Morgunblaðið - 09.03.2003, Blaðsíða 6
ERLENT
6 SUNNUDAGUR 9. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
K
JÖTFARS er á boðstólum með grænum baunum, rauðkáli
og kartöflustöppu. Mötuneytið er heimilislegt eftir því og
laust við íburð. Ef undan er skilið eitt málverk af á og
grjóti. Við borðin sitja bændur á Búnaðarþingi. Í fyrstu
ræða þeir um offramboð á kjöti og lágt verð, sem hafi
valdið bágri stöðu bænda. En svo taka þeir upp léttara hjal.
– Eru bændur miklir orðhákar? spyr blaðamaður.
– Þetta var nú tilþrifameira, svarar borðfélagi. Með stækkun búa og
meiri menntun stéttarinnar varð meiri atvinnurekendabragur á þessu.
Þó getur komið til fjörlegra orðaskipta. Þannig heyrir blaðamaður af
því að einn fundarmanna hafi verið með „skemmtilegheit“ og fengið að
heyra gamlan húsgang:
Sálarmyrkur gegnum gekk
glataði styrk og hætti að rata
fór að yrkja og aftur fékk
aldrei virkilegan bata.
Búnaðarþingið stendur aðeins yfir í fjóra daga og er það styttri tími
en áður þegar þau stóðu yfir í hálfan mánuð.
– Þá var góður tími til að gera eitt og annað, segir
bóndi og bætir við: Menn biðu Búnaðarþinganna með
eftirvæntingu, en nú megum við ekki vera að þessu.
– Við þurfum að sinna búskapnum, segir annar.
– Það er orðið svo fámennt í sveitum, segir þriðji.
Á Búnaðarþinginu í fyrra var tekist á um hvort höf-
uðstöðvar Bændasamtakanna ættu að vera í Reykja-
vík. Menn voru á því að efla byggðir landsins, en gátu
þó ekki komið sér saman um flytja höfuðstöðvarnar út á land. Sigurður
Loftsson frá Steinsholti í Gnúpverjahreppi orti:
Út um landsins byggðu ból
bugast vonir manna
og borgin er því besta skjól
Bændasamtakanna.
– Vísan var nákvæmlega eins og menn vildu hafa tillöguna; hún sagði
ekki neitt. Þess vegna var vísan lögð fram og samþykkt á Bún-
aðarþinginu; meira að segja með nafnakalli, segir Sigurður og hlær.
– Það þýðir nú ekkert að tala við ykkur; það eru engin byggðavanda-
mál hjá ykkur, segir annar.
– Nei, við bara búum þar, svarar Sigurður og hlær meira.
– Það er alltaf verið að tala um að efla byggðir landsins en samt bein-
ast allar aðgerðir í þá átt að grafa undan byggðunum. Svo verða allir
steinhissa þegar áhrifin koma fram, svarar hinn.
Á setningu Búnaðarþingsins hélt Guðni Ágústsson landbún-
aðarráðherra ræðu og lagði Strandamaðurinn Georg Jón Jónsson á
Kjörseyri við Hrútafjörð út af henni:
Ráðherra er að berja í bresti
og benda á hve fagurt það yrði
þegar ríður hann áfram á upprunahesti
ættuðum norðan úr Skagafirði.
– Mér hefur alltaf fundist Gnúpverjahreppur fallegt nafn, segir
blaðamaður hugsi.
– Já, það er ekki dónalegt, segir bóndinn sem situr gegnt honum og
bætir við glaður í bragði: Ég er einmitt frá Gnúpverjahreppi.
– Hvernig fólk eru Gnúpverjar?
– Ósköp venjulegt. Það er ekkert eftir af þessum gömlu körlum.
– Gömlu skrýtnu?
– Já.
– Hvers vegna?
– Þeir voru einsetukarlar flestir og áttu því fæstir afkvæmi.
– Manstu eftir einhverjum?
– Valla í Réttarholti. Hann var með íbúð í fjárhúsunum. En það eru
mörg ár síðan hann féll frá.
– Kom hann þá aldrei í Stiklum?
– Nei, hann var nú ekki nógu skrýtinn til þess, svarar Gnúpverjinn og
hlær. Við Gnúpverjar höfum aldrei náð svo langt í furðulegheitunum.
