Morgunblaðið - 06.03.2003, Blaðsíða 2
2 B FIMMTUDAGUR 6. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
NFRÉTTIR
!"
#
$%$&!
EKKERT verður úr því að sinni að minnsta kosti að stærstafyrirtæki landsins verði til með samruna SH og SÍF. Þráttfyrir ákveðnar yfirlýsingar eigenda og stjórnarmanna félag-anna um vilja til sameiningar og mikið hagræði af slíkri
sameiningu hefur viðræðum verið slitið. Auðvitað er það margt sem
kemur til, þegar ákveðið er að kanna mögulega sameiningu stærstu
útflytjenda sjávarafurða á Íslandi og einhverra stærstu fyrirtækja
landsins. Fljótt á litið eru kostir sameiningar augljósir. Fyrirtækin
hafa rekið „tvöfalda“ starfsemi í flestum löndum, sem þau starfa í.
Hægt væri að sameina söluskrifstofur og fiskréttaverksmiðjur með
tilheyrandi hagkvæmni og sparnaði í rekstri. Stærð fyrirtækja í
sölu sjávarafurða er mjög mikilvæg, því helztu kaupendurnir
stækka stöðugt og krefjast meira og meira af birgjum sínum um
fjölbreytni og áreiðanleika í afhendingu. Fram hefur komið að
sparnaður vegna sameiningar hefði getað numið um 500 milljónum
króna í rekstrarkostnað. Líklega er tvöfalt hærri upphæð nærri
lagi.
Af hverju ekki? Hvers vegna eru fyrirtækin þá ekki sameinuð?
Róbert Guðfinnsson, formaður stjórnar SH, sagði í Morgunblaðinu
í gær að hverjum þætti sinn fugl fagur. Ætli það sé ekki þar sem
hnífurinn stendur í kúnni. Þó að á tímabili hafi verið rætt um sam-
einingu í hlutföllunum 49%/51% var fjarri lagi að samkomulag um
slík skipti næðist á hvorn veginn sem væri. Staðreyndin er sú að
himin og haf bar á milli, þegar mat SÍF á eigin verðmæti annars
vegar og SH hins vegar og öfugt var borið saman. Þá voru hlutföllin
nær 60%/40% á hvorn veginn sem var. Þar koma til mismunandi af-
skriftaraðferðir og sýn á framtíðarvöxt félaganna.
Eitt, sem kann að hafa sett strik í
þennan bæði einfalda og flókna útreikn-
ing, er að Landsbanka Íslands var við
upphaf viðræðna falið að meta verðmæti
beggja fyrirtækjanna. Eftir það kaupir
bankinn síðan fjórðungshlut í SH og
verður fyrir vikið beinn aðili málsins, sem
hefur mikilla hagsmuna að gæta. Mat
hans á verðmætum fyrirtækjanna gæti hafa markazt af því. Það er
ljóst að mismunandi hagsmunir hluthafa félaganna hafa komið í veg
fyrir sameiningu. Í raun ætti að vera tiltölulega einfalt að meta
verðmæti fyrirtækjanna og framtíðarmöguleika, sé við það beitt
sömu aðferðum, og finna þannig út skiptahlutfallið. Það var hins
vegar meira sem hékk á spýtunni, ekki endilega yfirráð yfir hinu
sameinaða fyrirtæki, en þar yrði Eimskip alltaf stærst, hver sem
hlutföllin yrðu. Í þessu tilfelli eru menn að vernda ákveðnar eignir
sínar og gera þær sem verðmestar. Fyrir eigendur SH var það mik-
ilvægt að sameinast SÍF til að gera hlutabréf sín seljanlegri en ver-
ið hefur og væntanlega verðmeiri. Samsetning hluthafa hefur leitt
til þess að lítill áhugi hefur verið á viðskiptum með hlutabréf í SH.
Með sameiningu hefði þetta breytzt og gengi sennilega hækkað í
sameinuðu félagi. Nú breytist líklega lítið. Markmið hluthafa SÍF
með sameiningu var auðvitað svipað og hjá SH; að styrkja félagið
og auka verðmæti hlutar síns, en bréf í SÍF hafa verið mun seljan-
legri en í SH. En hverjum þykir sinn fugl fagur. Hvor aðili um sig
vildi sinn hlut sem mestan á kostnað hins. Nú er það þá spurningin
hvort báðir hafi tapað á þeirri afstöðu. Hið stóra, sterka, arðsama
og verðmæta fyrirtæki verður ekki til um sinn að minnsta kosti.
