Morgunblaðið - 13.03.2003, Blaðsíða 2
2 B FIMMTUDAGUR 13. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
NFRÉTTIR
#
#
#'#
4 -
-0+-1 *
'(
'
(
#
#
#'#
5 (
4 -
(
'
##
#'#'#
(#
# (#'#
#
#
4
(#'##'##
#
#
#
!
# #
+
LOÐNUVERTÍÐIN er nú að fjara út, aðeins um 35 þúsundtonn eftir af kvótanum og stefnir í lökustu vertíð frá árinu1995.Þó að aflinn á yfirstandandi loðnuvertíð sé þannig varla
meiri en í slöku meðallagi og sjómenn segist þokkalega sáttir, hafa
margir þeirra lýst áhyggjum sínum yfir ástandi loðnustofnsins,
enda hafi í rannsóknaleiðangrum Hafrannsóknastofnunarinnar
ekki fundist loðna í nægjanlegu magni til að standa undir góðri
sumar- og haustvertíð. Heildarkvóti vertíðarinnar er 765 þúsund
tonn og varla útlit fyrir að bætt verði við kvótann úr þessu, enda
bólar ekkert á loðnu úr vestri, sem oft hefur komið loðnusjómönn-
um þægilega á óvart og lengt vertíðina í annan endann.
Sé loðnuvertíðin sem nú er að renna sitt skeið á enda borin sam-
an við síðustu vertíð, verður samanburðurinn ærið óhagstæður. Á
síðustu vertíð veiddu íslensku loðnuskipin alls um 1.051 þúsund
tonn sem er næstmesti afli á einni vertíð frá upphafi. Aflinn varð að-
eins meiri á vertíðinni árið 1997, alls 1.249 tonn. Þannig er allt útlit
fyrir að aflinn á yfirstandandi vertíð verði að minnsta kosti hátt í
300 þúsund tonnum minni en á síðustu vertíð. Ætla má að útflutn-
ingsverðmæti þeirra nemi nú ríflega 4 milljörðum króna, sé miðað
við að allur aflinn fari til bræðslu. Varla er þó hægt að tala um tapað
fé í þessu samhengi, enda ómögulegt að segja til um það fyrirfram
hvað auðlindin gefur. Það er bót í máli að verð á mjöli og lýsi er
fremur hagstætt um þessar mundir og því viðbúið að afkoma vertíð-
arinnar í heild verði að minnsta kosti viðunandi. Hins vegar má
segja að afkoma vetrarvertíðarinnar valdi töluverðum vonbrigðum,
enda hefur ekki náðst að framleiða eins mikið af hinni verðmætu
Japansloðnu og -hrognum eins og vonir stóðu til.
Heilfrysting loðnu fyrir Japansmarkað hefur löngum haft yfir
sér blæ gullæðis, enda greiddu Jap-
anir áður fyrir hátt verð fyrir stóra
loðnu með réttu hrognainnihaldi. Æð-
ið hefur hins vegar runnið nokkuð af
mönnum síðustu misseri, enda hefur
samkeppni við Norðmenn á þessum
markaði harðnað mjög, loðnan er auk
þess smærri en mörg undangengin ár
og Japanir þar af leiðandi ekki til-
búnir til að greiða fyrir hana eins hátt
verð. Aðeins voru fryst um 2.500 tonn
af loðnu fyrir Japansmarkað á yfirstandandi vertíð sem er talsvert
minna magn en oft áður. T.d. voru fryst um 20 þúsund tonn fyrir
Japansmarkað árið 1998. Athygli vekur að Japansfrystingin hefur á
þessari vertíð færst að mestu út á sjó, megnið af þeirri loðnu sem
seld verður til Japans var fryst um borð í loðnuskipum sem til þess
eru búin en sáralítið í landi.
Heilfrysting loðnu fyrir markaði í Austur-Evrópu, einkum Rúss-
landi, hefur hinsvegar vaxið nokkuð á undanförnum árum og ætla
má að fryst hafi verið um 20 þúsund tonn af loðnu á þann markað á
yfirstandandi vertíð en til samanburðar má nefna að í fyrra voru
fryst um 14 þúsund tonn á Rússland. Mun lægra verð fæst hins-
vegar fyrir loðnuna á þessum markaði en í Japan.
Þá voru markaðir fyrir frosin loðnuhrogn mjög lofandi fyrir yfir-
standandi vertíð, eftirspurnin var mikil í Japan og verðið ágætt.
Loðnukvótinn var hinsvegar langt kominn þegar hrognin uppfylltu
hinar ströngu kröfur japanskra kaupenda og því útlit fyrir að fram-
leiðslan verði nokkuð minni en áætlað var.