Það vekur athygli blaðamanns að gengið er á milli matarborðanna
með lista og bændur skráðir í móttöku um kvöldið hjá stjórnmálaflokki.
– Ég er búinn að skrá mig á annan lista, segir borðfélagi blaðamanns
og vísar listanum frá sér. Hann bætir við brosandi: Þetta er rúmlega
fullt starf – það er heimboð í kvöld.
– Í raun er þetta brot á hvíldartímanum, segir annar.
– Ert þú frá Morgunblaðinu? Blaðamaður hafði verið á leiðinni út úr
Bændahöllinni þegar hann er spurður.
– Já, svarar hann.
– Komdu, ég ætla að sýna þér skrifstofuna, segir ritstjóri Bænda-
blaðsins, og æðir með blaðamann inn langan skrifstofugang sem myndi
sóma sér vel í hvaða fjósi sem er. Þegar á skrifstofuna er komið ægir
saman grænum fánum, bókum, fólki og tölvum. Blaðamaður hafði raun-
ar ekki áttað sig á umfangi Bændablaðsins, sem kemur út 21 sinni á ári.
Ofan á peningaskáp Bændablaðsins stendur íslenska sauðkindin. Ef-
laust er hún að gæta skápsins. Hún er úr grjóti. Eins og fyrirmyndin.
Og þrjóska í augnaráðinu. Það borgar sig ekki að fara í störukeppni.
Morgunblaðið/Kristinn
Borðað með
bændum
SKISSA
Pétur Blöndal
kynntist bænd-
um yfir kjöt-
farsi og kart-
öflustöppu
ÍSRAELSK herþyrla varð fjórum Palestínumönnum,
þeirra á meðal Ibrahim Maqadme, öryggismálastjóra
Hamas-hreyfingarinnar, að bana í flugskeytaárás í
Gaza-borg í gær. Nokkrir særðust í árásinni.
Einn af forystumönnum Hamas, Abdul Aziz
al-Rantissi, hvatti liðsmenn hreyfingarinnar til að
hefna drápanna með því að vega „ísraelska stjórn-
málamenn, þingmenn og ráðherra“.
Palestínskir björgunarmenn eru hér við flak bifreið-
ar Maqadme eftir árásina í Gaza-borg í gærmorgun.
Reuters
Hóta að vega stjórnmálamenn í Ísrael
VARNARMÁLARÁÐUNEYTIÐ í
Suður-Kóreu sagði í gær að Norður-
Kóreumenn virtust vera að undirbúa
nýja eldflaugatilraun.
Háttsettur embættismaður í ráðu-
neytinu sagði að svo virtist sem Norð-
ur-Kóreumenn hygðust skjóta
skammdrægri eldflaug á alþjóðlegt
svæði á Japanshafi í tilraunaskyni á
næstu dögum, hugsanlega um
helgina. Embættismaðurinn sagði að
yfirvöld í Norður-Kóreu hefðu gefið
út yfirlýsingu um að siglingar væru
bannaðar á ákveðnum svæðum á Jap-
anshafi. Norður-Kóreumenn skutu
eldflaug í hafið 24. febrúar, skömmu
áður en nýr forseti Suður-Kóreu sór
embættiseið.
The New York Times skýrði frá því
í gær að norður-kóreskar orrustuþot-
ur, sem hindruðu flug bandarískrar
njósnavélar í alþjóðlegri lofthelgi á
sunnudaginn var, hefðu að öllum lík-
indum ætlað að neyða njósnavélina til
að lenda í Norður-Kóreu og taka
áhöfn hennar í gíslingu. Ein þotnanna
var aðeins 15 metra frá njósnavélinni
um 240 km undan strönd Norður-
Kóreu og orrustuþoturnar eltu hana í
22 mínútur.
Hafna tillögu Bush
Fregnir hermdu í gær að Norður-
Kóreustjórn hefði hafnað tillögu
George W. Bush Bandaríkjaforseta
um að Kínverjar, Rússar, Japanir og
Bandaríkjamenn hæfu viðræður við
stjórnvöld í Pyongyang til að reyna að
leysa deiluna um kjarnavopnaáætlun
þeirra. Norður-Kóreumenn vilja tví-
hliða viðræður við Bandaríkjastjórn.
