Morgunblaðið - 09.03.2003, Qupperneq 1

Vill sjálfstætt
Kosovo
Ibrahim Rugova er helsta
sameiningartákn Kosovo-Albana 22
Adam Sandler leikur í myndinni
Örvita af ást Kvikmyndir 55
Rokkarar
framtíðar
Músíktilraunir Tónabæjar fara
fram í 21. sinn Fólk 57
ÍGOR Ívanov, utanríkisráðherra Rúss-
lands, hafnaði í gær tillögu Bandaríkja-
manna og Breta um að Írökum yrði gefinn
lokafrestur til 17. þessa mánaðar til að hlíta
öllum afvopnunarskilmálum öryggisráðs
Sameinuðu þjóðanna. Hann sagði að engin
þörf væri á slíkum fresti og lýsti honum sem
„óréttlætanlegum úrslitakostum“.
„Það er enn möguleiki á pólitískri lausn
og við teljum það rangt og hættulegt að gefa
honum engan gaum,“ sagði Ívanov.
Bresk dagblöð spáðu því í gær að Banda-
ríkjamenn og Bretar myndu hefja hernað í
Írak eftir átta daga hlíttu Írakar ekki af-
vopnunarskilmálunum, hvort sem öryggis-
ráðið samþykkir nýja ályktun, sem heimilar
valdbeitingu, eða ekki.
Jeremy Greenstock, sendiherra Bret-
lands hjá Sameinuðu þjóðunum, sagði í gær
að í síðustu ályktun öryggisráðsins hefðu
Írakar verið varaðir við því að þeir stæðu
frammi fyrir „alvarlegum afleiðingum“
hlíttu þeir ekki afvopnunarskilmálunum.
Þegar hann var spurður hvort hann ætti við
að stríð væri óhjákvæmilegt neituðu Írakar
að afvopnast svaraði hann: „Já, þá hlyti að
koma til hernaðar.“
Telur að ályktunin verði samþykkt
Öryggisráðið kemur saman á morgun,
mánudag, til að ræða tillögu Bandaríkja-
manna og Breta um nýja ályktun. Jack
Straw, utanríkisráðherra Bretlands, kvaðst
telja að ályktunin yrði samþykkt þrátt fyrir
andstöðu Frakka, Kínverja og Rússa.
Rússar hafna
nýrri tillögu
um lokafrest
Blöð spá því að stríð
hefjist eftir átta daga
Moskvu. AFP.

Stjórn Bush/6
NÝJAR tölur frá Tryggingastofn-
un ríkisins sýna að töluverður hluti
feðra, eða 14,9% árið 2001 og 13,2%
árið 2002, nýtir sér hluta af sam-
eiginlegum rétti foreldra til fæð-
ingarorlofs til viðbótar við sinn
kynbundna rétt. Yfirgnæfandi
meirihluti nýbakaðra feðra nýtir
sér sinn kynbundna rétt. Árið 2001
nýttu 82% feðra sér mánaðarlangt
óframseljanlegt fæðingarorlof og
árið 2002 nýttu 78% feðra sér
tveggja mánaða orlof sem bundið
er við þeirra kyn.
Þessar tölur koma Ingólfi V.
Gíslasyni, sérfræðingi hjá Jafn-
réttisstofu, á óvart: „Það kemur
mér á óvart að svona margir karlar
nýta sér eitthvað meira en sinn
kynbundna rétt til fæðingarorlofs.
Við verðum að athuga að það að
80% karla sem eignast börn séu
farnir að taka fæðingarorlof er
mikið stökk frá því sem áður var.
Fyrir gildistöku nýju laganna voru
ekki nema 10–14 feður á ári sem
fengu einhverjar greiðslur frá
Tryggingastofnun vegna nýtingar
fæðingarorlofs,“ segir Ingólfur.
Árið 2001 var 3.331 karlmaður
skráður í fæðingarorlof og 3.154
árið 2002.
Hildur Jónsdóttir, jafnréttisráð-
gjafi Reykjavíkurborgar, telur lög-
bindingu fæðingarorlofs feðra afar
mikilvæga fyrir jafnrétti kynjanna.
Hún færi feðrum nýjan reynslu-
heim og breyti samskiptum for-
eldranna á heimilinu og samskipt-
um þeirra við börnin.
Tryggingastofnun ríkisins gerir
ráð fyrir að kostnaður við fæðing-
arorlof til nýbakaðra foreldra á
vinnumarkaði á þessu ári verði um
5 milljarðar króna, þar af fari 2
milljarðar til feðra.
Tæp 15% feðra taka
lengra fæðingarorlof
Kostnaður við fæðingarorlof
áætlaður 5 milljarðar á þessu ári

