Morgunblaðið - 25.02.2003, Blaðsíða 13

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. FEBRÚAR 2003 13
EKKI kemur til greina að semja við
Norðmenn um veiðar úr norsk-ís-
lenska síldarstofninum á sömu nót-
um og Færeyingar og Evrópusam-
bandið, að mati framkvæmdastjóra
LÍÚ. Hann segir að slíkt myndi hafa
í för með sér mun meira afsal á afla-
heimildum fyrir Íslendinga en fyrir
Færeyjar og ESB.
Samningurinn um skiptingu afla
úr norsk-íslenska síldarstofninum er
frá árinu 1996 en í honum er kveðið á
um að 57% heildarkvótans komi í
hlut Noregs, 15,54% í hlut Íslands,
13,62% í hlut Rússlands, 8,34% í hlut
Evrópusambandsins og 5,46% í hlut
Færeyinga. Norðmenn settu sl.
haust fram kröfur um breytta skipt-
ingu aflaheimilda. Vildu Norðmenn
að þeirra hlutur yrði 70% en hlutur
Íslendinga færi í 8,66%.
Heildarkvótinn úr norsk-íslenska
síldarstofninum var 850 þúsund tonn
á síðasta ári en Alþjóðahafrann-
sóknaráðið (ICES) hefur lagt til að
ekki verði veidd meira en 710 þúsund
tonn á árinu 2003.
Íslendingar hafa, lengst af með
stuðningi Færeyinga, mótmælt til-
lögum Norðmanna kröftuglega.
Þannig gekk íslenska sendinefndin
af fundi aðildarríkja samningsins
sem haldin var í Kaupmannahöfn
fyrr í þessum mánuði, enda ljóst að
Norðmenn voru ekki reiðubúnir til
að slá þar af kröfum sínum.
Þýðir mun meiri
skerðingu fyrir Ísland
Á fundinum í Kaupmannahöfn
lögðu Norðmenn hins vegar fram til-
lögu um að hver þjóð greiddi fyrir
aðgang að norskri lögsögu með til-
teknum hluta af afla sínum á grund-
velli tvíhliða samnings við Noreg.
Þetta kemur hins vegar mjög mis-
munandi niður á einstökum þjóðum.
Íslendingum er, samkvæmt eldra
samkomulagi við Norðmenn, heimilt
að veiða 4,5% af heildarkvóta sínum
innan norsku lögsögunnar en Fær-
eyingum er aftur á móti heimilt að
veiða þar 38% af sínum kvóta og
Evrópusambandinu 31%.
Fréttir af nýgerðu samkomulagi
Norðmanna, Færeyinga og ESB eru
nokkuð misvísandi en eftir því sem
næst verður komist felst í samkomu-
laginu að Norðmenn fái þriðjung
þess kvóta sem kemur í hlut Fær-
eyinga og ESB og er þá tekið mið af
þeim hlut sem ekki er heimild fyrir
að veiða í norskri lögsögu samkvæmt
eldra samkomulagi. Samkvæmt
þessu skerðist kvóti Færeyinga um
1,1% eða um 8 þúsund tonn og kvóti
ESB um 2% eða um 14 þúsund tonn
með samkomulaginu við Norðmenn.
Íslenska sendinefndin hafnaði al-
farið slíkum hugmyndinum á fund-
inum í Kaupmannahöfn. Friðrik J.
Arngrímsson, framkvæmdastjóri
Landssambands íslenskra útvegs-
manna, segir að ekki komi til álita að
semja við Norðmenn á þessum nót-
um, enda ljóst að það hefði í för með
sé afsal á mun meiri aflaheimildum
fyrir Íslendinga en til dæmis Fær-
eyinga. Verði Íslendingum boðinn
sams konar samningur myndi hlutur
Íslands skerðast um allt að 5% eða
úr 15,54% í 10,5% eða um ríflega 35
þúsund tonn. Það sé gersamlega
óviðunandi.
Friðrik segir að samkomulag
Norðmanna við Færeyinga og ESB
hafi í raun lítil áhrif á veiðar ís-
lenskra skipa úr stofninum. Þeim
verði eftir sem áður heimilt að veiða
á Svalbarðasvæðinu, alþjóðalega
hafsvæðinu eða Síldarsmugunni svo-
kölluðu og í færeysku lögsögunni.
