Morgunblaðið - 05.03.2003, Blaðsíða 12

12 B MIÐVIKUDAGUR 5. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Formúla-1
S
KOTINN Allan McNish,
sem keppti fyrir Toyota í
fyrra en tilraunaekur fyrir
Renault í ár, segir t.a.m. að
Hungaroring í Búdapest
bjóði oftast upp á skemmtun fyrir
áhorfendur en líklega eini ökuþórinn,
sem þyki gaman að aka hana, sé sig-
urvegarinn. Áhorfendur hafa engar
áhyggjur af því hvort ökuþórarnir
njóti akstursins, einungis að þeir fái
að sjá jafnan slag og innbyrðis bar-
áttu. McNish segir þó að þetta tvennt
fari oftast saman, þegar brautirnar
séu þannig að ökuþórarnir hafi gam-
an af verði keppnin oftast fjörlegri.
Sérhver braut hefur sína kosti og
galla frá sjónarhóli ökuþóra. Sumar
beygjur eru erfiðari en aðrar og á
hverjum hring er a.m.k. ein sem get-
ur reynst ökuþórum örlagaríkari en
allar hinar. McNish tjáði sig á dög-
unum um slíkar beygjur í breska
akstursíþróttaritinu Autosport sem
eftirfarandi samantekt er byggð á. Á
kortinu hér til hliðar einkennir brot-
inn hringur þessar örlaga beygjur.
Ástralía – Melbourne
Brautin lítur út á korti fyrir að
vera blátt áfram og auðveld en er til-
tölulega tæknileg. Margar beygjur
eru knappari og atlögur ökuþóranna
að þeim oftast á mörkum þess að of-
gera. Þar sem beygjurnar opnast
upp á leið út úr þeim og virðast bjóða
upp á mikinn hraða í gegnum þær
hættir ökuþórum til að fara of hratt
inn í þær og lenda í vanda.
Örlagabeygja er Waite-beygjan,
hlykkurinn að baki bílskúrasvæðinu.
Komið er inn í hann blint, þ.e. beygj-
an birtist nánast fyrirvaralaust, á
miklum hraða, bríkin vinstra megin
sleikt á leið inn og einbeitingin verð-
ur að vera 100% því ef fyrri hlutinn
mistekst verður hægri beygjan út úr
hlekknum brösug. Skapast því oft
möguleiki til framúraksturs á beina
kaflanum í framhaldi af henni.
Malasía – Sepang
Hönnuð frá grunni og býður upp á
fjölbreytilegar beygjur, hraðar, flæð-
andi, gagnstæða boga og ýmsa
hrekki. Fyrri hlutann eru beygjurnar
tiltölulega opnar og flæðandi en
seinni hluti hringsins er samsuða af
fléttum og hárnálarbeygjum sem
beinir kaflar tengja saman.
Örlagabeygja er hægri beygjan
inn á síðasta beina kaflann, að baki
aðalstúkunni, eiginlega beygjur núm-
er 13 og 14. Ekið er hratt nokkuð
djúpt inn í hana en síðan – allt á sömu
sekúndubrotunum – er bílnum stillt
upp inn í krappari seinni hluta beygj-
unnar, bremsað um leið og skipt nið-
ur um þrjá gíra. Bensíngjöfin síðan
hömruð í gólfið til að ná sem snarast
miklum hraða fyrir langa kaflann til
að eiga ekki á hættu að næstu bílar
komist í kjölsogið og fái tækifæri í
lokabeygjunni til að taka fram úr,
sem oft gerist, áhorfendum til
skemmtunar.
Brasilía – Interlagos
Ekin rangsælis sem reynir mjög á
krafta ökuþóra sem eiga því að venj-
ast að aka jafnan réttsælis í keppnis-
brautum. Hraðar líðandi beygjur ein-
kenna brautina nema miðslaufan sem
er í raun þrjár hárnálarbeygjur hver
á eftir annarri. Miklar og snarpar
hæðarbreytingar og ójafnir bogar
um beygjur og hossótt braut. Hár-
nálarnar varasamar og bremsu-
notkun þar krítísk.
Örlagabeygja: Síðasta beygja
brautarinnar, Subida dos Boxes, sú
viðsjárverðasta. Komið er inn í hana
upp brekku í öðrum gír en vanda-
samast er að hitta á réttan hraða inn í
hana og halda honum fram að því að
gjöfin er stigin í botn og gírað upp
eftir löngum hröðum sveig inn á
endakaflann.
San Marino – Imola
Brautin hefur tekið breytingum
undanfarin ár og hafa hlekkir leyst
hraðar beygjur af hólmi. Því er
beygjuhraði ekki ýkja hár en sprett
þeim mun betur eftir beinu köflunum
á milli. Ökuþórarnir láta vaða á
hlekkbeygjurnar, og leyfi bíllinn
þeim að aka yfir bríkurnar eða eftir
þeim verða þeir snarir í snúningum.
Gott veggrip er mikilvægt því marg-
sinnis á hring ríður á að ná fljótt
miklum hraða.
Örlagabeygja: Tvöföld hægri
beygja, Acque Minerali, á miðjum
bakkaflanum. Verður krappari og
krappari eftir því sem lengra kemur
inn í hana. Komið er inn í fyrri slynk-
inn á mikilli ferð og reynt að halda
topphraða sem lengst inn í hann, en
áður en varir kreppist beygjan
snögglega og bremsa verður af alefli,
skipta niður og hitta rétt inn í hægari
hlykkinn sem opnast inn í brekku.
Spánn – Barcelona
Bíll með gott veggrip og væng-
pressu nýtur sín í Katalóníu-
hringnum, einkum nokkrum löngum
beygjum sem reyna á þessa þætti.
Miskunnarlaus braut þeim bílum
sem ekki eru með þá í lagi. Annars
fjölbreytilegar beygjur, upp á við,
hraðar, blindar og beygjur sem
þrengjast og verða krappari eftir því
sem innar í þær kemur.
Örlagabeygjan er síðasta beygja
brautarinnar, svonefnd beygja 13.
Við af henni tekur afar langur beinn
kafli sem býður upp á að taka fram
úr þeim sem klúðra henni. Því verða
ökuþórarnir að taka áhættuna og
fara inn í hana á miklum hraða til að
halda góðri vinnslu gegnum beygj-
una, ekki síst í tímatökunum. Sé ekið
aðeins of vítt er sú hætta fyrir hendi
að lenda uppi á hól á bríkunum í ytri
kanti, en við það getur bíllinn tekist á
loft og beygjan klúðrast alveg.
Austurríki – A1-Ring
Nýja brautin er ólík þeirri gömlu
og fátt annað en beinir kaflar sem
nokkrar krappar beygjur tengja
saman. Veggripið lítið en góð rás-
festa þó afar mikilvæg til að mótor-
aflið nýtist til skilvirkrar og skjótrar
hröðunar í upphafi lengstu beinu
kaflanna. Örlagabeygjan er vinstri-
hægri beygja í miðjum hring, svo-
nefnd Power Horse-beygja, sem get-
ur verið einkar erfið í tímatökum
þegar kjörhita vantar enn í dekkin.
Komið er afar hratt niður brekku inn
í vinstri sveig og skiptir öllu að stilla
bílnum rétt inn í hann svo negla megi
í gegnum hægri beygjuna í lægri gír-
unum, og annaðhvort vinna menn eða
tapa tíma í henni miðri.
Mónakó
Einstök braut, kröpp og bugðótt
og meðalhraðinn hlutfallslega lítill
þótt komið sé út úr undirgöngum á
300 km/klst. ferð. Reynir mjög á
dirfsku ökuþóra. Svigrúm til mistaka
nær ekkert vegna nálægðar braut-
arveggjanna. Mikilvægt að væng-
pressa afturvængs sé mikil til að
nýta megi afl bílanna fljótt út úr grip-
litlum beygjum.
Örlagabeygjan er við spilavítið
fræga, nefnd Massanet, mjög boga-
dregin vinstri beygja inn á Casino-
torgið. Komið er að beygjunni á botn-
ferð upp löngu brekkuna. Beygt inn í
hana utarlega af brekkubrún, skipt
um leið niður í fjórða gír og afli beitt
á ný en áður en varir er bílnum sveifl-
að inn í krappa hægribeygju en þar
verður að varast bungu í henni ut-
anverðri til að tapa ekki gripi.
Kanada – Montreal
Brautin er einkum langir beinir
kaflar sem hægar hlekkbeygjur slíta
í sundur. Reynir þar mjög á
bremsur. Svipar til Melbourne en að-
eins hægari.
Örlagabeygjan er hægri-vinstri
hlekkurinn strax fyrir upphafs- og
endamarkskaflann, Droit de Casino-
beygjan. Keyra verður grimmt inn í
hlekkinn og nota það pláss sem fyrir
hendi er með því að fara alveg út að
innri brautarvegg á leið út úr henni,
en hann bíður ógnvekjandi og hefur
margur meistarinn hafnað á honum.
Sé ekið of mikið upp á bríkur í vinstri
slynknum losnar bíllinn upp og erf-
iðara er að meta hraðann út úr beygj-
unni, en margur hringurinn hefur
farið forgörðum í þessari beygju.
Örlagaríkar beygjur í hv



