Morgunblaðið - 21.02.2003, Blaðsíða 4

DAGLEGT LÍF
4 B FÖSTUDAGUR 21. FEBRÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Undarlegustu fyrirbærum er hægt a
kynnast á námskeiðum til sjávar og sve
upplýsingaöld – og er þá ekki aðeins átt
indverska matargerð, glerskurð e
flísalagningu í heimahúsum. Sig
björg Þrastardóttir gekk inn
tómstundafrumskóginn
og missti hvað eftir
annað and-
litið.
F
RÍTÍMI er dýrmætur
því honum má eyða í
allt það sem ekki er
skylda. Flestir myndu
án efa þiggja fleiri frí-
stundir, ef marka má asann sem er
á þeim alla daga, en aðrir eiga í
stökustu vandræðum með að eyða
þeim tíma sem tómur er.
Tómstundanámskeið eru
meðal þess sem í boði er, vilji fólk
nýta stundirnar í eitthvað upp-
byggilegt, skemmtilegt eða
fróðlegt. Á þeim er líka oft að
hafa óvæntan félagsskap,
unnt að kynnast fólki með
svipuð áhugamál. Endur-
menntun er og vinsælt
hugtak á síðari tímum,
enda margsannað að heilinn
helst ekki í almennilegri þjálf-
un nema á hann sé reynt. Svo
lærir sem lifir.
Hópvitund og
hærri orka
Óhætt er að segja að fjöl-
breytt námskeið standi
landsmönnum til boða.
Símenntunarmiðstöðvar og
kvöldskólar starfa víða um
land, tómstundaskólar,
klúbbar, félagasamtök og
menntasetur gefa út náms-
skrár og fjarnámi vex ás-
megin á upplýsingaöld. All-
ir þekkja einhvern sem
hefur brugðið sér á þýsku-
námskeið eða matreiðslukúrs,
svo er það bútasaumurinn, bílavið-
gerðirnar, ræðumennskan, blóma-
skreytingarnar og hattasaumurinn
– sum námskeið falla aldrei úr gildi.
En hvað með andann, sálina og ljós-
ið? Á þeim akri hafa á síðustu árum
sprottið upp ýmsir valmöguleikar,
hægt er að nema reiki og heilun og
slökun og betri einbeitingu. Lítum á
dæmi:
„Shamballa 12+1 D þróunar- og
sjálfseflingarnámskeið. Nú leggjum
við megináherslu á sjálfseflingu,
þróun okkar sjálfra og vitundar
okkar, ljóslíkamann, hreinsun
hindrana úr orkusviði okkar. Áttum
okkur á því hver við erum í
tengslum við allt sem er og margt,
margt fleira. 13 vígslur inn í hærri
og hærri orku.“ Tilkynningu þessa
með nánari útskýringum gefur að
líta á heimasíðu Shamballa-seturs-
ins (www.geocities.com/lillyrokk/)
en Shamballa er hugmyndafræði
þar sem „fyrst og fremst er um að
ræða tengingu við Guð þinn þar sem
heilunarorkan sem flæðir um lík-
ama þinn og út frá honum er bónus
sem hægt er að nota til að aðstoða
aðra við heilun sjálfra þeirra.
Shamballa er marglita,
fjölvíða, fjöltíðni kærleiks-
hópvitund sem ber í sér
mest af þeirri orku sem við
höfum áður kallað ýmsum
nöfnum uns okkur var gefin
þessi stórkostlega gjöf Eining-
ar í Shamballa demantinum“.
Stuttar tilvitnanir,
og auk þess slitnar úr
samhengi, gefa reyndar
ekki fulla mynd af hug-
myndum Shamballa, en nám-
skeið á vegum setursins eru
sem sé á meðal þess
sem býðst á vett-
vangi vitundar og
sjálfsræktar.
Önnur og óskyld
dæmi er að finna und-
ir Jökli, þar býður
Leiðarljós ehf. m.a. upp á nám-
skeiðin Blóðflokkalíferni og Ævin-
týri á Brekkubæ, en á hinu síðar-
nefnda er „lesið í stjörnumerki
þátttakenda, farið í gönguferðir um
orkulínur og álfabyggðir, gerðar
jógaæfingar á morgnana og haldin
skemmtileg kvöldvaka“ eins og
fram kemur á heimasíðunni blod-
flokkar.is. Þá er í boði fyrir konur
Gyðjuhelgi, sérstakt helgarnám-
skeið þar sem unnið er með eigin-
leika gyðjunnar í formi fyrirlestra,
hópvinnu, helgiathafna, heilunar
o.fl.
Liljan, hringur um andleg mál
með miðstöð á Arkarlæk í Borgar-
fjarðarsýslu, stendur fyrir fræðslu-
námskeiðum sem m.a. eru ætluð
fólki með miðilshæfileika sem vill
læra betur inn á þá og/eða ræða við
þá sem til þekkja. „Á þessum nám-
skeiðum er kannski ekki ætlunin að
fara mjög djúpt í þau mál sem
snerta miðilsþjálfunina, en þau
sannarlega veita góða innsýn inn í
hina andlegu flóru og varpa ljósi á
marga þætti sem lúta þar að,“ segir
á heimasíðunni www.liljan.cjb.net.