Innherji skrifar
Endaslepp
loðnuvertíð
Frysting loðnu fyrir
Japansmarkað hef-
ur löngum haft yfir
sér blæ gullæðis
en nú hefur æðið
runnið af mönnum
innherji@mbl.is
ll VIÐSKIPTI
● Í MORGUNPUNKTUM Kaupþings fyrr í vik-
unni eru vaxtaákvarðanir Seðlabanka Ís-
lands gagnrýndar og segir að bankinn hafi
lækkað vexti of seint. Þar segir að Seðla-
bankinn virðist nota „ýmist verðbólgu eða
verðbólguvæntingar til að mæla peningalegt
aðhald.“ Bent er á að fyrir ári síðan hafi verð-
bólga verið notuð til að finna út hve mikið að-
hald bankinn ætti að hafa og hvert eðlilegt
vaxtastig væri. Kaupþing segir að nú sé hins
vegar notast við væntingar um verðbólgu
sem séu 1-1,5% hærri en verðbólgan sjálf.
Segir Kaupþing að hið sama megi segja
um gengi krónunnar. Í nýjasta tölublaði Pen-
ingamála sem Seðlabankinn gefur út segir
að bankinn telji ekki tilefni til lækkunar á
vöxtum bankans með það eitt að markmiði
að stuðla að lækkun á gengi krónunnar.
Kaupþing gagnrýnir þetta. „Fyrir ári síðan
taldi þó bankinn mikilvægt að halda vöxtum
háum til að grafa ekki undan gengi krón-
unnar. Sá grunur hlýtur því að læðast að
mönnum að vöxtum hafi verið haldið of lengi
of háum,“ segir í Morgunpunktum Kaup-
þings.
Vextir lækkaðir
of seint?
● AFKOMA kanadíska sjávarútvegsfyr-
irtækisins Fishery Product International
(FPI) batnaði umtalsvert á síðasta ári.
Hagnaður fé-
lagsins nam
13,8 milljónum
kanadískra doll-
ara (1 CAD =
52,4 ÍSK) en lít-
ils háttar tap
hafði verið af
rekstri félagsins
árið áður, sem
skýrðist aðallega af óreglulegum liðum.
Þetta kemur fram í Morgunkorni Íslands-
banka, en þar segir ennfremur eftirfarandi
um afkomu FPI:
„Velta FPI jókst um 5% frá fyrra ári og
var 740 milljónir dollara. Kostnaðarverð
seldra vara var 655 milljónir dollara og
var álagning félagsins því 11,6% og hækk-
aði lítið eitt frá fyrra ári. Hagnaður fyrir
skatta var 21,5 milljónir dollara. Á fjórða
ársfjórðungi jókst velta félagsins um 6%
og nam 203,3 milljónir dollara og hagn-
aðist félagið um 4,9 milljónir dollara,
samanborið við 1,9 milljónir árið áður.
Hagnaður á hlut á fjórða ársfjórðungi var
0,31 dollari samanborið við 0,12 á sama
tíma árið áður.“
Betri afkoma hjá FPI
◆
◆
ll SJÁVARÚTVEGUR
● STRAUMUR hf. tilkynnti í gær að félagið
hefði fest kaup á 10,38% hlut í Íslenska
hugbúnaðarsjóðnum, eða sem nemur
146.893.982 krónum að nafnvirði. Fyrir átti
fjárfestingarfélagið 1,73% í sjóðnum, þannig
að eignarhlutur þess er 12,11% eftir við-
skiptin eða 171.414.736 krónur að nafn-
virði.
Straumur kaupir í ISHUG
● INFORMATION Management (IM) hefur
gert samning við IT North um sölu á tengsla-
stjórnunarkerfi IM, IM-CCM, sem heldur ut-
an um samskiptasögu fyrirtækja og við-
skiptavina. IT North, sem er danskt
ráðgjafafyrirtæki og söluaðili hugbúnaðar,
hyggst kynna IM-CCM fyrir dönskum fyrir-
tækjum á markvissan hátt og segir Ragnar
Bjartmarz, framkvæmdastjóri IM, í frétta-
tilkynningu að samningurinn við IT North
muni opna fyrirtækinu nýjar leiðir í sölu hug-
búnaðar.
IM selur til Danmerkur
DÓTTURFYRIRTÆKI
Samskipa í Bandaríkjunum,
Samskip Inc., hefur skrifað
undir samstarfssamning við
Direct Container Line USA
DCL um dreifingar- og vöru-
húsaþjónustu í Bandaríkjunum
og Kanada.
