Morgunblaðið - 09.03.2003, Blaðsíða 13

lífrar sápu sem hét Misery Loves
Company. Svo virðist sem Kaufman
skammist sín nú fyrir þessa fortíð
því hann vill sem minnst tala um
hana og hefur sagt í viðtölum að
áhrifavaldar hans séu Flannery
O’Connor, Samuel Beckett, Shirley
Jackson og Franz Kafka frekar en
amerískt sjónvarp. Og myndu ekki
flestir höfundar með metnað segja
það? Það var undir lokin á ferli
Kaufmans í sjónvarpinu sem Being
John Malkovich fæddist. Eins og
eðlilegt er gekk í basli að finna
framleiðanda en sá sem beit á agnið
þarf ekki að iðrast því myndin vakti
mikla athygli og handrit Kaufmans
var tilnefnt til Óskars og Gullhnatt-
ar og hreppti fjölda verðlauna.
Þarna lágu leiðir þeirra Spike
Jonze saman og hafa ekki skilið síð-
an. Hann er tæpum áratug yngri en
Kaufman og heitir réttu nafni
Adam Spiegel og mun vera erfingi
mikils verðlistaveldis. Gælunafnið
Spike fékk hann ungur að árum en
Jonze varð eftirnafn hans síðar á
lífsleiðinni til heiðurs öðrum prakk-
ara, hljómsveitarstjóranum og grín-
istanum Spike Jones. Foreldrarnir
skildu og Jonze ólst upp hjá móður
sinni í Maryland þar sem hann fékk
áhuga á m.a. hjólabrettum og ljós-
myndun. Eftir mislukkaða tímarits-
útgáfu vann hann fyrir sér við
myndbandagerð og ljósmyndun,
einkum í tengslum við hjólabretta-
kúnstir.
Spike og Björk
Hljómsveitin Sonic Youth fékk
hann til að leggja slíkt myndefni til
myndbandsins 100% árið 1992 og
eftir það varð Jonze eftirsóttur
poppmyndbandahöfundur fyrir
hljómsveitir eins og The Breeders,
R.E.M. og Weezer. Hann blés nýju
lífi í formið með ferskri myndhugs-
un og uppátækjum, eins og þegar
hann leikstýrði Björk Guðmunds-
dóttur í hinu snilldarlega It’s Oh So
Quiet söng-og dansavídeói eða þeg-
ar hann fékk leikarann Christopher
Walken til að steppa við lag Fatboy
Slim Weapon Of Choice. Nýlega
fékk hann Björk, sem þá var 8 mán-
uði gengin með barn, til að synda
gegnum upplýstar skógartjarnir.
„Hún var til í tuskið,“ hefur hann
sagt um það ævintýri, „en sjálfur
var ég skíthræddur.“
Hollywood var ekki sein að
kveikja á hæfileikum þessa kynd-
uga myndbandasmiðs. Hann tók að
sér leikhlutverk í nokkrum mynd-
um og þótti standa sig vel, ekki síst
sem hermaður í Flóabardagamynd
Davids O. Russell, Three Kings.
Strax 1995 var hann kominn með
leikstjórnarverkefni á prjónana en
það komst aldrei af þróunarstiginu.
Það gerði Being John Malkovich
hins vegar nokkrum árum síðar og
Jonze fékk ekki færri tilnefningar
og verðlaun en félagi hans Kauf-
man. Jonze er nú kvæntur Sofia
Coppola, dóttur Francis Fords og
frænku Nicolas Cage, aðalleikara
Adaptation.
