Morgunblaðið - 16.03.2003, Blaðsíða 2
2 B SUNNUDAGUR 16. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
FYRSTA skóflustungan aðsjö hundruð manna nýrriíbúðabyggð í miðborgReykjavíkur var tekin ígær. Framkvæmdirnar
munu, samkvæmt tölum Hagstof-
unnar, leiða til rúmlega 30% íbúa-
fjölgunar á svæði, sem afmarkast af
Aðalstræti, Skólavörðustíg, Frakka-
stíg og Skúlagötu. Forsvarsmenn
verkefnisins, fyrirtæki sem rekið er
undir heitinu 101 Skuggahverfi,
vænta þess að byggingarnar muni
stuðla að betri miðbæ, fjölbreyttara
mannlífi, aukinni verslun og hvetja
til fjárfestinga í nágrenninu.
Undirbúningur fyrir fyrirhugaða
íbúðabyggð hefur staðið samfellt yfir
í þrjú ár, en fyrirtækið utan um
verkefnið, 101 Skuggahverfi, var að
forminu til stofnað fyrir um tveimur
árum síðan. 101 Skuggahverfi er í
helmingseigu Burðaráss hf., dóttur-
félags Eimskipafélags Íslands hf., og
að jafnstórum hluta í eigu Fast-
eignafélagsins Stoða hf., sem er
langstærsta fasteignafélag landsins
eftir að Stoðir keyptu Þyrpingu hf.
sl. vor. Stærstu eigendur Stoða, sem
hefur með höndum byggingu, rekst-
ur og umsjón fasteigna, eru Baugur
hf. og Kaupþing hf.
Óhætt er að fullyrða að verkefnið
sé stærsta einstaka framkvæmdin í
sögu miðborgarinnar, en alls verða
reistar 250 íbúðir í átján byggingum
með alls 35 þúsund fermetra grunn-
flöt auk átta þúsund fermetra bíla-
geymslu. Til samanburðar má geta
þess að upphaflega Kringlan, sem
tekin var í notkun árið 1987, var 30
þúsund fermetrar. Þessi nýja byggð
á að rísa á reit, sem markast annars
vegar af Skúlagötu í norðri, Lind-
argötu í suðri, Frakkastíg í austri og
byggingum við Klapparstíg í vestri.
Þar með lokast Skúlagötumyndin
endanlega.
Fyrsta úthverfið
Þó ótrúlegt megi nú virðast í aug-
um nútímabarna er Skuggahverfið
eitt af elstu úthverfum Reykjavíkur
og byggðist fyrst í landi jarðarinnar
Arnarhóls. Fyrsta býlið á þessum
slóðum var reist um aldamótin 1800
og hét Skuggi, en af því dregur
hverfið nafn sitt. Eftir 1850 jókst
byggðin í Skuggahverfi jafnt og þétt
og fyrsta raunverulega gatan, sem
var lögð innan Skuggahverfis, var
Klapparstígur árið 1877. Um og eftir
aldamótin 1900 varð mikil breyting á
Skuggahverfi. Í stað gömlu torfbæj-
anna reis þar mikið timburhúsa-
hverfi með stöku steinbæjum inni á
milli. Til gamans má geta þess að
einn þessara bæja stóð á því horni,
sem nú afmarkast af Frakkastíg og
Skúlagötu hét Byggðarendi sem
innsta hús bæjarins. Um þetta leyti
varð Skuggahverfi einnig smám
saman eitt af helstu iðnaðarhverfum
Reykjavíkur. Útgerðarfyrirtæki
Thors Jensens, Kveldúlfur, lét reisa
miklar byggingar báðum megin
Vatnsstígs upp úr 1913. Byggingarn-
ar voru flestar á reitnum, þar sem nú
á að reisa 101 Skuggahverfi og þarna
mátti líka m.a. finna sælgætisgerðir,
gosdrykkjaverksmiðjur, smjörlíkis-
gerð, kjötvinnslur, trésmiðjur,
prentsmiðjur og kassagerð. Thor
Jensen kallaði byggingar sínar
Kveldúlfshöfða, en bæjarbúar töluðu
gjarnan um Kveldúlfsstöðina. Gömlu
Kveldúlfsbyggingarnar voru brotn-
ar niður fyrir nokkrum áratugum.