Samkvæmt samkomulaginu
taka Samskip við allri starf-
semi Direct Container Line í
Norfolk í Virginíu, jafnt vöru-
húsaþjónustu sem bókun á
frakt. Er samstarfið þegar haf-
ið því í síðasta mánuði hófst
samnýting vöruhúss Samskipa
í Norfolk. Samskip verða einn-
ig umboðsaðili fyrir DCL í
Virginíu og umboðsskrifstofur
Direct Container Line munu
annast móttöku á frakt Sam-
skipa á um 30 stöðum í Banda-
ríkjunum og Kanada. Gunnar
Kvaran, framkvæmdastjóri
Samskip Inc., segir að með
þessu móti geti Samskip, sem
umboðsaðili DCL, boðið við-
skiptavinum í Ameríkuflutn-
ingum upp á hagstæða þjón-
ustu og tíðar ferðir til flestra
áfangastaða í heiminum, hvort
sem um sé að ræða lausafrakt
eða gámaflutninga.
Fram kemur í tilkynningu
að Direct Container Line USA
sé eitt af stærri flutningafyr-
irtækjum Bandaríkjanna með
umboðsaðila um allan heim.
Það sé í eigu NACA Logistics
Group, sem aftur sé eitt
stærsta flutningafyrirtæki
heims.
Samskip í sam-
starf í Ameríku
Tíðar ferðir til flestra áfangastaða í heiminum
◆
TÖLVULEIKIR selj-
ast fyrir 30 milljarða
dollara á ári en flestir
kaupendurnir eru karl-
kyns. Á ráðstefnu
tölvuleikjaframleið-
enda í Kaliforníu á
dögunum kom fram að
ætlunin er á næstunni
að leggja meiri áherslu
á leiki sem höfða til
kvenna.
Tölvuleikjaiðnaður-
inn er meðal fárra í há-
tæknigeiranum sem hefur verið að vaxa að undanförnu þrátt
fyrir niðursveiflu. Sala leikjanna jókst um 10% á síðasta ári,
segir í frétt BBC.
Þrátt fyrir vöxt og velgengni hafa framleiðendur áhyggjur
af því að konur virðast ekki kaupa tölvuleiki, þrátt fyrir að
verja almennt meira fé til neyslu en karlar.
Alþjóðlegt félag leikjahönnuða hefur sett á fót sérstaka
nefnd til að vinna að því að jafna hlutföll kynjanna í heimi
tölvuleikja. Eitt af því sem nefndin stefnir að er að fjölga kon-
um í hópi þeirra sem hanna og framleiða tölvuleiki.
Bent er á að flestir þeir sem búi til tölvuleiki séu karlmenn
og að flestir tölvuleikir séu miðaðir við að karlmenn spili þá.
Með fleiri konur á bak við leikina er vonast til að fleiri konur
kaupi tölvuleiki. Þá er talið að fjölga þurfi kvenpersónum í
tölvuleikjunum sjálfum, einkum þeim sem þjóna öðrum tilgangi
en að vera augnayndi fyrir spilarana.
Kvenlegri tölvuleikir
Reuters
TVÖ fyrirtæki berjast nú um
þýska hárvöruframleiðandann
Wella. Bandaríski risinn Proct-
er&Gamble og hið þýska Henkel
vilja bæði eignast þetta næst-
stærsta hárvörufyrirtæki heims,
enda mikið í húfi.
P&G hefur ítrekað reynt að
kaupa fyrirtækið og fyrir
skömmu virtist von vera á að það
tækist fyrir litla 6 milljarða doll-
ara. En nú hefur staða P&G
breyst í þessu tafli eftir að Henk-
el, sem m.a. framleiðir Schwarz-
kopf-hárvörur, eignaðist 7% hlut
í Wella. Samkvæmt þýskum lög-
um verður að fá samþykki 95%
hluthafa til að hægt sé að taka yf-
irtökutilboði. Hlutur Henkel í
Wella nægir því til að koma í veg
fyrir að P&G eignist það.
Nýti Henkel sér þennan rétt
sinn getur það komið í veg fyrir
að P&G eignist Wella. Yfirtaka
P&G á Wella er talin vera nær
eina leiðin fyrir P&G að vaxa
frekar í Evrópu og ná þannig að
ógna hinu franska L’Oreal, sem
er stærsti hárvöruframleiðandi
heims. Henkel er þó ólíklegt til
að gefa mikið eftir því yfirtaka
þess á Wella er einnig talin
skipta miklu máli fyrir vöxt fyr-
irtækisins. Heimildamenn Reut-
ers telja að Henkel sé reiðubúið
að bjóða allt að 7 milljörðum doll-
ara til að eignast Wella.
Gert er ráð fyrir að botn fáist í
málið á næstunni.
Lokagengi hlutabréfa í Wella
var 74,5 evrur á hlut en eigendur
fyrirtækisins eru sagðir vilja fá
milli 80 og 90 evrur á hlut fyrir
sinn snúð, náist samningar um
sölu til annaðhvort Henkel eða
P&G.
Kapphlaupið um Wella
Reuters