Þá var nýlega auglýst í dagblöð-
um Námskeið í spádómsbók Daní-
els, haldið í Hafnarfirði í febrúar og
Að smíða sitt eigið bassabox.
mars í fyrirlestraformi. „Ein
asta bók Biblíunnar er án ef
dómsbók Daníels. Sjálfur
Kristur mætli með henni og
dómum hennar sérstaklega,“
auglýsingu, en bókin fjallar a
meðal annars „um óvéfengj
gildi samviskufrelsisins“.
lestrana heldur Björn Snorr
Loftssalnum við Hólshraun.
Af þessum örfáu dæmum m
vera að hugrækt af ýmsum t
kennd á nánast hverju horni.
Lífhræddir, gestgjafar o
samningamenn
Næst má nefna námskeið
lúta að hæfni og árangri í ei
og starfi.
Sjálfsstyrkjandi aðferðir
fælni er heiti námskeiðs sem
var hjá Miðstöð símenntunar
urnesjum í janúar. „Lífshr
s.s. flughræðsla, sundhræðs
missa heilsuna, bílhræðsla,
fælni, hræðsla við dýr eða
konar fælni, eru hindranir í
meðvitundinni. Fælninni
mögulega breyta. Þegar því e
eykst öryggi, gleði og tilhlök
lífinu,“ segir í námslýsingu, e
aðar eru virkar tækniaðfer
NLP-fræðum. Leiðbeina
Katrín Erla Kjartansdóttir,
einnig nýlega námskeiðinu Að
sér vel skipulögð markmið
drauma og framtíð, þar sem
uðum grunnaðferðum var beit
Meðal annarra athyglisv
námskeiða suður með sjó á
unni má nefna Að eiga við erfi
skiptavini, ætlað starfsmö
þjónustufyrirtækja, og Að
veislu á auðveldan og skemmt
hátt með stuttum fyrirvara,
sjón Marentzu Poulsen,
brauðsjómfrúr. Sjá nána
www.mss.is.
Hjá Iðntæknistofnun stend
menningi meðal annars til
námskeiðið Að semja með ár
Þar er ekki um að ræða náms
kveðskap eða skapandi skrifu
Teikningar/Andrés
Að undirbúa
brúðkaup.
námskeið
Í RAUN eru þetta einfaldar og mjög að-gengilegar aðferðir til þess að takastá við veruleikann. Þegar ég fór á mittfyrsta námskeið sjálfur erlendis, hélt
ég að verið væri að gera grín að mér, þetta
var svo augljóst,“ segir Kári Eyþórsson, ráð-
gjafi um NLP-fræðin (Neuro-Linguistic Pro-
gramming), sem hann kennir nú áhugasöm-
um hér á landi. „Ég skildi ekki hvers vegna
ég hafði ekki áttað mig á þessu sjálfur – að
ég gæti talað við sjálfan mig í huganum með
skipulögðum hætti til þess að ná fram veru-
leikabreytingu í undirmeðvitundinni.“
Um þessar mundir stendur yfir grunn-
námskeið í NLP undir stjórn Kára og þar er
að sögn m.a. kennt „að stjórna samtölum“.
Hvernig skyldi það vera gert?
„Í upphafi förum við í það hvernig undir-
meðvitundin vinnur,“ svarar Kári. „Svo er
meðal annars farið í tengsl augna og undir-
meðvitundar; hvernig augun hreyfast í sam-
ræmi við það á hvaða sviði undirmeðvitund-
arinnar við erum að vinna. Um er að ræða
a.m.k. fjögur ólík svið og hverju þeirra teng-
ist ákveðið tungumál eða orðaforði. Og
ástæða þess að fólk skilur ekki alltaf hvert
annað, s.s. hjón eða vinnufélagar, er að það
talar mismunandi tungumál.“
Hin ólíku svið undirmeðvitundarinnar og
þar með málaflokkarnir fjórir eru kenndir
við tilfinningar, sjón, hljóð og rökvísi. „Við
skiljum orðræðu annarra í ljósi þess á hvaða
sviði við erum sterkust. Sá sem vinnur
myndrænt er líklegur til þess að segja „þú
hlýtur að sjá að þetta gengur ekki“ en ef við-
mælandinn vinnur á tilfininngasviðinu þá
skilur hann alls ekki hvað hinn á við. Sá sem
er sterkastur í tilfinningunum verður að
„finna“ að ekki er allt með felldu, hann not-
ar setningar eins og „ég hef ekki góða til-
finningu fyrir þessu“. Þegar við höfum lært
að greina þennan orðaforða getum við farið
að tala við fólkið í kringum okkur á þeirra
forsendum, í stað okkar eigin, og stjórna
þannig samtölum til árangurs.“
Kári tekur þó fram að kunnáttan miði
ekki að því að ná yfirhönd eða afvegaleiða
viðmælandann. „Þetta snýst einfaldlega um
að auðvelda og stytta samtöl, svo öll sam-
skipti gangi betur.“
Á einu NLP-námskeiði er farið langt með
að kynna og kenna aðferðina, að sögn Kára,
með fyrirlestrum og verklegum æfingum,
en svo er gert ráð fyrir að hún þjálfist upp
við notkun.