Á níunda áratugnum var sam-
þykkt nýtt skipulag Skuggahverfis-
ins sem einkenndist af breytingu úr
iðnaðarhverfi í nútímalegt íbúða-
hverfi. Nýja skipulagið má rekja til
borgarstjóratíðar Davíðs Oddsson-
ar, sem sá fyrir sér endurnýjun
svæðisins með röð háhýsa, sem blas-
að gætu við þegar komið væri inn til
borgarinnar frá Viðeyjarsundi. Á
upphaflega skipulaginu, var gert ráð
fyrir hóteli á þeim reit, sem hér um
ræðir og var þá í eigu Eimskipa-
félags Íslands. Þrátt fyrir að hótelið
hafi verið komið vel á veg í hönnun,
var fallið frá þeim hugmyndum. Í
framhaldinu var ákveðið að þarna
skyldi rísa íbúðabyggð og hafa
gömlu iðnaðarhverfin nú verið end-
urskipulögð sem hágæðaíbúðasvæði
að evrópskri fyrirmynd.
„Í miðborgum Evrópu er mjög al-
gengt að íbúðabyggð og menningar-
stofnanir séu að taka við af gömlum
pakkhúslóðum enda geta flestir ver-
ið sammála um að iðnaðarstarfsemi
eigi ekki heima í miðborgum – dýr-
ustu svæðunum, sem borgir hafa yfir
að ráða,“ segir Einar I. Halldórsson,
framkvæmdastjóri 101 Skugga-
hverfis.
Þekktir arkitektar
Dönsku arkitektarnir Schmidt,
Hammer & Lassen, sem reka yfir
100 manna arkitektastofu í heima-
landinu, eru meðal þekktustu arki-
tekta í Danmörku og hafa tekið þátt í
verkefnum í Evrópu, Ameríku og
Asíu. Auk þess að vera hönnuðir að
mörgum þekktum byggingum heima
fyrir, hafa verk þeirra teygt sig víð-
ar. Skammt er t.d. síðan þeir urðu í
öðru sæti um tillögur að byggingu
nýs óperuhúss í bandarísku borginni
Atlanta og nýlega var tillaga þeirra
ein af fimm í lokaumferð samkeppni
um nýjar höfuðstöðvar NATO. Sam-
starfsaðilar þeirra hér á landi eru
Hornsteinar ehf. og VSÓ-ráðgjöf hf.
„Þetta eru fimm stjörnu arkitektar
og mjög færir á sínu sviði. Með því
að fá dönsku arkitektana til liðs við
okkur, vildum við fyrst og fremst
leitast við að brjóta upp það fyrir-
komulag, sem hér hefur verið við lýði
í byggingu fjölbýlishúsa til að freista
þess að koma með eitthvað nýtt inn í
fjölbýlishúsaflóruna, enda má segja
að við séum að bjóða upp á fjölbýli í
einbýlishúsaklassa. Þrátt fyrir fjöl-
býli, koma íbúarnir til með að verða
mjög út af fyrir sig,“ segir Einar.
Gengið hefur verið til samstarfs
við verktakafyrirtækið Eykt um
uppsteypu fyrsta áfanga fram-
kvæmdanna. Jafnframt hefur verið
gengið frá samningi við Landsbanka
Íslands um heildarfjármögnun fram-
kvæmdanna, sem áætlaðar eru á
sjötta milljarð króna. Gert er ráð
fyrir að uppsteypa húsanna standi
fram að næstu áramótum og verða
þær 93 íbúðir, sem reistar verða í
fyrsta byggingaráfanga, til afhend-
ingar í júlílok á næsta ári. Allt að 200
manns munu hafa atvinnu af fram-
kvæmdunum þegar mest verður.