Spike, Charlie, Björk og Michel
Um samstarf þeirra Kaufmans
segir Jonze: „Það er erfitt að út-
skýra það en ég held að okkur
finnist hinn áhugaverður persónu-
leiki.“
Og Kaufman um sama: „Ein
ástæða þess að við vinnum vel sam-
an er að ég veit að Spike virðir mig
bæði sem manneskju og höfund ...“
Jonze: „Við höfum sameiginlegan
áhuga á því hvernig taugaveiklunin
nær tökum á fólki, hvernig hug-
urinn tekur heljarstökk og hvernig
hann læsist í mynstur.“
Þessi viðfangsefni hefur Charlie
Kaufman glímt við í tveimur öðrum
handritum sem kvikmynduð voru í
fyrra, Confessions Of A Dangerous
Mind, sem er velmetin frumraun
George Clooney í leikstjórn og
Human Nature, sem kollegi Jonze
úr poppmyndbandagerð, Frakkinn
Michel Gondry, leikstýrði. Gondry
hefur einnig gert myndbönd fyrir
Björk og það var Jonze sem kom
þeim saman vegna þess að „ég taldi
að þeim myndi líka hvoru við ann-
að“. Gondry leikstýrir einnig næsta
handriti Kaufmans, Eternal Sun-
shine of the Spotless Mind, en þar
reyna Jim Carrey og Kate Winslet
að bjarga sambandi sínu með því að
láta fjarlægja slæmar minningar
með skurðaðgerð.
Heljarstökk hugarins eru greini-
lega áleitið viðfangsefni.
Tveir fyrir einn: Charlie Kaufman ræðir við Donald Kaufman um ritkreppu sína.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. MARS 2003 B 13
bíó GRUNNSKÓLANEMENDUR
Fyrir samræmdu prófin í 10. bekk
Einnig flestar námsgreinar í framhaldsskólum
Íslenska - stærðfræði - enska - danska
Nemendaþjónustan sf. sími 557 9233
namsadstod.is
Námsaðstoð
Kynning og ráðgjöf í Lyfju
Mánudaginn 10. mars Smáratorg
Miðvikudaginn 12. mars Lágmúla
Fimmtudaginn 13. mars Grindavík
Fimmtudaginn 13. mars Smáralind
Föstudaginn 14. mars Smáralind
Laugardaginn 15. mars Smáralind
Karin Herzog
tilboð í verslunum Lyfju
Gjöfin þín þegar keyptir eru tveir hlutir í Karin Herzog
Snyrtibudda með
Súrefnismaska 50 ml
Vitami H Cream 5 ml
Mild Scrub 5 ml
Gjöfin er að verðmæti
kr. 4.730
KVIKMYNDIN
Shanghai Knights,
sem verður frumsýnd
hérlendis á næstunni,
gerist á tímum Vikt-
oríu drottningar. Hinir
ólíku félagar Roy
O’Bannon (Owen Wil-
son) og Chon Wang
(Jackie Chan), sem
skemmtu bíógestum
í gamanvestranum
Shanghai Noon, eru
ekki fyrr mættir í Lundúnaþokuna en þeir frétta af því að
hræðilegur fjöldamorðingi, Jack the Ripper, leiki lausum
hala í borginni og myrði gleðikonur á báða bóga. Tvímenn-
ingarnir einsetja sér að hafa uppi á þessum drápsglaða
skuggabaldri. Málið bólgnar út því félagarnir komast í
leiðinni að útsmognu samsæri um að velta drottningunni
úr sessi. Það gengur ekki, að þeirra mati. Auk Wilsons og
Chans fara Aaron Johnson, Fann Wong, Donnie Yen og
Gemma Jones með helstu aðalhlutverk. Handritshöf-
undur er Alfred Gough og leikstjórn í höndum Davids
Dobkins.
Á frumsýningu: Jackie Chan og
Owen Wilson.
Fjöldamorðingi gengur laus

SÍGILT meistaraverk japanska leikstjórans Akira Kurosawa Sjö
samúræjar frá árinu 1954 var árið 1960 endurgert í Hollywood í
vestraformi og kallaðist The Magnificent Seven eða Sjö hetjur.