Hann segir að afstaða Færeyinga í
málinu komi hins vegar nokkuð á
óvart, enda hafi þeir fram til þessa
lýst sig mjög andvíga tillögum Norð-
manna. „Vitanlega hefðum við viljað
leysa þessi mál með Færeyingum og
því er þessi afstaða þeirra mikil von-
brigði. Hún hlýtur að hafa áhrif á
samskipti þjóðanna í framtíðinni.“
Kærkomið tækifæri til að útkljá
deiluna um Svalbarðasvæðið
Íslensk skip veiddu um 126 þús-
und tonn úr norsk-íslenska síldar-
stofninum á síðasta ári, langmest
innan Svalbarðasvæðisins eða 69
þúsund tonn en aðeins um 6 þúsund
tonn innan norsku fiskveiðilögsög-
unnar. Friðrik segir íslensk skip
áfram eiga fullan rétt til veiða á Sval-
barðasvæðinu, þrátt fyrir samning
Norðmanna við Færeyinga og ESB.
„Ef Norðmenn ætla að reyna að út-
loka okkur frá veiðum á Svalbarða-
svæðinu skapast kærkomið tækifæri
fyrir íslensk stjórnvöld til að láta
reyna á rétt okkar á svæðinu fyrir al-
þjóðadómstólum,“ segir Friðrik.
Ekki samið við Norð-
menn á sömu nótum
Framkvæmdastjóri LÍÚ segir samninga um norsk-íslensku síldina óviðunandi
Morgunblaðið/Friðþjófur Helgason
Íslensk skip munu eftir sem áður stunda veiðar úr norsk-íslenska síldarstofninum, þrátt fyrir samninga Norð-
manna við Færeyinga og Evrópusambandsins um veiðar úr stofninum.
UMBOÐS- og heildverslunin Austur-
bakki hf. hefur keypt innflutnings- og
dreifingarfyrirtækið I&D. Eigendur
þess voru Esjuberg hf., Lýsi hf. og
Þuríður Ottesen.
Í tilkynningu frá Austurbakka seg-
ir að vöruúrval I&D falli mjög vel að
því vöruúrvali sem fyrir sé í dagvöru-
deild fyrirtækisins, en I&D selur vít-
amín, heilsu- og barnavörur til apó-
teka og stórmarkaða. Sameining
starfsemi I&D og Austurbakka fer
fram í vikunni og munu allir starfs-
menn I&D hefja störf hjá Austur-
bakka.
Segir í tilkynningunni að kaupverð-
ið sé trúnaðarmál, en greitt verði með
peningum og hlutabréfum í Austur-
bakka hf. Viðmiðunargengi hlutabréf-
anna er 36 krónur á hlut og mun
Austurbakki nýta heimild frá síðasta
aðalfundi um útgáfu á allt að 15% við-
bótarhlutafjár. Eignarhlutur nýrra
hluthafa eftir kaupin verður u.þ.b. 5%
af heildarhlutafé í félaginu.
Fram kemur í tilkynningunni að
helstu vörur I&D séu Eplaedik og
Bioflex frá Vello, Comodynes hreinsi-
og brúnkuklútar frá ScanCare,
barnavörur frá The First Year, vít-
amín frá Vitabiotecs og hita-, kæli- og
verkjakrem frá Menthalatum. I&D
hefur einnig dreift vörum frá Colgate
og Lýsi til apóteka. Sú starfsemi mun
einnig flytjast til Austurbakka.
Velta I&D samkvæmt ársreikningi
2002 er 93 milljónir að því er segir í
tilkynningunni frá Austurbakka.
Austurbakki kaupir
innflutningsfyrirtæki
KALDBAKUR fjárfestingarfélag hf.
hefur selt öll hlutabréf sín í Íslensk-
um aðalverktökum hf., 107.982.997
krónur að nafnverði, eða 7,71% hlut.
Um miðjan nóvember síðastliðinn
bauðst Kaldbakur hins vegar til að
kaupa hlutabréf ríkisins í ÍAV, rúm-
lega 39% hlut.
Eiríkur S. Jóhannsson, fram-
kvæmdastjóri Kaldbaks, segir ástæð-
una fyrir sölu Kaldbaks á hlutabréf-
um sínum í ÍAV nú vera þá hvað
gengi bréfanna hafi hækkað mikið að
undanförnu. Kaldbakur hafi metið
stöðuna þannig að skapast hafi gott
sölutækifæri. Hann segir að engin
akvörðun hafi verið tekin um aðrar
fjárfestingar félagsins. Fleira væri
ekki um þetta mál að segja.
