbi minn var töffari.
Minningar um ferðalög. Upp á
Laugarvatn, upp á Langjökul þar
sem pabbi og fleiri kappar snöruðu
upp toglyftu og settu á okkur lyftu-
belti og svo var skíðað frá morgni til
kvölds. Frábærar stundir í Kerling-
arfjöllum, öll fjölskyldan saman og
alltaf voru nokkur aukabörn með í
för. Síðast skíðuðum við saman í Val
Gardena. Við kepptum í samhliða-
svigi og aldrei var jafngaman og þeg-
ar við fengum að keyra okkur út í
braut með innfæddum. Pabbi hafði
flottan skíðastíl og skemmti sér best í
braut og æfði skíði og keppti með
Víkingi alveg þar til hann veiktist.
Allar helgar var skíðunum skellt á
toppinn, mamma smurði vel af nesti
og svo var brunað upp í Hengil og þá
skipti engu máli hvernig veðrið var,
út var farið og viðkvæðið var að „eng-
inn verður óbarinn biskup“ og allir
hefðu gott af smáveðurbarningi. Það
sama gilti um sundferðirnar. Við fór-
um saman í sund um helgar og pabbi
kenndi okkur flugsund.
Minningar um yndislega djasstón-
list. Öllum stundum hljómaði djass-
tónlist og stundum héldum við krakk-
arnir að pabbi væri að leyfa
gestunum á tjaldstæðinu í Laugardal
líka að njóta tónanna þegar hækkað
var í botn til að fá góðan fíling. Alltaf
á gamlárskvöld settum við Cörlu Bley
á fóninn og spiluðum ,,The Lord is
Listenin’ To Ya, Hallelujah!“ á hæsta
styrk. Ég mun áfram setja Cörlu á
fóninn og ávallt hugsa til elsku pabba.
Minning pabba lifir í djassinum.
Minningar um góðan fjölskylduföð-
ur sem innrætti okkur að ekkert ann-
að kæmi til greina en að gera allt sem
við tækjum okkur fyrir hendur á sem
bestan hátt. Það var honum mjög
mikilvægt að við stæðum okkur vel og
kláruðum okkur á hlutunum á metn-
aðarfullan og frumlegan hátt. Að fá
öðruvísi hugmyndir en ekki fylgja
meðalnorminu var pabba stíll.
Minningar frá brúðkaupi okkar
Jóa í nóvember árið 2000 þegar pabbi
flutti á svo skemmtilegan hátt heim-
spekilegar hugleiðingar sínar um
hjónabandið út frá setningu Dukes
Ellingtons „It don’t mean a thing if it
aint got the swing“.
Minningar af pabba sem afa að
teikna myndir eftir pöntun fyrir
barnabörnin. Afa sem fór með þau í
sund og í bíltúr að skoða skipin niðri á
höfn. Pabbi var fyrstur til að hringja í
okkur Jóa eftir að Krummi litli fædd-
ist nú í janúar. Þá lá hann sárþjáður á
11E á Landspítalanum, en ekki var
hann að láta það stoppa sig í að gleðj-
ast yfir yngsta barnabarninu og ekki
síður yfir að Jói litli væri nú orðinn
stóri bróðir. Svo lagði hann á sig að
koma yfir á fæðingarganginn með
mömmu, sem var öllum stundum hjá
honum, til að kíkja á litla krílið og
auðvitað er Krummi alveg eins og afi
hans!
Sárar minningar um veikindi
pabba síðustu ár og nú undir lokin
þegar hann barðist eins og hetja við
krabbameinið og ætlaði ekki að láta
það buga sig. Þrátt fyrir ótrúlegan
viljastyrk náði þessi vágestur yfir-
hendinni að lokum. Saman áttum við
fjölskyldan dýrmæta stund á Laug-
arásveginum andlátsdaginn og það
var mikilvægt fyrir okkur að vera hjá
pabba þegar hann fluttist á annan
stað, á stað þar sem við hin munum fá
að hitta hann þegar okkar stund
rennur upp.
Það er gott að eiga góðar minn-
ingar og pabbi, elsku pabbi, lifir
áfram í hjörtum okkar.
Guð blessi minningu þína, elsku
pabbi minn.
Guðrún Kaldal.
Tengdapabba kynntist ég fyrst fyr-
ir næstum fjórtán árum þegar ég
rakst á hann, í orðsins fyllstu merk-
ingu, í skíðabrekku í Kerlingarfjöll-
um. Þá var hann ekki orðinn tengda-
pabbi minn og ég þekkti hann ekki
neitt en þetta voru aðstæður sem
voru dæmigerðar fyrir hann, með
fjölskyldu og vinum á skíðum, og
einnig viðmótið, sem var hlýlegt og
vinalegt.