Morgunblaðið/Alfons
Innherji skrifar
Himin og haf
bar á milli
Hvor aðili um
sig vildi sinn hlut
sem mestan á
kostnað hins
innherji@mbl.is
ll VIÐSKIPTI
● MET var slegið í miðasölu í bandarísk
kvikmyndahús á síðasta ári en miðar
seldust fyrir 9,5 milljarða dollara eða um
734 milljarða íslenskra króna sem er ríf-
lega 13% aukning frá árinu 2001. En þótt
fleiri sæki bíóhúsin hafa kvikmyndagerð-
armenn í Hollywood áhyggjur af auknum
kostnaði en meðalkostnaður við gerð
kvikmyndar í þeirri borg jókst um 23% á
milli áranna 2001 og 2002. Þannig kost-
aði það að meðaltali tæpar 90 milljónir
dollara að gera Hollywood-mynd á síðasta
ári eða sem nemur um 7 milljörðum ís-
lenskra króna. Frá þessu segir á fréttavef
Reuters.
Segir í fréttinni að kostnaður við sjálfa
kvikmyndagerðina hafi verið að meðaltali
tæpar 60 milljónir dollara eða um 4,7
milljarðar króna á síðasta ári en innan við
50 milljónir dollara árið áður. Markaðs- og
kynningarkostnaður nemur hins vegar um
tveimur þriðju hlutum að heildarkostnaði,
um 30 milljónum dollara eða um 2,3 millj-
örðum króna.
Kostnaður Hollywood-
mynda eykst
◆
● ÓSKAR Magnússon,
forstjóri Íslandssíma,
hafði 13,2 milljónir
króna í laun á síðasta
ári. Óskar hefur jafn-
framt kauprétt sem
nemur 4 milljónum
króna að nafnverði
hlutafjár í félaginu á ári
til næstu fjögurra ára og
er hann á genginu 2,1.
Það er svipað og gengi
hlutabréfa félagsins hefur verið frá því í lok
október á síðasta ári.
Frá þessu var greint í tilkynningu frá Ís-
landssíma til Kauphallar Íslands í gær.
Segir þar að fyrirtækið hafi ákveðið, með
hliðsjón af nýjum reglum Kauphallar Ís-
lands, sem taka gildi 1. júlí næstkomandi,
og umræðu um launakjör forstjóra skráðra
félaga á aðallista Kauphallar, að birta op-
inberlega upplýsingar um launakjör for-
stjóra Íslandssíma.
Forstjóri Íslandssíma með
13,2 milljónir í árslaun
Óskar
Magnússon
● SAMRÆMD vísitala neysluverðs í EES-
ríkjum lækkaði um 0,1% milli desember og
janúar og var því 111,9 stig í janúar. Í sama
mánuði var samræmda vísitalan fyrir Ísland
124,3 stig og hafði hækkað um 0,2% frá
desember.
Frá janúar 2002 til jafnlengdar árið 2003
var verðbólgan, mæld með samræmdri vísi-
tölu neysluverðs, 2,1% að meðaltali í ríkjum
EES, 2,2% á evrusvæðinu og 1,1% á Íslandi.
Mesta verðbólga á evrópska efnahagssvæð-
inu á þessu tólf mánaða tímabili var á Írlandi
4,7% og 4,2% í Noregi. Verðbólgan var
minnst, 1,0% í Þýskalandi og á Íslandi, 1,1%.
Minnst verðbólga á
Íslandi og í Þýskalandi
● EIMSKIP hefur í samvinnu við Royal Arc-
tic Line ákveðið að hefja viðkomur í Nars-
aq á Grænlandi á leiðinni frá Bandaríkj-
unum og Kanada til Íslands.
Beinar viðkomur verða yfir sumartímann
á tímabilinu 1. apríl til 1. október ár
hvert, þegar ís er hvað minnstur, en yfir
vetrartímann verða ekki beinar viðkomur á
Grænlandi en þá næst tenging með Royal
Arctic Line í gegnum Reykjavík.