 
 







 









 









 




  

    

!
!"
# $ %&
# 







 #
 
 


 


    
'
(
  $ %&
 )






 

  
 #

*+",
 
  '*
!-
#.&%

 

    
 




/
00
!-
.&%

 
 





  
1!2+*3

!-
#  
 


  
 


 




4$4 54



 





'
!-
0(!
#4$4 54




 



#

 

 

3
,
!
#6754


  


, !!
 %
!  


 


  

1
10(
 %
"#$
 )


 
# 

 

0
!
-

 .%


 







 

"!
0"
.%
 






 

  !
"##$#   
+/)'0"*12*+34(51*%6
>- &?" %4 #@'-&?- * # -?5& ?#;
%&

:7  ! 

!4 ! !4 6!7!2 !! 2!  7  !7! 7  !

-!
3!
;!6<! = ! !*$$).!7!>7
!!:? 
-
89
0
 !%

#
 



 

#.%
 





 





  





#










 #




  




 





 





  










  




 




#  #




 #
%&' & &' 
Áhorfendur að kappakstri vita
hvað þeir vilja; harðan og
spennandi bardaga og fram-
úrakstur en ekki er víst að
keppnisbrautir bjóði endilega
upp á slíkt. Engin braut getur
talist fullkomin og engin er
annarri lík, hvorki í augum
áhorfenda, liðanna, tækni-
manna þeirra og ökuþóra eða
fjölmiðla og sjónvarps. Braut
sem er frábær í augum áhorf-
enda getur verið hið gagn-
stæða í huga ökuþórsins.