Ég er þakklát fyrir að hafa kynnst
svo einstökum manni og ég er honum
þakklát fyrir allt sem hann hefur gef-
ið. Hann var hlýr og blíður, um-
hyggjusamur og traustur, mikill fjöl-
skyldumaður og það er ómetanlegt að
hafa fengið að vera hluti af hans ynd-
islegu fjölskyldu. Það er alltaf gott að
koma á Laugarásveginn, til Steinu og
Nonna, þar sem er góð stemning og
falleg djasstónlist á fóninum.
Tengdapabbi var glæsilegur mað-
ur og virðulegur. Og hann bar sig
alltaf vel, sama hvað bjátaði á. Alltaf.
Hann kvartaði ekki, var kraftmikill
og ákveðinn. Hann reyndi alltaf að
leysa málin og til hans var mikið
leitað. Hann var skemmtilega sér-
vitur og það var alla tíð stutt í
húmorinn og fjörið. Hann var
vinamargur og átti mörg áhugamál.
Hann var mikill kattavinur og það var
mjög gaman að hlusta á hann tala um
og við kisurnar á heimilinu.
Afi Kaldal, eins og barnabörnin
kölluðu hann, var yndislegur afi. Litlu
krílin leituðu oft í fangið á honum, í
hlýjuna og góða ilminn. Gott var að fá
að gista hjá ömmu og afa Kaldal og
horfa á bíómynd í sjónvarpinu undir
sæng og afi útskýrði rólega hvað var í
gangi í bíóinu. Svo ef lítil augu urðu
þreytt og klukkan orðin margt en bíó-
ið spennandi, gaf afi sérstakt afaráð:
að sofna bara með öðru auganu, og
horfa áfram með hinu. Þetta var auð-
velt að fallast á. Ekki leið á löngu þar
til bæði litlu augun lokuðust. Afi
breiddi sængina fallega yfir börnin
sín og blessaði þau. Nú blessum við
afa, elsku fallega afa sem við söknum
svo sárt.
Ragna Sæmundsdóttir.
Elsku Nonni minn. Ég kveð þig
með söknuði, elsku tengdapabbi
minn, það er sárt að þurfa að sætta
sig við að þú sért farinn frá okkur.
Atorkusamur maður á besta aldri
sem þurfti að lúta í lægra haldi fyrir
skelfilegum sjúkdómi.
Það eru svo margar stundir sem
koma upp í hugann þegar ég hugsa til
þín.
Alla þá tíma þegar þú reyndir að
gera úr mér smið. Teiknaðir og út-
skýrðir fyrir mér hvernig hlutirnir
ættu að vera en einhvern veginn gat
ég alltaf klúðrað því. Þú varst þó það
hugulsamur að hrósa mér þrátt fyrir
allt og hvetja mig í næsta verk. Það er
fyrir þína tilstuðlan að ég get litið
stoltur á skjólvegginn hannaðan af
þér og sagt: „Ég smíðaði þetta,“ þó að
þú hafir í raun átt heiðurinn.
Allt gerðirðu af nákvæmni, yfirleitt
rifinn upp penni og blað, svo var
teiknað og reiknað þangað til hárrétt
niðurstaða fékkst. Þá hafði maður vit
á að stíga til hliðar og brosa því að
ekki hafði maður roð við þér. Það var
sama hvort það var verið að byggja
brennu, smíða skjólvegg, grilla eða
raða borðum fyrir brúðkaupsveislu.
Sem betur fer náði ég nokkrum
góðum árum með þér áður en sjúk-
dómurinn fór að draga af þér. Skíða-
ferðir og sundferðir þar sem þú varst
hrókur alls fagnaðar og primus mótor
í leikjum, grilli og gleði. Við gátum
rætt saman endalaust um listir, þú
varst hafsjór upplýsinga um tónlist,
ekki bara djass þó að það hafi verið
þitt forte, heldur rokk og popp og við
náðum vel saman í spjalli um Bítlana.
Leiklist og kvikmyndir voru vett-
vangur margra spjalla og svo auðvit-
að myndlist sem þú hafðir einstaka
hæfileika í.
Það er líka huggun að þú hafir
fengið að kynnast Krumma litla og
fagna nafninu hans, því Jói litli mun
aldrei gleyma elsku afa sínum og
þeim yndislegu stundum sem þið átt-
uð saman.
Guð blessi þig og varðveiti.
Jóhann G. Jóhannsson.
Eflaust ertu hvíldinni feginn, kæri
Nonni, eftir þær þrautir sem þú hefur
mátt lifa við síðustu ár. Í þau skipti
sem veikindi þín bárust í tal, vildir þú
sjaldnast gera mikið úr þeim og eyða
of mörgum í þau, þrátt fyrir allt.