Þessi mynd Johns Sturges naut mikilla vinsælda og jók frægð
leikara á borð við Yul Brynner, Steve McQueen, James Coburn
og Charles Bronson. Nú hyggst Miramax-félagið mjólka klassík
Kurosawas enn frekar og hefur ráðið handritshöfundinn Scott
Marshall Smith (Men of Honor) til að smíða nútímaútgáfu af sög-
unni um þorpsbúa sem ráða hóp vígamanna til að verja þorp sitt
gegn innrás bófaflokks.
Kanar endurgera Sjö samúræja

EIN helsta lifandi goðsögn tónlistarheimsins, söngvarinn Ray
Charles, sem nú er 72 ára að aldri, verður viðfangsefni kvik-
myndarinnar Unchain My Heart: The Ray Charles Story.
Jimmy White semur handritið að myndinni sem mun lýsa tor-
færri leið Charles úr sárri fátækt til frægðar og frama, baráttu
hans við blindu, eiturlyfjafíkn, kynþáttahatur og sviptingasöm
ástarmál. Jamie Foxx mun leika söngvarann, Regina King ást-
konu hans og barnsmóður og Kerry Washington eiginkonu
hans. Leikstjórinn er Mark Rydell sem áður hefur gert bærilega
heppnaða mynd um ævi og ástir söngkonu, The Rose með
Bette Midler.
Ævi og ástir Ray Charles

Moore leikur Laura
Brown, einmana og ör-
væntingarfulla móður
og eiginkonu í Kaliforníu
á 6. áratugnum. Hún
þráir sjálfstæði og frelsi,
eins og það sem hún les
um í skáldsögu Virginia
Woolf, Mrs. Dalloway.
Julianne Moore er,
eins og Nicole Kidman,
orðin ein helsta leikkona
samtímans og hefur
skilað eftirminnilegum mannlýsingum í mynd eftir
mynd, eins og Boogie Nights, The End of the Af-
fair, An Ideal Husband, Magnolia og Hannibal.
Moore hafði verið mikill aðdáandi skáldsögunnar
The Hours eftir Michael Cunningham en hún varð
ekki aðeins metsölubók heldur hreppti Pulitzer-
verðlaunin að auki. Moore segist hins vegar aldrei
hafa búist við að unnt yrði að kvikmynda söguna
því hún væri svo innhverf. Hún tók því handriti
Davids Hares eftir bókinni fagnandi þegar hún
fékk það sent og svo vildi einnig til að persónan
sem heillaði hana mest var einmitt Laura Brown.
„Vandi hennar hafði mikil áhrif á mig, kannski
vegna þess hversu vel ég skildi samband hennar
við son sinn því ég á einnig dreng. Sonurinn skynj-
ar af eðlisávísun það sem er að gerast í tilfinn-
ingalífi móður sinnar og það var mér einkar ná-
komið.“
Moore segir að Laura Brown lifi í eigin hug-
arheimi. „Líf hennar kviknar á meðan hún les. Hún
er hamingjusömust og sjálfsöruggust í sögu ein-
hvers annars. Hún er ekki hamingjusamlega gift;
hún er óörugg sem móðir. Hún elskar son sinn út
af lífinu, en finnst hún ekki höndla móðurhlut-
verkið vegna þess að hún er í öðrum heimi. Hún
vill ekki einu sinni vera í sama herbergi. Hún vill
vera í bókinni. Og svo er það spurningin um kyn-
hneigð hennar. Hún veit ekki hver hún er, nema
hvað hún hefur aldrei fundið jafn sterkar tilfinn-
ingar og til konunnar í næsta húsi. Og hún verður
skelfingu lostin.“
Í The Hours kyssir Laura Brown þessa konu,
sem Toni Collette leikur. Um það atriði segir Jul-
ianne Moore, sem aldrei hafði áður kysst konu:
„Það var gott. Hún var svo mjúk. Ég meina, þann-
ig er að kyssa konur. Og maður hugsar: Já, þetta
er það sem karlmenn meina þegar þeir segja að
konur ilmi vel og séu mjúkar.“
Julianne