Feður í fæðingarorlofi/14–16
ÁRIÐ 2001 fengu feður greiddar að meðaltali 212.004 kr. á mánuði
úr fæðingarorlofssjóði en mæður fengu að meðaltali 123.406 kr.
Árið 2002 fengu feður greiddar að meðaltali 231.830 kr. á mánuði
úr fæðingarorlofssjóði en mæður 138.964 kr. Ef miðað er við þessar
tölur frá Tryggingastofnun ríkisins eru greiðslur til kvenna því ekki
nema 58–60% af greiðslum til karla.
Greiðslur úr Fæðingarorlofssjóði eru 80% af meðaltali heildar-
tekna á tólf mánaða tímabili, sem lýkur tveimur mánuðum fyrir fæð-
ingarmánuð barns. Þeir sem eru utan vinnumarkaðar og námsmenn
fá greiddan fæðingarstyrk að ákveðnum skilyrðum uppfylltum. Þeir
sem falla undir þennan flokk eru ekki með í þessum tölum enda er
styrkurinn ekki greiddur úr Fæðingarorlofssjóði.
Greiðslur til kvenna 60%
af greiðslum til karla
UM það bil fjórtán þúsund konur deyja af
völdum heimilisofbeldis í Rússlandi á ári
hverju, þrisvar sinnum fleiri en rússnesku
hermennirnir sem hafa fallið í Tétsníu frá
árinu 1999. Segja má því að á hverjum 40
sekúndum deyi rússnesk kona af völdum
heimilisofbeldis.
Á hverjum degi sæta 36.000 rússneskar
konur barsmíðum eiginmanna sinna, sam-
kvæmt skýrslu sem birt var í gær í tilefni af
alþjóðlegum baráttudegi kvenna. Hún bygg-
ist á upplýsingum frá innanríkisráðuneytinu
í Moskvu.
„Konurnar sem deyja af völdum heimilis-
ofbeldis á ári hverju eru um það bil jafn-
margar og hermennirnir sem féllu á tíu árum
í stríðinu í Afganistan,“ sagði Natalia Abub-
ikirova, leiðtogi rússneskra samtaka sem að-
stoða fórnarlömb heimilisofbeldis.
„Átökin í Tétsníu eru á meðal meginor-
saka heimilisofbeldis rússneskra karlmanna,
auk fátæktar, atvinnuleysis og áfengissýki,“
sagði Marina Regentova, sem veitir rúss-
neskri ráðgjafarstofnun fyrir konur forstöðu.
Hún bætti við að hermenn, sem barist hefðu í
Tétsníu, hefðu orðið fyrir „miklu sálrænu
áfalli“ og það bitnaði einkum á konum.
Heimilisofbeldi í Rússlandi
Um 14.000
konur deyja
á ári hverju
Moskvu. AFP.
Í NÓGU var að snúast í Skipasmíðastöðinni
Þorgeiri og Ellerti hf. við Bakkatún á Akra-
nesi þegar ljósmyndari átti þar leið hjá. Sig-
urvon BA-55, 32 metra langt netaveiðiskip,
það legið í nokkurn tíma. Sigurður Krist-
jónsson keypti það nýverið á uppboði og er
ætlunin að það komi í stað Magnúsar SH-205,
sem er með heimahöfn á Rifi.
var í slipp og beið þess að nostrað yrði við það.
Að sögn Þorgeirs Jósefssonar, fram-
kvæmdastjóra fjármálasviðs fyrirtækisins,
þarf að yfirfara skipið allt og mála enda hefur
Morgunblaðið/RAX
Nostrað við Sigurvon BA á Akranesi
♦ ♦ ♦
Spjallað við
háðfugl
STOFNAÐ 1913 66. TBL. 91. ÁRG. SUNNUDAGUR 9. MARS 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is