Æðruleysi þitt og baráttuvilji var
aðdáunarverður.
Þú varst margbrotinn maður, fín-
legur en svipsterkur, hlédrægur en
um leið ákveðinn, skemmtilegur og
skarpgreindur. Skapandi máttur
hugar og handar var þér eiginlegur
og verkin þín stílhrein, með frumlegu
ívafi. Best kunnum við þó við hvað þú
varst tilgerðarlaus og þægilegur í
allri framkomu og með hlýja kímni-
gáfu. Það var því bæði gaman og gott
að hafa kynnst þér, kæri Nonni, og
átt þig að.
Við munum minnast með söknuði
margra góðra stunda sem við áttum
saman fjölskyldan.
Guð blessi minningu þína.
Kristinn Ragnar (Ninni),
Helga og börn.
Maðurinn með ljáinn hefur höggvið
skarð í fjölskyldu og vinahóp Jóns
Kaldals. Ég kynntist þér, Jón Kaldal,
þegar ég steig í vænginn við systur
þína á mínum yngri árum. Ég er þér
þakklátur fyrir hvað þú tókst mér vel
þegar ég átti mín fyrstu spor tengd
fjölskyldu þinni. Mikill vinskapur
tókst með okkur og fyrir okkur lá að
búa undir sama þaki í rúm þrjátíu ár.
Fyrst byggðum við blokkaríbúðir
ásamt fleiri vinum í Keldulandi, síðar
reistum við parhús við Laugarásveg
og þar búa fjölskyldur okkar enn
þann dag í dag.
Fljótlega eftir að við kynntumst
fórum við að stunda skíðaíþróttina í
hópi vina. Þú gerðist mikill áhuga-
maður um þá íþrótt. Fyrir árið 1970
fórum við í nokkrar skíðaferðir til
Ísafjarðar, margar ferðir voru farnar
í Kerlingarfjöll og nokkra vetur skíð-
uðum við í Bláfjöllum áður en vegur
var lagður þangað. Eftir að þar varð
skíðasvæði Reykvíkinga áttum við oft
góða daga á þeim slóðum, en okkar
staður var skíðasvæði Víkings á
Hengilssvæðinu. Þangað sóttum við
með fjölskyldum okkar og vinum,
tókum þátt í uppbyggingu staðarins
og áttum þar margar góðar stundir
þrátt fyrir að þú værir fæddur ÍR-
ingur.
Í mörg ár varstu aðalhvatamaður
þess að nokkrar fjölskyldur lögðu leið
sína á vorin upp í Húsafell. Þú fékkst
lánaðan traktor og settir upp skíða-
lyftu á Langjökli og í vikutíma var
skíðað. Skíðaíþróttin átti hug þinn og
þú lagðir oft leið þína til Austurríkis
og Ameríku til að njóta skíðasvæð-
anna á þeim slóðum. Áhugi þinn á
skíðaíþróttinni kom berlega í ljós
þegar þú gerðist aðalhvatamaður og
stjórnandi skíðamóta öldunga í Blá-
fjöllum og Kerlingarfjöllum. Í áratugi
stunduðum við leikfimi hjá Valdimari
ásamt hópi skíðaáhugamanna og
vina.
Áhugi þinn á jasstónlist var mikill.
Í mörg ár stóðuð þið á Teiknistofunni
fyrir jasskvöldum þar sem hljóm-
sveitin Mezzoforte spilaði. Þessi
kvöld urðu til þess að ég lærði að
meta jass. Í nærri tvo áratugi fórum
við í haustferðir á fjöll með vinum
okkar til að skoða og kynnast hálend-
inu. Fegurð ósnortinna öræfa kunnir
þú að meta.
Í nokkur ár áttir þú við veikindi að
stríða og fyrir rúmu ári greindist þú
með krabbamein sem dró þig í þína
hinstu ferð. Mágur minn. Þú ert horf-
inn. Ég er þakklátur þér fyrir að hafa
fengið að lifa lífinu með þér. Ég kem á
eftir en sú tímasetning er öllum hulin.
Ég votta Steinu, börnum og fjöl-
skyldum samúð mína.
Ágúst Friðriksson.
Elsku Nonni minn. Mikið er sárt,
að þú sért farinn frá okkur, sem elsk-
uðum, dáðum og virtum þig. Þú varst
alltaf göfugur og góður maður, sem
reyndir með þínu listamannsgeði að
hjálpa fólki að „fókusera“ á raunveru-
leikann. Þú varst sannkallaður
heimsmaður. Listamaður í hugsun,
athöfn og dáð.
Þú hefur alltaf verið kallaður
Nonni mágur af okkur systkinum
Steinu: „Svo þú ert Nonni mágur,“
sagði einn frændi okkar Steinu þegar
hann var kynntur fyrir þér á sínum
tíma. Hann vissi vel hver Jón Kaldal
var, en ekki fyrr en þá hver Nonni
mágur var. Eftir það var alltaf talað
um „Nonna mág“.