Stjórnvöld í Bandaríkjunum eiga í
viðræðum við stjórn Suður-Kóreu um
að flytja bandaríska herliðið í Suður-
Kóreu heim eða til annarra staða
sunnar á Kóreuskaga. Var það haft
eftir Donald Rumsfeld, varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna, á dögunum.
„Við höfum átt í viðræðum við suð-
ur-kóresk stjórnvöld um þetta mál og
ég býst við að einhverjar breytingar
verði gerðar,“ sagði Rumsfeld á fundi
með starfsmönnum varnarmálaráðu-
neytisins og fulltrúum hersins.
Hann bætti við að ekki væri ráðið
hvort bandaríska herliðið í Suður-
Kóreu yrði flutt heim til Bandaríkj-
anna, til herstöðva sunnar á Kóreu-
skaga eða til herstöðva annars staðar
í Austur-Asíu.
Talið að N-Kóreumenn
hyggist skjóta eldflaug
Seoul. AFP, AP.
BANDARÍKJASTJÓRN hefur gef-
ið í skyn að hún muni ekki andmæla
því að Ísraelar bregðist við af hörku
geri Írakar eldflaugaárás á þá. Er
þetta þveröfugt við afstöðu Banda-
ríkjamanna í Persaflóastríðinu, er
þeim tókst að telja Ísraela ofan af
því að svara Scud-flaugaárásum
Íraka. Óttuðust Bandaríkjamenn þá
að aðgerðir Ísraela myndu vekja
andúð arabaríkja og þannig rjúfa al-
þjóðlega samstöðu gegn Írökum.
Komi nú til stríðs við Íraka á ný
segja bandarískir embættismenn að
þeim myndi þykja betra ef Ísraelar
héldu sig til hlés ef þeir yrðu ekki
fyrir miklu tjóni. En Bandaríkja-
menn myndu ekki koma í veg fyrir
hefndaraðgerðir ef manntjón yrði
mikið í Ísrael.
George W. Bush Bandaríkjafor-
seti hefur sagt að hann viðurkenni
rétt Ísraela til sjálfsvarnar, og for-
sætisráðherra Ísraels, Ariel Sharon,
hefur sagt að þótt þjóð sín myndi
hefna árása er yllu miklu manntjóni
eða væru gerðar með efna- eða líf-
efnavopnum yrði ekki ástæða til að
hefna eldflaugaárásar sem ekki ylli
tjóni.
Á bak við tjöldin hefur náðst sam-
komulag um að ef árás á Ísrael hef-
ur ekki skelfilegar afleiðingar, en er
engu að síður hörð, myndu Ísraelar
og Bandaríkjamenn ræða málið og
ákveða hvort þeir ættu að svara
árásinni, að því er embættismenn
segja. Því geti svo farið að ríkin
verði ekki sammála.
En breytt afstaða Bandaríkja-
manna í þessu viðkvæma máli sýnir
hversu miklu nánara samstarf þeir
hafa við Ísraela vegna hugsanlegs
stríðs nú en þeir höfðu fyrir Persa-
flóastríðið. Í báðum löndunum eykst
nú þrýstingurinn á Bush með að
hann gefi Ísraelum frjálsar hendur
við sjálfsvarnir.
Í Bandaríkjunum hvetja bæði
gyðingasamtök og íhaldssöm sam-
tök kristinna, sem veitt hafa Bush
tryggan stuðning, forsetann til að
leyfa Ísraelum að fara sínu fram.
„Ég er ekki viss um að við gætum
hindrað Ísraela, en ég held að við
ættum ekki að reyna það. Það væri
ekki rétt af tryggum bandamanni að
gera annað eins og það að halda aft-
ur af Ísraelum til að tryggja að eng-
in bandalagsþjóð Bandaríkjamanna
dragi sig til baka,“ sagði Gary Bau-
er, þekktur íhaldsmaður sem hefur
unnið að skipulagningu samtaka
gyðinga og kristinna til stuðnings
Ísrael.
Stjórn Bush myndi ekki
halda aftur af Ísraelum
AP
Bandarískur hermaður á verði við
Patriot-eldflaugaskotpalla á sam-
eiginlegri varðstöð Bandaríkja-
manna og Ísraela við Jaffa, suður af
Tel Aviv í Ísrael.
Washington. Los Angeles Times.