Ástríðu beint í réttan farveg
Í námslýsingu segir einnig að kennt sé
hvernig vekja eigi snillinginn í sjálfum sér.
Kári er beðinn að útskýra það nánar.
„Í raun miðar þetta nám allt að því að
læra að þekkja sjálfan sig betur. NLP-
fræðin eru samsett úr fjölskylduþerapíu,
Gestaltþerapíu, dáleiðslu og kenningum um
gagnabanka undirmeðvitundarinnar. Þróun
fræðanna í núverandi mynd hófst á 8. ára-
tugnum og síðan hafa verið að mótast sífellt
skýrari hugmyndir á þessu sviði, m.a. um
taugasamskipti, endurprógrammeringu og
fleira. Mikil bylting varð líka þegar menn
áttuðu sig á því hvernig tungumálið virkar í
samskiptum fólks, eins og ég nefndi áðan,
og einnig hvernig það getur virkað inn á við
hjá einstaklingnum.
En, sem sagt, þegar við erum farin að
þekkja veikleika okkar og styrkleika, þá er
stutt í að við lærum hvar hæfileikar okkar
liggja helst. Að vekja snillinginn í sjálfum
okkur merkir einfaldlega að beina ástríðum
okkar í farveg sem vinnur með okkur. Oft
veljum við okkur starfsvettvang eða stað í
lífinu gegn okkar eigin vilja og upplagi, en í
kjölfar NLP-námskeiða hef ég séð fjölda
fólks ýmist rata inn á réttan starfsvettvang
eða taka stórstígum framförum á þeim
gamla, allt eftir því hvar ástríðan liggur.
Við æfum okkur líka í að senda undir-
meðvitundinni rétt skilaboð, að hjálpa henni
í stað þess að streitast á móti.“
Dáleiðsla á fáeinum sekúndum
Aðspurður segir Kári NLP-fræðin liggja á
milli nýaldarfræða og sálfræði, án þess að
vera hvorugt. „Þetta eru leiðir til þess að
vinna með sjálfan sig og um leið aðra, hvort
sem menn hafa mannaforráð eða ekki,“ seg-
ir hann og kveður fræðin geta gagnast í við-
ureign við allt frá vanlíðan til peningaleysis.
„Á grunni NLP höfum við sniðið einstök
námskeið að ólíkum þáttum, til dæmis til-
finningum karla, peningaáhyggjum og
streitu. En grundvallaratriðin eru þau
sömu, við förum í persónuleikaeinkenni,
áunna hegðun, hvað okkur er eiginlegt og
svo framvegis. Þetta gerum við í hópum
þannig að aðrir hjálpa til.“
Finnst þátttakendum ekkert erfitt að fara
út í slíka sjálfsskoðun innan um bláókunn-
ugt fólk?
„Jú, engum þykir það auðvelt. En það er
haldið fast utan um hópvinnuna og passað
upp á að enginn meiði sig eða aðra. Það er
nú einu sinni þannig að svo hægt sé að ná ár-
angri verða menn yfirleitt að láta sig hafa
einhver óþægindi – við höldum því heldur
hvergi fram að þetta sé létt. Þetta er ekki
námskeið þar sem fólk fær að halla sér aftur
og láta mata sig.“
Sefjun, eða dáleiðsla, er kennd sem hluti
af NLP til þess að auðvelda sambandið við
undirmeðvitundina. Í annríki nútímamanns-
ins, þar sem mörgum vex í augum að stunda
jóga í klukkutíma á hverjum degi eða eyða
heilum kvöldum í lestur sjálfshjálparbóka,
virðist NLP ágætur kostur því notkunin
fléttast inn í hversdagslífið. „Kosturinn við
sefjun er ekki síst hversu fljótvirk hún er,
stundum duga fáeinar sekúndur og margt af
því sem hér lærist er í raun hægt að nota á
meðan við gerum eitthvað annað,“ staðfestir
Kári og bætir við að NLP-námskeiðin sæki
almenningur úr öllum stéttum og á ýmsum
aldri. „Þeir yngstu hafa verið rétt undir tví-
tugu og sá elsti hingað til 74 ára. Svo er tals-
vert um það að fólk komi aftur á námskeið –
endurgjaldslaust – og aðstoði mig þá við að
leiðbeina, í því skyni að miðla og læra um
leið meira sjálfir.“
NLP-undirmeðvitundarfræði
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Kári Eyþórsson leiðir áhugasama inn í heim NLP-fræða á nokkrum vikum.
Snillingurinn
vakinn upp
TENGLAR
.........................................................
www.cKari.com