Gengi hlutabréfa í ÍAV var á bilinu
3,1–3,3 um miðjan nóvember síðast-
liðinn, er Kaldbakur bauðst til að
kaupa hlut ríkisins. Lokagengið síð-
astliðinn föstudag var 3,72, en þann
dag seldi Kaldbakur hlutabréf sín.
Kaldbakur hefur því væntanlega
fengið um 400 m.kr. fyrir hlut sinn.
Í gær var greint frá því að Lífeyr-
issjóðir Bankastræti hefðu síðastlið-
inn föstudag keypt 57.989.997 krónur
að nafnverði hlutafjár í ÍAV. Eign-
arhlutur Lífeyrissjóða Bankastræti í
ÍAV er nú 5,62% en var áður 1,48%.
Kaldbakur
selur allan
hlut sinn
í ÍAV
SÖLUGENGI útboðs á 2,5% hlut
ríkissjóðs í Landsbanka Íslands hef-
ur verið ákveðið 3,73. Frá þessu var
greint í tilkynningu til Kauphallar
Íslands í gær.
Byrjað verður að selja hlutabréf
ríkissjóðs í Landsbankanum í gegn-
um viðskiptakerfi Kauphallar Ís-
lands klukkan 10 í dag. Ríkissjóður
skuldbindur sig til að selja hlutabréf
á verðinu 3,73 alla fimm daga útboðs-
ins, þó ekki hærri fjárhæð en í boði
er í útboðinu. Sölutímabilinu lýkur
mánudaginn 3. mars næstkomandi
kl. 16 en getur orðið styttra ef allt
hlutaféð selst fyrir lok þess.
Lokagengi hlutabréfa í Lands-
bankanum í viðskiptum í Kauphöll-
inni í gær var 3,80 og hækkaði um
1,9% frá síðasta föstudegi.
Gengi í Lands-
bankaútboði 3,73
HLUTVERKI norska Húsbankans
verður breytt á næstunni, að því er
Erna Solberg, ráðherra sveitar-
stjórnarmála í Noregi, sagði í samtali
við Aftenposten í gær. Hún segir að
lán Húsbankans til byggingar nýrra
íbúða verði eingöngu í boði fyrir þá
sem þurfi mest á þeim að halda. Það
verði hlutverk hins frjálsa lánamark-
aðar að annast lánveitingar vegna
annarra nýrra íbúða, eins og við eigi
um lán til kaupa á notuðum íbúðum í
Noregi.
Húsbankinn norski lánar nánast
eingöngu til nýbygginga. Ákveðin
skilyrði um stærð íbúða, gæði og
kostnað þurfa að vera uppfyllt fyrir
veitingu slíkra lána. Lánin standa nú
hins vegar öllum til boða.
Erna Solberg segir í viðtalinu við
Aftenposten að nýbyggingarlán Hús-
bankans muni áfram gegna mikil-
vægu hlutverki. Þau muni þannig
væntanlega verða í boði fyrir hús-
byggjendur á þeim stöðum á landinu
þar sem markaðsverð er það lágt að
aðrar lánastofnanir veita ekki lán
þangað. Þá muni bankinn áfram veita
lán til þeirra sem vegna sérstakra að-
stæðna þurfi á aðstoð ríkisins að
halda til húsbygginga.
Ráðherrann segir að ríkisstjórnin
vilji að á næstunni fari fram víðtækar
umræður um hlutverk Húsbankans.
Stefnt sé að því að frumvarp að nýjum
lögum um bankann verði lagt fram í
norska Stórþinginu næsta haust.
Ekki sama þróun hér á landi
Samtök banka og verðbréfafyrir-
tækja hér á landi, SBV, kynntu í síð-
ustu viku skýrslu um markaðsvæð-
ingu húsnæðisfjármögnunar á Ís-
landi. Halldór J. Kristjánsson, banka-
stjóri Landsbankans og formarður
SBV, sagði á kynningarfundi við það
tækifæri, að skýrslan væri innlegg í
umræður um þessi mál.
Í skýrslunni kemur fram að fyrir-
komulag húsnæðislána hér á landi
hafi ekki fylgt eftir þróun víðast hvar
annars staðar í Evrópu. Almenn fjár-
málafyrirtæki hafi víðast hvar yfir-
tekið þennan þátt lánamarkaðarins
að mestu leyti en ekki hér á landi.
Norski hús-
bankinn
hættir að
lána öllum