Eimskip hefur
viðkomur á Grænlandi
FRANSKA fjarskiptafyrir-
tækið France Telecom, næst-
stærsta fjarskiptafyrirtækið í
Evrópu, tilkynnti í gær að tap á
rekstri fyrirtækisins í fyrra
hefði numið um 20,7 milljörðum
evra, jafnvirði um 1.750 millj-
arða íslenskra króna. Árið áður
var tap fyrirtækisins um 8,3
milljarðar evra.
Á fréttavef Financial Times
segir að meginástæðan fyrir
miklu tapi France Telecom á
árinu 2002 sémiklar niður-
færslur á eignum, sem hafi num-
ið samtals 18,2 milljörðum evra.
FT segir að þar komi aðallega til
eignir France Telecom í þýska
farsímafélaginu MobilCom,
ítalska farsímafélaginu Wind,
gagnaskiptafélaginu Equant og
svissneska farsímafélaginu Or-
ange Suisse. Þessu til viðbótar
hafi kostnaður, sem til féll vegna
endurskipulagningar á rekstri
fyrirtækisins, verið mun meiri
en áætlað var.
Á fréttavef BBC segir að ekki
liggi fyrir hvenær hlutafé
France Telecom verði aukið um
15 milljarða evra, sem fyrirhug-
að er, en ætlunin mun vera að
nota það fjármagn til að minnka
skuldir félagsins. Segir BBC að
eins og við eigi um mörg önnur
fjarskiptafélög þá hafi France
Telecom ráðist í illa ígrundaða
útrás á tíunda áratug síðustu
aldar, sem hafi gert að verkum
að skuldir félagsins nú nemi
samtals um 70 milljörðum evra.
Mettap hjá France
Telecom á síðasta ári
Reuters
Tap France Telecom í fyrra nam um
20,7 milljörðum evra, jafnvirði um
1.750 milljörðum íslenskra króna.
Meginástæðan fyrir miklu tapi er niðurfærsla á
eignum upp á 18,2 milljarða evra alls
◆
FLUGLEIÐIR hf.
hafa keypt þær
þrjár Fokker-50-
flugvélar sem Flug-
félag Íslands, dótt-
urfyrirtæki Flug-
leiða, hefur haft í
notkun undanfarin
ár.
Vélarnar komu
nýjar til notkunar í
innanlandsflugi
1992 og hafa verið
leigðar af hollensku
fjármögnunarfyr-
irtæki til þessa.
Heildarkaupverð þessara þriggja flugvéla er rúmlega einn
milljarður króna.
Íslandsbanki og Landsbanki Íslands fjármagna sameiginlega
stóran hluta kaupverðsins með láni að upphæð liðlega 800
milljónir króna. Lánið er til sjö ára.
Þetta er í fyrsta sinn í sögu Flugleiða sem innlendir bankar
standa að fullu að fjármögnun flugvéla fyrir félagið. Lán sem
Flugleiðir þurfa til flugvélakaupa eru ávallt boðin út á alþjóða-
vettvangi og að þessu sinni voru tilboð íslensku bankanna hag-
stæðari en boð erlendis frá.
Flugfélag Íslands rekur samtals fjórar Fokker-50-vélar,
þrjár vélar af Metro-gerð og tvær af Twin-Otter-gerð.
Flugleiðir kaupa
Fokker-flugvélar
Halldór Vilhjálmsson, framkvæmdastjóri fjár-
málasviðs Flugleiða, Halldór J. Kristjánsson,
bankastjóri Landsbanka, Sigurður Helgason
forstjóri og Bjarni Ármannsson, forstjóri Ís-
landsbanka, undirrituðu lánasamninginn.
Íslenskir bankar fjármagna kaupin að mestu
NORSKI seðla-
bankinn lækkaði
stýrivexti í gær um
0,50% í annað skiptið
á sex vikum. Í frétt
AFP-fréttastofunnar
segir að þetta hafi
verið gert til að
sporna gegn sterkri
krónu, sem ógni efna-
hagskerfinu í landinu.
Stýrivextir norska
seðlabankans eru nú 5,50%.
Lækkunin fyrir sex vikum var
einnig 0,50% og því hafa vextirnir
lækkað um 1,0% frá því í lok jan-
úar síðastliðnum.
Norski seðlabankinn
lækkar vexti
Miðborg Óslóar.
ll SAMGÖNGUR