Við höfum þekkst í mörg ár, Nonni
minn. Alltaf reyndist þú mér vinur og
kenndir mér svo margt. Í minni ung-
æðislegu fljótfærni á sínum tíma tal-
aði ég um alla hluti við alla, sem ég
hitti. Þetta átti langt frá því alltaf við.
Ef þú varst til staðar tókst þú mig af-
síðis og sagðir ákveðið við mig: „Ekki
spreða fídusum, Dóri minn, það skilja
þig ekki allir.“ Þú skildir alltaf.
Við nutum þess oft að sitja einir og
ræða um göfugar manneskjur, listir,
stjórnmál, flokkinn okkar, heiminn,
geiminn, stjörnurnar og Guð. Ég man
eina nótt á Laugarásvegi 18, þegar
við sátum tveir og ræddum alla þessa
hluti, eins og oft áður, þegar þú sagðir
skyndilega: „Halldór, ert þú geim-
vera?“ „Já, og þú líka,“ svaraði ég.
Við sem ætluðum, þegar við yrðum
gamlir, að sitja í fallegum dal milli
fjallanna við sjóinn á Íslandi, mála
myndir, semja lög og texta í samein-
ingu. Mála og semja, um og til okkar
litlu en merku þjóðar. Um og til
landsins, sem liggur svo langt frá
heimsins glaumi. Í anda mæðra og
feðra okkar allra á Íslandi. Líka til
barna framtíðarinnar.
Verkin þín í húsagerðarlist út um
allan bæ í Reykjavík og víðar, sanna
þína praktísku og fagurfræðilegu
snilld. En þú hefðir nú átt að mála
fleiri málverk, Nonni minn, okkur
hinum til ánægju og innblásturs.
Aðeins eitt í þeim afstæða heimi,
sem við lifum í, er 100% öruggt. Það
er: Ef við fæðumst, þá deyjum við.
Allt annað er afstætt og breytilegt.
Bróðir lífsins er dauðinn eins sorglegt
og það hljómar í eyrum okkar. Vegir
hins „mikla anda, byggingameistara
heims“, eru órannsakanlegir okkur
manneskjunum. Hinn „mikli andi“ er
alverandi og allsráðandi máttur hins
góða, jákvæða og uppbyggjandi afls.
Óskiljanlegur okkur með þann tak-
markaða skilning, sem við höfum.
Ekkert er tilviljun. Allt hefur tilgang,
þó svo að dauðlegar verur eins og við
áttum okkur ekki á því. Þessu verðum
við að vera auðmjúk fyrir, því skiln-
ingur okkar nær svo stutt, og er svo
óskaplega frumstæður. Hugsa sér, að
enn er stríð á jörð. Hugsa sér, að pen-
ingagræðgi og valdasýki ráða hér í
heimi. Þetta, þrátt fyrir trúarsöfnuði
okkar, alla góða, göfuga menn og
konur, sem hafa sagt og kennt okkur
annað í mörg þúsund ár.
Ég veit við hittumst aftur hinum
megin, elsku Nonni minn. Hver veit
nema við fáum þá tíma til þess að
mála og semja lög og texta saman. Ég
er viss um að „byggingameistari
heims“ hefur þörf fyrir góða hönnuði
eins og þig. Ef til vill smiði og söngv-
ara líka.
Elsku Nonni minn. Ég votta kon-
unni þinni, henni Steinu systur minni,
og frábæru börnunum ykkar, sem
eru: Kristinn Ragnar, Anna, Jón,
Guðrún, Steinar og Sóley, mína
dýpstu samúð við brottför þína til
æðri heima. Á sama hátt votta ég
systrum þínum, fjölskyldu, öllum vin-
um þínum og vandamönnum dýpstu
samúð. Reykjavík verður ekki söm án
þín.
Þú kenndir mér falleg kveðjuorð
þegar ég var unglingur, sem þú sagð-
ir alltaf við mig í gegnum árin þegar
þú vissir að mér leið illa. Mér þykir
hæfa að nota þau núna: „Almættið
varðveiti þig á höndum, fótum og öll-
um liðamótum.“
Kveð ég þig, minn kæri vinur.
Kveðjustundin er mér sár.
Það er sama á hverju dynur.
Þig ég man í þúsund ár.
(H.K.)
Með þökk fyrir að hafa fengið að
kynnast þér. Þinn einlægur vinur og
mágur,
Halldór Kristinsson.
Svili minn og vinur Jón Kaldal er
allur. Langri og strangri baráttu
hans við krabbamein er lokið.
JÓN
KALDAL