Sala íbúða hefst formlega í næsta
mánuði. Sýningarsalur er á skrif-
stofu félagsins í Kringlunni auk þess
sem samið hefur verið við tvær fast-
eignasölur um sölu á íbúðunum. Fyr-
irtækið hefur komið sér upp mynd-
arlegri heimasíðu, www.101skuggi.is
þar sem á aðgengilegan hátt er hægt
að gera sér grein fyrir útliti og innliti
íbúðanna.
Útsýni til allra átta
Tólf íbúðagerðir verða í boði, allt
frá 54 fermetrum og upp í um 200
fermetra og eru sumar íbúðanna
með þakgarði, eins og tíðkast víða í
miðborgum erlendis. Fjöldi her-
bergja og innréttingar geta verið
breytilegar og í boði eru innrétting-
ar eftir óskum og þörfum hvers og
eins. Íbúðir eru aðeins tvær á hverri
hæð og er því engin þeirra með að-
liggjandi veggi að nágrönnum, en
hefur þess í stað þrjá útveggi og að-
eins einn vegg aðliggjandi að sam-
eign.
„Húsaþyrpingin einkennist af
þremur sextán hæða byggingum við
Skúlagötuna, en til hliðar við þær
standa átta og fjögurra hæða bygg-
ingar, þar sem möguleiki á þakgörð-
um myndast. Aðalaðkoman að bygg-
ingunum verður í gegnum grænan
inngarð með göngustígum þar sem
gengið er inn í hverja byggingu fyrir
sig frá miðsvæðinu. Eingöngu verð-
ur um íbúðarhúsnæði í reitnum að
ræða, en hvorki verður um atvinnu-
starfsemi né sameiginleg salarkynni
að ræða. Lokaðar bílageymslur eru
undir húsunum. Ég vil leyfa mér að
kalla þetta fjölbýlishús í einbýlis-
húsaklassa. Það eru engin fjölbýlis-
hús í þessum „standard“ á markaðn-
um á miðbæjarsvæðinu í dag og hafa
markaðskannanir, sem við höfum
látið gera á undirbúningstímanum,
leitt í ljós að eftirspurnin verði næg.
Þrátt fyrir að hin eiginlega sala sé
ekki formlega hafin, hafa nú þegar
verið pantaðar 30 íbúðir af þeim 93,
sem fyrirhugaðar eru í fyrsta
áfanga. Segja má að eitt og annað
marki þessum íbúðum sérstöðu og
Með nýju íbúðabyggingunum mun Skúlagötumyndin endanlega lokast. Fyrstu íbúðirnar verða til afhendingar í júlí á næsta ári, en gert er ráð fyrir að verkinu ljúki í árslok 2006.
Birta og útsýni spilar stórt hlutverk í hönnun 101 Skuggahverfis, sem er 250 íbúða og 700 íbúa fjölbýlishúsahverfi, sem rísa á í mið-
borg Reykjavíkur á næstu árum. Íbúðirnar, sem eru allt frá því að vera 54 fermetrar og upp í 200 fermetra, eru dýrari eftir því sem of-
ar dregur. Í samtali við Jóhönnu Ingvarsdóttur sagði Einar I. Halldórsson, framkvæmdastjóri 101 Skuggahverfis, að íbúðaverð lægi á
bilinu frá 11 milljónum og upp í 50 milljónir á þessum glæsihíbýlum, sem danskir arkitektar hönnuðu fyrir íslenskar aðstæður.
Glæsiíbúðir í Skuggahverfi
Morgunblaðið/Jim Smart
Einar I. Halldórsson, framkvæmdastjóri 101 Skuggahverfis.